برای همین مسئولیت طب کار درمانگاه را با همکاری امور اداری منطقه و ادارات بهداشت و درمان مشهد و کرمان پذیرفتم، در حالی که پیش از این، پزشک طب کار از بیرون می آوردند. برای جلب اعتماد خانواده ها، سابقه بیماری ها و ژنتیکی آن خانواده را درآوردم، مثلاً فردی بود که در سابقه خانوادگی اختلال چربی نهفته داشت و پدر این شخص سکته مغزی کرده بود و چون شغلش همراه با استرس کاری بود، حدس زدم احتمال سکته دارد و این مستلزم شناخت از سوابق پزشکی و اطلاعات ژنتیکی فرد بود. درست اجرا کردن مسئولیت پزشک خانواده و اینکه فرد چه اقدام های پزشکی نیاز دارد تا پس از بازنشستگی با کوله باری از درگیری با انواع بیماری ها به شهر خود برنگردد، هنر پزشک خانواده است.
برنامه خطرسنجی برای تمام کارکنان انجام و قد، وزن، فشارخون و چربی افراد گرفته می شد. انجام این موارد نشان می داد که این فرد 10 درصد خطر سکته قلبی در 10 سال آینده دارد و هنر این است که با کنترل عوامل پرخطر و راهنمایی فرد با تشویق به ورزش و فعالیت بدنی بیشتر، خطر سکته 20 سال به تعویق بیفتد و اگر می توانستم در این جایگاه، شخصی را از مرگ نجات دهم، در پیشگاه خداوند روسفید می شوم. از اینکه این خطر تا جای ممکن به تعویق می افتاد، خوشحال می شدم، به خصوص الان که خطر سکته قلبی و مغزی زیاد شده است.
از زمان تصدی شما، درمانگاه شاهد تغییرات خوبی بوده است، در این باره توضیح می دهید؟
در اولین گام، بنای خود را بر تجهیز درمانگاه برای لوازم ضروری پزشکی قرار دادم؛ نیاز به این بود که دستگاه الکتروشوک در درمانگاه فعال باشد، وجود این دستگاه در مواجهه با بیماری که دچار ایست قلبی شده است، بسیار اهمیت دارد. مسافت درمانگاه تا شهر ممکن بود خطر مرگ را برای بیمار در پی داشته باشد، به همین خاطر در 80 درصد موارد با استفاده از این دستگاه به آنها کمک بسیاری شد تا نجات یابند. در ابتدا این دستگاه به صورت امانت از اداره بهداشت و درمان مشهد در درمانگاه مورد استفاده قرار گرفت، اما با همکاری مدیر شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه جنوب شرق، دستگاه الکتروشوک مربوطه خریداری شد، به طوری که اکنون بخشی از دارایی سرمایه ای درمانگاه شهرک نفت رفسنجان محسوب می شود.
دومین اقدام، تجهیز درمانگاه به دستگاه ادیومتری برای طب کار بود. کارکنان پیش از این برای انجام معاینات طب صنعتی می بایست به شهر مراجعه می کردند که با وجود جاده ترانزیت رفسنجان-یزد، مخاطراتی به همراه داشت. با خرید این دستگاه از ارسال 70 نمونه به درمانگاه های سطح شهر جلوگیری و افزون بر کاهش صرفه جویی در هزینه های درمانی، از بروز مخاطرات جاده ای نیز جلوگیری می شد.
ارتقای آزمایشگاه درمانگاه با ارتباط خوبی که با دانشگاه برقرار کردیم، از دیگر اقدام ها بود. با این کار، افراد برای طب کار نیازی به مراجعه به آزمایشگاه های داخل شهر ندارند. تست HIV در 150 نمونه و تست هپاتیت نیز با همکاری معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در درمانگاه انجام شد و این کار خوبی بود تا همکاران به وضعیت سلامی خود اشراف داشته باشند، آموزش بهداشتی افراد برای نسل بعدی نیز مؤثر است.
همچنین میزان وجود دارو در داروخانه درمانگاه شهرک نفت رفسنجان با کمک داروخانه امام حسین(ع) به دو برابر افزایش یافت تا از مراجعه بیمار به داروخانه های سطح شهر جلوگیری شود. اقدام دیگر، برقراری ارتباط با متخصصان پزشکی در حوزه های مختلف است. به دلیل خارج از مجموعه شهر بودن شهرک، ارجاع بیماران سخت است، به همین دلیل از متخصصان تقاضا شد تا حد ممکن، بیماران را تلفنی ویزیت کنند و به این شکل میزان مراجعه بیماران به شهر کاهش یافت.
