شرکت های حاضر در نمایشگاه 29 نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی به تجارت با صنعت خوش بین هستند
رقابت برای حضور
مشعل مزیت نسبی ایران در بخش انرژی، چیزی نیست که شرکت های خارجی بتوانند چشم بر آن ببندند، حتی در دوره ای که عمر تحریم های یکجانبه آمریکا همچنان به درازا کشیده شده و پشت اتاق های در بسته معطل نتایج گفت وگوهای غیرمستقیم مانده است، شرکت ها، فعالان و متخصصان خارجی خود را به بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی رسانده اند تا با گشایش کوچک ترین روزنه ای، دست بالا را در این بازار جذاب داشته باشند. در میان حضور پرشمار چشم بادامی ها که غرفه ها و حتی محوطه بیرونی نمایشگاه را پر کرده اند، روس ها هم امسال برخلاف سال گذشته، سعی داشتند حضوری بیشتر از پارسال داشته باشند. در این دوره از نمایشگاه، نمایندگان شرکت های اروپایی نیز تلاششان برای بالا نگه داشتن پرچم کشورهایشان بیشتر شده بود و اینها همه بیانگر انتظار برای سبز شدن چراغ روابط دیپلماسی است تا این حضور را عیان تر کنند.
با این حال آنچه نباید از نظر دور داشت، آن است که این میزان از حضور شرکت های خارجی، حاصل دیپلماسی انرژی وزارت نفت دولت چهاردهم است که برای پیشبرد منافع ملی و دیپلماسی اقتصادی و انرژی، مانع انسداد تجارت و ارتباط جهانی شده تا حضور شرکت های خارجی، آیینه تمام نمایی از این دستاورد باشد.
واضح است که بنای وزارت نفت، مشارکت بخش خصوصی داخلی و خارجی در صنعت نفت ایران است و بارها این پیام، اعلام و از آنها دعوت به همکاری شده است؛ پیامی که بسیاری آن را شنیدند و با حضور در این رخداد مهم خاورمیانه، دستاوردهای خود را عرضه کردند.
آنچه در غرفه شرکت های خارجی به چشم آمد، سبدی از تجهیزات مختلف بود که با تنوع بسیار زیاد در این دوره از نمایشگاه، به نمایش گذاشته شده بود؛ سبدی از اقلام مورد نیاز صنعت نفت، بویژه در حوزه پتروشیمی. به نظر می رسد حضور در این دوره از نمایشگاه، به قدری برایشان اهمیت داشته که حتی به محدودترین فضا برای ارائه تجهیزات قناعت کردند تا خود را به بیست و نهمین نمایشگاه نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی برسانند.
همانند سال های گذشته، در میان شرکت های پرشمار چینی برخی، نخستین تجربه حضور را داشتند. مثل وانگ، نماینده یکی از شرکت های چینی که از آمادگی مجموعه اش برای آغاز همکاری با صنعت نفت ایران خبر داد.
او که تولیدکننده انواع ولو است، می گوید: امیدوارم اولین حضور ما در ایران و این نمایشگاه، آغازی برای شروع خوب همکاری ها باشد و ما هم برای همکاری آمده ایم.
برخلاف او که به نظر می رسد هنوز با فضای دقیق همکاری و مشکلات در فضای تحریم آشنا نیست، برخی دیگر از شرکت ها در این دوره حضور یافته تا ضمن آن، مسائل و موانع مشارکت خود را هم تسهیل کنند. مثل مدیرعامل یک شرکت ایرانی که با شریک تجاری چینی خود در این دوره از نمایشگاه حاضر شده است. این شرکت در تولید انواع اتصالات فلنج فعالیت می کند و هم اکنون در پروژه آزادگان شمالی فعال است. مدیرعامل این شرکت، ضمن امیدواری به توسعه هرچه بیشتر همکاری ها و گسترش فعالیت در پروژه های صنعت نفت، معتقد است که برخی مشکلات کنونی از جمله مسائل گمرکی و بانکی، باید مرتفع شود.
او با اشاره به موانع همکاری در این حوزه، به مسائل ثبت سفارش گمرک و افزایش حق گمرک و نقدینگی پروژه اشاره می کند و می گوید: در شرایط موجود، حتی جابه جایی پول به چین هم هزینه بر و مشکل است.
او اظهار امیدواری می کند که نتیجه بخش بودن مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا، می تواند فعالیت ها را تسهیل کند.
میدان رقابت در بازار بکر ایران
شرکتی دیگر،در زمینه حفاری انحرافی فعالیت دارد. به گفته نماینده ایرانی این شرکت، از جمله مجموعه هایی هستیم که با خروج شرکت های خارجی، سیستم (RSS (Rotary Steerable Systemرا در ایران راه اندازی کردیم. به گفته او، این شرکت با توجه به نیاز صنعت نفت، همکاری با یک شرکت چینی خوشنام و باسابقه را برای طراحی این نوع از مته های خاص آغاز کرده و با نتیجه بخش بودن آن، هم اکنون در سه چاه از میدان های شرکت نفت فلات قاره ایران، این مته ها مورد استفاده قرار گرفته اند و افزون بر آن، در بخش چاه های اینفیل نیز قرارداد همکاری منعقد کرده اند.
