وزیر نفت در هفته اول کاری خود بر چه اولویت هایی تاکید کرد؟

تدابیر جدید برای  تکمیل زنجیره ارزش  در صنعت پتروشیمی

مشعل   با تغییر دولت، معرفی و کسب رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی، وزرای جدید از جمله وزیر نفت کارشان را از هفته گذشته شروع کردند. هفته گذشته، روزهای شلوغ و پرکاری برای جواد اوجی بود و او علاوه بر دیدارها و جلساتی در تهران خیلی زود به سراغ مناطق عملیاتی و در صدر آنها عسلویه پایتخت انرژی کشور رفت. به این ترتیب او در سفری دو روزه به عسلویه در جریان آخرین وضعیت فازهای تولیدی و پروژه های در حال کار پارس جنوبی، برنامه های شرکت ملی گاز و به خصوص مجتمع های تولیدی و پروژه های در حال اجرای پتروشیمی قرار گرفت.

جواد اوجی در نشست مشترک با مدیران صنعت نفت در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس درباره اقدام هایی که در صنعت پتروشیمی اجرایی شده است، گفت: تاکنون اقدام های مطلوبی در صنعت پتروشیمی انجام شده و این صنعت، بخش زیادی از نیاز ارزی کشور را در سال های اخیر تأمین کرده است، اما معتقدیم صادرات پتروشیمی، نیمه خام فروشی است و انتظار ما از این صنعت این است که به توسعه و تکمیل زنجیره ارزش ورود کند.

وزیر نفت با بیان اینکه متأسفانه به لحاظ اینکه در بخش پالایشی و پتروپالایشگاهی در صنعت نفت سرمایه گذاری شکل نگرفته و تقریباً می توان گفت ارقام تولید در حال نزدیک شدن به مصرف است، افزود: این نگرانی هم وجود دارد که پس از رفع شیوع ویروس همه گیر کرونا بی شک سفرها افزایش یابد، بنابراین این موضوع نیز جزو اولویت ها و برنامه های وزارت نفت است. اوجی ادامه داد: برای این موضوع می توان ابتدا ظرفیت کنونی پالایشگاه های موجود را به لحاظ کمی و کیفی با اصلاحیه های فرآورش که مدنظر است، افزایش داد . پالایشگاه ها هم به نسبت درآمد خوبی دارند و حق العمل کار شده اند.  وی بر احداث پتروپالایشگاه ها به منظور تأمین سوخت و خوراک صنایع پتروشیمی تأکید کرد و گفت: در دنیا امروز به دنبال احداث پالایشگاه نفت نمی روند، بلکه در زمینه ساخت پتروپالایشگاه ها سرمایه گذاری می شود که تنها سوخت محور نباشند، به گونه ای که توأمان تولید سوخت و خوراک برای صنایع پتروشیمی داشته باشند، این مورد نیز جزو اولویت ها و برنامه های وزارت نفت برای جلوگیری از خام فروشی است. وزیر نفت درباره تعداد واحدهای پتروپالایشی ادامه داد: این رقم به سرمایه گذارانی که وارد این حوزه می شوند، بستگی دارد. قانون، مشوق های خوبی را همچون یک تا دو سال مجوز تنفس خوراک پس از بهره برداری در نظر گرفته که امتیاز بسیار بالایی است. امیدواریم با این مشوق و مشوق های دیگر حداقل یک تا دو واحد پتروپالایشگاهی در این دولت ساخته شود و به بهره برداری برسد. اوجی در زمینه تأمین سرمایه واحدهای پتروپالایشی اظهار کرد: چند الگو از جمله ظرفیت صندوق توسعه ملی، استفاده از تسهیلات بانکی، اوراق مشارکت، مشارکت مردم در قالب صندوق پروژه، استفاده از تهاتر نفت و استفاده از توان سرمایه گذاران خارجی به ویژه کشورهای همسو از جمله راه های تأمین مالی این پروژه هاست.

