بيست و يکمين کميته تخصصي ايمني و آتش نشاني شرکت ملي نفت برگزار شد
ساماندهی جدید مشاغل آتش نشانی صنعت نفت
سميه راهپيما ايمني و آتش نشاني در تاسيسات و شرکت هاي بهره برداري نفت و گاز از اهميت قابل توجهي برخوردار است و در آن برنامه ريز ي هاي مختلفي از سوي مديران اچ اس اي صورت مي گيرد و الزام هايي در نظر گرفته مي شود که تمامي شرکت ها موظف به اجراي آن هستند تا شاهد کاهش حوادث باشيم، از اين رو طي سال هاي گذشته شرکت ملي نفت ايران با هدف ارائه گزارش عملکرد شرکت هاي تابعه و فرعي خود، کميته تخصصي ايمني و آتش نشاني را برگزار مي کند. امسال نيز در روزهاي 21 و 22 مرداد، بيست و يکمين دوره اين کميته برگزار شد که مشروح گزارش اين جلسه را در ادامه مي خوانيد:
ماني عبداله زاده، مدير اچ اس اي شرکت ملي نفت ايران در اين کميته با بيان اين که طي چند سال گذشته کارهاي زير ساختي ايمني و آتش نشاني شروع شده و در يک سال گذشته در حال نتيجه گرفتن است، مي گويد: «در حوزه آتش نشاني، پروژه «ساماندهي و ارزيابي وضعيت ساختار آتش نشاني، ماشين آلات، ايستگاه آتش نشاني و راهبري آتش نشاني» را در دستور کار داريم و اميدواريم تا يک سال آينده به نتايج خوبي در اين پروژه برسيم و شاهد ارتقاي سطح آتش نشاني در تمامي شرکت هاي فرعي و تابعه باشيم، همچنين بازنگري ساختار ايمني و آتش نشاني را در دستور کار داريم که از سال گذشته اقدام هاي لازم در اين زمينه شروع شده است و همسو با آن، اداره کل اچ اس اي وزارت نفت نيز «نظام نامه ساماندهي و ارتقاي ساختار آتش نشاني» را در دست بررسي دارد که هم افزايي بسيار خوبي در اين حوزه شده است.» وي ادامه مي دهد: «اکنون با مشکلات زيادي از جمله تنوع در سمت هاي سازماني آتش نشاني و غير همسان بودن آنها در شرکت ملي نفت ايران روبه رو هستيم و در وزارت نفت اين همسان سازي شروع شده و بتازگي شوراي مرکزي سلامت، ايمني و محيط زيست (سلام) وزارت نفت نيز اين موضوع را تصويب کرده است.»
به گفته عبداله زاده، در زمينه مقررات تخصصي ايمني نيز کارهايي انجام داده ايم و مشاور آن شروع به کار کرده است. کارگروه هاي نظارتي نيز در اين زمينه تشکيل داده ايم و تا پايان سال، بازنگري و تدوين مقررات ايمني تخصصي را خواهيم داشت.
مدير اچ اس اي شرکت ملي نفت ايران در ادامه به برخي انتظارها و تاکيدهاي ايمني و آتش نشاني از شرکت هاي فرعي و تابعه اشاره مي کند و مي گويد: «طي 3 سال گذشته 17 تا 18 ابلاغيه ايمني و آتش نشاني از سوي مديرعامل شرکت ملي نفت ايران به تمامي شرکت ها با هدف ارتقا و ساماندهي وضعيت ايمني ارائه شده است و بسياري از شرکت ها کارهاي بسيار خوبي کرده اند و در مسير استقرار آن گام برداشته اند، ولي هنوز تا سطح استاندارد فاصله داريم.»
وي به تعداد حوادث منجر به فوت و مهم اشاره مي کند و مي افزايد: «طي بررسي انجام شده در سال 96 نسبت به سال 95 شاهد کاهش 30 درصدي حوادث منجر به فوت بوده ايم و اميدواريم امسال نيز اين روند کاهشي ادامه يابد.» عبداله زاده در ادامه به مديريت ريسک مي پردازد و مي گويد: «بايد در مديريت و ارزيابي ريسک نيز بازنگري صورت گيرد و ساز و کاري داشته باشيم تا نظام مندتر پيش رويم و آن را در اولويت کاري خود قرار دهيم. مديريت ريسک، يکي از مهم ترين عناصر نظام مديريت اچ اس اي است که بايد در اولويت اصلي فعاليت هاي ما قرار گيرد.»
