من مواعظ النبي صلى الله عليه وآله وسلّم:

خياركم أحسنكم أخلاقاً، الذين يَألفون و يُؤلفون

(تحف العقول، صفحه 45)

بهترين شما، كسانى هستند كه برخوردشان با مردم، از همه بهتر است. چهره اى گشاده دارند كه مردم رغبت مى كنند با آنان انس و الفت بگيرند. معناى روايت، اين نيست كه اگر كسى پايبندِ عمل به تكليف شرعى نيست، ولى خوش برخورداست، بر كسى كه وظايف دينى خود را انجام مى دهد، ولى گشاده رو نيست،ترجيح دارد، بلكه مراد اين است فرد مؤمنى كه وظايف خود راانجام مى دهد و حسن خلق هم دارد، بر مؤمنى كه خوش اخلاق نيست، برترى دارد.

خير الکلام قَلّ ودَلَ

نسبت به عمر خود بخيل تر باشيد تا به درهم و دينار.پيامبر اکرم(ص)

   پيام اميرالمومنين (ع)

متن کامل کتاب  15 جلدي «پيام اميرالمؤمنين» اثر آيت الله ناصر مکارم شيرازي و ديگر فضلاي همکار ايشان درقالب يک نرم افزار موبايلي به همت مرکز تحقيقات کامپيوتري علوم اسلامي (نور) تهيه شده و قابل دريافت است.

تعداد وطن اتخاذي

پرسش: بر اساس نظر مقام معظم رهبري  هر کس مي تواند حداکثر چند وطن براي خود اتخاذ کند؟

پاسخ: غير از وطن اصلي، جايي که در آن به دنيا آمده و رشد و نمو کرده است. داشتن دو وطن اتخاذي اشکال ندارد، ولي اگر خواست سه وطن اتخاذ کند که در هر يک در طول سال، چهار ماه زندگي کند، منوط به صدق عرفي وطن است وگرنه وطن سوم اشکال دارد.

فرقه‏هاى شيعه‏

شيعيان هم به دلايلى (جمله دامن زدن خلفاى جور به اختلاف آراي مذهبى براى دستيابي به مقاصد شوم سياسى خود و نيز ممنوع كردن ائمه معصوم (عليهم السلام) از نقل و بيان حقايق و معارف اسلام ناب محمدى (ص)، دچار تفرقه و تشتت آرا و به فرقه‏هايى با عقايد جداگانه تقسيم شدند. علماى كتب ملل و نحل در تقسيم بندى مذهب شيعه، نظرهاى گوناگونى ارائه داده و هر كدام فِرق متعددى براى شيعه ذكر كرده‏اند، اما بررسى‏ها نشان مى‏دهد كه بسيارى از اين فرقه‏ها يا ساخته ذهن آنان بوده و وجود خارجى نداشته يا متكى به برداشت‏ها و تفكرات افرادي اندک است كه جز خود آنان و اندكى ديگر، از آن پيروى نكرده‏اند و اساساً نمى‏توان چنين برداشت هايى را فرقه‏هاى مستقل مذهبى به حساب آورد، زيرا در محدوده زمانى خاصى از ميان رفته‏اند. با اين حساب، جز چند فرقه اصلى و مهم شيعى، فرقه‏هاى ديگرى وجود خارجى نداشته است. مؤلف كتاب « بيان الاديان» فرق اصلى شيعه را پنج فرقه: زيديّه، كيسانيّه، غاليّه، صباحيّه و اماميّه اثنى عشريه مى‏داند.

