بیماران و کارکنان در مراجعه به مناطق شانزده گانه بهداشت و درمان صنعت نفت خاطری آسوده دارند
سلامت و ایمنی دو بال مراکز درمانی
مشعل: بیمارستان ها و مراکز درمانی به دلیل وجود تجهیزاتی همانند سیلندرهای اکسیژن، البسه مخصوص اتاق عمل با مواد تشکیل دهنده پلاستیک، مواد استریل و ضدعفونی کننده و... که در آنها به کار گرفته می شود، از ماهیت و شرایط حساسی برخوردارند؛ به طوری که غفلت از آنها می تواند محیط های درمانی را در معرض انواع حوادث و مشکلات قرار دهد. شناسایی فرصت ها و تهدیدها در عرصه خدمات بهداشت و درمان و ارزیابی ریسک های آن، بسیار حائز اهمیت است؛ از این رو سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت هرگز از آن غافل نبوده و با راه اندازی واحد بهداشت، ایمنی و محیط زیست(اچ اس ای) در شرکت ها و سازمان های زیرمجموعه، کوشیده است خاطری آسوده برای بیماران و کارکنان بهداشت و درمان رقم بزند. غلامرضا پیوندی، سرپرست مدیریت بهداشت و اچ اس ای سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت می گوید: در حال حاضر۴۲ کارشناس بهداشت حرفه ای در سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت فعالیت دارند که ایثارگرانه در حوزه های بهداشت، ایمنی و محیط زیست، مشغول شناسایی مخاطرات شیمیایی،فیزیکی، ارگونومیک و زیستی در محیط های کاری به ویژه بیمارستان ها هستند. پیوندی به جزییات بیشتری در این باره پرداخته است که مشروح آن را می خوانید.
مراکز درمانی، منابع عظیمی از سرمایه های مرتبط با سلامت جامعه و سرمایه های انسانی، فیزیکی، مالی و تجهیزات را به عهده دارند و از کارافتادگی یک سیستم یا بروز یک مشکل می تواند موجب بروز اختلال شود و حتی برای جامعه و محیط زیست نوعی تهدید به شمار آید؛ از این رو ضروری است محیطی ایمن برای بیماران، همراهان و کارکنان، برنامه ریزی و مدیریت ریسک ایجاد و از بروز احتمالی حوادث جلوگیری شود؛ موضوعی که صنعت نفت به عنوان دارنده بیشترین جمعیت تحت پوشش، به درستی آن را مدنظر قرار داده است.
کاهش ریسک در سایه افزایش دقت
حوزه بهداشت حرفه ای و ایمنی در صنعت نفت پیشینه ای طولانی و ارزشمند دارد و فعالیت های آن به بیش از صدسال همزمان با تأسیس بیمارستان صنعت نفت مسجدسلیمان بازمی گردد.غلامرضا پیوندی، سرپرست مدیریت بهداشت و اچ اس ای سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت با اشاره به این پیشینه، درباره اهمیت کار همکاران حوزه بهداشت حرفه ای می گوید: کارشناسان بهداشت حرفه ای با مسئولیت های گسترده و پیچیده، به ویژه در محیط های بیمارستانی، وظیفه شناسایی عوامل خطر محیط کار، اولویت بندی آنها و ارائه راهکارهای کاهش ریسک را به عهده دارند. با شکل گیری ساختار اچ اس ای در وزارت نفت، واحدهای بهداشت حرفه ای به صورت مجزا در شرکت ها و سازمان های زیرمجموعه ایجاد شدند.در سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، کارشناسان بهداشت حرفه ای، مسئولیت هایی فراتر از وظایف معمول دارند؛ آنان نه تنها در زمینه بهداشت حرفه ای بلکه در حوزه های ایمنی، محیط زیست و فرایندهای بیمارستانی نیز فعالیت گسترده دارند .
