پرچم کشتی ها را بشناسید
مشعل: دریا ؛ محدوده گسترده و دور از دسترس و زیبایی است که کشتی ها با انواع مقصدها و دلایل مختلف در آن تردد دارند. اگرچه بسیاری از بیرون این چرخه ممکن است فکر کنند آنچه از قایق و کشتی کوچک و بزرگ باری و نفتکش ها در این عرصه تردد دارد، قاعده ای خاص ندارد، اما کشتی ها هم همانند هواپیماها خطوط مشخص دارند و در غیر این مسیرها قرار نمی گیرند و مهمتر از همه کشتی ها و مالکیت و تردد آنها قوانین خاص خود را دارند. از قرنها پیش که همه کشورها در آب های آزاد دنیا تردد نداشتند و در عین حال قوانین جهانی و پذیرفته شده ای برای این حضور در دریا و مدل تردد و سهم هر کشور وجود نداشت ، این میزان از سهم و تردد بر اساس قدرت آن کشورها در ناوگان دریایی تعریف می شد و بر همین اساس، برداشت از دریا و مسیرهای دریایی در انحصار چند کشور بود. از قرن هفدهم میلادی به بعد زمزمه «دریاهای آزاد» برای همه ملت ها شروع شد تا این انحصارها و خطرهای دریایی پایان یابد و به این ترتیب در شروع قرن بیستم قوانین دریایی در سطح بین المللی تعیین شده بود که البته همین قوانین هم در بسیاری از مواقع از جمله جنگ جهانی دوم بارها نقض شد.
همین موارد در کنار تجربیات دنیای جدید در دسترسی های فنی و الکترونیکی زمینه تهیه چند پیمان نامه جهانی را فراهم کرد تا در قالب آنها برای دریاهای آزاد، شرایط تردد انواع کشتی و تعهدات هر کشور در مقابل آن کشتی و باری که همراه دارد، قواعدی را تعیین کنند. یکی از این موارد تعیین شده ، ایجاد قواعدی برای کشورهای دارای پرچم در دریا بود. در دریا روشی از قدیم به عنوان «پرچم های مصلحتی» مرسوم بوده است که طی آن یک کشتی تجاری در کشور دیگری غیر از کشور مالک (مالکان) کشتی ثبت می شود و با پرچم رسمی کشوری که در آن ثبت شده، تردد می کند. از مهم ترین دلایل مالکان کشتی برای استفاده از پرچم های مصلحتی کاهش هزینه های عملیاتی یا رهایی از قوانین و مقررات کشور مالک کشتی ، تبدیل ارز آسان ، کاهش هزینه تعمیرات و... است. به این ترتیب استفاده از پرچم های مصلحتی افزایش یافت و بخش قابل توجهی از کشتی های کشورهای مختلف در چند کشور پاناما، لیبریا و جزایر مارشال ثبت شده اند. البته در بسیاری از موارد کشتی ها به دلایل دیگری جدا از منافع تجاری از پرچم مصلحتی استفاده می کنند و معمولا چنین رفتارهایی در زمان جنگ و یا در جهت اهداف ناگفته دولت ها رخ می دهد.
آنچه به عنوان قوانین بین المللی درباره پرچم اول وجود دارد، در کنار قوانین پرچم دوم یعنی پرچم مالک کشتی قرار می گیرد. هر کشوری طبق قوانین داخلی خود به عنوان پرچم دوم ، قوانین را برای مالکان قرار می دهد که رعایت آنها الزامی است. به عنوان نمونه در سازمان بنادر و کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران ، بخشی به عنوان «ثبت موقت و دائم کشتی ها در ایران» قوانین ثبت ذکر شده است. در بخشی از این قوانین گفته شده است:« کشور ثبت کننده شناور به صورت اجاره کامل ، مطابق با قوانین ملی خود مجاز به ثبت شناور به صورت اجاره کامل بوده و توافق لازم بین پرچم (مرجع ثبت کشتی ها) و پرچم اصلی (ایران) صورت بگیرد. همچنین شناور در مدت ثبت به صورت اجاره کامل باید مفاد کنوانسیون هایی را که جمهوری اسلامی ایران به آنها ملحق شده است، علاوه بر مقررات پرچم دوم رعایت کند. کشتی در زمان ثبت به صورت اجاره کامل موظف به برافراشتن پرچم کشوری خواهد بود که به صورت اجاره کامل در آن به ثبت رسیده است».
*زبان پرچم ها روی کشتی
اما فارغ از پرچم های مصلحتی چند کشور مشخص در دنیا و پرچم سایر کشورها برای تردد در دریاها، کشتی ها ممکن است مجبور به استفاده از چند پرچم دیگر برای اعلام شرایط خود شوند. در گذشته که سیستم های مخابراتی و صوتی و تصویری به این حد از توانمندی نرسیده بود، کشتی ها برای اعلام شرایط خود از پرچم های حاوی نشانه هایی مشخص استفاده می کردند. تعدادی پرچم با نشانه های بین المللی با زبان رمز نشانه گذاری شده وجود دارد که امکان برقراری ارتباط با کشتی های مختلف را فراهم می کند. این پرچم ها حاوی نشانه گذاری هایی هستند که در میان کشورها و کشتی های آنها قابل قبول و شناخته شده است.
در ادامه به تعدادی از این پرچم ها که معنای مشخصی دارند و زبان بین المللی کشتی ها محسوب می شوند، می پردازیم. این پرچم ها با حروف لاتین و به ترتیب معرفی می شوند.
ALFA
کشتی غواصی را به درون آب فرستاده و می خواهد کشتی های دیگر فاصله شان را با کشتی حفظ کنند.
romeo
کشتی خارج از مسیر تعریف شده است.
Juliet
کشتی حامل مواد خطرناک یا قابل اشتعال دچار حریق و یا نشتی شده باشد و با دیدن این پرچم باید از کشتی تا جای ممکن فاصله گرفت.
b ravo
کشتی در حال بارگیری، تخلیه و یا حمل مواد خطرناک یا منفجرشونده است.
Charlie
علامت مثبت و تایید است.
Uniform
کشتی قصد با خبر کردن کشتی دیگری که خطری آن را تهدید می کند، داشته باشد.
Golf
کشتی به یک راهنمای دریانوردی نیاز داشته باشد. ماهیگیر ها نیز هنگامی که تورهایشان را درون آب می فرستند، از این علامت استفاده می کنند.
foxtrot
کشتی از کار افتاده است و کشتی های دیگر با دیدن این پرچم باید با کشتی یاد شده ارتباط رادیویی برقرار کنند. کاربرد دیگر این پرچم در ناوهای هواپیمابر است که به کشتی های دیگر پیغام می دهد عملیات پروازی درحال انجام است.
Echo
کشتی به سمت راست خود تغییر مسیر می دهد.
Delta
کشتی برای حرکت کردن و چرخش با مشکل روبروست و از کشتی های دیگر در خواست می کند که فاصله بگیرند.