لوله و مخابرات، مکمل يکديگر
انتقال نفت و فرآورده هاي نفتي، موضوع ديگري است که رئيس مرکز انتقال نفت شهيد زنگنه(سبزآب) به آن اشاره دارد و مي گويد: مخابرات نقش مهمي درخطوط لوله دارد.هرجا خط لوله است، مخابرات هم بايد باشد.اينها مکمل يکديگر هستند يعني اگر مشکلي در مسير خطوط لوله يا تجهيزات مراکز انتقال نفت به وجود آيد، اين مخابرات است که مي تواند در رفع مشکل و بروز مشکل جديد تر، ايفاي نقش کند. تجهيزات مخابراتي مثل هات لن (تلفن مستقيم، زنگ خور مستقيم و بدون شماره گير)، همچنين سيستم هاي تله متري که ميان اين مرکز و ديگر مراکزانتقال نفت وجود دارد، شرايط خوبي را براي ارتباط با ديگر تلمبه خانه ها ايجاد کرده است.
ضرورت حضور پزشک در بهداري مرکز
مي گويند پول، حلال مشکلات است، اما درکنار آن تامين نيازهاي روحي، مهم تر است. توجه بيشتر به نيروي انساني، بيشتر کردن همدلي ها وبا هم بودن ها، مواردي هستند که انگيزه افراد را در کاري که انجام مي دهند، افزايش مي دهد. اسديان درباره مشکلات مرکزانتقال سبزآب مي گويد: دراين مرکز، بهداري فعال است و يک پزشکيار هم دارد که در حد مداواي اوليه عمل مي کند.اما پزشکي نيست که ارائه دهنده خدمات به صورت تخصصي باشد.براي مثال دندانپزشک و خدمات دندانپزشکي، يکي ازنيازهاي اساسي مرکزانتقال نفت سبزآب است که متاسفانه کارکنان اين مرکز از آن بي بهره اند و براي دريافت خدمات بايد به اهواز بروند.وي ادامه مي دهد: البته پول هم خوب است ومي تواند به انجام فعاليت هاي بهتر وبيشتر کمک کند اما دربسياري ازموارد، با اتکا به توان و تخصص نيروهاي عملياتي، فعاليت هاي بزرگي انجام شده است، مثل تعميرات تجهيزاتي که نيازمند تعمير هستند و ارائه خدمات مشابه به تلمبه خانه هاي همجوار.
خطوط لوله يک خانواده است
اسديان مي گويد: کارکنان خطوط لوله ومخابرات نفت به ويژه در بخش هاي عملياتي همانند يک خانواده هستند؛بسياري از فعاليت ها با همدلي که ميان آنها وجود دارد انجام مي شودواين نکته مهمي است.برگزاري اردوهاي خانوادگي که درافزايش روحيه کارکنان وايجاد روابط صميمي ميان خانواده کارکنان، تاثيربسزايي دارد، همچنين توجه به «سختي کار» کارکنان اين مرکز که ازآيتم «سختي کار» بي بهره اند، افزايش برخي سهميه ها براي استفاده از مراکز تفريحي مانند محمودآباد، ديگر مواردي است که رئيس مرکز انتقال نفت سبزآب به آنها اشاره مي کند.رئيس مرکز انتقال سبزآب در پايان اين گفت وگو چند يک جمله کوتاه اضافه مي کند و با تاکيد برتوجه به نيروي انساني مي گويد: دستگاه مهم نيست. انسان ها مهم هستند. بايد مراقب انسان ها باشيم.
ساعت چهاربعد از ظهر و آفتاب رنگ باخته است.اهواز، مقصد دوباره براي گفت وگويي ديگر، اين بار، حميد رضا کيهان پور، مديرخطوط لوله و مخابرات نفت منطقه خوزستان.
ايستگاه دوم، اهواز
پنج شنبه، 15آذر، ساعت 8 و 30 دقيقه صبح فاصله مامورسرا تا دفتر حميد رضا کيهان پور، مدير خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه خوزستان در حد چند دقيقه است. اين دومين باراست که باکيهان پورگفت و گو مي کنم. نوبت اول به حدود دوسال قبل که ريزگردها، صدايش را خش دار وحرف زدن رابرايش مشکل کرده بودند، برمي گردد. اهل دزفول است و فارغ التحصيل رشته الکترو نيک از دانشگاه صنعت نفت و فعاليت در صنعت نفت را از سال 1373 از واحد ابزاردقيق خطوط لوله ومخابرات منطقه خوزستان آغاز و پله پله اين مسير کاري تا مديريت منطقه را طي کرده است.کيهان پوردرباره اهميت وجايگاه خطوط لوله ومخابرات مي گويد: وجود 14هزار کيلومترخط لوله در گستره کشور وانتقال روزانه چند ميليون تن–کيلومتر، نفت خام وفرآورده هاي نفتي به وسيله آنها گوياي اهميت اين بخش از صنعت نفت کشور است.