الزام هاي اچ اس اي پيمانکاران
مدير اچ اس اي شرکت ملي نفت ايران با اشاره به الزام هاي اچ اس اي پيمانکاران مي گويد: «اين الزام ها به عنوان بازوهاي اجرايي و نظارتي است و هرچه اين نظارت ها را در حوزه هاي مختلف اچ اس اي افزايش دهيم، شاهد ارتقاي سطح ايمني پيمانکاران خواهيم بود. دراين خصوص نه تنها ابلاغيه وزارتي داريم، بلکه داراي راهنماهاي استقرار مديريت اچ اس اي پيمانکاران در سطح شرکت ملي نفت ايران نيز هستيم و شرکت ها بايد در استقرار کامل آن بيش از پيش تلاش کنند.»
به گفته وي، شرکت ها در زمينه آموزش اچ اس اي کارهاي خوبي انجام داده اند و جلسه هاي زيادي با آموزش مرکزي براي ساماندهي اين وضعيت داشته ايم. ما به دنبال افزايش نفر ساعت نيستم و مي خواهيم همين نفر ساعت آموزشي را که وجود دارد، کيفي و اثربخش کنيم. به همين دليل بايد به آموزش ها توجه بيشتري شود و در زمينه ارتقاي سطح آموزش هاي ايمني و کاربردي شدن آن تجديد نظر صورت گيرد. عبداله زاده مي افزايد: «بتازگي از سوي آموزش مرکزي، 6دوره براي ارتقاي ايمني به نام درس آموزي از حوادث ابلاغ شده و تمام آن ها بر گرفته از تجزيه و تحليل سه ساله حوادث بوده است که گروه هاي هدف مختلف مانند تعميرات، بهره برداري، اچ اس اي و... را فرا مي گيرد.» وي ادامه مي دهد: «در آموزش فرماندهان صحنه حوادث که در کشور فرانسه برگزار شد، بيشترين نفرات (تقريبا 50 درصد) براي شرکت ملي نفت ايران بوده که 21 نفر در آن حضور داشتند و مي توانيم از آن ها در ارتقاي سطح مهارت و دانش کارکنان و واکنش در شرايط اضطراري و مديريت آن استفاده کنيم.»
نظارت و ارتقاي سيستم مجوز کار
عبداله زاده مي گويد: « تقريبا در تمامي حوادث مهم، نقص در فرايند صدور و نظارت بر اجراي مجوزهاي کار وجود داشته است. تمامي شرکت ها مي بايست توجه جدي در اين خصوص داشته باشند. انجام مواردي همچون بازنگري در آموزش PTW، نظارت ادارات اچ اس اي در فرايند صدور پرميت ها، افزايش آگاهي صادرکنندگان و مجري کار در مجوزهاي انجام کار (بهره برداري و تعميرات) به منظور دقت و تکميل مفاد عملياتي و ايمني مجوزهاي انجام کار لازم الاجراست، همچنين تاکنون سه بخش نامه تاکيدي در اين زمينه از سوي مديرعامل شرکت ملي نفت ايران ابلاغ شده است.»
احداث مرکز کنترل ايمني و مديريت در شرايط اضطراري
مدير اچ اس اي شرکت ملي نفت ايران مي گويد: «طراحي و ساخت مرکز کنترل ايمني و مديريت در شرايط اضطراري در سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس با همکاري اداره کل اچ اس اي و پدافند غيرعامل وزارت نفت را به منظور مديريت بهينه شرايط اضطراري در منطقه ويژه در دستور کار داريم که در آينده نزديک و پس از دريافت مصوبه هيئت مديره شرکت ملي نفت، کليد خواهد خورد.»
افزايش و ارتقاي نظارت
عبداله زاده مي گويد:« ارتقا و افزايش نظارت بر نگهداشت تجهيزات و ادوات سيستم هاي ايمني و آتش نشاني را نيز در دستور کار داريم، ضروري است که ادارات ايمني و آتش نشاني با تدوين دستورعمل هاي بازرسي خود، با هدف حفظ دارايي ها و حصول اطمينان از عملکرد مناسب آنها در زمان حادثه توجه بيشتري به اين مقوله داشته باشند.»
