عملکرد روابط کار و مددکاری اجتماعی شرکت ملی پالایش و پخش بررسی شد
نگاه متفاوت با محوریت جوانان و خانواده
مشعل- ارتباطات انساني در حوزه هاي پر استرس و صنعتي ضرورت بيشتري دارد و صنعت نفت به عنوان مجموعه اي گسترده و پر جمعيت که لحظه اي نمي توان عملکرد آن را متوقف کرد، ضرورت دارد نسبت به نيروي کار خود در همه ابعاد حساسيت داشته باشد. در موارد زيادي نيروي کار دچار مشکلات شخصي و خانوادگي يا شغلي و حقوقي مي شود و نياز دارد تا شرکت و سازماني که در طول سالها براي آن تلاش کرده، در آن روز و زمان سختي و محدوديت به کمکش بيايد. در همين راستا بوده است که در همه زيرمجموعه هاي صنعت نفت در چند دهه گذشته، واحدهاي روابط کار و مددکاري اجتماعي شکل گرفته است تا اين مسؤوليت را به عهده داشته باشند. بسياري از شرکت ها متناسب با دامنه امکانات و اعتبارات و نيروهاي کارشان اين خدمات را ارائه مي دهند و برخي متناسب با نيازها، خدماتشان را تنظيم مي کنند؛ به عنوان نمونه واحد روابط کار و مددکاري اجتماعي شرکت ملي پالايش و پخش فراورده هاي نفتي که در ادامه گفت وگوي «مشعل» با مسؤولان اين واحد را مي خوانيد، به شکلي متفاوت روي ازدواج مجردهاي مجموعه و مشاوره هاي ازدواج و خانواده کار کرده اند و نتايج خوبي هم گرفته اند.
علي حسيني نيا، رئيس سابق مددکاري و روابط کار شرکت ملي پالايش و پخش فراورده هاي نفتي ايران از سال 57 مددکار اجتماعي است و در همين رشته از دانشگاه علامه طباطبايي فارغ التحصيل شده است. او 39 سال در اين حوزه سابقه دارد و از سال 67 وارد صنعت نفت و شرکت ملي پالايش و پخش شده و تا امروز در اين شرکت باقي مانده است. او كه حالا معاون اداري و پشتيباني مدير منابع انساني شرکت ملي پالايش و پخش فرآورده هاي نفتي ايران است، درباره سابقه اين حوزه در شرکت ملي پالايش و پخش مي گويد: از سال 72 همزمان با حضور من در اين مسئوليت، واحد روابط کار و مددکاري اجتماعي در شرکت ملي پالايش و پخش فعال شد و با حدود 15 نفر کار مددکار اجتماعي مجموعه هاي پالايشي، پخش، خطوط لوله و مهندسي و ساير زيرمجموعه ها را در ستاد پيگيري مي کرديم.
او افزود: در آن دوران هر يک از شرکت ها رابطين مددکاري مرتبط با ستاد داشتند، اما در سالهاي بعد واحد روابط کار و مددکاري اجتماعي در هر يک از شرکت هاي فرعي ايجاد و در عوض اين واحد در ستاد مرکزي کوچک سازي شد. در حال حاضر هم در ستاد پالايش و پخش هفت نفر، در خطوط لوله و مخابرات 4 نفر، در شرکت ملي مهندسي سه نفر، در شرکت پالايش نفت آبادان 9 نفر، در شرکت پالايش نفت شازند اراك دو نفر و در شركت ملي پخش شش نفر نيرو و در همه اين شرکت ها رابطين مناطق فعال هستند.
حسيني نيا با تاکيد بر اينکه همه اين کارکنان رشته هاي مرتبط با شغلشان نظير روان شناسي، علوم تربيتي يا علوم اجتماعي و مددکاري دارند، افزود: در حوزه روابط کار حدود 20 بند نظير حوادث حين کار، ارتباط با کميسيون پزشکي، ارتباط با دادگاه هاي کارگري و... را انجام مي دهند و در حوزه مددکاري هم مشکلات مختلف کارکنان پيگيري مي شود. همه اين موارد به طور مشترک از سوي همکاران واحد روابط کار و مددکاري اجتماعي انجام مي شود و تفکيکي وجود ندارد.
