نگاهي به عملکرد« واحد اشيا» مديريت موزه هاو مرکز اسناد صنعت نفت (بخش دوم)
گنجينه هايي که تاريخ نفت را روايت مي کنند
در شماره پيش «مشعل» به معرفي واحد اشياي مديريت موزه ها و مركز اسناد و بخشي از اقدام ها و فعاليت هاي صورت گرفته اين واحد از ابتداي راه اندازي تا كنون، بر اساس اطلاعات استخراج شده از بانك اطلاعات جامع پرداختيم. آمار ارائه شده در بخش نخست، به استان خوزستان اختصاص داشت و در اين شماره، به ديگر موقعيت هاي نفتي پرداخته شده كه در ادامه از نظر خوانندگان مي گذرد:
در انبارهاي مازاد شركت نفت فلات قاره منطقه بهرگان 350 قلم شي به ثبت رسيده كه از اين تعداد 100 قلم در منطقه نگهداري مي شود و مابقي به شهرهاي تهران و آبادان منتقل شده است. از جمله اين اشيا مي توان به پمپ شناور دريايي، جرثقيل سرچاهي، قايق نجات، انواع مته حفاري، دستگاه گريز از مركز، دستگاه تست گاز، نازل هاي آب، پمپ و عمق سنج اشاره كرد.
شركت پخش فرآورده هاي نفتي منطقه ساري، طي حركتي خودجوش نمايشگاه دائمي را متشكل از 55 قلم شي موزه اي مرتبط با توزيع و پخش فرآورده هاي نفتي در محل برگزار کرده است كه تمامي اشيا، ثبت و تحويل و تحول شده اند. انواع تلمبه، كپسول آتش نشاني، فلش پوينت، نازل، ترازو، كيل و پيمانه از مهم ترين اين اشيا هستند. علاوه بر آن 20 قلم شي موزه اي از سوي اين شركت براي نمايش در موزه بنزين خانه آبادان، به اين مكان انتقال داده شده است.
در كارخانه حلب سازي و حلب پركني كرمانشاه با قدمت 100 سال، هزار و 10 قلم شي شناسايي و ثبت شده كه عمده آن ها به منظور نمايش در موزه كارخانه حلب سازي كرمانشاه در محل نگهداري و تعداد 9 عدد شابلون به آبادان منتقل شده است. دستگاه لحيم دستي، ماشين پرچ، ترازو، شابلون، چرخ دنده، كلاه ايمني و قيچي آهني از اشياي ثبت شده هستند.
92 قلم شي موزه اي در انبارهاي مازاد شركت نفت فلات قاره منطقه لاوان نظير كپسول آتش نشاني، دستگاه تزريق گاز غواصي، فانوس دريايي، شناور دريايي، موتور چاه پيمايي، انواع تلفن و دستگاه آپارات شناسايي و تمامي آن ها به تهران و آبادان منتقل شده اند.
در انبار مازاد مجتمع آموزشي فرهنگي محمودآباد 52 قلم شي ثبت شده كه هم اکنون در نمايشگاهي دائمي، در معرض ديد بازديدكنندگان قرار دارد. از ميان اين اشيا مي توان به ميز نقشه كشي مهندسي، آمپلي فاير، تفنگ هيلتي و دستگاه پرچ زني فلزي
اشاره كرد.
در انبار مازاد شركت پخش فرآورده هاي نفتي منطقه خراسان رضوي 67 قلم شي موزه اي ثبت شده كه تا زمان برپايي موزه در مشهد، اين اشيا در محل نگهداري مي شوند. انواع نازل، پمپ بنزين، قيچي دو بازويي، شماره زن دستي، انواع پيمانه، باسكول، پريموس و شيشه هاي قديمي نمونه گيري از آثار موزه اي هستند كه در اين انبار شناسايي شده اند.
در منطقه عملياتي خارک، به ترتيب در انبارهاي مازاد شركت نفت فلات قاره 250 قلم و پايانه هاي نفتي 40 قلم شي شناسايي و تحويل و تحول شده اند كه از جمله آن ها مي توان به فيدوس، مته هاي حفاري، بلوور هوا، لوازم حفاري، اهم متر، تست سنج، تابوت آمريكايي، وسايل حفاظت فني، فانوس دريايي، انواع بي سيم، كپسول نجات، بوي و لنگر اشاره کرد كه بخشي از آن ها به تهران و بخشي به آبادان منتقل شده يا در مرحله انتقال قرار دارد. در بررسي انبارهاي مازاد شركت پتروشيمي در اين منطقه، شي موزه اي شناسايي نشده است.