به گفته او، این تجهیزات در حال حاضر مشتریانی در کشورهای ونزوئلا، قزاقستان، روسیه، کویت و عراق دارد و قرار است عمان و بحرین هم به این فهرست اضافه شوند.
او درباره تجارت با صنعت نفت ایران می گوید: بازار نفت و گاز ایران به قدری بکر است که اگر مجموعه های توانمند، قیمت رقابتی داشته باشند، دست برنده را در این بازار جذاب در اختیار خواهند داشت.
نماینده این شرکت، ضمن ابراز خرسندی از شرکت در این رخداد، امیدوار به توسعه و گسترش همکاری خود در صنعت نفت ایران است.
فرایندها نیازمند اصلاح است
ابراهیمی، نماینده دیگری از شرکت های همکار با کشور چین و تولیدکننده ورق و لوله های بدون درز است.
او با اشاره به فعالیت10 ساله این شرکت در صنعت نفت ایران می گوید: علاقه مند به توسعه همکاری بیشتر در صنعت نفت ایران بوده و امیدوار است که فرایند واردات که نیازمند انجام اصلاحات است، به گونه ای بهتر انجام شود.
به گفته او، این شرکت عمده کالاهایی را از چین وارد می کند که مشابه داخلی ندارند؛ اما شکل واردات و مشکلات ریز و درشت حواشی آن، آزاردهنده است.
ابراهیمی با بیان اینکه از ماه های قبل، ثبت سفارش ها انجام شده است، تصریح می کند: هنوز برای این ثبت سفارش ها، ارزی تخصیص نیافته است، افزون بر آن در حادثه بندرعباس 8 کانتینر محصولات وارداتی مان از بین رفت و مشخص نیست که چگونه جبران خسارت خواهد شد. اینها مواردی هستند که ادامه همکاری ها را تحت تاثیر قرار می دهد.این نماینده شرکت چینی در ایران، برخلاف دیگر شرکت های مشابه، امیدی به اثربخشی مذاکرات ایران و آمریکا در بهبود تجارت در این صنعت ندارد.
دانش بنیان ها رقابت را دور می زنند
برخلاف دیدگاه ابراهیمی(نماینده شرکت چینی)، آریان، نماینده شرکت آلمانی حاضر در نمایشگاه، مشکلات را داخلی دیده و معتقد است که در همین روند کنونی، با بهبود رویه ها می توان همکاری با شرکت های اروپایی را گسترش داد.
آریان هم از آن دسته فعالان تجاری امیدوار به بهبود و گسترش همکاری در صورت ثمربخشی مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکاست .
وی می گوید: به واسطه شیطنت های بین المللی، تلاش شده که ایران از جامعه بین الملل فاصله بگیرد، از این رو انتظار می رود با ثمربخش بودن این گفت وگوها، مسئولان داخلی نیز خود را با شرایط و فضای موجود در تجارت جهانی منطبق سازند.
همکاری آسان تر روس ها در بازار ایران
حضور شرکت های روسی در بیست و نهمین دوره نمایشگاه نفت، سندی بر برقراری بهار روابط میان 2 کشور است. نماینده شرکت روسی حاضر در این دوره از نمایشگاه نیز همین نظر را دارد .
وی می گوید: رابطه 2 کشور هر روز در حال پررنگ تر شدن است. این شرکت با مشارکت شرکت ایرانی، فعال بوده و حوزه تخصصی آن تولید سنسورهای اندازه گیری پارامترهای صنعت حفاری است. این فعال تجاری روسیه می گوید که با استفاده محصولات خود، که بازار نفت ایران نیازمند آن است، تاکنون توانسته اند چهار دکل حفاری را در ایران تجهیز کنند.
شرکت های روسی هم اکنون در میدان آبان، فعالیت و تمایل دارند همکاری های خود را در دیگر بخش های صنعت نفت گسترش دهند. مطالبه مشترک این شرکت مثل دیگر بخش ها، مسائل گمرکی است.
به گفته او، مشکلات گمرکی، انجام امور را با وقفه همراه ساخته؛ اما باتجربه ای که دارم، این مسائل قابل حل است.
این نماینده شرکت روسی اشاره می کند: موضوع جابه جایی منابع مالی براساس تفاهمنامه امضا شده میان بانک های ایران و روسیه مرتفع شده و مشکلی در این زمینه وجود ندارد و همین موضوع، باعث افزایش همکاری ها خواهد شد.
او درباره تاثیر مذاکرات ایران و آمریکا بر سطح همکاری تجاری با ایران معتقد است: با توجه به خصوصی بودن این شرکت، مذاکرات تاثیری بر مناسبات آنها ندارد. با این حال درباره نتایج مذاکرات باید صبر کرد تا ببینیم چه نتیجه ای حاصل می شود. در حال حاضر همه چیز مبهم است.
آنچه در فضای کنونی نمایشگاه بیست و نهم به وضوح احساس می شود، نمونه ای از کل کشور است که داخلی و خارجی چشم به نتیجه مذاکراتی دوخته اند که تکلیف بسیاری را مشخص خواهد کرد تا با چشم اندازی دقیق تر، به توسعه همکاری خود در بازار جذاب ایران ادامه دهند.