 

زيديه‏

زيديه يكى از فرقه‏هاى شيعه است كه در يمن و لبنان پيروانى دارد. آنان خود را پيرو زيد شهيد فرزند امام سجاد (ع) مى‏دانند و  ايشان پس از حضرت امير(ع) و امام حسن و امام حسين (عليهماالسلام)، امام آنان شمرده مى‏شود. او در سال هشتاد هجرى متولد شد و عليه هشام بن عبدالملك در كوفه قيام كرد و توسط يوسف بن عمر والى كوفه در 42 سالگى در سال 121 هجرى به شهادت رسيد. ايشان را پس از شهادت و دفن، نبش قبر كردند و جنازه بى‏سرش را در كُناسه (نام محلى در كوفه) به دار كشيدند و سرش را براى هشام به دمشق فرستادند. سرش نيز بر دروازه دمشق نصب شد. زيد به عنوان فردى كه در مكتب امامان اهل بيت (عليهم السلام) رشد كرده و پرورش يافته بود، به امامت آنان معتقد بود و ايشان را جانشين جدش پيامبر (ص) مى‏شناخت. عمرو بن خالد به نقل از زيد مي گويد: در هر زمانى مردى از ما اهل بيت هست كه خداوند به او بر بندگانش احتجاج مى‏كند و حجت خدا در زمان ما، برادرزاده‏ام جعفر بن محمد (ع) است؛ كسى كه از او پيروى كند، گمراه نمى‏شود و آن كه با او مخالفت ورزد، هدايت نمى‏يابد.

 

عقايد زيديه‏

در اين بخش، اصول عقايد زيديه را بررسى مي کنيم  :

1- «توحيد» يعنى ايمان به يگانگى خداوند در ذات، صفات و انحصار عبادت و اطاعت در وى.

2- «عدل» و آن عبارت است از ايمان به اين‏كه خداوند در احكامش عادل و در افعالش حكيم است؛ بر كسى ستم نمى‏كند و هرگز كار زشتى انجام نمى‏دهد.

3- «وعد وعيد» كه همان بشارت و انذار و خبر دادن خداوند از ثواب و عقاب است.

زيديه معتقدند هر كس كافر يا گنهكار- بدون توبه- از دنيا برود، هميشه در جهنم مى‏ماند و در مورد شفاعت مى‏گويند: آنان كه وارد آتش شوند، ديگر خلاصى ندارند و استدلال به حديث «شفاعتى لأهل الكبائر من امّتى» براى شفاعت و نجات آنان از آتش صحيح نيست، زيرا حسن بصرى آن حديث را از پيامبر (ص) اين‏گونه نقل كرده است:

 «شَفاعَتى‏ لَيْسَ لِأَهْلِ الْكَبائِرِ مِنْ امَّتى‏»

شفاعتم براى صاحبان گناه كبيره از امتم نخواهد بود.قرآن نيز تصريح  دارد كه صاحبان گناهان كبيره، مستحق شفاعت نيستند.

و نتيجه گرفته‏اند كه احاديث شفاعت دلالت دارند كه پيامبر (ص) قبل از شروع حساب، شفاعت را براى اهل محشر طلب مى‏كند تا آنان از هول و هراس روز قيامت رها شوند. نيز پيامبر (ص) درباره بهشتيانى كه درجات پايين‏ترى دارند، شفاعت مى‏كند تا ارتقاى درجه پيدا كنند، اما از كسى كه وارد آتش شود، شفاعت نخواهد كرد.

4- «نبوات» يعنى ايمان به سفيران الهى كه داراى شريعتند و براى اثبات پيامبرى خود معجزه داشتند و بايد پيامبران، قبل و بعد از بعثت از انجام گناه معصوم باشند.

5- «امر به معروف و نهى از منكر»، زيديه اهتمام بيشترى به اين اصل مى‏دهند  و مى‏گويند با صاحبان ظلم و ستم در مرحله اول بايد از راه مسالمت‏آميز وارد شد، پس اگر اين راه نتيجه نداد و بودند افرادى كه براى پيروزى حق و عدالت يارى كنند، بايد به شيوه انقلابى عليه ستمكاران خروج و قيام كرد و هر جمع انقلابگر نياز به رهبرى دارند كه در عرف قرآن و سنت «امامت و خلافت» ناميده مى‏شود.

امام در لغت، رئيس دولت را مى‏گويند و او حق تشريع حكم يا نسخ آن را ندارد، فقط حق اجتهاد دارد، در عين حال اجتهادش قابل نقض و ابطال است.

