نگاهی به فیلم های کودکان و نوجوان (بخش سوم)
سینما در دست بچه ها
دیگر تقریبا همگی معترفیم که در این اوضاع کرونایی، یکی از اصلی ترین چالش های زندگی مان، مفید پر کردن اوقات فراغت کودکان در خانواده هاست. با وضعیت آموزش مجازی و بسیاری شرایط دیگر پیش آمده که به دلیل همه گیری ویروس کرونا رخ داده است، کودکان در خانواده ها وقت بسیار بیشتری در اختیار دارند و از این بابت دغدغه های بیشتری را پیش روی والدینشان قرار داده اند. در این شماره از هفته نامه «مشعل» کوشیده ایم تا با معرفی فیلم های سینمایی و انیمیشن های ایرانی که مخصوص کودکان ساخته شده و به راحتی در دسترس خانواده ها قرار دارد، بکوشیم کمی از دغدغه خانواده ها کم کنیم. کوشیده ایم فیلم هایی را که عموما در دهه 90 اکران شده اند و در میان فیلم های بزرگسالان به میزان بسیار زیادی مهجور مانده اند به شما معرفی کنیم. حالا فرصت خوبی است تا این فیلم ها را که هم سالم هستند و هم اینکه پیام های اخلاقی و فرهنگی - اجتماعی بسیار مناسبی دارند برای کودکانمان پخش کنیم تا کمی از اوقات فراغت آنان را پر کرده باشیم. بخش سوم این گزارش را با هم می خوانیم:
مبارک
سال هاست که کودکان امروزی دیگر نه خبری از نقالی دارند و نه از شاهنامه چیزی می دانند. بد نیست بچه هایمان را با فرهنگ و ادبیات ایران کمی آشنا کنیم و البته فیلم «مبارک» به بهترین نحو می تواند این کار را انجام دهد. فیلمی جذاب با بازی هایی بسیار خوب که توانسته است در شمار یکی از بهترین فیلم های حوزه کودک در دهه 90 خورشیدی قرار بگیرد. داستان فیلم «مبارک» از این قرار است که «پیرمردی همراه با عروسک های شخصیت های شاهنامه، به نقالی مشغول است. هنگامی که عروسک ها جان می گیرند، ماجراهای جالب آغاز می شود...». فیلم «مبارک» را محمدرضا نجفی امامی در سال 1396 ساخته است و الناز شاکردوست، امیر رهبری، داوود شعبانی نصر، منوچهر آذر، مرجان سپهری و حسن کریم خان زند بازیگران اصلی آن هستند.
گورداله
خیلی وقت ها پیش آمده که از دست مسئولیت ناپذیری و باری به هر جهت بودن کودکمان به تنگ آمده ایم. مادرها خیلی بهتر و بیشتر این مسئله را درک می کنند و خوب می دانند چه می گوییم. حالا ما به شما پیشنهاد می کنیم برای کودک تان فیلم«گورداله» را بگذارید تا ببیند چرا که مسئولیت پذیری محوری ترین پیام فیلم «گورداله» است. این فیلم تلاشی است برای توجه کودکان به اطراف شان و دقت در کارهایی که باید انجام دهند. عوامل فیلم درباره داستان آن نوشته اند:«فیلم گورداله داستان پسری باهوش است، گورداله تصمیم می گیرد از خانواده اش در برابر عمه غوله محافظت کند...». فیلم «گورداله» توسط نادره ترکمانی در سال 1395 ساخته شده است. هنگامه مفید، شهره لرستانی و بهمن مفید بازیگران اصلی آن هستند.
قطار آن شب
اگر می خواهید فرزندتان در نوشتن و تولید محتوای ادبی خلاقیت داشته باشد و بتواند خودش از پس خیلی از کارهای نوشتاری اش برآید حتما سری به فیلم «قطار آن شب» بزنید. فیلمی که سراسر آن خلاقیت است و فعالیت جمعی کودکان و همکاری آنها را به خوبی نشان می دهد و ناگفته نماند که اگر فرزندتان اندکی از آموزش و مدرسه خسته شده، با دیدن این فیلم حتما نظرش عوض خواهد شد. درباره داستان این فیلم آمده است: «قطار آن شب با بیان داستان یک خطی معلم آغاز می شود و تخیل نوجوانان حاضر در کلاس را برمی انگیزد تا با توجه به اصول داستان نویسی که معلم به آنها آموزش داده است، داستان اصلی فیلم را رقم بزنند». حمیدرضا قطبی در سال 1397 این فیلم را کارگردانی کرده و بازیگرانی چون افشین هاشمی، سیامک صفری, مریم بوبانی، بهناز نادری، بهرام شاکری اسدی و آیلین رشیدیان در آن ایفای نقش کرده اند.
