گزارش اختصاصي «مشعل» از اقدام هاي وزارت نفت در هوشمندسازي مدارس عسلويه
روایت مهر
مشعل: وزارت نفت در مسير عمل به مسووليت اجتماعي در حوزه آموزش و تربيت نيروي انساني، پا را از ساخت مدارس فراتر گذاشته و در مناطقي همچون عسلويه، در راه ارتقاي کيفيت فرايند تعليم و تربيت، با هوشمندسازي مدارس ساخته شده نيز گام برداشته است.
اگر گذرتان به برخي از مدارس آموزشي قطب انرژي ايران بيفتد، با فضاي متفاوتي در سيستم آموزشي مواجه مي شويد. در بسياري از اين مدارس، ديگر خبري از تخته هاي سياه روزگار تحصيلي ما يا حتي تخته هاي سفيد رنگ موسوم به وايت برد دوران دانشگاهي نيست. جاي تخته سياه را صفحه الکترونيکي گرفته که عنوان هوشمند را به همراه دارد و گچ و تخته سياه هم جايشان را به سيستم هاي جديد و متنوعي داده اند که از قابليت هاي اين شيوه نوين آموزشي است.
هوشمندسازي مدارس شهرستان عسلويه با هدف عمل به مسووليت اجتماعي وزارت نفت به ثمر نشسته و براساس توافقنامه امضا شده ميان سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس و آموزش و پرورش عسلويه، حالا 100 مدرسه آن هوشمندسازي شده است؛ اقدامي که هم دانش آموزان و هم معلمان از آن خرسند هستند و ابراز رضايت مي کنند.
سيدپيروز موسوي، مديرعامل سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس مي گويد: «ما در سازمان منطقه ويژه انرژي پارس، اصل را بر حمايت از تعليم و تربيت گذاشته ايم؛ زيرا اعتقاد داريم که آينده پارس جنوبي، متعلق به ساكنان توانمند و متخصص اين مناطق است. هوشمندسازي مدارس موجود نيز با هدف کيفيت بخشي به آموزش و توانمندسازي دانش آموزان از مهم ترين فعاليت هاي سازمان منطقه ويژه پارس در زمينه ارتقاي زيرساخت هاي آموزشي به فناوري هاي روز بوده است. سرويس هاي منظمي نيز در قالب طرح روستا مركزي براي اياب و ذهاب دانش آموزان روستايي شهرستان عسلويه در اختيار مدارس قرار گرفته است.»
لزوم ايجاد تحول در نظام آموزش و پرورش کشور بر هيچ کس پوشيده نيست. با به روز کردن مدارس به تجهيزات هوشمندسازي، استفاده از فناوري هاي نوين آموزشي و اهميت دادن به توانايي هاي دانش آموزان مي توان در اين مسير گام برداشت که وزارت نفت نيز در تسريع اين مهم ايفاي نقش مي کند.
عبدالله زارعي، معاون پشتيباني توسعه مديريت اداره آموزش و پرورش شهرستان عسلويه در اين زمينه مي گويد: «حدود 500 کلاس درس داريم که 100 مدرسه آن با کمک سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس هوشمندسازي شده است. تعدادي نيز با کمک اداره کل نوسازي، شوراها و شهرداري ها هوشمند شده و بعضي کلاس ها هم نيمه هوشمند است.»
به گفته او، طبق توافقنامه سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس با آموزش و پرورش شهرستان عسلويه، 100 سيستم هوشمند يعني 100 لپ تاپ،100 برد هوشمند و100 آي پروژکتور در اختيار آموزش و پرورش شهرستان عسلويه قرار گرفته و براساس توافق امضا شده، وزارت نفت به تعهدات خود در اين زمينه کاملا عمل کرده است.