خوزستان، خاستگاه نفت کشور
او ادامه مي دهد: خوزستان خاستگاه نفت درکشورواين منطقه عملياتي نيز قديمي ترين و بزرگترين منطقه درحوزه هاي نفتي است که مبدأ ارسال و تامين خوراک نفت خام تقريبا نيمي از پالايشگاه هاي نفت کشور به شمار مي آيد؛ پالايشگاه هايي مانند امام خميني (ره)شازند، تهران، تبريز و کرمانشاه که تامين خوراک آنها با يک رشته خط لوله 30 اينچ انجام مي شود. کيهان پورمي افزايد: منطقه عملياتي خوزستان به عنوان يکي از مناطق دوازده گانه شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران با بهره گيري از مراکز انتقال نفتي چون شهيدچمران، شهيد دهنوي(نظاميه)، شهيد زنگنه (سبزآب) شهيد شمعوني (عبدالخان)، شهيد باغبان (بيدرويه) و شهيد عليان (خوردورق)، انتقال نفت خام و فرآورده هاي نفتي را انجام مي دهد و از آنجا که نقطه صفر و نقطه شروع عمليات است، تلاش مي کند اين مهم بدون کوچک ترين وقفه انجام شود.وي همچنين تامين بخشي ازخوراک پالايشگاه آبادان را که بزرگترين پالايشگاه نفت خاورميانه ونمادي مهم دراستان خوزستان است، ديگر مسئوليت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه خوزستان برمي شمارد و ادامه مي دهد: ظرفيت توليد اين پالايشگاه به قدري است که شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت منطقه خوزستان يک چهارم آن را دراين استان منتقل و بقيه را به ديگر نقاط کشور ارسال مي کند.
ويژگي هاي شاخص
چند لحظه اي سکوت مي کند وبه اوراق زيردست خود نگاهي مي اندازد تا انسجام مطالبي را که قرار است بگويد، حفظ کرده باشد.مديرشرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه خوزستان ستاره اي بودن مراکز انتقال نفت، همچنين تنوع خطوط لوله (6 اينچ تا 30 اينچ) وسيال درون آنها را وجه تمايزديگر اين منطقه نسبت به ديگرمناطق مي خواند و مي گويد: اين منطقه عملياتي با 13مرکز انتقال نفت، چهار تاسيسات و چندين خط لوله اصلي و فرعي، به صورت رفت و برگشت فعاليت مي کنند.کيهان پور، انتقال نفت کوره توليدي پالايشگاه آبادان را ديگر فعاليت مهم اين منطقه عملياتي مي داند و اضافه مي کند: روزانه مقادير زيادي نفت خام اين پالايشگاه درخطوط لوله خطوط لوله ومخابرات نفت منطقه خوزستان جريان مي يابد که اختلال دراين فرآيند فعاليت پالايشگاه آبادان تحت تاثير قرار مي دهد.وي همچنين از انتقال «او آردي» به عنوان خوراک واحدهاي پتروشيمي با خطوط لوله اين منطقه مي گويد و ادامه مي دهد: يکي ديگر ازفعاليت هاي خطوط لوله ومخابرات نفت منطقه خوزستان، انتقال اين محصول به ماهشهر براي استفاده در واحدهاي پتروشيمي است.کيهان پورهمچنين انتقال ام تي بي ئي وميعانات گازي از ماهشهر به آبادان، همچنين تامين سوخت نيروگاه هاي خوزستان(آبادان وخرمشهر) را که نيروگاه هاي مهمي هستند، از ديگر فعاليت هاي منطقه خوزستان برمي شمارد و در يک جمله مي گويد: مجموعه اين فعاليت ها از اهميت راهبردي و جايگاه ويژه شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت منطقه خوزستان حکايت دارد و اين جايگاه مرهون تلاش افرادي است که در نقاط عملياتي(تلمبه خانه ها)تلاش مي کنند تاجريان انتقال نفت بدون هيچ گونه وقفه اي انجام شود.
