قاچاق سوخت؛ چالشی که حل آن نیازمند عزمی آهنین و مشارکت جمعی است
مبارزه ای تمام عیار و بی امان
مشعل| مجلس شورای اسلامی، زنگ هشدار روزانه 25 میلیون لیتر قاچاق فراورده های نفتی را به صدا درآورد؛ اگرچه تا دیروز حساسیت دوچندانی به اعلام آمار و ارقام مربوط به میزان قاچاق سوخت وجود داشت؛ اما امروز چالش ناترازی، چنان بحرانی را ایجاد کرده که دیگر نمی توان وجود بسیاری از واقعیات تلخ پیرامون شبکه های قاچاق سوخت در کشور را نادیده گرفت. با یک حساب سرانگشتی می توان پی برد که این میزان سوءاستفاده از منابع محدود انرژی، معادل 20 درصد کل تولید روزانه فراورده های نفتی است. مساله ناترازی به جای خود، حتی اگر کشور با تنگنای مصرف فراورده های نفتی نیز مواجه نبود، باید فکری عاجل به حال و روز زنجیره توزیع غیررسمی و پیشگیری از استمرار این میزان انحراف انرژی در کشور شود. گزارش حال حاضر نگاهی دارد به منشا قاچاق فراورده های نفتی از مبادی تولید تا بازارهای مصرف که برای پرهیز از عرضه سوخت خارج از شبکه، پایش مستمر دستگاه های متولی را کارساز قلمداد می کند و در ادامه نیز به اجرای اهم دستاوردهای وزارت نفت، برای مقابله با این پدیده شوم اقتصادی می پردازد.
اغلب کشورهای دنیا به دنبال کاهش سهم سوخت های فسیلی از سبد سوخت انرژی هستند و همه ساله مبالغ هنگفتی نیز برای بهره مندی از انرژی های نو و تجدیدپذیر سرمایه گذاری می کنند. دور از ذهن نیست اگر بگوییم، رقم 25 میلیون لیتر قاچاق روزانه فراورده های نفتی در ایران، معادل کل مصرف این کشورهاست.
به واقع سلطه سوخت های فسیلی بر صنعت انرژی کشور، قطعا دیر یا زود عواقب جبران ناپذیری را به همراه خواهد داشت.
سهمیه سوخت دولتی ها نیازمند بازنگری است
تولیدکننده عمده فراورده های نفتی، دولت است و جالب اینکه، سهم بالایی از میزان مصرف نیز به سازمان های دولتی و شبه دولتی اختصاص دارد، از این رو سهمیه سوختی که به بخش های مختلف تخصیص داده می شود، نیازمند بازنگری و نظارت جدی است.
در این باره نعمت الله نجفی، مدیر عملیات شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران، مصرف کننده های عمده فراورده های نفتی را بخش های کشاورزی، حمل ونقل، نیروگاه ها، شناورهای دریایی، صنایع و معادن و دیگر وزارتخانه ها عنوان کرده و اصلی ترین منشا قاچاق سوخت را بخش حمل ونقل دانسته و می گوید: 50 درصد کل سوختی که قاچاق می شود، به فراورده نفت گاز(گازوئیل) تعلق دارد.