سوم شخص غایب
حتما شما هم دوست دارید که فرزندتان از گوشه انزوا بیرون بیاید، «تبلت» و «ایکس باکس» را کنار بگذارید و کمی در جامعه باشد و اجتماعی شود. اگر دنبال چنین فضای هستید و می خواهید وابستگی فرزندتان به فضای مجازی و بازی های آنلاین کمتر شود حتما فیلم «سوم شخص غایب» را برایش تهیه کنید. فیلمی که به کودکان آموزش می دهد چگونه اجتماعی شوند و در جامعه و گروه های همسالان خود، حضور موثری داشته باشند. در باره داستان فیلم آمده است:«رشید در امتحانات شهریور مردود شده و پدرش دیگر به او اجازه ادامه تحصیل نمی دهد. دوستان او، امیر و سعید، خود را به آب و آتش می زنند تا مانع از ترک تحصیل دوست شان بشوند و...». وحید نیکخواه آزاد فیلم «سوم شخص غایب» را در سال 1397 کارگردانی کرده و بازیگران اصلی آن عبارتند از: ایلیا جعفری، اکبر دسترنج، اکبر دباغیان و فرید صلواتی، مرتضی حسینی، بنیامین عامری و ثریا قاسمی.
خاله سوسکه
یک فانتزی خوش رنگ و شاداب می تواند کودک شما را حسابی سرحال بیاورد. فیلم «خاله سوسکه» چنین وضعیتی دارد. مفرح و شاد است و در کنار بازی های خوبش یکی از باورپذیرترین خاله سوسکه هایی است که از مادربزگ های مان شنیده ایم. در خلاصه داستان فیلم خاله سوسکه آمده است:«در روز جشن تولد ریحانه که دختر نوجوان خانواده است، برادرش یک سوسک پلاستیکی در جعبه هدیه تولدش گذاشته و با بازشدن آن، جشن به هم می ریزد. ریحانه تب می کند و چون به مدرسه نمی رود خانواده اش او را به خانه مادربزرگش می برند. در خانه مادربزرگ ریحانه از او می خواهد قصه ای برایش تعریف کند. مادربزرگ برای او قصه خاله سوسکـه را تعریف می کند که با عمه اش زندگی می کند و...». نادره ترکمانی فیلم خاله سوسکه را سال 1398 کارگردانی کرده است و بازیگرانی چون سحر ولدبیگی، علی سلیمانی، پروین میکده و حسین لطفی در آن ایفای نقش کرده اند.
قهرمانان کوچک
این روزها که کشورمان با تنگناهای اقتصادی روبروست خرید کالای ایرانی از هر زمان دیگری راهبردی تر و مهمتر است. فرهنگ سازی خرید کالای ایرانی در میان کودکان یکی از بهترین راه هایی است که خانواده ها و پس از آن، جامعه را به سوی مصرف کالای ایرانی سوق می دهد. حالا یک فیلم ساخته شده به نام «قهرمان کوچک» که دقیقا چنین هدفی را دنبال می کند، یعنی خرید کالای ایرانی توسط کودکان ایرانی. عوامل فیلم درباره آن نوشته اند:«فیلم قهرمان کوچک با مخاطب قرار دادن کودکان ایرانی به خصوص دانش آموزان و نوجوانان تلاش دارد تا فرهنگ حمایت از کالای ایرانی را به آنان آموزش دهد». برزو ارجمند، بیژن بنفشه خواه، بهنوش بختیاری، آناهیتا همتی، ارژنگ امیرفضلی، نادر سلیمانی، شهرام قائدی، عباس محبوب، یوسف کرمی و افشین سنگ چاپ بازیگران اصلی فیلم «قهرمان کوچک» هستند. حسین قناعت این فیلم را در سال 1395 کارگردانی کرده است.
تولدت مبارک
شک نداریم که شما از ان دسته والدینی هستید که دوست دارید فرزندتان در آینده فرد موفقی باشد. درس بخواند و شغل خوبی به دست بیاورد. خوب هم می دانید که برای رسیدن به این هدف نیاز دارد که مطالعه کند. اما باید بدانیم که مطالعه فقط از طریق مدرسه میسر نمی شود، مطالعه باید با بطن و متن زندگی تنیده شود. فیلم «تولدت مبارک» دقیقا می خواهد که فرزند شما را در متن زندگی اش اهل مطالعه کند و از خوبی های کتاب خواندن بگوید. فیلم «تولدت مبارک» داستان دختری 7 ساله است که به دلیل شرایط خانوادگی وارد راه های جدیدی در زندگی می شود. مریم کودکی اهل کتاب و کتابخوانی است و برای هر کاری راهی جدید انتخاب می کند و ... این فیلم را سمیه زارعی نژاد در سال 1393 ساخته و اکبر عبدی، محمدرضا فروتن، مبینا مرتضوی و محبوبه بیات از بازیگران اصلی اش هستند.
