معاون مهندسی، پژوهش و فناوری وزیر نفت در گفت و گو با مشعل خبر داد
تغییر مسیر صنعت نفت به سمت فناوری محور
مشعل توجه به ساخت داخل به عنوان یکی از سیاست ها و اولویت های مهم دولت سیزدهم اعلام شده است؛ رویکردی که می تواند در مسیر تقویت هر چه بیشتر توان سازندگان داخلی موثر باشد. اگر چه دوره تحریم های یک جانبه، فرصت بهره مندی هر چه بیشتر از توان داخل را به ویژه در صنعت نفت فراهم ساخته است، به گونه ای که در شرایط موجود، سهم چشمگیر بهره گیری از تولید داخل را در این عرصه شاهد هستیم و این راه با تقویت و حمایت هر چه بیشتر می تواند به پویایی و شکوفایی آنها ( سازندگان داخلی) و همچنین توسعه سریع تر این صنعت استراتژیک منجر شود. آنگونه که معاون مهندسی، پژوهش و فناوری وزیر نفت نیز در گفت و گو با «مشعل» از حرکت و رویکرد جدید وزارت نفت در این مسیر سخن می گوید. وحیدرضا زیدی فرد که 21 مهر ماه امسال از سوی جواد اوجی به سمت معاون مهندسی، پژوهش و فناوری وزیر نفت منصوب شده است، در ماموریت خود از سوی وزیر نفت مواردی همچون توجه ویژه به داخلی سازی حداکثری تجهیزات و کالاهای اساسی مورد نیاز صنعت نفت، پیگیری جدی به منظور بومی سازی دانش فنی مورد نیاز صنعت نفت با اولویت به کارگیری حداکثری از توانمندی شرکت های دانش بنیان از طریق ایجاد بسترهای لازم، حمایت و بهره گیری از ظرفیت مراکز دانشگاهی و پژوهشی در حوزه های فناورانه و اجرای صحیح قراردادهای منعقده با مراکز مربوطه، اهتمام جدی برای ارتقا و به روزسانی نظام اجرایی و بهره برداری از پروژه های صنعت نفت، بهبود استانداردهای موجود در بخش های بالادستی و پایین دستی صنعت نفت، شناسایی و به کارگیری نیروهای توانمند، متعهد و کارآمد بر اساس اصل شایسته سالاری و جانشین پروری و پایبندی به شفافیت فرآیندها و شناخت گلوگاه های فسادخیز و مبارزه جدی با عوامل مرتبط را در برنامه دارد. زیدی فرد در این گفت و گو از برنامه ریزی و حرکت در این راه سخن گفته و ضمن آن بومی سازی حداکثری، اصلاح قراردادهای دانشگاه ها با صنعت نفت، خبر می دهد. متن این گفت و گو در ادامه می آید:
رویکرد و برنامه معاونت پژوهشی وزارت نفت در دولت سیزدهم به منظور تقویت و بهره گیری بیشتر از ساخت داخل و همچنین تولید و سازندگان داخلی چیست و قرار است چه گام هایی برداشته شود؟
سیاست کلی دولت سیزدهم به نوعی حمایت از فرمایش های مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در زمینه تولید و همچنین رفع موانع موجود تولید است. باید اعلام کنم که این سیاست ها از سوی رییس جمهور به تمامی وزرای دولت سیزدهم ابلاغ شده است. در این میان ایشان به خصوص از شخص وزیر نفت خواستند که به هر نحوی از شرکت های دانش بنیان حمایت کنند تا ما بتوانیم وابستگی خود را به خرید از خارج به شکل حداکثری کاهش دهیم و بومی سازی را در دوره دولت جدید با حمایت از شرکت های داخلی و افزایش توان داخلی کشور گسترش دهیم. وزیر نفت این سیاست را به بنده ابلاغ کرده اند و براساس همین ماموریت، تلاش ما در معاونت مهندسی، پژوهش و فناوری وزارت نفت این است که این کار را محقق کنیم. معتقد هستم یکی از بسترهای مناسب برای تحقق این مساله در پارک نوآوری و فناوری نفت فراهم شده است که بدون شک معاونت مهندسی، پژوهش و فناوری وزارت نفت از این بستر استفاده خواهد کرد. افزون بر آن بودجه های مناسبی از سوی مجلس شورای اسلامی برای سال 1400 و سال آینده در نظر گرفته شده و تلاش ما این است که این بودجه ها را دراین مسیر سوق دهیم.