 

ويژگيهاى امام از ديدگاه زيديه‏

1- بايد از اولاد على و فاطمه (عليهما السلام) باشد به دو دليل:

الف- پيامبر (ص) در حديث ثقلين به رهبرى عترت و اهل‏بيتش سفارش كرده است.

ب- صحابه بر لزوم خويشى خليفه با پيامبر (ص) اجماع كردند، زيرا آنان در نزاع سقيفه بر سر خلافت بر شروطى اتفاق كردند كه از جمله آنها خويشى با پيامبر(ص) بود كه مهاجرين از ابو بكر و عمر به آن استدلال مى‏كردند و انصار نيز با قبول آن با ابوبكر بيعت كردند.

2- بايد عليه ظلم و ستم وقت، قيام مسلحانه داشته باشد وگرنه امام نيست و اگر دو نفر از اولاد فاطمه (عليهماالسلام) در يك عصر قيام داشتند، در صورت داشتن ديگر شرايط، هر دو امام هستند.

3- امام بايد عادل باشد، اما لزومى ندارد كه معصوم و اعلم اهل زمانش باشد.

4- ضرورتى بر وجود نص درباره امام بعد از امام على و امام حسن و امام حسين (عليهم السلام) نيست، بلكه امامت در نسل هر دو برادر ادامه دارد.

ديدگاه زيديه در مورد امامت اولاد فاطمه (س) نشان مى‏دهد كه آنان امامت را مقامى انتصابى از سوى خدا نمى‏دانند و وجود امام را در حد يك رئيس‏جمهور و تنها براى رهبرى قيام لازم مى‏شمارند؛ از اين رو ضرورت وجود «نص» و لزوم اعلميت و عصمت را نيز از او نفى كرده  و گفته‏اند كه از راه نامزدى و بيعت خبرگان با وى برگزيده مى‏شود؛ از اين رو زيديه به اهل سنت نزديك‏ترند و از سوى ديگر چون على (ع) را سزاوار امامت مى‏دانند و به امامت امام حسن و امام حسين (عليهما السلام ) معتقدند به شيعه شباهت دارند. پس مى‏شود گفت كه زيديه نه شيعه است و نه سنى، چرا كه مقدارى از عقايد شيعه را با بعضى از عقايد اهل سنت آميخته و به آن ملتزم شده‏اند.

ادامه دارد...

سوال:  چرا در سوره بقره، نماز ظهر اهميت دارد؟

پاسخ: تأكيد و سفارش قرآن به صلاه وسطي «حافِظُوا عَلَي الصَّلَواتِ وَ الصَّلاةِ الْوُسْطي‏ وَ قُومُوا لِلَّهِ قانِتينَ» (بقره -آيه 238) طبق اين فرض كه مراد نماز ظهر است، چنانكه از شأن نزول آن استفاده مي شود، تأكيد بر عدم سهل انگاري در انجام نماز ظهر است.  در شأن نزول اين آيه نقل شده است: «جمعي از منافقان گرمي هوا را براي ايجاد تفرقه در صفوف مسلمين بهانه قرار داده بودند و در نماز جماعت شركت نمي‏كردند. به دنبال آنها بعضي از مؤمنان نيز، از شركت در جماعت خودداري كردند و جماعت مسلمانان كاهش يافت.  پيغمبر اكرم (ص) ناراحت و حتي آنها را به مجازات شديد تهديد كرده بود. در حديثي از «زيد بن ثابت» نقل شده كه پيامبر (ص) در گرماي شديد نيمروز تابستان نماز (ظهر) را با جماعت مي‏گزارد و اين نماز براي اصحاب و ياران سخت‏ترين نماز بود، به طوري كه گاه پشت سر پيامبر (ص) يك صف يا دو صف بيشتر نبود، فرمود: من تصميم گرفته‏ ام خانه كساني را كه در نماز ما شركت نمي‏كنند، بسوزانم، آيه فوق نازل شد و بر  اهميت نماز ظهر را (با جماعت) تاكيد كرد.

