صنعت نفت ایران از انقلاب 1357 تا فجر 1400
روایت پایداری
مشعل نفت در طول بیش از 40 سال پس از انقلاب، همواره ایران و ملت را روسفید کرده و با حضور در میدان، روایت پایداری را به تصویر کشیده است. با تورق انقلاب 1357 بیراه نیست اگر بگوییم این کارکنان صنعت نفت ایران بودند که کار رژیم شاهنشاهی را تمام کردند و پیروزی انقلاب 57 را شتاب بخشیدند. این را می توان در این پیام امام خمینی(ره) به آنان دریافت که: رحمت خداوند تعالى بر شما آگاهانى باد که با اعتصاب پرارزش خود، روى ملت را سفید نمودید. اعتصاب شما هر روز و هر ساعتش با ارزش و کوبنده است؛ ارزشمند براى ملت غارت زده ایران که از جریان این طلاى سیاه و مخزن پربرکت کشور که سال هاست خائنان به غارت دادهاند و نفت خواران به غارت بردهاند، جلوگیرى کرده و از هدر دادن مال ملت فقیر به اندازه قدرتتان منع نمودهاید و کوبنده خائنانى که چوب حراجش را پشتوانهاى براى بقاى حکومت طاغوتى خویش و تخت لرزان شیطانى خود مىدانند. هر ساعت اعتصاب شما خدمتى است به خداوند تعالى و به کشور اسلام (صحیفه امام خمینی)
در واقع اعتصاب کارکنان صنعت نفت در پاییز سال ۱۳۵۷ و به دنبال آن فرمان امام خمینی(ره) مبنی برای قطع و تحریم صادرات نفتی، نقش بسیار مهمی در سقوط نظام شاهنشاهی و پیروزی انقلاب اسلامی داشت. همین نقش بی بدیل نفت بود که باعث شد تمامی قدرت ها با درک اهمیت صنعت نفت ایران، از آن مقطع تا امروز مسیر هر تهدید و تحدیدی برای ایران را با همین صنعت نشانه روند. در این سو آنچه دست درکاران ایران از همان سال 1357 تا 1400 بر آن پافشاری داشته اعلام این پیام به دنیا بوده است که تحت سلطه نخواهد بود و امروز هم تحریم تحمیلی را تاب نمی آورد و با آن مقابله می کند. همانگونه که اعمال بی سابقه ترین تحریم های ظالمانه و یک طرفه در دهه های اخیر در مسیر قطع صادرات نفت خام ایران محکوم به شکست بوده است و اعلام آمار رشد 40 درصدی فروش نفت خام ایران در ایام اخیر، توفیقی مهم برای ایران و دولت سیزدهم به شمار می رود.
هدف گذاری درستی که با حضور جواد اوجی در راس وزارت نفت بر آن تاکید شد و این راه با اتخاذ دیپلماسی فعال انرژی از سوی دولت سیزدهم موجب افزایش مشتری های نفتی ایران و جهش درآمدهای نفتی کشور شده است. وزیر نفت که پس از رای اعتماد در مجلس شورای اسلامی در پیامی بر این مساله تاکید کرد: در راستای اعتلای بخش های نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی در کلیه سطوح زنجیره ارزش صنعت نفت و در این شرایط خاص اقتصادی و بین المللی آستین همت بالا زده تا با مدیریت عالمانه و رویکرد جهادی و انقلابی، با جد و جهد و خرد جمعی، با به کارگیری مدیران صالح، پاک دست و متخصص رسالت مهم خویش را به درستی به انجام رساند.
در مقطع حدود 6 ماهه با تکیه بر دیپلماسی نفتی افزایش صادرات نفت رقم خورد در این چند ماه، بیشتر فروش و وصول مطالبات به صورت ارزی و نقدی بوده که به وضع ارزی کشور کمک کرده است.
با این روند وزارت نفت تاکنون بیش از ۱۱۰ درصد از تعهد خود در تبصره ۱۴ قانون بودجه را اجرایی کرده است و درحالی که تعهد ۱۰ ماه حدود ۲۶۰ هزار میلیارد تومان بوده؛ حدود ۲۸۲ هزار میلیارد تومان را براساس این تبصره واریز کرده که حاصل فروش گاز، نفت گاز، بنزین، گوگرد، ال پی جی و میعانات گازی در بخش داخلی و صادرات فرآورده ها بوده است.
افزون بر آن، به سقف تعهدات در بودجه سال ۱۴۰۰ در حوزه نفت و میعانات گازی و خالص گاز صادراتی نیز عمل شده است.
افزون بر جهش صادرات نفت خام، در مقطع مورد بررسی، در میان عملکرد وزارت نفت در چند ماهه اخیر به موارد متنوعی از جمله ساماندهی نیروی انسانی، توجه به سازندگان داخلی، دانش بنیان ها و امضای قرارداد با آنها و... می توان اشاره کرد. از دیگر سو توجه به توسعه همکاری های دوجانبه و منطقه ای در دستور کار قرار گرفت و در گام نخست، سوآپ گاز ترکمنستان به جمهوری آذربایجان را که متوقف شده بود از سر گرفته شد. در اقدامی دیگر طی سفر رئیس جمهوری به روسیه در مسیر توسعه همکاری های صنعت نفت از جمله انتقال فناوری، افزایش برداشت و ساخت برخی قطعات موردنیاز صنعت نفت و... با این کشور تفاهمنامه همکاری امضا شده و قرار است در دو تا سه ماه آینده به قرارداد منجر شود.
از آغاز به کار دولت سیزدهم تاکنون قراردادهایی به ارزش بیش از ۴.۵ میلیارد دلار برای توسعه میدان های نفت و گاز امضا شده است.
وزارت نفت با تنوع برای جذب و تشویق سرمایه گذاران قراردادها را تغییر داده است و طبق اعلام جواد اوجی، در هشت سال آینده ۱۵ تا ۲۰ میلیارد دلار از منابع نفت و گاز برای توسعه میدان ها اختصاص داده شده و حدود همین رقم را نیز سرمایه گذاران، بانک ها و هلدینگ ها سرمایه گذاری می کنند که از منافع میدان ها هم سهم خواهند داشت.
در حوزه انرژی نیز در بخش بالادست، توسعه میدان های نفت و گاز و بخش پایین دست در توسعه پتروپالایشگاه ها و پتروشیمی و انتقال تجهیزات و فناوری که در صنعت نفت و گاز ایران راهبردی است، تصمیم های خوبی گرفته شده است.
هفته نامه «مشعل» در پرونده ای ویژه به مناسبت چهل و سومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران به بررسی کارنامه 43 ساله صنعت نفت در بخش های مختلف شرکت های ملی نفت، گاز، صنایع پتروشیمی، پالایش و پخش فرآورده های نفتی و... پرداخته است که در ادامه می آید.