رئيس سابق روابط كار و مددكاري اجتماعي شرکت ملي پالايش و پخش فرآورده هاي نفتي ايران درباره اعتبارات مرتبط با اين بخش هم با تاکيد بر اينکه اعتبارات در بخش ها و موضوعات مختلف تفاوت دارد، افزود: تمام هزينه هاي مربوط به کارکنان رسمي از طريق صندوق تامين آتيه تامين و براي وام ها هم از صندوق، اعتبار داده مي شود. به عنوان نمونه سال گذشته حدود 15 ميليارد تومان گردش مالي در حوزه وام داشته ايم. سقف وام براي فوت و ازدواج و حوادث غير مترقبه 8 ميليون تومان است، اما در برخي شرکت ها کمتر هم مي شود. در مورد کارکنان غير رسمي هم در موارد پيش بيني نشده، بودجه هاي خاصي را در اختيار داريم که اختصاص مي دهيم. به عنوان نمونه در زلزله کرمانشاه، همکاراني آسيب ديدند که به آنها کمک شد.
ارتباط با نيروي انساني؛ بزرگترين چالش
حسيني نيا مسئله مهم در اين حوزه کاري را اهميت ارتباط انساني و رعايت احترام کارکنان مطرح کرد و گفت: ما با انسان ها سر و کار داريم و هيچ شغلي به سختي کار با آدم ها نيست، چرا که هر فرد با فرد ديگر فرق دارد و در هر مورد بايد جداگانه وارد موضوع شويم. هر چقدر نيروهاي ما تخصص داشته باشند، باز هم در مواجهه با اتفاقات و مشکلات، سختي کار احساس مي شود و در بسياري از موارد مددکاران و همکاران ما درگير مشکلات کارمندان مي شوند. اگر نيروهاي ما در مواجهه با مشکلات، کم تجربه، بي تفاوت يا عادي باشند، روي نتيجه و عملکردمان تاثير منفي مستقيم مي گذارد و بزرگترين چالش ما مديريت همين شرايط و حل مشکلات در عين کمبودهاست. او در عين حال تاکيد دارد که لازم است مديران بالاسري اين حرفه و تخصص را درک کنند و احساس نياز آن را براي کارکنان خود داشته باشد، وي درباره شرايط جديد مشاوره در اين شرکت هم گفت: قبلا اين مشاوره در داخل مجموعه به راحتي انجام مي شد، اما در ابلاغيه جديدي که داده شده، برون سپاري کرده اند و افراد لازم است به مراکز مشاوره معتبري که اعلام کرده ايم، مراجعه کنند. البته در برخي از شرکت هاي اصلي و ستاد شرکت هم شرايط حضور مشاور را فراهم کرده ايم و به نظر مي رسد لازم است فرهنگ مشاوره با افزايش زمينه مشاوره بيشتر گسترش يابد. حسيني نيا با اعلام اينکه 80 درصد مراجعات و مشاوره ها مرتبط با مسائل اقتصادي و دريافت وام به دلايل مختلف است، افزود: حدود 20 درصد مابقي هم شامل طلاق، بيماري، ازدواج، جا به جايي نيروها و ارتباط زوجين و مشکلات کاري، رؤسا و... مي شود. در بسياري از موارد کارکنان و خانواده هايشان ناآگاهي و يا اطلاعات غلطي در مورد موضوعات حقوقي، يا قانوني يا اجتماعي دارند که در اين موارد ما را مورد اعتمادشان مي دهند و از ما نظر و کمک مي خواهند و ما راهنمايي شان مي کنيم.
وي همچنين از اقدامي موفق در اين شرکت خبر داد و گفت: يکي از کارهاي خوب و موفق ما در حوزه ازدواج اين بوده است که در اين مدت همکاران مجرد را شناسايي کرديم و با همکاري سايت تبيان با تدابيري تلاش کرديم شرايط ازدواج اين نيروها را فراهم کنيم. ارزيابي و تست تفاهم را گرفتيم و آنها را به هم معرفي کرديم و خوشبختانه در چند مورد اين روش علمي - سنتي نتيجه داشت.
بايد مشکلات را تحمل کنيم
حسيني نيا با اعلام اينکه 15 هزار نفر زير پوشش شرکت ملي پالايش و پخش و زيرمجموعه هايش هستند و حدود 700 نفر تنها در ستاد اين مجموعه فعال هستند، گفت: تعداد مددکاران و نيروهاي واحد روابط کار در مقابل اين جمعيت و نيازهايي که دارند، قابل مقايسه نيست و نمي توان نسبتي بين نيروها و تعداد مددکاران اعلام کرد.