 

بيست و  دومين نشست ستاد اقامه نماز وزارت نفت برگزار شد

بيست ودومين نشست دبيران، رابطين، قرارگاه هاي فرهنگي وکارگروه هاي تخصصي ستاد اقامه نماز وزارت نفت به ميزباني شوراي اقامه نماز شرکت ملي نفت ايران برگزار شد. در اين نشست که با حضور رضا خليلي، معاون مديرعامل در امور عمليات غير صنعتي شرکت ملي نفت و محمدعلي فلاح، فرمانده بسيج صنعت نفت برگزارشد، دکتر احمد مجيدي،دبير شوراي فرهنگي و اقامه نماز وزارت نفت ضمن معرفي بخش هاي مختلف ستاد اقامه نماز وزارت نفت، به ايجاد دو کارگروه جديد، دفتر ارتباطات هنرمندان وکارگروه امور فرهنگي شهرکهاي مسکوني نفت اشاره کرد.

وي سپس به تشريح تفاهمنامه سالانه وزارت نفت با ستاد اقامه نماز کشور پرداخت و يادآور شد: اين سومين سال متوالي است که تفاهمنامه ستاد اقامه نماز وزارت نفت با ستاد اقامه نماز کشور به امضاي مهندس بيژن زنگنه، عالي ترين مقام وزارت به زير مجموعه ابلاغ مي شود .  در تفاهمنامه سال 97 در سه محور راهبردي مديريتي – تمهيدي، آموزشي – پژوهشي وتبليغي – ترويجي 12 عنوان برنامه با اولويتهاي مختلف گنجانده شده که اولين برنامه آن اجرايي کردن مفاد پيام مقام معظم رهبري به بيست وششمين اجلاس سراسري نماز است. در ادامه،  رضا خليلي نيز با تأکيد بر لزوم توجه به توسعه وترويج اقامه نماز در ميان کارکنان، همچنين توجه خاص به خانواده ها و فرزندان گفت: يکي از معيارهاي گزينش وانتصاب مديران بايد ميزان اهتمام به اقامه نماز باشد.  وي همچنين بر لزوم توجه جدي به باورهاي نسل جديد به ويژه جوانان در برنامه هاي فرهنگي ماه مبارک رمضان و فصل تابستان در اوقات فراغت تاکيد کرد.

در ادامه اين نشست، فلاح نيز بر لزوم  بر ارتقاي کيفيت برنامه هاي فرهنگي به ويژه نمازهاي جماعت، همچنين آموزش هاي ديني وقرآني براي کارکنان و خانواده ها وفرزندان، تأکيد کرد. 

گزارش رابطين فرهنگي وامور روحانيون مناطق ده گانه کشوري، مسئولان قرارگاه هاي فرهنگي خوزستان وخارک، دارالقران وزارت نفت و بيان ديدگاه هاي برخي اعضاي نشست وکارگروه هاي تخصصي، از ديگر برنامه هاي اين نشست بود.

فتنه فراگير

«وَاتَّقُوا فِتْنَةً لا تُصيبَنَّ الَّذينَ ظَلَمُوا مِنْكُمْ خآصَّةً وَاعْلَمُوا انَّ اللَّهَ شَديدُ الْعِقابِ»

سوره انفال - 25

از فتنه‏اى كه چون آيد، مخصوص ستمكارانتان نباشد، بپرهيزيد و بدانيد كه عقاب خداوند، شديد است.

