این شرکت چه سالی تاسیس شد؟
قبل از اینکه شرکت پالایش گاز هویزه خلیج فارس با این نام فعالیت کند، شرکت مهندسی و توسعه نفت که مسئول توسعه میدان های غرب کارون است، قراردادی به منظور جمع آوری گازهای همراه نفت میدان های غرب کارون (میدان های یاران شمالی، یاران جنوبی، آزادگان شمالی، آزادگان جنوبی، یادآوران، دارخوین، سهراب و جفیر) منعقد کرد تا گاز همراه نفت این میادین را به این کارخانه منتقل و پس از جمع آوری گازهای ترش و شیرین سازی، بخشی از گاز متان تولیدی را به شبکه سراسری تزریق کند و مابقی آن به عنوان «ان جی ال» از طریق خط لوله به پتروشیمی بندر امام ارسال شود. کار اجرایی این پروژه از سال 1392 و با همکاری شرکت مهندسی وتوسعه نفت و قرارگاه خاتم الانبیا شروع شد. قرار بود پروژه در مدت زمان 48 ماه و در دو فاز به بهره برداری برسد؛ اما به دلیل تحریم ها تا سال 1395 کار از سرعت بالایی برخوردار نبود، از طرفی مشکل تامین مالی نیز وجود داشت. از این رو تصمیم گرفته شد به دلیل منفعتی که شرکت های پتروشیمی در تامین خوراک خود از محل اجرای پروژه های جمع آوری گازهای همراه نفت دارند، 100 درصد سهام این پروژه، به هلدینگ خلیج فارس واگذار شود. شرکت پالایش گاز هویزه خلیج فارس به عنوان زیرمجموعه هلدینگ خلیج فارس، اجرای پروژه را به عهده گرفت. سرمایه اولیه اجرای طرح نیز یک میلیارد و 338 میلیون دلار به اضافه دو هزار و 210 میلیارد ریال بود. 70 درصد تامین مالی پروژه را پتروشیمی بندر امام از محل پیش خرید خوراک مورد نیاز خود و 30 درصد باقیمانده را نیز قرارگاه خاتم الانبیا تامین کرده است.
هدف از احداث شرکت پالایش گاز هویزه خلیج فارس چیست؟
هدف از احداث این شرکت، جمع آوری گازهای همراه حاصل از فراورش نفت میادین حوزه غرب کارون و همچنین تامین خوراک مجتمع های پتروشیمی بندر امام و تبدیل گاز ترش به گازهای سبک و تصفیه شده برای تامین و تزریق گاز به شبکه سراسری گاز کشور است. از مزایای اجرای این پروژه می توان به تاثیر 40 درصدی در کاهش میزان آلودگی هوای منطقه اشاره کرد. افزون بر این، گوگرد گرانول شده تولیدی این کارخانه می تواند در صنایع شیمیایی و کشاورزی مورد استفاده قرار بگیرد.
جمع آوری گازهای همراه نفت غرب کارون در چند فاز اجرا خواهد شد؟
این پروژه در دو فاز اجرا می شود که در هر فاز، روزانه 250 میلیون فوت مکعب خوراک گاز دریافت می کند. محصولات کارخانه شامل 340 میلیون فوت مکعب گاز معادل 6 هزار و 649 تن در روز است که از این میزان 250 میلیون فوت مکعب به شبکه گاز سراسری و 90 میلیون فوت مکعب هم به نیروگاه غرب کارون ارسال خواهد شد. همچنین روزانه 41 تن گوگرد جامد تولید خواهد شد. در فاز اول، گاز دریافتی به میزان 250 میلیون فوت مکعب در روز است و در فاز دوم به 500 میلیون فوت مکعب در روز می رسد. هم اکنون، روزانه 97 هزار بشکه محصول اتان پلاس تولید و از طریق خط لوله به طول 185 کیلومتر به پتروشیمی بندر امام ارسال می شود.
فاز دوم طرح در چه شرایطی قرار دارد؟
فاز 2 در مرحله خرید، نصب و اجرا 82 درصد پیشرفت دارد. امیدواریم پایان نیمه اول سال 1403 کار اجرایی این بخش به اتمام برسد و در نیمه دوم همان سال، وارد فاز راه اندازی شویم؛ البته این را هم باید اضافه کنم که برای سرعت بخشی به دریافت خوراک، هلدینگ خلیج فارس تصمیم گرفته است تامین مالی اجرای دو خط لوله ارسال گاز همراه نفت دارخوین 1 و 2 و میدان سهراب و جفیر را تا ورودی کارخانه جمع آوری گازهای همراه نفت به عهده بگیرد تا هرچه زودتر بتوانیم خوراک دریافت کنیم.