زيرساخت هاي مخابراتي
تاخيرايجاد شده درپروازهواپيما، کار را کمي عقب انداخته است.تلمبه خانه ناحيه فني آبادان هم در پيش است، اما مخابرات و زيرساخت هاي آن هم موضوع مهمي است که کيهان پوربه آن اشاره دارد ومي گويد: گستره عمليات مخابرات دراين منطقه کم ازخطوط لوله نيست؛به زبان ساده، هرکجا که لوله رفته باشد، مخابرات وارتباطات راديويي به آنجا رفته است.اين دو لازم و ملزوم و مکمل يکديگر هستند.وي ادامه مي دهد: در سال هاي اخير نيز زيرساخت هاي مخابراتي با استفاده از فناوري و تجهيزات جديد روزآمدتر شده به طوري که مفهوم هر جا لوله هست، ارتباطات تلفني هم هست، بيش از پيش معنا پيدا کرده است.کيهان پور مي گويد: شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه خوزستان درحوزه مخابرات از چابکي خاصي برخوردار است و به مجموعه شرکت ملي مناطق نفت خيزجنوب، مجموعه واحدهاي پتروشيمي فعال در جنوب کشور و پالايشگاه آبادان سرويس دهي مي کند.وي تله مديسين (پزشکي از راه دور) برگزاري ويدئوکنفرانس، انتقال ديتا (اطلاعات مهم براي تصميم گيري) ثبت اطلاعات مسيرخطوط انتقال و سيال درون آن، تعميرات مکانيزه(اي پي سي ام اس) همچنين دارايي هاي فيزيکي را از جمله کارکردهاي مخابرات مي خواند و مي گويد: زيرساخت هاي ايجاد شده درشرکت خطوط لوله ومخابرات نفت خوزستان درحوزه مخابرات شرايط خوبي را براي فعاليت هاي منطقه در موارد ياد شده و خدمت رساني به ديگر بخش هاي صنعت نفت ايجاد کرده است.
حفظ سرمايه ملي با نگهداشت خطوط لوله
نکته مهم در همه بخش هاي صنعت نفت، حفظ و صيانت از سرمايه هاي ملي است؛ موضوعي که در خطوط لوله و مخابرات نفت نيز با اهميت و کيهان پور به آن اشاره دارد.وي دراين باره مي گويد: آي پي سي ام ام اس يا تعميرات مکانيزه و برنامه ريزي شده که پيش تر از آن نام برده شد، با همين هدف يعني حفظ سرمايه هاي ملي انجام مي شود.اين برنامه مکانيزه به ما مي گويد چه تعميراتي در کدام بخش لازم است انجام شود. پيگ راني ها (هوشمند ومعمولي) نيزبخش ديگري ازحفاظت هاي سرمايه اي است.پيگ راني معمولي براي تميز کردن خطوط لوله به طور مستمر و پيگ راني هوشمند نيز، معمولا پنج سال يک بار انجام مي شود. مجموعه اين فعاليت ها روي خطوط انتقال و تعميرات اساسي تجهيزات( توربين ها و...) با هدف صيانت ازسرمايه هاي ملي که دراين منطقه و مناطق مشابه فعاليت مي کنند، انجام مي شود.
اتکا به داخل و فرصت سازي
کيهان پور دراين باره به اين نکته بسنده مي کند که تحريم وشرايط ايجاد شده به واسطه آن، فرصت هايي ايجاد کرده است تا خلاقيت ها شکوفا شوند؛ به اين معنا که بيشتر فعاليت هاي تعميراني را که پيش تر در انحصار کشور وشرکت هاي سازنده بود، با اتکا به توان و تخصص نيروهاي داخلي انجام مي شود.اوادامه مي دهد: گروه هاي تعميراتي که درشرکت خطوط لوله و مخابرات منطقه خوزستان فعاليت مي کنند، مانند بسياري ازهمکاران خود در ديگر مناطق، دست به آچار هستند و فعاليت هاي تعميراتي به همت، تجربه و تخصص علمي آنها انجام مي شود.درمواردي هم که تعميرات سنگين تر باشد، باز هم از توان و تخصص سازندگان داخلي بهره گرفته مي شود. درمجموع اتکا به نيروهاي داخل و سازندگان ايراني به ويژه با رهنمود مقام معظم رهبري درحوزه اقتصاد مقاومتي، از اولويت هايي است که به آن توجه ويژه مي شود.