فتنه اجتماعى

نتيجه بعضى‏ ظلم ها و فتنه‏ها تنها دامنگير كسى‏كه عامل آن ‏است، نمى‏شود، بلكه دود آن به چشم همه مى‏رود؛ از اين رو، همه بايد در رفع آن فتنه‏ها و ظلم‏ها بكوشند و علاوه بر اينكه خود مرتكب نمى‏شوند، مانع ارتكاب ديگران شوند.فتنه‏هاى اجتماعى از اين نوع هستند كه نتيجه بد آنها دامن همه را مى‏گيرد و به اصطلاح، تر و خشك را با هم مى‏سوزاند. به‏عنوان نمونه، بر هم زدن حكومت حقّه اسلامى و زمام آن را به ناحق به دست گرفتن و شورش عليه امام عادل سبب تفرقه و اختلاف در جامعه مي شود و شوكت اسلام را در هم مى‏شكند و باعث به ناحق ريخته شدن خون و هتك حرمت و نواميس مسلمانان مى‏ شود. آثار منكرات و مفاسد اجتماعى نيز، تنها دامنگير مرتكبان آنها نمى‏شود، بلكه همه جامعه را فرا مى‏گيرد.خاصيت حوادث اجتماعى چنين است كه نتيجه‏اش دامنگير همه مى‏شود. هنگامى كه بعضى افراد جامعه، در انجام رسالت خود كوتاهى كنند و بر اثر آن قانون‏شكنى و هرج و مرج و ناامنى پديد آيد، همگان در آن مهلكه گرفتار خواهند شد.

فتنه جمل

در روايت هايي كه در زمينه تفسير اين آيه، از ائمه معصوم (عليهم السلام) نقل شده، جنگ جمل را مصداق اين فتنه شمرده‏اند. ستمگرانى كه فتنه جمل را به راه انداختند، از اولين كسانى بودند كه «شق عصاى مسلمين» كردند و ميان آنان تفرقه انداختند و عليه امام عادل شوريدند و با اين اقدام خود، قبح اين ظلم را كمرنگ و راه را براى ظالمان ديگر باز كردند، تا آنكه درپى آنها معاويه و اصحابش،   سپس خوارج، برامام خود شوريدند و سرانجام امام را به شهادت رساندند و زمينه حاكم شدن خلفاى جور بنى‏اميه و بنى‏عباس فراهم شد.

شهيد محمد
يزدان پناه خوزاني

شهيد يزدان پناه، از نجف آباد اصفهان به جزيره خارک هجرت کرد و در پتروشيمي مشغول خدمت شد. زمزمه حرکت هاي ناجوانمردانه در کردستان عليه مردم مظلوم آن منطقه که سرآغازي براي تجاوز هاي رژيم بعث با کمک ايادي استکبار به کشور عزيزمان بود، بي قرارش کرد و او راهي جبهه هاي کردستان شد. بعد از مدت کوتاهي جانفشاني درآن منطقه در28 آذر 59 به خيل عظيم شهيدان پيوست. همكارانش از او به عنوان يك كارمند صديق و مهربان ياد مي كنند كه هرگز از ياري ديگران مضايقه نمي كرد.به هجرت معتقد بود و به هيچ ترتيبي زير بار زور نمي رفت. به همين دلايل بود كه داوطلبانه براي كمك به هيئت هفت نفره تقسيم زمين بين زارعان و كشاورزان استثمار شده به كردستان رفت و پس از اسارت و چند روز تحمل شكنجه هاي وحشيانه منافقان به شهادت رسيد.

   شاگرد اول فلسفه

حضرت آيت‏اللّه‏ جوادي آملي، درباره امتحان مرحوم شهيد مطهري در دانشگاه تهران مي‏فرمايد:

 «وقتي ايشان از قم به تهران آمدند، در اولين دوره امتحانات مدرسي معقول و منقول شرکت کردند.

 پس از آن، وقتي ايشان از تهران به قم بازگشتند،.... [براي ما] تعريف کردند که در جلسه امتحان، ممتحنين [برخي] مسائل فلسفي را از من پرسيدند و بعد هيئت ممتحنه به اتفاق گفتند که چه کنيم نمره‏اي بالاتر از 20 نيست و اگر نمره‏اي بالاتر از 20 بود، به شما مي‏داديم.

استاد مطهري به اعتراف هيئت ممتحنه، در رشته معقول و فلسفه شاگرد اول شدند و نمره 20 گرفتند».