خام فروشی را نباید تنها در قالب نفت خام و میعانات گازی در نظر گرفت

وی با اشاره به اینکه نباید خام فروشی را تنها در قالب نفت خام و میعانات گازی در نظر گرفت، تصریح کرد: امروز صادرات محصولات پتروشیمی نیز تا حدودی نیمه خام فروشی است. به تقریب از محصولات پتروشیمی که امروز تولید می شود، حدود ۳۰ درصد آن در کشور از سوی صنایع استفاده و نزدیک به ۷۰ درصد این محصولات صادر می شود. وزیر نفت با تأکید بر اینکه یکی از اهداف و برنامه های بنده که به دولت و مجلس شورای اسلامی ارائه کردم، بحث ورود جدی به زنجیره ارزش است، گفت: از آنجا که این موضوع در کشور متولی نداشته، متأسفانه بیشتر سرمایه گذاری ها در صنعت پتروشیمی در بخش صنایع مادر بوده است. اوجی ادامه داد: امیدواریم با مشوق های مدنظر و سازوکارهایی که در حال انجام است، زنجیره ارزش نیز توسعه یابد. پیشنهاد بنده به معاون اول رئیس جمهوری و وزیر صمت (صنعت، معدن و تجارت) در این باره چنین بود که باید در دولت کارگروهی متشکل از وزارتخانه های نفت (حوزه پتروشیمی)، صمت و کشور شکل گیرد تا به صورت جدی وارد پارک های زنجیره ارزش صنایع تکمیلی پتروشیمی شویم. کارکرد این نوع از پارک ها شبیه شهرک های صنعتی است که در بیشتر استان ها اما در سطح محدودتر راه اندازی شده است. وی افزود: در حقیقت هرکدام از این پارک های زنجیره تکمیلی پتروشیمی با سرمایه گذاری جانبی انجام می شود که می تواند ۱۵ تا ۲۰ واحد صنعتی در حوزه های مختلف اعم  از حوزه مسکن، خودرو، نظامی و حتی بهداشت و درمان را شامل شود. وزیر نفت گفت: اگر شما امروز بخواهید برای نمونه یک واحد پتروشیمی یک میلیون و ۶۵۰ هزار تنی اوره آمونیاک یا واحدی ۴۵۰ هزار تنی برای تولید پلی پروپیلن راه اندازی کنید باید ۷۰۰ میلیون تا یک میلیارد دلار هزینه کنید، حال آنکه در زنجیره متانول، واحدهای پلی پروپیلنی یا پلی اتیلنی با ۵۰ تا ۶۰ میلیون دلار سرمایه گذاری راه اندازی می شوند و همان طور که پیش تر هم اشاره کردم ۱۵ تا ۲۰ واحد صنعتی می تواند در حوزه های مختلف محصول تولید کند.

اوجی افزود: از طرفی قانون برای ورود شرکت مادر صنایع پتروشیمی به این مسئله سازوکارهایی خوب را در نظر گرفته است، به گونه ای که در بخش خوراک به آنها تخفیف لازم داده می شود و امیدوارم این موضوع به طور جدی دنبال شود و نتایج اثربخشی هم به همراه داشته باشد. وی تصریح کرد: همان طور که پیش تر اشاره کردم، تنها متولی این مسئله وزارت نفت نیست و باید در قالب کارگروهی متشکل از وزارتخانه های نفت، صمت و کشور و بیشتر در مناطق محروم و کم برخوردار پیگیری شود. وزیر نفت ادامه داد: راه اندازی پارک های زنجیره ارزش صنایع تکمیلی پتروشیمی به دانش فنی چندانی نیاز ندارد، ضمن اینکه اشتغال زایی و ارزش افزوده بسیار بالایی را هم به همراه خواهد داشت و مضاف بر آن خوراک مورد نیاز هم به اندازه کافی در کشور موجود است. اوجی با بیان اینکه نباید تنها به دنبال فروش نفت خام و میعانات باشیم و برای جلوگیری از خام فروشی باید زنجیره ارزش را توسعه دهیم و تکمیل کنیم، گفت: مطالعات خوبی در شرکت ملی صنایع پتروشیمی برای راه اندازی این پارک ها انجام شده است و بیش از ۷۰۰ بخش پایین دستی بررسی و مطالعه شده که این جزو اولویت های کاری وزارت نفت خواهد بود.

طرح های پیشران راهکار جدی کاهش خام فروشی است

به گزارش مشعل، موضوع جلوگیری از خام فروشی یا نیمه خام فروشی در صنعت پتروشیمی علاوه بر وزیر نفت در سیاست ها و دستورات رئیس جمهور هم مورد تاکید بوده است. سیدابراهیم رئیسی در جریان سفر هفته گذشته به استان خوزستان با اشاره به صنایع پایین دستی پتروشیمی که در مسیر افزایش اشتغال قرار دارند، یادآور شد: صنایع پایین دستی پتروشیمی در کنار ارزش افزوده بالا، ظرفیت افزایش اشتغال دارند، بنابراین باید تلاش کنیم در بخش پتروشیمی، خام فروشی نکنیم و این از ضرورت هایی است که باید در استان خوزستان تقویت شود. در عین حال جواد اوجی به عنوان وزیری که از درون صنعت نفت به بالاترین سطح از مسئولیت رسیده است، موضوع جلوگیری از خام فروشی را به عنوان یکی از اصلی ترین موضوعات در دستور کار خود دارد. او در ارائه برنامه خود به مجلس شورای اسلامی در زمان رای اعتماد  و در ادامه در میان برنامه هایی که در صدر پیگیری های خود در روزهای شروع کار وجود دارد، موضوع خام فروشی در صنعت نفت و به خصوص صنعت پتروشیمی را مطرح کرده و خواستار پیگیری و ارائه راهکارهای جدی شده است.  اتفاق خوب و امیدوارکننده آن است که آنچه به عنوان «جلوگیری از نیمه خام فروشی»، «زنجیره تکمیلی محصولات پتروشیمی» از سوی وزیر جدید نفت مطرح و بر آن تاکید شده، از مدتی قبل در دستور کار صنعت پتروشیمی قرار گرفته است. در جریان جهش دوم و سوم صنعت پتروشیمی که به طور جدی از سال 96 آغاز شده، موضوع تکمیل زنجیره ارزش و تنوع در محصولات تولیدی به منظور جلوگیری از خام فروشی پیگیری شده و به مرحله اجرایی رسیده است و «طرح های پيشران» صنعت پتروشیمی یکی از پروژه هایی است که کاهش و کنترل این نگرانی را هدف گرفته است. طرح های پيشران صنعت پتروشيمي براي انتقال از شمال و جنوب متانول براي جلوگيري از خام فروشي، يکي از همين برنامه های مهم است.