در حال حاضر چه میزان از نیاز صنعت نفت را سازندگان و توان داخل تامین می کنند؟
موضوع تحریم ها در کشور به ویژه در صنعت نفت به نوعی برای ما در مسیر تقویت توان داخل به فرصت تبدیل شد. اکنون در این صنعت، وابستگی 80 درصدی را به کمتر از 50 درصد رسانده ایم.
از گذشته شاهد امضای قراردادهای مختلف با دانشگاه ها و مراکز علمی در زمینه ازدیاد برداشت و با رویکرد میدان محور بوده ایم، دولت سیزدهم چه رویکردی را در این زمینه دنبال می کند، آیا این مسیر ادامه خواهد داشت؟
در دوره وزارت گذشته، قراردادهایی به عنوان «قراردادهای میدان محور» با دانشگاه ها منعقد شده است که بیشتر با هدف همکاری صنعت و دانشگاه و همچنین مرتفع کردن نیازهای صنعت نفت بوده است. در این زمینه رویکرد وزارت نفت دولت سیزدهم این خواهد بود که شاید اگر محوریت قراردادها را از «میدان محور» به «فناوری محور» یا « مساله محور» تغییر دهیم، نتیجه بهتری را شاهد باشیم. در همین زمینه طی نامه ای به وزیر نفت این مساله را اعلام کرده و ایشان هم با این موضوع موافقت کردند. در حال حاضر جلساتی با ذی نفعان مربوطه در حال برگزاری است که هر چه سریع تر بتوانیم این موضوع را محقق کرده و غالب قراردادها را به سمت « فناوری محور» سوق دهیم.
با این اوصاف تکلیف قراردادهای فراوان منعقد شده با دانشگاه ها چه می شود؟
نهایت تلاش ما این است که آن دسته از قراردادها را اصلاح و قراردادهای جدید منعقد کنیم.
تشکیل صندوق پژوهش و فناوری از جمله اقدام ها برای حمایت مالی و به نوعی خرید تضمینی تولیدکنندگان است، در این زمینه تغییرات خاصی را شاهد خواهیم بود؟
نظر و رویکرد ما در زمینه صندوق پژوهش و فناوری صنعت نفت براساس تصمیم و نظر شورای معاونین وزارت نفت، تقویت آن است و افزون بر آن زمینه و بستری که در پارک نوآوری و فناوری نفت و سایر بخش ها وجود دارد، نهایت استفاده را داشته باشیم.
در بخش پارک نوآوری و فناوری نفت چه مسیری قرار است دنبال شود؟
پارک نوآوری و فناوری نفت می تواند به استارت آپ ها کمک کند. یک ماه پیش به همراه مدیرعامل شرکت ملی نفت و سایر مسوولان از این مجموعه بازدید داشتیم و توانایی پارک را دیدیم؛ زمینه بسیار مناسبی در این پارک فراهم است و بنای ما این است که حتی آن پارک را تقویت کنیم. براساس تفاهمنامه ای که اخیرا با معاونت علمی ریاست جمهوری به امضا رسید، محوریت آن همین پارک فناوری بود. نظرمان این است که آن را تقویت کنیم و به بلوغ برسانیم.
با توجه به بازدید از سومین نمایشگاه ساخت و تولید ایرانی (تستا) چه ارزیابی از نمایشگاه و شرکت های حاضر مرتبط با صنعت نفت داشتید؟
شرکت های دانش بنیان و دانشگاه ها استقبال مناسبی از این دوره از نمایشگاه داشتند؛ اینکه بعد از انقلاب شاهد این میزان از رشد و بالندگی در زمینه های صنعتی و پژوهشی هستیم، باعث افتخار است و امیدواریم با حمایت های معاونت علمی ریاست جمهوری و همچنین وزارت نفت در بخش های مرتبط با این صنعت، شاهد رشد و شکوفایی بیشتری در این زمینه باشیم.