مديرعامل سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس با اشاره به اقدام هاي انجام شده در اين زمينه توضيح مي دهد: «اين سازمان با هدف عمل به مسووليت هاي اجتماعي، طرح هاي مهمي را در حوزه پيراموني به مرحله اجرا درآورده و با توجه به رويكرد نگاه به آينده، حوزه اصلي طرح هاي مسووليت اجتماعي سازمان منطقه ويژه پارس به نمايندگي از وزارت نفت، در زمينه آموزش و پروش و تعليم و تربيت متمركز شده است. اين طرح ها مانند طرح نخبه پروري، با تاكيد ويژه وزير نفت، با هدف تامين و تربيت نيروهاي متخصص براي صنايع نفت و گاز منطقه از ميان فارغ التحصيلان بومي منطقه اجرا شده اند. در اين طرح با هماهنگي اداره كل آموزش و پرورش استان بوشهر استادان صاحب نام كنكور براي برگزاري كلاس هاي آمادگي آزمون سراسري در سطح شهرستان هاي جنوبي استان بوشهر به كار گرفته شده اند كه در مدت اجراي چند ساله اين طرح، نتايج ملموسي در قبولي هاي كنكور شهرستان هاي عسلويه، جم، دير و كنگان به دست آمده است.»
به گفته او، يكي ديگر از اقدام هاي سازمان منطقه ويژه پارس جمع آوري مدارس كانكسي شهرستان هاي جنوبي استان بوشهر بوده كه اين طرح نيز با هدف ترميم زيرساخت آموزشي مناطق پيراموني نفت و گاز اجرا شده است؛ البته در كنار اين طرح، ساخت مدارس جديد با توجه به نياز اين مناطق نيز همواره در دستور كار بوده كه در قالب مصوبات سفر مقام معظم رهبري و هيات دولت اجرايي شده است.
در بازديد از يکي از همين مدارس (مدرسه پسرانه شهيد باهنر) که از سوي وزارت نفت در سال هاي اخير ساخته شده و حالا سيستم آموزشي هوشمند را تجربه مي کند، با جنب وجوش و سروصداي دانش آموزاني همراه مي شوم که سال تحصيلي آموزشي را پرانرژي آغاز کرده اند و در زمين چمن مصنوعي مدرسه يا در حال غلت زدن يا پا به توپ هستند و از سر و کله هم بالا مي روند. زنگ شيرين ورزش را پشت سر مي گذارند. مدرسه 6 کلاسه (اول تا ششم) و همگي هوشمند است. ساختمان سال 89 ساخته شده و هوشمندسازي به مرور انجام شده که نفت هم در آن مشارکت داشته است.
از حياط مدرسه با همراهي مدير مدرسه به سراغ يکي از کلاس هاي درس مي رويم تا از نزديک با سيستم آموزشي هوشمند اجرايي شده از سوي وزارت نفت آشنا شويم. مشاهدات و نظرخواهي از معلمان و دانش آموزان مدرسه شهيد باهنر عسلويه نشان مي دهد که در مدارس هوشمند، فرايندهاي ياددهي – يادگيري تقويت مي شود و مهارت هاي کليدي دانش آموزان با تکيه بر فعاليت هاي گروهي ارتقا مي يابد.
در کلاس هاي درس از جمله ملزومات هوشمندسازي يک کلاس درس لپ تاپ، رايانه، ويدئوپروژکتور و برد هوشمند است. به کمک ويدئوپروژکتور مي توان تصاوير رايانه را در ابعاد بزرگ تر به نمايش درآورد و افزون بر حواس شنيداري، از حواس ديداري نيز در فرايند ياددهي – يادگيري بهره برد. با اضافه کردن برد هوشمند به کلاس، يادگيري دانش آموزان از طريق شنيداري، ديداري و عملي انجام شده و دانش آموز علاوه بر ديدن و شنيدن، مطالب درسي را مي تواند تجربه کند و عملي انجام دهد؛ اين نکته اي است که معلمان مدرسه به آن اشاره مي کنند.
احمد توانگر، آموزگار پايه ششم مدرسه شهيد باهنر شهرستان عسلويه، هوشمندسازي مدارس را اقدامي مناسب مي خواند که با همکاري سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس به ثمر نشسته است.
