کاهش هزینه ها با مدیریت صحیح
رضایی درادامه می گوید: حفاظت لوله های مدفون درخاک به عنوان مهم ترین سرمایه های شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران، به روش های خاص خود نیازمند است.
وی بابیان که خوردگی درخطوط لوله تنوع واشکال مختلفی دارد، تصریح می کند: نمی توان ازایجاد خوردگی و هزینه های مربوط به آن به طورکامل جلوگیری کرد اما با مدیریت صحیح حفاظت خوردگی می توان حدود 20 تا 30 درصد هزینه های سالانه خوردگی را کاهش داد؛ به عبارتی استفاده صحیح از روش های مناسب حفاظت وکنترل خوردگی، افزون بر جلوگیری ازبروز خسارت های جانی، مالی ومحیطی، صرفه جویی درهزینه ها را نیزدرپی خواهد داشت.
رئیس واحد مهندسی خوردگی شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت منطقه غرب با اشاره به این که خوردگی های خطوط لوله به دوبخش بیرونی و درونی تقسیم می شوند، اظهار می کند: خوردگی بیرونی ناشی از عواملی چون خورندگی خاک اطراف لوله، آب های زیرزمینی، پیل های بزرگ خوردگی، جریان های سرگردان، همچنین تداخل سیستم حفاظت کاتدی و جریان القایی AC و موجودات میکروسکوپی است. خوردگی داخل لوله نیزبه واسطه سیالی است که ازآن عبورمی کند و طی زمان ایجاد می شود.
رضایی بابیان این که برای کنترل خوردگی های بیرونی لوله، سیستم های حفاظت کاتدی به کارگرفته می شود، اظهار می کند: حفاظت کاتدی روشی الکتروشیمیایی برای کنترل خوردگی است که به دو روش «آند فدا شونده و روش اعمال جریان» قابل اجراست. برای کنترل خوردگی داخلی نیز، موادضد خورندگی درمبدا انتقال بادرصدی مشخص از خوراک، به خط تزریق می شود.
درحفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده با اتصال یک فلز فعال تربه فلزی که قرار است حفاظت کاتدی شود، یک پیل گالوانیک به وجود می آورند و با متمرکز کردن واکنش های اکسیداسیون در آند، ازخوردگی کاتد جلوگیری می شود. دراین روش اگر حفاظت کاتدی به طورصحیح طراحی، اجرا و پایش شود به خوبی می توان از خوردگی جلوگیری کرد.
تفاوت اعمال جریان و آند فدا شونده
رئیس واحد مهندسی خوردگی شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت منطقه غرب در پاسخ به تفاوت های استفاده از دو روش فوق درجلوگیری ازخوردگی خطوط لوله همچنین مزیت های آن می گوید: استفاده ازسیستم های حفاظت کاتدی به روش آند فداشونده نسبت به روش اعمال جریان، هزینه و پیچیدگی کمتری دارد. سادگی سیستم، قابلیت اعتماد و پایش دقیق تر نسبت به روش اعمال جریان نیز دیگر مزیت های استفاده از روش آند فدا شونده است.
رضایی افزود: در برخی نواحی شهری به دلیل تراکم لوله های زیرزمینی که مشکل تداخل جریان وجود دارد؛ ترجیح داده می شود از حفاظت کاتدی به روش آند فدا شونده استفاده شود وبرای مخازن و لوله های زیرزمینی با پوشش کیفی خوب نیزبه منظورتکمیل و رفع نواقص سیستم حفاظت کاتدی در نواحی ای که جریان الکتریکی وجود ندارد، از روش اعمال جریان برای برطرف کردن نقایص خوردگی سیستم به صورت موضعی استفده می شود.
وی بااشاره به این که درشرکت خطوط لوله ومخابرات منطقه غرب، 18ایستگاه حفاظت کاتدی فعال است، اظهارمی کند: خطوط لوله، مراکزانتقال نفت وتاسیسات انتهایی این حوزه عملیاتی زیرپوشش ایستگاه های حفاظت کاتدی قرار دارند و با استفاده از روش آندهای فدا شونده تاحدامکان از خوردگی آنها جلوگیری می شود.