توضيح درباره بهداشت و درمان
کيهان پور به همه موارد اشاره کرد و درباره مشکل نبود پزشک متخصص در برخي مراکز انتقال نفت مثل سبزآب هم توضيحاتي داد.وي مي گويد: در شهرهاي اهواز، آبادان و ماهشهر، بيمارستان هاي به همه کارکنان صنعت نفت از جمله شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت خدمات رساني مي کنند، اما پراکندگي مراکز انتقال نفت در منطقه خوزستان اين ايجاب کرده که درمرکز انتقال نفت سبزآب ومراکز مشابه يک درمانگاه ايجاد شود.شاخص حضور پزشک در يک مرکزانتقال نفت، تعداد افراد شاغل در آن است واين شاخص در مرکز انتقال نفت سبزآب وجود ندارد، به همين دليل پزشک يار خدمات اوليه درماني را انجام مي دهد.ازآنجا که برخي مداواها نيازمند مجوزپزشک و نسخه اوست، تله مديسين يا پزشکي از راه دور به کمک او مي آيد.نکته آنجاست که پيش تر در شهرهاي انديمشک و دزفول، خطوط لوله ومخابرات نفت خوزستان ازپزشک معتمد شرکت بهره مند بود و به خانواده صنعت نفت خدمات بهداشتي–درماني ارائه مي کرد که الان ديگر چنين امکاني وجود ندارد.اگرقرار باشد پزشکي درمراکزانتقال نفتي مثل سبزآب حضورداشته باشند، بايد با بهداشت– درمان صنعت نفت قرارداد بسته وهزينه هاي بالاي آنها ازسوي شرکت تامين شود.
مسئوليت اجتماعي
کيهان پور درباره مسئوليت اجتماعي نيزحرف هايي دارد و مي گويد: حفظ و نگهداشت 1250کيلومترخط لوله دراين حوزه عملياتي با هدف صيانت از محيط زيست، به خودي خود مسئوليت اجتماعي است.اوترميم، تعويض، رفع خوردگي و جلوگيري ازنشت احتمالي سيالات درون خطوط و پايداري انتقال نفت و فرآورده هاي نفتي را که مسئوليت ذاتي شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت منطقه خوزستان است، مسئوليت اجتماعي مي داند و ادامه مي دهد: درمجاورت خطوط لوله، زمين هاي زراعي وجود دارد که شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه خوزستان تلاش مي کند، هنگام انجام تعميرات، خسارتي متوجه آنها نشود؛ تا آنجا که گاه با همين رويکرد، به تغيير مسير خط مبادرت مي کند.مديرشرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه خوزستان، کمک به تعمير ونگهداشت آبراه هاي کشاورزي، حفظ و تعمير ابنيه مسير خطوط لوله، همچنين دراختيارقراردادن جاده دسترسي ايجاد شده به وسيله خطوط لوله ومخابرات نفت منطقه خوزستان و استفاده مردم از آن را نمونه هاي ديگري ازفعاليت هاي اين شرکت درحوزه مسئوليت اجتماعي بر مي شمارد.اوهمچنين مي گويد: افراد بي بضاعتي درنقاط مختلف استان خوزستان زندگي مي کنند که با اقدام هايي خودجوش ازسوي کارکنان منطقه حمايت مي شوند واين حمايت ها بيشترجنبه کالايي دارد؛ مثل توزيع کيسه هاي آرد. کيهان پور درباره برخي منازل درنقاط مختلف استان که ازاوضاع خوبي برخوردارنيست، مي گويد: اين منازل بادريافت مجوزهاي لازم از هيئت مديره، تا حد امکان ترميم شده اند.نزديک به يک ساعت و ربع از زمان گفت و گو گذشته و به نظر مي آيد کيهان پور نيز به بسياري از مطالب اشاره کرده است. از طرفي نبايد ديگراني را که درمرکزانتقال نفت سيدي آبادان، منتظرهستند، بيش از اين در انتظار نگه داشت.از اهواز تا آبادان، دو ساعتي راه و فرصتي است براي استراحت درمرکبي که اين جاده 123 کيلومتري را مي پيمايد.
آخرين ايستگاه: انتقال نفت سيدي
پنجشنبه، 15 آذر: بانزديک تر شدن به آبادان، نخلستان ها نيزبيشتر نمايان مي شوند؛ نخلستان هايي که نماد ايستادگي اند و استقامت از روزگاران جنگ و آتش.ساعت کمي از12 ظهر گذشته است که باسيدعليرضا شتاب بوشهري، رئيس مرکز انتقال نفت آبادان، آخرين گفت وگو در آخرين ايستگاه، انجام مي شود. اومتولد آبادان وبيشترين سال هاي فعاليت خود را در محيط هاي پالايشگاهي (بندرعباس وآبادان) گذرانده است و چهار سالي هم مي شود که هدايت مرکز انتقال نفت سيدي آبادان را به عهده دارد.بوشهري با اشاره به سابقه فعاليت اين مرکز انتقال نفت در دوران پيش از جنگ وآسيب هاي وارد به آن درحين جنگ مي گويد: بازسازي مرکز انتقال نفت سيدي آبادان درسال 1368 شروع و بهره برداري از آن در سال 1370 آغاز شد. او ادامه مي دهد: «سيدي» نام يکي از همکاراني است که مسئوليت بازسازي مرکزانتقال نفت آبادان را به عهده داشت ودرحين انجام وظيفه درحادثه تصادف جان باخت.به همين خاطر، اين تلمبه خانه نيز به ياد وي، "سيدي" نام گذاري شده است.
