الزام های قرارگیری هیدروژن در سبد انرژی
عباس علی آبادی، وزیر صمت گفت: با توجه به قرار داشتن ایران در آستانه تحولات علمی بزرگ، روش های سنتی نمی تواند ما را به این اهداف برساند، از این رو قصد داریم با ایجاد ارتباط قوی بین صنعت و دانشگاه راه را برای رسیدن به این اهداف باز کنیم. وی تصریح کرد:ارتقای بهره وری در بخش صنعت و انرژی کشور با استفاده از فناوری های جدید مانند هیدروژن به ویژه هیدروژن سبز به خوبی قابل احصاست.
وزیر صمت افزود:جامعه، محیط زیست و اقتصاد سه رکن اصلی توسعه پایدار است و به منظور تحقق این سه رکن نیاز است ملل مختلف با همکاری و ایجاد صلح توسعه پایدار را در دنیا رقم بزنند. وی با بیان اینکه هیدروژن در بخش های مختلف سیستم های انرژی ایفای نقش می کند، تصریح کرد: مهم ترین رکن استفاده از هیدروژن اقتصاد است که بسیار متاثر از قیمت برق تولیدی و هزینه الکترولایزها (روش های تولید) است. راهکار اساسی برای توسعه پایدار در اقتصاد هیدروژنی استفاده از هیدروژن سبز یا حداقل هیدروژن آبی است و مشکل اصلی آن، هزینه تولید، انتقال و ذخیره سازی این نوع هیدروژن است که بر پایه تولید برق تجدیدپذیر است. علی آبادی با اشاره به اینکه ارتقای بهره وری در بخش صنعت و انرژی کشور با استفاده از فناوری های جدید مانند هیدروژن به ویژه هیدروژن سبز به خوبی قابل احصاست، اظهار کرد: از جمله مهم ترین راهبردها و حوزه های تمرکز وزارت صمت در اجرایی شدن این اهداف نیز فرماندهی واحد تولید و بازآرایی حکمرانی دولتی مبتنی بر رشد تولید، تمرکز بر ابرشرکت ها، بخش خصوصی، خوشه های صنعتی و تشکل ها، تحول دیجیتال، ارتقای فناوری و دانش بنیانی ( آمادگی برای انقلاب های صنعتی پیش رو) و تامین مالی نوین ( شرکت تامین سرمایه، لیزینگ ها، صندوق ها) است.
ایجاد کارگروه هیدروژن در شرکت ملی نفت
محسن خجسته مهر، دیگر سخنران کلیدی همایش رویداد بین المللی هیدروژن، به بیان مطالبی در حوزه تولید هیدروژن و قرارگیری آن در سبد سوختی کشور پرداخت.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با اشاره به اینکه این شرکت هم اکنون در حوزه هیدروژن در مرحله پژوهش و مطالعه قرار دارد و در آینده نزدیک یک یا چند پایلوت فناورانه برای تولید هیدروژن، ذخیره سازی و انتقال آن با هدف صادرات تعریف خواهد کرد، افزود: در این زمینه باید خیلی سریع از مرحله مطالعات، پژوهش و امکان سنجی اقتصادی عبور كنیم و وارد پایلوت های فناورانه شویم.
خجسته مهر با اشاره به تعریف کارگروه هیدروژن از ابتدای امسال در شرکت ملی نفت ایران، از تمامی صاحب نظران، شرکت های فناور و دانش بنیان و دانشگاه ها دعوت به همکاری کرد و از آمادگی کامل شرکت ملی نفت ایران برای حرکت در این مسیر خبر داد.
وی تاکید کرد: هر ایده ای که در حوزه هیدروژن مطرح باشد، شرکت ملی نفت ایران به معنای واقعی خریدار آن است؛ به این امید که با پذیرفتن بخشی از این تحولات که در دنیا رقم می خورد بتوانیم موجبات اعتلای مردم و ملت ایران و جمهوری اسلامی را فراهم کنیم.
او گفت: با توجه به تغییراتی که در تحولات بین المللی رخ داده، ضروری است تصمیم بگیریم چه اقدام هایی را در رویارویی با این تحولات انجام دهیم.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، نخستین تحول را استفاده از منابع و ذخایر نامتعارف نفت و گاز اعلام کرد و گفت: امروز در دنیا روزانه میلیون ها بشکه شیل نفتی، شیل گازی و هیدرات های گازی تولید می شود که صرفه اقتصادی هم دارد. حال نکته این است که ما چه مقدار از تولید نفت و گاز را از طریق ذخایر نامتعارف به دست آوریم.
خجسته مهر اعلام کرد: خوشبختانه شرکت ملی نفت ایران در خصوص استفاده از ذخایر نامتعارف از مرحله پژوهشی و مطالعاتی عبور کرده و در حال ورود به پایلوت است و به زودی حجمی از ذخایر نامتعارف نفت و گاز به ذخایر کشور افزوده می شود؛ از این رو باید آمادگی کامل داشته باشیم تا بتوانیم از این ذخایر تولید کنیم.
هیدروژن، دومین تحول بین المللی
معاون وزیر نفت، تولید هیدروژن، ذخیره سازی و انتقال آن با هدف صادرات را دومین تحول بین المللی خواند و گفت: بر اساس آمار موجود، اروپا برای مصارف خود به میلیون ها تن هیدروژن به عنوان سوخت نیازمند است که 50 درصد آن را خود تولید می کند و قرار است 50 درصد باقیمانده از نیازش را از طریق واردات تامین كند. این آمار به ما این پیام را می دهد که باید آمادگی تولید، ذخیره سازی و انتقال هیدروژن با هدف صادرات را داشته باشیم؛ البته باید مسیری را انتخاب كنیم که سهل الوصول باشد و صرفه اقتصادی داشته باشد.