رضایی همچنین درباره نصب تست پوینت درنقاط مختلف خطوط لوله به فاصله هردوکیلومتر، یا نقاط مشخص شده ویا درتقاطع ها می گوید: تست پوینت، تجهیزی است که با استفاده از آن سیستم حفاظت کاتدی پایش می شود؛ برخی تست پوینت های نصب شده درمسیرخطوط لوله بنابه دلایلی همچون سرقت ویا دست اندازی برخی دستگاه های اداری ودولتی، قطع می شوند که لازم است به نصب دوباره آنها اقدام شود.
تعویض پوشش، مهم ترین روش کنترل خوردگی
پوشش لوله ازدیگر روش های مهم جلوگیری ازخوردگی خطوط لوله درحوزه حفاظت کاتدی است. با استفاده از سیستم حفاظت کاتدی، ارزیابی ازپوشش صورت می گیرد و برای اطمینان از بالا بودن کیفیت پوشش از دستگاه c. scan استفاده می شود تادر نقاطی که پوشش دارای اشکال است، برای تعویض آنها برنامه ریزی شود.
رئیس مهندسی خوردگی شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت منطقه غرب با اشاره به این که در واقع حفاظت کاتدی تکمیل فرایند فعالیت های ضدخوردگی، کامل کننده پوشش و برطرف کننده نقاط ضعف آن درخطوط لوله است، اظهار می کند: تعویض پوشش، مهم ترین راه جلوگیری از زنگ زدگی فلزات برای نقاطی است که پوشش زخمی یا دچارخوردگی شده است.
تشخیص به موقع خوردگی با پیگرانی هوشمند
رضایی همچنین از پیگرانی به عنوان یکی دیگر از اقدام های کنترلی برای جلوگیری از خوردگی نام می برد و با اشاره به انواع پیگ تمیز کننده، گیجینگ و پیگ جدا کننده وپیگ هوشمند می گوید: پیگ های هوشمند برای بازرسی و ردیابی خسارت های مکانیکی یا شیمیایی وارد شده به سطوح داخلی وخارجی لوله استفاده و از طریق آن میزان کاهش ضخامت فلز، ایجاد ترک در فلز، عیوب خط لوله ناشی ازخوردگی و آسیب های مکانیکی ارزیابی می شود.
وی ادامه می دهد: با تجزیه وتحلیل اطلاعات جمع آوری شده به وسیله پیگ هوشمند می توان به نوع خسارت، میزان خسارت و موقعیت دقیق آن روی خط لوله پی برد.
رضایی با اشاره به این که با بهره گیری از فناوری های جدید دراستفاده ازپیگ های هوشمند می توان به اطلاعات بسیار مفیدی درباره خطوط لوله به ویژه خطوط لوله زیر زمینی دست یافت، اظهار می کند: هم اکنون معدود شرکت هایی در دنیا هستند که فناوری بازخوانی و تحلیل اطلاعات دریافتی این پیگ ها در اختیار دارند.
رئیس مهندسی خوردگی شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت منطقه غرب تاکید می کند: وظایفی که واحد خوردگی در این بخش به عهده دارد، مربوط به عملیات اجرایی آن است. به عبارتی این واحد، تعمیرات، یا تعویض قطعات پیگ و تایید سلامت آن را به عهده دارد.
وی بابیان اینکه خطوط لوله حوزه استحفاظی شرکت خطوط لوله ومخابرات منطقه غرب، شرایطی ایمن وپایدار دارند، اظهارمی کند: خطوط لوله این حوزه عملیاتی به طورکامل، کنترل، پایش مداوم ودرصورت نیاز خوردگی احتمالی آنها نیز ترمیم می شوند تا خطوط به گونه ای ایمن سرویس دهی کنند.
رضایی میانگین قدمت خطوط لوله احداث شده دراین منطقه عملیاتی را بیش از 40 سال عنوان و اظهار می کند: با توجه به این قدمت و براساس دستورعمل ها، هرچند سال یک بار عملیات پیگرانی هوشمند در مسیر این خطوط انجام می شود.
به گفته وی، حدود 10سال قبل با پیگرانی هوشمند همه خطوط لوله انتقال مواد نفتی این منطقه، نقاط خوردگی شناسایی، بررسی ونقاط خوردگی ترمیم، تعمیر و دربرخی نقاط نیز تعویض شد.