سيدي، مبنا و مبدأ عمليات پمپاژ
رئيس مرکزانتقال نفت سيدي، اين مرکز انتقال نفت را مبنا و مبدأ مي داند و اضافه مي کند: هم اکنون، پنج رشته خط لوله با بهره گيري از توان عملياتي اين مرکز، پمپاژمي شود که چهاررشته آن درداخل پالايشگاه آبادان است.وي ادامه مي دهد: پايش و نگهداري خطوط چه داخل پالايشگاه وچه در داخل فنس مرکزانتقال نفت آبادان بعد ازپمپاژفرآورده هاي توليدي پالايشگاه آبادان با مرکز انتقال نفت آبادان است. بوشهري مي گويد: پالايشگاه آبادان، بزرگترين پالايشگاه کشورمحسوب مي شود که تقريبا يک چهارم فرآورده هاي توليدي مربوط به آن است.وجود مرکزانتقال نفت سيدي در جواراين پالايشگاه و انتقال فرآورده هاي آن (بنزين، نفت کوره، نفت گاز، نفتا و...) به هرنحو ممکن، گوياي اهميت اين مرکز است. وي ازطرح توسعه مرکز انتقال نفت سيدي و اين که قراراست 19 هکتار از پالايشگاه آبادان به اين مرکز انتقال نفت اضافه شود، هم گفت.به گفته بوشهري، کل زمين مرکز انتقال نفت آبادان 6 هکتاراست و اضافه شدن 19هکتار ديگر ازپالايشگاه آبادان به محدوده عملياتي آن، به منزله افزايش توان عملياتي است.رئيس مرکز انتقال نفت سيدي با اشاره به اين که براي طرح توسعه مرکز انتقال نفت آبادان سه سال زمان پيش بيني و يک سال ونيم آن سپري شده است، ادامه مي دهد: هم اکنون برخي عمليات مانند ساخت ساختمان هاي جديد انجام شده است و اميدواريم بقيه موارد در موعد مقرر انجام شود.
چند نکته
بيان چند نکته هم بخشي ازحرف هاي بوشهري است که به آن اشاره دارد و مي گويد: کار در مناطق عملياتي مانند تلمبه خانه سيدي که در نقطه گرمسيري واقع شده، سخت است. زماني که سن افراد بالا مي رود، به همان نسبت تجربه آنها افزايش مي يابد، اما از توان عملياتي آنها کاسته مي شود بنابراين بايد افرادجوان تري جايگزين شوند تاضمن کسب تجربه از پيشکسوتان، با بازنشسته شدن آنها، مشکلي در فرآيند کار ايجاد نشود.وي باتاکيد براين که مناطقي اين گونه، نيازمند استفاده از نيروهاي جوان تر است مي افزايد: ميانگين سني افرادي که دراين تلمبه خانه کار مي کنند، بالاست ومي تواند درآينده مشکل آفرين باشد، چون افراد جواني جذب نشده اند که تجربه پيشکسوتان به آنها منتقل شود.موضوع ديگر، همطراز نبودن نيروهاي عملياتي خط لوله دراستفاده از منازل سازماني است.اين منازل به پالايشگاه آبادان تعلق دارد و امتياز دهي در استفاده از آنها به گونه اي است که واحدهاي مسکوني تخصيص يافته به نيروهاي خط لوله (باداشتن سابقه يکسان) از شرايط يکساني برخوردار نيست و تيپ پايين تري دارند. بوشهري ادامه مي دهد: دربقيه موارد مثل استفاده ازامکانات ورزشي و خدمات درماني، مشکلي نيست وکارکنان اين مرکز انتقال هم مانند ديگر کارکنان صنعت نفت از اين امکانات بهره مند هستند.رئيس مرکزانتقال نفت آبادان درپايان صحبت هاي خود يک جمله مي گويد و آن اين که هميشه درخدمت کشورمان هستيم و براي سربلندي آن تلاش مي کنيم.