نظارت اچ اس اي در پروژه ها
سيد محمد پورراکي، معاون ايمني و آتش نشاني اداره کل اچ اس اي وزارت نفت نيز در اين کميته تخصصي مي گويد: «با توجه به اين که بيشتر بحث نظارت و کنترل را داريم، به اين سمت حرکت مي کنيم که چهار شرکت اصلي وزارت نفت در کنترل و کاهش حوادث بايد چه راهکارها و سياست هايي به کار برند.»
وي با بيان اين که حوادث به دو صورت فرايندي- عملياتي و پيمانکاري از سوي اداره کل اچ اس اي وزارت نفت بررسي و دنبال مي شود، مي افزايد: «شرکت ملي گاز ايران شيوه نامه کاهش حوادث دارد و بعد از يک سال شاهد کاهش حوادث در اين شرکت بوديم. از اين رو ديگر شرکت ها نيز مي توانند چنين کاري را در دستور کار خود قرار دهند. اين شيوه نامه در زمينه پيشگيري بسيار مهم است. اکنون ارتباط اداره کل اچ اس اي وزارت نفت با چهار شرکت اصلي نزديک است و مي خواهيم کاهش حوادث داشته باشيم.»
نگرشي پيشگيرانه با تغيير نگاه
فرشته ميراج، مسئول پروژه هاي ايمني و آتش نشاني شرکت ملي نفت ايران نيز در اين کميته مي گويد: «بايد به دنبال تقويت نگرش پيشگيرانه اچ اس اي باشيم که براي تحقق اين امر لازم است نگاه ها تغيير کند و به سمت نظام مندشدن پيش برويم. در اين زمينه از واحدهاي ديگر مانند بهره برداري، تعميرات، مهندسي و.... خواسته ايم تا حوزه ايمني را تقويت کنند. اچ اس اي بايد به سمت نقش نظارتي برود.
به گفته او، فرهنگ سازي در اچ اس اي بسيار مهم است و بايد شرايطي براي پررنگ تر شدن جايگاه اچ اس اي ايجاد شود، از اين رو دوره هاي آموزشي براي گروه هاي هدف بهره برداري، تعميرات و... برگزار شده و کارگروه فرهنگ ايمني را تشکيل داده ايم.» ميراج در ادامه به پروژه هاي در دست اجرا اشاره مي کند و مي افزايد: «قرارداد پروژه مميزي و ارزيابي وضعيت آتش نشانان شرکت ملي نفت ايران و ارائه راهکارهاي مناسب براي استاندارد سازي آن را از سال گذشته در دستور کار داريم. در اين پروژه، آتش نشانان از نظر آمادگي جسماني، دانش علمي و مهارت عملياتي بر اساس الزام هاي حداقلي استانداردNFPA سنجش مي شوند. علاوه بر وضعيت آتش نشانان، استاندارد ايستگاه هاي آتش نشاني، تجهيزات و رويه هاي موجود از نظر استاندارد، مميزي و پايش مي شود. براي تجهيزات ثابت آتش نشاني نيز دو تاسيسات خشکي و دريايي به عنوان پايلوت انتخاب شده و پروژه بازنگري مقررات تخصصي ايمني از ديگر پروژه هاي در دست اجراست.»
مسئول پروژه هاي ايمني و آتش نشاني شرکت ملي نفت ايران ادامه مي دهد: «پروژه هاي آسيب شناسي مديريت اچ اس اي بر اساس مدل PSM و تعيين حريم ايمني تاسيسات خشکي را نيز داريم که در مرحله انتخاب مشاور قرار دارند. همچنين پروژه زيرساختي ارزيابي حريق را داريم که در آن به صورت پايلوت، ميدان نفتي آزادگان شمالي را بررسي خواهيم کرد.»
ميراج مي گويد:« در حوزه آتش نشاني نيز منتظر ابلاغيه نظامنامه ساختار آتش نشانان از اداره تشکيلات و روش هاي وزارت نفت هستيم و در آن رده بندي سازماني مشاغل ايمني و آتش نشاني در 12 رده در نظر گرفته شده است و حجم کار و نوع ريسک هاي هر منطقه تقسيم بندي مي شود. تمرکز بر رويکرد مبتني بر ريسک در تمامي فعاليت ها و تقويت فرهنگ ايمني، دو محور اصلي در حوزه ارتقاي سطح
اچ اس اي و جلوگيري از حوادث در صنعت نفت است که در اين زمينه، کارگروه هاي مديريت ريسک و بهبود فرهنگ ايمني شروع به کار کرده اند.»