هوشمندسازی ایستگاه های حفاظت کاتدی
رئیس مهندسی خوردگی شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه غرب با اشاره به اینکه ایستگاه های حفاظت کاتدی این منطقه نخستین منطقه درشرکت خطوط لوله ومخابرات نفت ایران است که هوشمندسازی شد، اظهارکرد: اجرای این پروژه سرعت تعمیرات را بالا برده و هزینه ها را کاهش داده است.
رضایی بابیان این که درهوشمند سازی ایستگاه های حفاظت کاتدی بااستفاده از روش GSM، آخرین داده ها به صورت SMS درمرکزمنطقه قابل مشاهده است، می گوید: این مهم در زمان انجام تعمیرات یامواقعی که لازم به خاموش و روشن کردن ایستگاه باشد، درمرکزنیز قابل انجام است؛ افزون بر این که صرفه جویی در هزینه، زمان، سوخت، همچنین کاهش خطر تصادف را درپی دارد.
کنترل خوردگی با رنگ آمیزی لوله های رو زمینی
وی درباره کنترل خوردگی خطوط لوله رو زمینی نیزمی گوید: استفاده از پوشش، روشی برای کنترل خوردگی این گونه خطوط محسوب می شود واین پوشش همان رنگ آمیزی است.
رضایی اظهارمی کند: بیش از90 درصد خطوط لوله رو زمینی و تجهیزات ازجمله مخازن آب آشامیدنی پایطاق- مخزن درین تانک تاسیسات انتهایی کرمانشاه- منیفولدهای تاسیسات انتهایی کرمانشاه، همچنین مراکز انتقال نفت شهید قمری، پایطاق، تاسیسات انتهایی سنندج ومخازن درین تانک تاسیسات انتهایی سنندج براساس آخرین استانداردهای روزآمد دنیا رنگ آمیزی و خوردگی آنها مهار و ترمیم شده است.
رئیس مهندسی خوردگی شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه غرب با اشاره به برخی اقدام های پیشگیرانه درجهت انتقال پایدارسیالات نفتی درخطوط لوله این حوزه عملیاتی نیز می گوید: از ابتدای امسال تاکنون فعالیت های مهمی در حوزه نگهداشت خطوط لوله انجام شده است تا انتقالی پایدار وایمن درمسیر خطوط لوله انجام شود؛ نصب تست پوینت در محل های آسیب دیده (بنابرنتایج به دست آمده ازپیگرانی هوشمند)، ضخامت سنجی مخازن تازه ساخت مراکز انتقال نفت پایطاق و شهید قمری باهمکاری بازرسی فنی، اسکن سه کیلومترازخط لوله 10اینچ کرمانشاه-سنندج درمحل سدژاوه، اعزام کارشناسان واحدمهندسی خودرگی برای همکاری درعملیات پیگرانی خط لوله گوره-جاسک، رنگ آمیزی درهای ایستگاه های حفاظت کاتدی، همچنین ایجاد بستر آندی و ایستگاه حفاظت کاتدی درتاسیسات انتهایی سنندج، مهم ترین فعالیت های این واحد از آغاز امسال تا کنون بوده است.
ایمنی کامل درهمه خطوط لوله انتقال نفت منطقه غرب
رضایی بااشاره به وجودایمنی کامل درهمه خطوط لوله حوزه عملیاتی منطقه غرب تصریح می کند: خوشبختانه با تلاش جمعی همه همکاران و بهره گیری ازتخصص و تجربه آنها هیچ نشتی، خوردگی یا ترکیدگی درخطوط لوله این منطقه نداشته ایم.
وی برگزاری دوره های آموزشی راعامل مهم دیگری درکارآمدی خطوط لوله انتقال نفت و فرآورده های نفتی عنوان و اظهار می کند: آگاهی ازفناوری های روزآمد به واسطه برگزاری دوره های آموزشی و بهره گیری ازتجربه نیروهای فنی کارآمد، عوامل موثری هستند که در افزایش قابلیت استفاده ازخطوط لوله و ایمنی آنها نقش مهمی دارند.