28 برنامه عملیاتی در نظام سلامت خانواده سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت اجرا می شود
اختصاص کارانه به پرستاران
سمیه راهپیما ارتقای سطح سواد سلامت مراجعه کنندگان به مراکز درمانی وضعیتی برد-برد است. هرچه سطح آگاهی افزایش یابد، به همان میزان برخوردشان با بیماری منطقی تر و وقت پزشک و بیمار کمتر گرفته می شود. آموزش های لازم در این زمینه از سوی واحد نظام سلامت خانواده بهداشت و درمان صنعت نفت به جامعه تحت پوشش داده می شود.
این واحد افزون بر ایجاد رضایت میان مراجعان، در صدد افزایش رضایتمندی پرستاران نیز بوده و ایجاد سهم کارانه برای این گروه را دنبال می کند. موارد اشاره شده، بخشی از اقدام های صورت گرفته توسط نظام سلامت خانواده بهداشت و درمان صنعت نفت است. برای آگاهی از دیگر اقدام ها گفت و گویی با کوروش هاشمی اصل، رئیس نظام سلامت خانواده سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت انجام داده ایم تا در جریان گام های برداشته شده و اقدام های پیش روی این واحد قرار بگیریم. در ادامه مشروح این گفت وگو را می خوانید.
سلامت خانواده از بخش های مهم در بهداشت و درمان به شمار می رود، از این رو پایش مستمر آن بسیار مهم است، چه اقدام هایی از سوی واحد شما انجام شده است؟
برای ساماندهی وضعیت سلامت خانواده ها، باید به دیدگاه درستی برسیم، از این رو برنامه ریزی های مدونی در دستور کار داریم تا بتوانیم خانواده ها را به درستی مدیریت کنیم. به همین منظور فراخوان های مستمری برای تمام خانواده های صنعت نفت برای انجام آزمایش های فردی ارسال می شود؛ زیرا معتقدیم یک فرد سالم، باید آزمایش های دوره ای خود را انجام دهد، برای تحقق این موضوع، ابتدای هر سال برنامه های عملیاتی تعریف و بر اساس آن، کارهایمان را پیش می بریم.
چه برنامه های عملیاتی در دستور کار دارید؟
برای امسال 28 برنامه عملیاتی تعریف شده که از این تعداد، شش بسته خدمتی مربوط به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور است و شامل بسته های خدمتی به نوزادان، کودکان، نوجوانان، جوانان، میانسالان و سالمندان می شود. با استفاده از این بسته ها، هر فردی که به مراکز سلامت خانواده صنعت نفت مراجعه می کند، بر اساس بسته خدمتی، خدمات مربوط به سن و جنس خود را دریافت می کند. همچنین با پر کردن پرسشنامه از سوی مراجعه کنندگان، برخی آموزش های لازم به آنها ارایه می شود.
علاوه بر این، چهار برنامه در ارتباط با بیماری های شایع در کشور داریم، زیرا مهم ترین عامل مرگ ومیر در کشور بیماری های قلبی-عروقی است و عوامل خطر آن عبارتند از: دیابت، فشارخون بالا، چربی خون بالا و چاقی که برای کنترل و کاهش این بیماری ها، برنامه های جداگانه ای در نظر گرفته ایم.
برای خانم ها نیز بسته های خدمتی داریم که مسئولیت اجرای آن در واحد بهداشت خانواده، به عهده ماست .بسته خدمتی در ارتباط با دختران نیز در این واحد بررسی می شود.
برخی بسته های خدمتی برای سرطان های شایع در میان خانم ها و سرطان روده بزرگ در نظر گرفته شده است. همچنین بر اساس غربالگری های سالانه توانسته ایم سرطان ها را در مراحل اولیه شناسایی کنیم که این اقدام، در بهبود بیمار و کاهش هزینه های ناشی از آن بسیار اثربخش است؛ بنابراین به صورت اجمالی می توان گفت که در بسته های خدمتی، تمامی ارزیابی های لازم برای هر فرد انجام و با توجه به نتایج آزمایش ها، ادامه روند کار برنامه ریزی می شود.
چگونه برنامه های عملیاتی را در مناطق تحت پوشش سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت پایش و بررسی می کنید؟
در ابتدای سال، اقدام های راهبردی برای مناطق شانزده گانه تحت پوشش بهداشت و درمان صنعت نفت فرستاده می شود و مناطق بر اساس جمعیت تحت پوشش و امکانات (پزشک، پرستار و...) را هدف گذاری و گزارش فعالیت های خود را به صورت جداول «گانت» برای ستاد سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت ارسال می کنند، سپس این برنامه ها در هر منطقه در قالب ویدئو کنفرانس بررسی می شود.
سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت در برخی مراکز ملکی ندارد و کارکنان نمی توانند به صورت مستقیم از خدمات درمانی استفاده کنند. چه راه حلی برای رفع این معظل در نظر گرفته اید؟
در 16 منطقه تحت پوشش، 60 مرکز سلامت خانواده با مالکیت سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت داریم که گروه سلامت خانواده در آنها مستقر هستند؛ اما برخی مراکز مانند همدان، زنجان، ایلام و... مرکز ملکی ندارند و به صورت خرید خدمت، خدمات درمانی به آنها ارائه میشود. متاسفانه نمی توان برای آنها پرونده الکترونیک تشکیل داد و آنها مشاوری به عنوان پزشک خانواده در کنارشان ندارند.برای رفع این معضل، برنامه هایی برایشان در نظر گرفته ایم تا به صورت مجازی بتوانند دسترسی به پزشک خانواده داشته باشند. همچنین برای ورود اطلاعات این افراد جهت تشکیل پرونده الکترونیک، مرکزی در همان مناطق در نظر خواهیم گرفت .