او درباره مزاياي اجراي اين طرح مي گويد: «بايد اعلام کنم که اکنون سطح آموزش در مقايسه با دوران آموزش به شکل قديمي، ارتقا يافته است. براي ما معلم ها هم کار آموزش آسان تر شده است؛ چون با اين روش، بهتر مي توان در زمينه آموزش و القاي مفاهيم به دانش آموزان موثر بود واز طريق هوشمندسازي، براحتي مي توان مفاهيم را با عکس و صوت و تصوير به دانش آموزان منتقل کرد.» يکي ديگر از آنان معتقد است: «برنامه هوشمندسازي مدارس، يکي از بهترين برنامه هاي نظام آموزشي کشور است که سبب مي شود مفاهيم به شکل عيني از طريق فيلم ، تصاوير و صوتي و تصويري به شکل ملموس به دانش آموزان منتقل شود. دوره اي که تنها تخته و گچ، ابزارهاي آموزشي بودند، واقعا باعث اتلاف وقت بود و اکنون با وجود اين تابلوي هوشمند در مديريت کلاس، معلم مي تواند کوشاتر باشد و مطالب و مفاهيم را بهتر القا کند و دانش آموز بهتر درس را بفهمد. او که تمام دروس حتي هنر را هوشمند تدريس مي کند، اين نکته را يادآوري مي کند که صرف هوشمندسازي و تهيه ابزار و وسايل آن کافي نيست و نياز است معلمان هم به روز و هوشمند باشند.
يادگيري ما بهتر شده است
حسن از دانش آموزان همين دبستان است، مي گويد: «ما به جاي تخته، يک تلويزيون بزرگ داريم. همه چيز مناسب است. فقط راه مدرسه دور است.»
احمد، عادل و ديگر هم شاگردي هايش نيز همين نظر را دارند. بنيامين مي گويد: «پيش از اين، ياد گرفتن درس رياضي خيلي برايم سخت بود، ولي الان بهتر مي فهمم.»
در کلاس درس ديگري که پنجمي ها هستند، معلم کلاس مي گويد: «سيستم هوشمند را 75 تا 80 درصد در يادگيري دانش آموزان موثرتر مي دانم. اين شيوه تدريس در فهم رسم شکل ها، الگوگيري براي رياضي و املاي درسشان خيلي موثر است.» اميرحسن هم که دانش آموز سيستان و بلوچستاني است، از حضور در عسلويه خرسند است و مي گويد: «از وقتي به عسلويه آمدم، چون اينجا امکانات بيشتري دارد، درسم بهتر شده است.»
توسعه ضريب نفوذ شبکه ملي در مدارس، توليد و به کارگيري محتواي الکترونيکي متناسب با نياز دانش آموزان، اصلاح و به روزآوري روش هاي تعليم و تربيت، گسترش بهره برداري از ظرفيت آموزه هاي مجازي و غيرحضوري با رعايت اصول تربيتي از طريق شبکه ملي اطلاعات و ارتباطات از جمله اهداف سيسم نوين آموزشي هوشمندسازي مدارس اعلام شده است.
شهرستان عسلويه به گفته مسوولان آن حدود 11 هزار دانش آموز در مقاطع مختلف دارد. در مدرسه شهيد باهنر 200 دانش آموز در دو نوبت صبح و عصر مشغول تحصيل هستند. پيش از ساخت اين مدرسه از سوي صنعت نفت، 800 دختر و پسر در يک مدرسه مشغول درس خواندن بودند که با احداث مدرسه شهيد باهنر پسرها به اينجا منتقل شدند. به گفته مسوولان مدرسه حدود 50 نفر از دانش آموزان مدرسه را غيربومي ها، از جمله دانش آموزان کارکنان صنعت نفت شامل مي شود.