شکلاتی
«واقعا اگر یک کارخانه شکلات سازی داشته باشی چه کار می کنی؟ حالا اگر قرار باشه یک شکلات بی نظیر اختراع کنی چه کار می کنی؟ و بعد اگر قرار شد با این شکلات بی نظیر آرزوهای پدربزرگت را برآورده کنی چه کار می کنی و...» اینها جملات معرفی فیلم «شکلاتی» است. فیلمی که می کوشد کودکان ما را اندکی آرمان گرا تر کند. کودکان امروز کمتر رویا پردازی می کنند و برای رسیدن به آنها تلاش گری کمتری دارند. شاید به دیدن فیلم «شکلاتی» کودک در خانه نشسته ما هم سعی کند تلاش اش را برای زندگی بهتر بیشتر کند. فیلم«شکلاتی» سال 1395 توسط سهیل موفق ساخته شده است و بازیگران اصلی آن عبارتند از: شبنم مقدمی، ناصر هاشمی محمدرضا هدایتی، ارژنگ امیرفضلی، علی مسعوی، شهره لرستانی و داریوش اسد زاده.
بچه های پرواز
اگر چه ممکن است فیلم «بچه های پرواز» اندکی تلخ به نظر برسد اما بعد از چند دقیقه متوجه خواهید شد که فیلم درباره مرگ نیست بلکه مرگ را بهانه کرده و به بچه ها درس زندگی کردن و قدر زندگی دانستن را می آموزد. «بچه های پرواز» از آن دسته فیلم هایی است که مادر و پدرِ کودکان قدر نشناس را حسابی خوشحال خواهد کرد. در خلاصه داستان این فیلم آمده است: «پسربچه ای که پدر و مادر خود را از دست داده در خواب رویای رفتن نزد پدر و مادرش را می بیند. او با گوژپشتی آشنا می شود که کلید رفتن به پیش آنهاست...». مصطفی نظری زاده این فیلم را در سال 1392 کارگردانی کرده و بازیگرانی چون چنگیز جلیلوند، صفا آقاجانی، رامین راستاد، آرش شیری، ستایش محمودی و فرزین محدث در آن ایفای نقش کرده اند.
سلام بر فرشتگان
کودکان عاشق مادربزرگ های شان هستند و محبت های بی دریغ آنها را هیچگاه فراموش نمی کنند. ارتباط بین نوه مادربزرگ و عشق و محبت پاک بین آنها محور داستان فیلم «سلام بر فرشتگان» است. فیلمی با کیفیتی بسیار بالا که در کنار فضای ماجراجویانه اش، سویه های پررنگ عاطفی و انسانی دارد. عوامل فیلم درباره داستان آن نوشته اند:« سلام بر فرشتگان درباره دختربچه خردسالی است که مادربزرگ ناخوش احوالش در حال جدال با مرگ است و حالا او می خواهد به هر قیمت که شده در مقابل مرگ بایستد تا مادربزرگش زنده بماند. اینجاست که شخصیت های کارتون و خیالی وارد فیلم می شود...». فرزاد اژدری در سال 1390 این فیلم را ساخته و علیرضا خمسه، ماه چهره خلیلی، نیما مجیب، شمسی فضل اللهی، اصغر تقی زاده و کیمیا حسنی بازیگران اصلی آن هستند.
آدم آهنی
امان از بازی های کامپیوتری و امان از وقتی که کودکان را اسیر خود می کند. تمام وقت و عمر و زندگی این بچه ها در پای دستگاه های مختلف این بازی ها به باد می رود. مادر ها خوب می دانند چه می گویم و چون آنها بارها و بارها از این بابت برای کودکانشان افسوس خورده اند. فیلم «آدم آهنی» دقیقا دست روی چنین معضلی می گذارد و به کودکان مان گوشزد می کند که با افراط در بازی های کامپیوتری ممکن است دچار چه آسیب های جدی شوند. عوامل فیلم درباره داستان آن نوشته اند:«پسر نوجوانی به نام سینا که به دلیل زیاده روی در انجام بازی های کامپیوتری دچار توهماتی شده و والدین او نیز توجهی به این امر ندارند تا اینکه...» رحیم بهبودی فر فیلم «آدم آهنی» را در سال 1390 ساخته و بازیگرانی چون علی صادقی، هومن برق نورد، لادن طباطبایی، شهرام قائدی، محمدعلی کیانی و امیر غفارمنش در آن ایفای نقش کرده اند.
پاستا ریونی
«دور پولاتو کش ماست بنداز. کش می چسبه به پول، موقع خرج کردن سختت میشه پولاتو دربیارى اون وقت کمتر خرج میکنى...». اینها عبارت هایی است که عوامل فیلم «پاستا ریونی» درباره آن نوشته اند. فیلمی جذاب و دیدنی با بازی هایی خوب و پیام های تربیتی بسیار مناسب. کودک مسئولیت پذیر و اهل کار با کمک پدرش می کوشد تا یک رستوران را مدیریت کند و در پی این مسئله درگیر ماجرای بسیار زیادی می شود. از موش دواندن های رقبا در کارهایش تا جذب کردن مشتری برای خوراکی هایش که همه و همه دیدنی هستند. فیلم یک پیام بزرگ دارد تلاش و کوشش و مسئولیت پذیری زندگی هر کسی را در هر شرایطی آباد می کند. سهیل موفق این فیلم را در سال 1397 کارگردانی کرده است. بازیگران اصلی فیلم «پاستا ریونی» عبارتند از: سام درخشانى، بهاره رهنما، گوهر خیراندیش، محمد نادری و کمند امیرسلیمانى.