در موزه صنعت نفت سبزوار كه پيشگام و پرچم دار موزه هاي نفت كشور قلمداد مي شود، 210 قلم شي همچون لوازم آزمايشگاهي، آتش نشاني، پالايشگاهي، پمپ هاي روغن و بنزين، ولو، موتورهاي ديزلي، انواع پيمانه و ابزار دقيق، ثبت و در محل نگهداري و به نمايش گذاشته شده اند.
به موزه صنعت نفت كرمان با توجه به ساختار و ماهيت آن، يعني توزيع و پخش فرآورده هاي نفتي 184 قلم شي ارسال شده كه از ميان آن ها مي توان به انواع نازل، پمپ، پيمانه، دستگيره حلبي، قيف حلبي، موتورگازي، ظروف امشي، ظروف روغن، كپسول آتش نشاني، ماشين تايپ، سوخت رسان سيار هواپيما و جرثقيل سقفي اشاره كرد.
در بازديد كارشناسان از پالايشگاه پتروشيمي شيراز 20 قلم شناسايي شده که در مرحله ثبت و تحويل و تحول قرار دارند.
در بازديد كارشناسان از شركت هاي پخش فرآورده هاي نفتي منطقه اصفهان 80 قلم شي شناسايي و به تهران، كرمان، آبادان و كرمانشاه منتقل شده كه از ميان آن ها مي توان از كپسول هاي آتش نشاني، كاميون هاي اينترنشنال، تانكر سوخت گيري و شيشه هاي فرآورده نام برد. در انبارهاي مازاد شركت گاز استان، 200 قلم شي نظير كنترل توربيني آمريكايي، لوله ياب انگليسي، چراغ قوه ضد انفجار و دستگاه تست برق شناسايي شده كه به تهران منتقل شده اند. در انبارهاي مازاد شركت انتقال گاز منطقه 2 نيز 250 قلم شي همچون دستگاه خنك كننده گاز، اره انگليسي، ولو، زنگ خطر، تلفن ضد زلزله و ضد انفجار و ماسك ضد گاز ثبت و به تهران منتقل شده اند. در انبارهاي خطوط لوله و مخابرات استان نيز 50 قلم شي شناسايي شده كه به طور نمونه مي توان از ديزل ژنراتور، الكتروموتور و دستگاه ليلاند نام برد. در پالايشگاه اصفهان نيز 100 قلم شي شناسايي شده كه به تهران منتقل شده اند.
در انبارهاي مازاد شركت پخش فرآورده هاي نفتي منطقه يزد نيز 50 قلم شي موزه اي شناسايي و به تهران منتقل شده است. باسكول قديمي، دستگاه حمل حلب، تلمبه نفت، ماسك تنفسي پدالي و زنگ اعلام خبر از جمله اين اشيا به شمار مي روند. در انبارهاي مازاد شركت گاز منطقه هيچ گونه شي موزه اي گزارش نشده است.
در انبارهاي مازاد شركت پخش فرآورده هاي نفتي منطقه چهارمحال و بختياري 30 قلم شي شناسايي و به تهران منتقل شده اند. انواع شيشه و سبد نگه دارنده فرآورده، فيدوس و لباس نسوز متعلق به سال 1997 از شاخص ترين اين اشيا به شمار مي روند.
در انبارهاي مازاد شركت پخش فرآورده هاي نفتي منطقه گرگان 30 قلم شي نظير تلمبه دو شيشه اي ساتام، انواع كيل و پيمانه به موزه هاي تهران و آبادان منتقل شده اند.
300 قلم شي كه بخش عمده آن به شيشه هاي قديمي يك ليتري اختصاص دارد، در انبارهاي مازاد شركت پخش فرآورده هاي نفتي منطقه زنجان شناسايي و به تهران منتقل شده اند.
از انبارهاي شركت پخش فرآورده هاي نفتي منطقه گيلان ناحيه رشت نيز 6 قلم شي مربوط به واحد اچ اس اي شناسايي و به تهران منتقل شده است.