همچنین با یک مرکز سونوگرافی ارتباط برقرار شد تا در اسرع وقت نوبت دهی کند و همکاران و خانواده ها بدون معطلی مراجعه و خدمات درمانی دریافت کنند. از دیگر اقدام ها می توان به ارتقای خدمات دندانپزشکی اشاره کرد. در حال حاضر 80 درصد خدمات دندانپزشکی در درمانگاه شهرک نفت رفسنجان انجام می شود و مراجعه به این نوع از خدمات پزشکی نیز به شهر کم شده است، ضمن اینکه با ارائه خدمات پرستاری و خدمات مامایی نیاز به مراجعه به شهر برای دریافت این خدمات تقریباً به صفر رسیده است و با همین کادر مجرب در درمانگاه، غربالگری سرطان در خانم ها، پاپ اسمیر و ماموگرافی به صورت 100 درصد انجام می شود.
آموزش های بهداشتی و خودمراقبتی برای افراد تا چه حد مؤثر است؟
چند سال پیش وزارت بهداشت، طرح خودمراقبتی را اجرا کرد، زمانی می توانیم در درمان حرف اول را بزنیم که در بهداشت و پیشگیری پیشگام باشیم. در کشورهای پیشرفته، فرد قبل از بیمار شدن به پیشگیری می پردازد و با مراجعه به مراکز بهداشتی- درمانی، خود را از معرض بیماری ها دور نگه می دارد. هنر پزشک هم این است که با آموزش آمار مراجعان، مبتلایان به بیماری ها را کاهش دهد.
شما آموزش چهره به چهره به بیمار می دهید و در شبکه های مجازی از ارتقای سطح آموزش خانواده ها دریغ نمی کنید. این آموزش ها بیشتر در چه زمینه هایی است؟
در زمینه مخاطرات پزشکی که اکنون وجود دارد، در این زمینه که چه بیماری هایی شیوع بیشتری دارد، بررسی و غربالگری انجام می شود مانند بیماری های قلبی، دیابت، فشارخون، چربی، اضافه وزن و سرطان.
در این غربالگری ها باید دید کدام بیماری شیوع بیشتری دارد و آموزش در همان زمینه انجام شود. از زمانی که به این درمانگاه آمده ام، چون خانواده ها در طیف سنی زیر سالمندی هستند، این سؤال در ذهنم شکل گرفته است که چرا باید بیمار فشارخونی داشته باشیم و به این فکر می کنم که چطور می شود شانس ابتلا به این بیماری را بعد از بازنشستگی کاهش داد. بیماری های شغلی را کم و بیش در بین همکاران داریم و سعی بر این است که فرد بعد از بازنشستگی درگیر درمان و دارو نباشد. همچنین از آنجا که سرطان در شهر رفسنجان شیوع زیادی دارد، دوره های آموزشی در این زمینه برگزار شده است. این دوره های آموزشی در زمینه بیماری های قلبی همین گونه بوده است و امیدوارم با برگزاری آنها گام موثری در کاهش خطر ابتلا به بیماری ها برداشته باشیم؛ امیدواریم این دوره های آموزشی امسال نیز با همکاری مسئولان منطقه تداوم یابد.
در خارج از درمانگاه در سطح شهر نیز فعال هستید؟
پزشکی هیچ وقت محدود به یک نقطه نیست؛ من حتی به همسایه خود اگر مراجعه کند و سؤال پزشکی داشته باشد، از راهنمایی کردن دریغ نمی کنم. با رادیوی شهر رفسنجان سال هاست ارتباط دارم و مسائل آموزشی و روان پزشکی را در هفته ها و مناسبت های بهداشتی به گوش همشهریان می رسانم. همچنین با همکاری سازمان بهزیستی برای خانواده ها جلسات روان پزشکی و خدمات توان بخشی برگزار کرده ام.
از خانواده و علاقه مندی های خود برایمان بگویید؟
متاهل هستم و دو فرزند دارم. همه این تلاش ها و اقدام ها را مدیون همسرم هستم که کمبود و نبود حضور من در منزل را تحمل کرده است و به امورات خانه رسیدگی می کند. در زمان های خالی که دارم، به صورت غیرحرفه ای تنیس، شطرنج و والیبال بازی و سعی می کنم در کنار خانواده ام باشم.
در پایان اگر صحبتی دارید، بفرمایید.
امیدوارم توانسته باشم اعتماد مجموعه نفت را در شهرک نفت رفسنجان جلب کرده باشم. تلاش کرده ام فعالیت ها در حوزه خدمت رسانی اثربخش باشد؛ از انتقاد سازنده استقبال می کنم و با روی خوش، پذیرای پیشنهادهای سازنده نیز هستم. برای ارتقای بهداشت و درمانگاه از هیچ کاری دریغ نمی کنم و به عنوان مدیر درمانگاه در خدمت همه همکاران و خانواده هایشان در حوزه مسائل پزشکی و درمانی هستم.