سابقه هوشمندسازي
عبدالله زارعي، معاون پشتيباني توسعه مديريت اداره آموزش و پرورش شهرستان عسلويه درباره سابقه و اجراي طرح هوشمندسازي مدارس مي گويد: «سال 95 بنا به اهميت هوشمندسازي مدارس و نقش آموزش نوين در آموزش و پرورش و سياست کلي وزارت آموزش و پرورش، هوشمندسازي مدارس آغاز شد. دانش آموز وقتي از سيستم هوشمند استفاده مي کند، هوش، چشم و گوش او درگير شده و به شکل ملموس مي تواند از امکانات آن استفاده کند، حتي مي تواند با بهره گيري از امکانات هوشمند، آزمايشگاه مجازي هم داشته باشد. کل تصاوير کلاس و کتاب را ذکر کند و به جاي آنکه معلم بخواهد تصويرسازي کند تا بسياري از مفاهيم را به دانش آموزان بفهماند، دانش آموز از طريق هوشمندسازي راحت تصوير را مي بيند. سيستم هوشمند باعث تسهيل آموزش براي معلم و دانش آموز شده است. امکان ذخيره سازي وجود دارد و دانش آموزاني که امکانات هوشمند از جمله موبايل و کامپيوتر دارند، مي توانند محتواي آموزشي را ذخيره کرده و همراه خود داشته باشند.»
او با بيان اينکه در حال حاضر بيش از 200 کلاس درس غيرهوشمند در عسلويه وجود دارد، اظهار اميدواري مي کند که در سال هاي آينده، مدرسه غيرهوشمندي در اين شهرستان وجود نداشته باشد.
با وجود روند رو به بهبود در مسير اجراي مسووليت اجتماعي وزارت نفت که با ساخت مدارس مختلف همراه بوده است، آنچه از سوي مسوولان شهرستان عسلويه بر آن تاکيد مي شود، کمبود فضاي آموزشي است.
نماينده آموزش و پرورش عسلويه اشاره مي کند: «خيلي از فرزندان کارکنان شرکت نفت فرزندانشان اينجا مي آيند. با افزايش جمعيت، تعداد دانش آموزان بيشتر شده است. مدارس دخترانه و پسرانه ما دونوبته است.»
زارعي مي گويد: «تمايل داريم تمامي کلاس هاي درس را هوشمندسازي کنيم. اکنون از تعداد 520 کلاس درس، حدود 100 کلاس با همکاري سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس هوشمندسازي شده که نتايج آن در خروجي فعاليت دانش آموزان و معلمان بسيار موثر بوده است. نياز ما هوشمندسازي 200 کلاس ديگر است. به هر حال ما اينجا در منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس، پايتخت انرژي اقتصادي و ويترين کشور هستيم.»
او با بيان اينکه اينجا ديگر عسلويه 20 سال قبل نيست، همه نگاه ها به اين سمت است و بايد نگاه به افزايش سطح امکانات و زيرساخت هاي آن هم ويژه تر باشد، يادآور مي شود: «اگر دانش آموز آموزش مناسب نبيند، در آينده براي صنعت نفت و کشور هم مفيد نخواهد بود. او حرف هايش را اين گونه به پايان مي برد که شعار ما اين است: «آموزش و پرورش را چو دريابي، دُر يابي»
حسن جعفر ابراهيمي، مدير مدرسه شهيد باهنر با ابراز رضايت از اقدام هاي وزارت نفت مي گويد: «تمام مشکلات با يک تماس با مجموعه هاي دولتي از جمله نفت حل مي شود.»
احمد، يکي از دانش آموزان پاي تخته مي آيد تا ما هم با اين سيستم آشنا شويم. معلم تکرار مي کند و احمد املاي آن را مي نويسد: خليج فارس- تماشاخانه ،پارس جنوبي و ...
شور و اشتياق مدرسه و جنب و جوش و سروصداي پسرها کار مصاحبه را سخت مي کند. موقع عکس يادگاري که مي شود، از سر و کول هم بالا مي روند تا جاي مناسب تري در قاب داشته باشند و کسي از عکس جا نماند. پاي صفحه اي که نام نفت پارس جنوبي و خليج فارس را براي درس املا نوشته اند، يک قاب يادگاري براي آنها و نشريه مشعل ثبت مي شود. دانش آموزاني که هر کدام، آرزوي فردايي روشن براي خود دارند، مثل عبدالله که در آينده مي خواهد مهندس نقشه برداري شود و احمد که دوست دارد مهندس نفت شود و دانش آموز ديگري هم که پدرش دريانورد است و مي خواهد مثل او راه دريا را پيشه کند.
در ميان صحبت ها زنگ مدرسه به صدا درمي آيد و دانش آموزان نوبت عصر، يک به يک وارد مدرسه مي شوند.