او مي گويد: در شرايط امروز جامعه، ميزان مراجعات و شرايط کار و پيگيري مشکلات سخت تر شده است افزود: اين مشکلات روي عملکرد نيروها مستقيم يا غير مستقيم اثرگذار است و جايي در محل کار يا در ارتباط با خانواده و افراد در جامعه بالاخره خود را نشان مي دهد. تلاش واحد روابط کار و مددکاري اجتماعي اين است که تا حد امکان و با وجود اين سختي ها و محدوديتها آستانه تحملمان را بالا ببريم و براي کارکنان مفيد باشيم.
به دنبال راهکاري براي حضور مشاوران در داخل سازمان هستيم
در ادامه، ليلا هاشمي، رييس واحد روابط و مددکاري شرکت پالايش و پخش نيز، يکي از چالش هاي اصلي در ارتباط با نيازهاي کارکنان را ضرورت حضور مشاور در داخل سازمان مطرح کرد و در توضيح آن گفت: در حال حاضر يک روان پزشک و يک روان شناس هفته اي يك روز در ستاد شرکت ملي پالايش و پخش حضور دارند، اما اين ميزان بسيار کم است.
او افزود: حضور مشاور در داخل سازمان، اهميت زيادي دارد . شايد بسياري از کارمندان وقت و شرايط حضور در مراکز مشاوره را نداشته باشند و يا به دلايل مختلف از جمله عدم احساس امنيت به اين مراکز مشاوره مراجعه نکنند. به عنوان نمونه کارمندان ابتدا بايد هزينه مشاوره را خودشان پرداخت کنند و در پايان سال متناسب با بودجه رقمي به آنها پرداخت مي شود اما اگر مشاوره در داخل سازمان باشد، فرد مي تواند براي حضور و صحبت با مشاور بدون نگراني برنامه ريزي کند. در حال حاضر هم اکثر اين مشاوران خانم هستند و کارکنان بسيار راضي هستند و ما دنبال راهکاري براي حضور اين مشاوران در داخل سازمان هستيم چرا که اين چالش مستقيما به سلامت روان کارکنان مرتبط مي شود.
استقبال از کارگاه هاي آموزشي
ناهيد وکيل، رئيس واحد روابط کار شرکت ملي پالايش و پخش فراورده هاي نفتي ايران نيز، با اعلام اينکه در سال 97 پنج کارگاه آموزشي با موضوعات ارتباط اثربخش برگزار شد، افزود: 60 نفر از کارکنان در اين کارگاه ها حضور داشتند و شاهد استقبال چشمگيري از سوي آنها بوده ايم.
وي يادآور شد: در سال 97 بيشترين ميزان مشاوره هاي صورت گرفته در ستاد و مراجعات بيروني اعلام شده مربوط به حوزه هاي خانواده (ازدواج، طلاق، مشکلات زوجين و فرزاندان و...)، شرايط کاري و نارضايتي شغلي و... بوده است.
رئيس واحد روابط کار شرکت ملي پالايش و پخش فراورده هاي نفتي ايران با تاکيد بر اينکه هنوز برخي از کارکنان درباره مشکلات خود و خانواده شان مراجعه نمي کند و هنوز فرهنگ مشاوره در بسياري از بخش ها وجود ندارد، افزود: البته در برخي از مراکز هم امنيت رواني يا حواشي کاري به خصوص در مورد خانم ها وجود دارد و ممکن است اين افراد دقيقا به همين دليل اصلا به واحد ما مراجعه نکنند. در عين حال وقتي خودشان مراجعه نمي کنند، ما هم نمي توانيم در مورد اين مشکلات دخالتي کنيم و در نتيجه آمار دقيقي هم وجود ندارد.
وکيل همچنين با اشاره به همکاري اين مجموعه با موسسه تبيان براي معرفي جوانان مجرد و ازدواج آنها هم گفت: با هماهنگي و همراهي موسسه تبيان ثبت نام هايي را انجام داديم و با هماهنگي آنها عضو اين سامانه شديم. همزمان با همکاران مجرد هم صحبت و مشاوره داشتيم و حدود 50 نفر خانم و آقا ثبت نام کردند. در اين دوره ها بيشتر روي آگاهي پيش از ازدواج کار کرديم و بيش از 7 جلسه کارگاه آموزشي براي كاركنان مجرد (با موضوع اعتماد بنفس) برگزار کرديم و در نتيجه همين اقدام ها چند مورد ازدواج هم انجام شد و همچنان اين روند ادامه دارد.