وی با تأکید بر اینکه حوزه کار این کارشناسان به دلیل ارتباط با سلامت همکاران و بیماران، از پیچیدگی و حساسیت بالایی برخوردار است، ادامه می دهد: یکی از مهم ترین وظایف کارشناسان بهداشت حرفه ای، شناسایی عوامل خطر محیط های کاری به ویژه در بیمارستان ها و مراکز درمانی است. این عوامل شامل مخاطرات شیمیایی، فیزیکی، ارگونومیک، بیولوژیک و... می شود که پس از شناسایی، اولویت بندی و راهکارهای کنترلی برای کاهش آنها ارائه می شود. برای نمونه، در حوزه شیمیایی، مواجهه با داروهای خطرناک، مواد ضدعفونی کننده و سایر ترکیبات شیمیایی ارزیابی و در زمینه مخاطرات فیزیکی نیز عواملی مانند میزان سروصدای محیط کار، شدت نور، ارتعاش و طراحی ارگونومیک ایستگاه های کاری بررسی می شود. این موضوع در بیمارستان ها اهمیت دوچندان دارد، زیرا بیماری های اسکلتی- عضلانی در پرستاران و بهیاران که مسئول جابه جایی بیماران هستند، شیوع بالایی دارد. از سوی دیگر، کنترل عوامل بیولوژیک و پیشگیری از عفونت های بیمارستانی نیز، بخش مهمی از مسئولیت کارشناسان بهداشت حرفه ای است که در همکاری تنگاتنگ با حوزه بهداشت محیط و کنترل عفونت انجام می شود.
۴۲ کارشناس در ۱۶ منطقه درمانی
سرپرست مدیریت بهداشت و اچ اس ای سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت یادآور می شود: در حال حاضر،۴۲ کارشناس بهداشت حرفه ای در سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت ایثارگرانه در حوزه های بهداشت حرفه ای، ایمنی و محیط زیست و شناسایی عوامل خطرآفرین در محیط های کاری به ویژه بیمارستان ها مشغول به فعالیت هستند. در کنار این وظایف، همکاران ما به عنوان نیروهای مسئولیت پذیر، فعالیت های گسترده ای در زمینه های دیگر همچون ایمنی انبارهای دارویی، پسماندهای بیمارستانی، بازرسی های ادواری از تأسیسات، نظارت بر پیمانکاران و بررسی صلاحیت های اچ اس ای آنها، ایمنی سیستم های اعلان و اطفای حریق، همچنین مشارکت فعال در طرح های مدیریت بحران و پدافند غیرعامل را به عهده دارند.
پیوندی با اشاره به اینکه اطلاعات مربوط به معاینات و ارزیابی های محیط کار در سامانه جامع وزارت نفت ثبت می شود تا بر اساس داده های واقعی، تصمیم های مدیریتی صحیح و برنامه ریزی های آینده گرفته شود، می گوید: یکی از پروژه های مهم که کارشناسان بهداشت حرفه ای در آن نقش فعال دارند، انجام معاینات شغلی و ارزیابی های بهداشت شغلی کارکنان است. در این فرایندها، خطرهای شغلی هر فرد شناسایی و تطبیق وضعیت سلامت فردی با شرایط محیط کار سنجیده می شود. بر همین اساس سال گذشته، ۸ هزار و ۵۴۱ مورد سنجش روشنایی محیط کار، یک هزار و ۵۰۴ مورد ارزیابی ارگونومی،۱۵۲ مورد اندازه گیری پرتوهای غیر یونیزان، یک هزار و ۲۰۵ مورد ارزیابی سیستم های تهویه بیمارستان ها،۱۷۰ مورد ارزیابی فشار مانومتریک در اتاق های عمل و ایزوله و بیش از ۲۴ هزار و ۷۶۳ مصاحبه شغلی در فرایند معاینات شغلی در سازمان بهداشت صنعت نفت ارائه شده است که نشان از گستردگی فعالیت و تعهد بالای این کارشناسان دارد.
همچنین نزدیک به ۷۰۰ مورد ارزیابی عوامل زیان آور شیمیایی در بخش های مختلف با هدف اجرای ماده ۶۵ قانون جوانی جمعیت انجام شده است.یکی از دلایل اعتماد جمعیت تحت پوشش صنعت نفت به بهداشت و درمان این صنعت، عملکرد بهینه کارشناسان حرفه ای در حفظ ایمنی مراکز درمانی و بیمارستان هاست که از نقاط دورافتاده کشور به این مراکز مراجعه می کنند.