در انبارهاي مازاد شركت پخش فرآورده هاي نفتي منطقه سمنان، شاهرود و دامغان 105 قلم شي شناسايي كه بخش عمده آن ها به تهران منتقل شده است. از ميان اين اشيا مي توان به انواع تلمبه، توپ هاي شناور نروژي، كلاه ايمني انگليسي، ماسك تنفسي پدالي، پيمانه و دستگاه تنفس بلومن اشاره کرد.
6 عدد تلمبه و يك عددگيت ولوم از انبار مازاد شركت ملي و مهندسي منطقه اراك شناسايي و به تهران منتقل شده است.
در مخازن يا همان گنجينه اشياي تهران مستقر در پژوهشگاه قديم تهران 2300 قلم شي گردآوري شده كه بخش عمده اين آثار، از طريق بازديدهاي انجام شده از انبارها، كارگاه ها و تاسيسات شركت هاي وابسته به صنعت نفت در سطح كشور شناسايي و به تهران منتقل و مابقي آن ها از سوي اشخاص حقيقي يا حقوقي اهدا و يا از مجموعه داران خريداري شده اند. لازم به ذكر است، اشياي منتقل شده به تهران قبل از ورود به گنجينه ها، نظافت، مرمت و بسته بندي شده، سپس در قفسه هاي مخصوص با ذكر عنوان و كاركرد دسته بندي و جانمايي مي شوند. اين فرايند نه تنها در گنجينه تهران؛ بلكه در ديگر گنجينه هاي در نظر گرفته شده در شهرها بويژه شهرهايي كه قرار است در آن ها موزه ايجاد شود و يا به دلايلي امكان انتقال اشياي آنها به تهران وجود ندارد، اجرا مي شود؛ تمامي اشيا پس از طي اين مراحل به امين اموال به عنوان نماينده موزه ها و مركز اسناد صنعت نفت تحويل داده مي شود. گنجينه اشياي مناطق، هرسال از سوي كارشناسان به منظور به روزرساني بانك اطلاعات جامع انبارگرداني مي شوند. گفتني است، اشياي موجود در گنجينه اشياي تهران، براي نمايش درموزه هاي نفت يا نمايشگاه هاي دائمي و موقت مورد استفاده قرار مي گيرند. اين مجموعه توانسته از بدو راه اندازي تا كنون 10 نمايشگاه موقت را برگزار کند كه از مهم ترين آن ها مي توان به شركت در نمايشگاه بين المللي نفت و انرژي كيش و نمايشگاه بين المللي نفت، گاز، پالايش و پتروشيمي در تهران اشاره كرد. ايجاد يك نمايشگاه دائمي كوچك در پژوهشگاه قديمي ري و در محل گنجينه اشيا از ديگر اقدام هاي صورت گرفته از سوي كاركنان اين امور است. بي شك آثار گردآوري شده و به نمايش در آمده در موزه هاي صنعت نفت، نتيجه تلاش ارزشمند و بي دريغ كارشناسان اين امور است كه با تحمل شرايط سخت و دشوار، رنج كار را در مناطق دور افتاده و پرخطر با وجود شرايط جوي و محيطي نامناسب و آلوده به جان خريده و همچنان دست از كوشش بر نمي دارند. در همين جا ضروري است از مسئولان، دست دركاران و كاركنان صنعت نفت، بويژه شركت ملي پخش فرآورده هاي نفتي و شركت هاي تابعه در سطح كشور همچون اصفهان، يزد، چهار محال و بختياري، شركت بهره برداري نفت و گاز گچساران و شركت نفت فلات قاره تشكر ويژه شود.گفتني است، طي بازديد هاي انجام شده از انبارهاي مازاد، تاسيسات و كارگاه هاي شركت خطوط لوله و مخابرات و همچنين بهداشت و درمان در سطح كشور، اشياي گرانبها و ارزشمندي شناسايي شده كه متاسفانه به دلايلي نامعلوم، به اين واحد منتقل نشده اند؛ اگرچه اين دو مجموعه در مرحله مقدماتي، همكاري لازم و كافي را براي اعزام كارشناسان و بازديد از مناطق داشته؛ اما دسترنج زحمات كاركنان زحمتكش آن نهادها و همكاران اين مديريت، تا كنون بدون نتيجه مانده است. اميدواريم با حل مشكلات و مسائل پيش رو از سوي مسئولان ذيربط و براي حفظ و ماندگاري اين ميراث و همچنين جلوگيري از هرگونه آسيب ديدگي، اقدام هاي موثر و سازنده انجام شود.