برای اجرای این بخش به چه میزان سرمایه نیاز است؟
سرمایه گذاری و اجرای این دو بخش به میزان 100 میلیون دلار شامل خرید، مهندسی و اجرا برای خطوط، کمپرسورها و نم زدایی است. با اجرای آن نه تنها خوراک فاز یک این پروژه 100 درصد تامین می شود؛ بلکه می توانیم بخشی از خوراک فاز 2 را نیز تامین کنیم.
در حال حاضر با اجرای خط لوله و نم زدایی در دارخوین تا 100 میلیون فوت مکعب و 70 میلیون فوت مکعب هم از میدان های سپهر و جفیر افزایش ظرفیت خوراک خواهیم داشت. افزون بر 130 میلیون فوت مکعبی که از میدان یاران دریافت می کنیم، در مجموع می توانیم 300 میلیون فوت مکعب خوراک دریافت کنیم. از آزادگان جنوبی هم طبق برنامه 220 میلیون فوت مکعب گاز دریافت خواهیم کرد.
اجرای عملیات در فاز نخست از چه زمانی سرعت گرفت؟
طی دو سال گذشته به دلیل اولویت دهی وزارت نفت به جمع آوری گازهای همراه، از دی ماه سال 1401 فرایند پیش راه اندازی کارخانه شروع و از اردیبهشت امسال، با دریافت خوراک از میدان های یادآوران، یاران شمالی و آزادگان شمالی، فاز نخست وارد مدار شد. در ابتدای راه اندازی این فاز، روزانه 104 میلیون فوت مکعب خوراک دریافت می کردیم و اکنون این میزان به 130 تا 140 میلیون فوت مکعب در روز رسیده که عملا 50 درصد ظرفیت فاز نخست است.
خوراک طرح از چه میادینی تامین می شود؟
خوراک مورد نیاز شرکت از میادین نفتی کارون تامین می شود. در حال حاضر میادین آزادگان شمالی و یادآوران حدود 41 درصد از خوراک مورد نیاز خط اول تولید فاز یک را تامین می کنند. در حال حاضر نیز پروژه احداث خط لوله انتقال خوراک از میدان نفتی دارخوین از سوی شرکت پالایش گاز هویزه خلیج فارس در دست اجراست و پیش بینی می شود با دریافت گاز ترش حاصل از فاز اول این میدان در ابتدای سه ماهه دوم سال 1403، مجموع خوراک دریافتی ما به حدود 53 درصد خط اول تولید افزایش یابد.
از زمان راه اندازی تاکنون چه میزان تولید داشته اید؟
شرکت پالایش گاز هویزه خلیج فارس در آبان امسال به رکورد بیشترین تولید از ابتدای راه اندازی خود رسیده است، در این ماه با تولید 36 هزار و 905 تن C2+ پلاس و یکهزار و 341 تن C5+ مجموعا 38 هزار و 246 تن میعانات گازی تولید شده که معادل 83.5 درصد برنامه تولید است. همچنین این شرکت با تولید 40 هزار و 215 تن گاز شیرین متان و ارسال آن به شبکه سراسری 97 درصد برنامه تولید ماهیانه خود را در تولید این محصول محقق کرده است. در همین مدت با دریافت گازهای مشعل میادین نفتی غرب کارون، ضمن تبدیل آنها به محصولات با ارزش افزوده بالاتر از ابتدای راه اندازی کارخانه موجب کاهش حدود 1.5 میلیون تن از میزان انتشار گاز CO2 در منطقه شده ایم. با راه اندازی کامل این طرح به مقدار 14 میلیون تن در سال و معادل 34 درصد تعهدات کشور در موافقتنامه اقلیمی پاریس محقق خواهد شد.
برای تامین قطعات مورد نیاز چه اقدام هایی انجام داده اید؟
با توجه به دستور مدیرعامل هلدینگ خلیج فارس مبنی بر اینکه تحت هر شرایطی باید کالای مورد نیاز این پروژه تامین شود تا وارد فاز راه اندازی شویم، به ثبت سفارش و تامین کالاها و تجهیزاتی که در داخل ساخته می شدند، پرداختیم و برخی کالاها مانند کمپرسورها هم باید وارد می شدند. با اینکه کمپرسورهای ما ساخت یکی از کشورهای اروپایی بودند، توانستیم 14 محموله از کمپرسورهای خود را وارد کنیم. تامین مابقی تجهیزات مورد نیاز برای راه اندازی، بویژه کمپرسورها مستلزم این بود که دنبال روش های جایگزین برویم. با دو شرکت داخلی، مابقی تجهیزات مورد نیاز کمپرسور از جمله سیستم کنترل، لرزه نگاری و... را تامین کردیم که خوشبختانه با اعتماد به سازندگان داخلی و پذیرش ریسک تولید آنها، کالاهای مورد نیاز در مدت زمان کوتاهی ساخته شدند.