همچنین با توجه به درخواست شرکت های مختلف در مناطقی که سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت در آن مرکز ملکی ندارد، مانند ایلام و اردبیل، امسال مراکزی راه اندازی خواهیم کرد تا بتوانند کل خدمات سلامت خانواده را دریافت کنند.
سامانه سلامت نگار یکی از سامانه هایی است که برای سنجش و ارزیابی مناطق از سوی سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت ایجاد شده است، این سامانه شامل چه مواردی می شود؟
اکنون تمامی مناطق تحت پوشش بهداشت و درمان صنعت نفت به سامانه سلامت نگار متصل شده اند. آخرین منطقه ای که تحت پوشش قرار گرفته، گچساران است که بستر آن در این منطقه آماده و آموزش های لازم را دیده اند. در این سامانه، تمام اطلاعات بیمار در زمینه پزشکی خانواده وارد و نسخه الکترونیکی در آن ثبت می شود و پایان هر ماه، اطلاعات مناطق به وسیله سلامت نگار جمع آوری و پزشکان بر اساس میزان فعالیت و خدماتی که ارائه کرده اند، کارانه شان را دریافت می کنند.
درباره پایش سلامت سالمندان چه اقدام هایی صورت گرفته است؟
در حال امضای تفاهمنامه ای میان واحد پژوهش سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت با مرکز تحقیقات وابسته به دانشگاه توانبخشی دانشگاه شهید بهشتی هستیم که در مرحله تصویب نهایی قرار دارد.
با استفاده از این طرح، افراد بالای 60 سال را شناسایی و برای آنهایی که در آستانه بازنشستگی هستند، دوره های آموزشی خود مراقبتی برگزار می کنیم تا بدانند چگونه با دوران بازنشستگی خود روبه رو شوند. با توجه به آموزش های داده شده آنها را از نظر روحی آماده بازنشستگی می کنیم تا در این دوران، حرفه ای داشته باشند و امید به زندگی در این افراد افزایش یابد.
میزان آگاهی ارتباط مستقیمی با دریافت خدمات درمانی دارد و باید سطح سواد سلامت افراد تحت پوشش افزایش یابد، در این زمینه چه اقدام هایی از سوی واحد سلامت خانواده صورت گرفته است؟
ارتقای سطح سواد سلامت مراجعه کنندگان وضعیت برد-برد است. به این صورت که هرچه سطح آگاهی افزایش یابد، به همان میزان برخورد مراجعه کنندگان با بیماری شان منطقی تر می شود و در نهایت، وقت پزشک و بیمار کمتر گرفته می شود.
برای سنجش سطح سواد سلامت، سال گذشته بیش از چهار هزار پرسشنامه میان افراد تحت پوشش توزیع و مشخص شد که میزان سواد سلامت جمعیت تحت پوشش سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، از سواد سلامت کشوری تا حدودی بالاتر است که یکی از دلایل آن، به سطح تحصیلات باز می گردد و امسال نیز برای افراد تحت پوشش، آموزش های خودمراقبتی برگزار خواهیم کرد..
همچنین آموزش هایی در زمینه بهداشت روان را داریم که بر مباحث خود مراقبتی در این زمینه تاکید می شود. در پایان سال نیز میزان سواد سلامت مراجعه کنندگان را ارزیابی خواهیم کرد.
یکی از مباحث مهم بهداشت و درمان، به کارانه پرستاران بازمی گردد. در این زمینه چه مواردی برای افزایش دریافتی این گروه در نظر گرفته شده است؟
یکی از موضوعات مهم در واحد سلامت خانواده، ایجاد انگیزه میان کارکنان است. میزان دریافتی پزشکان بر اساس تعداد مراجعاتی که داشته و اقداماتی که انجام داده، مشخص می شود. ما این روند را برای پرستاران نیز در نظر گرفته ایم؛ زیرا حجم بالایی از کارهای واحد سلامت خانواده به عهده پرستاران است و کارانه پرستاری خانواده را نیز دنبال می کنیم. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور دستورعملی برای پرستاران طراحی کرده اند و در چند دانشگاه نیز در حال انجام است.
برای انجام این کار، بانک اطلاعاتی هوشمندی طراحی کرده ایم تا فعالیت روزانه پرستاران در آن وارد و سهم کارانه پرستاران محاسبه شود. به این طریق هرچه فعالیت پرستاران افزایش یابد، به همان میزان دریافتی شان بیشتر خواهد شد که امیدواریم بتوانیم این پروژه را هر چه سریع تر عملیاتی کنیم.
در پایان اگر صحبتی باقی مانده، بیان بفرمایید.
یکی از اقدام هایی که اکنون در دستور کار داریم، به مبحث جوانی جمعیت بازمی گردد. بخش مامایی، یکی از پرکارترین واحدهای سلامت خانواده است که خدمات خود را بر اساس دستورعمل های مشخص شده سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور ارائه می دهد.
در واحد بهداشت خانواده سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت دوره های غربالگری برای بانوان برگزار می شود.