آیا اجرای این پروژه از سود بالایی برخوردار است؟
اجرای این پروژه برای ما قطعا از ارزش افزوده بالایی برخوردار است. خوراک مورد نیاز واحدهای پتروشیمی گاز، ان جی ال است. با توجه به کمبود خوراکی که بویژه شرکت های وابسته به هلدینگ خلیج فارس با آن مواجه هستند، سرمایه گذاری در بخش بالادستی برای تامین خوراک واحدهای پتروشیمی از اهمیت زیادی برخوردار است و تامین خوراک پایدار نیز از اولویت های هلدینگ خلیج فارس به شمار می آید. در مرحله بعد و با توجه به کنوانسیون های بین المللی مبنی بر رعایت مولفه های زیست محیطی و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، با اجرای کامل فاز نخست این پروژه، حدود 40 درصد از آلودگی خوزستان کاهش می یابد. در صورت تکمیل کامل پروژه و همچنین پروژه جمع آوری گازهای همراه نفت که از طریق پالایشگاه گاز بیدبلند خلیج فارس در حال اجراست، تقریبا 100 درصد از تعهدات ایران برای جمع آوری گازهای همراه نفت در این منطقه محقق می شود.
خوراک بقیه میدان ها براساس برنامه زمان بندی تامین خواهد شد؟
گاز همراه میدان آزادگان جنوبی، حدود 40 درصد خوراک پالایشگاه گاز هویزه خلیج فارس را تامین می کند که در حال حاضر 95 درصد خط لوله آن تکمیل شده و بزودی این خط به کارخانه وصل می شود. از سوی دیگر باید یکسری تاسیسات سرچاهی در میدان نصب شود تا نفت جدا شده و گاز همراه از طریق خط لوله به پالایشگاه ارسال شود که قرار شده است تا پایان سال 1403 این تاسیسات نصب شوند، از این رو انتظار داریم در ابتدای سال 1404 خوراک گاز مورد نیاز را از میدان آزادگان جنوبی دریافت کنیم.
چه میزان از تجهیزات مورد نیاز این پروژه را از داخل تامین می کنید؟
85 درصد تجهیزات از داخل تامین می شوند؛ اما در بخش تامین کمپرسور، نیازمند واردات هستیم؛ اگرچه این توانمندی ایجاد شده و شرکت های داخلی می توانند قطعات کمپرسور را از طریق مهندسی معکوس داخلی سازی کنند.
به عنوان مثال 22 کمپرسور ساخت یکی از کشورهای اروپایی را برای این پروژه وارد کرده ایم که در بخش نرم افزاری، نواقصی داشت که با تکیه بر دانش داخلی و رعایت تمام استانداردها، موفق به رفع آنها شدیم.
از ابتدای راه اندازی نیز به منظور خودکفایی در تامین مواد و مواد شیمیایی مورد نیاز از داخل کشور با همکاری شرکت های دانش بنیان اقدام به تولید محصولاتی از قبیل کربن فعال، رطوبت سنج ( سیستم نم زدا) و آنتی فروم کرده ایم.
اجرای این طرح چه میزان اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم داشته است؟
برای حدود 1100 نفر به شکل مستقیم و برای 5 هزار نفر نیز به شکل غیرمستقیم اشتغالزایی ایجاد کرده است.
درصد به کارگیری نیروهای بومی چقدر بوده است؟
حدود 92 درصد از نیروهای شاغل در کارخانه، از نیروهای بومی استان خوزستان که 30 تا 35 درصد بومی شهرستان هویزه و دشت آزادگان هستند. بخشی از نیروهای تخصصی و با تجربه، غیربومی هستند.
چند نفر- ساعت کار بدون حادثه داشته اید؟
رکورد بیش از 30 میلیون و 709 هزار نفر - ساعت کار بدون حادثه داشته ایم و با اقدام های انجام شده 792 روز بدون حادثه در این پالایشگاه ثبت شده است.
در حیطه مسئولیت های اجتماعی چه اقدام هایی انجام داده اید ؟
امسال بودجه ای معادل 50 میلیارد تومان برای اجرای طرح هایی در حوزه مسؤولیت اجتماعی این منطقه اعتبار دریافت کردیم که اغلب آن در ساخت مدارس، جاده سازی، کمک های معیشتی، ایمن سازی، ساخت تاسیسات زیربنایی، خانه بهداشت، نوسازی و تجهیز مدارس، آسفالت، احداث جاده دسترسی، روشنایی معابر و... هزینه شده است. در بخش کمک های معیشتی و نیازهای آموزشی نیز حدود یکهزار و 500 بسته معیشتی کمک آموزشی تقدیم اهالی منطقه کرده ایم. همچنین برای مراجعان دو روستا، امکان استفاده از خدمات درمانی و دارویی شرکت مهیا شده است.