خجسته مهر با اشاره به رتبه نخست ایران در برخورداری از ذخایر هیدروکربوری در جهان بر تلاش به منظور به کارگیری این دارایی زیرزمینی به حداکثر ثروت روزمینی تاکید کرد.
معاون وزیر نفت به کارگیری هوش مصنوعی و دیجیتال کردن میدان های نفت و گاز را سومين تحول روز دنیا برشمرد و گفت: مقام معظم رهبری در این باره فرمودند: «پیروز دنیا کسی است که در حوزه هوش مصنوعی سرآمد باشد» و ايران بايد در ميان 10 كشور برتر در حوزه هوش مصنوعی قرار بگیرد. در اين زمينه هم همان طور كه پیش تر هم اعلام شده است، به دنبال ديجيتال كردن 15 ميدان نفتی و گازی هستيم.
خجسته مهر تصریح کرد: ما اعتقاد داریم در سبد فناوری هایمان در شرکت ملی نفت باید تلاش کنیم تا با کسب و به کارگیری فناوری های اکتشافی، توسعه ای، حفاری، تولیدی و ازدیاد برداشت، زودتر ذخایر زیرزمینی را به ثروت روی زمینی تبدیل کنیم و از سوی دیگر به توانمندی فناوری در حوزه اکتشاف، توسعه و تولید از منابع نامتعارف و انرژی های پاک مثل هیدروژن دست پیدا کنیم.
او گفت که نگاه سبدی داشتن به فناوری ها در حوزه منابع متعارف، نامتعارف و انرژی های پاک مثل هیدروژن مبتنی بر آینده نگاری و دچار غافلگیری راهبردی نشدن در آینده، برایمان لازم است و در این چارچوب ورود شرکت ملی نفت ایران را به حوزه پژوهش و توسعه فناوری در هیدروژن اعلام می کنم و امیدوارم سهم شایسته ای در بازارهای مربوطه داشته باشیم.
معاون وزیر نفت اظهار امیدواری کرد که در هر دهه فجری افزون بر روزشماری انقلاب، یک روزشمار از جنس پیشرفت و توسعه هم داشته باشیم. هر سال که به عمر شکوهمند و پربرکت انقلاب اسلامی افزوده می شود، نقش جدیدی از تولید علم و فناوری هم به دنیا اعلام کنیم. امید که بتوانیم با تولید علم، انتقال فناوری، کشوری ثروتمند برای خودمان باشیم و محصول این اقدام ها به پیشرفت، رفاه و آسایش مردم ایران بینجامد.
نمی توانیم به فکر استفاده از هیدروژن نباشیم
جلیل سالاری، معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش فراورده های نفتی نیز در رویداد بین المللی هیدروژن با تأکید بر افزایش طرح های بهینه سازی مصرف سوخت در کشور گفت: با توجه به اینکه در مصرف دیگر سوخت ها همچون گاز فاصله زیادی با استانداردهای جهانی داریم، نمی توانیم به فکر استفاده از هیدروژن نباشیم. وی تصریح کرد:برای استفاده از هیدروژن در سبد سوختی کشور، به ویژه در بخش حمل ونقل باید به فکر اقتصاد این پروژه باشیم. سالاری با اشاره به اینکه پالایشگاه های نفت کشور بالاترین مقدار هیدروژن در کشور را تولید می کنند، گفت: کیفی سازی و کمی سازی فرآورده های نفتی براساس استانداردهای محیط زیستی رابطه نزدیکی با تولید فناوری در حوزه هیدروژن دارد. مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی همچنین با یادآوری خودکفایی حداکثری صنعت پالایش کشور و آغاز صادرات خدمات فنی و مهندسی به صدور 1.6 میلیون قلم کالا به پالایشگاه های خارجی همچون «ال پالیتو» ونزوئلا نمونه هایی از آن اشاره کرد.
حمایت تمام قد از طرح های هیدروژنی
عبدالحسین بیات رئیس هیئت رئیسه صندوق های بازنشستگی صنعت نفت به عنوان دیگر سخنران رویداد بین المللی هیدروژن، از ارتباط میان دانشگاه و صنعت به عنوان یک ضرورت و زیرساخت اصلی تحول فناورانه در صنعت نفت یاد کرد و گفت: باید از مراکز دانشگاهی برای فعالیت در حوزه هیدروژن حمایت شوند. بیات هیدروژن را سوختی مکمل و جایگزین در سبد سوختی کشور به منظور کاهش آلایندگی هوا خواند و گفت: مسیر پیشنهادی توسعه هیدروژن در ایران می تواند به عنوان راهکاری برای تنوع بخشی در سبد سوختی کشور باشد. او در این زمینه رویکرد صندوق را توسعه زنجیره ارزش در طرح هایش اعلام کرد و افزود: باید آنچه در توان داریم برای رساندن ایران به قله های فناوری انجام دهیم. وی با یادآوری اینکه تولید و استفاده از هیدروژن در فرآیندهای پالایشگاهی و پتروشیمی سال های سال در حال استفاده است، افزود: امروز این ماده در تولید اتیلن استفاده زیادی در پتروشیمی دارد، از این رو می توان برای تولید انبوه هیدروژن از تجربه صنعت نفت استفاده کرد. رئیس هیئت رئیسه صندوق بازنشستگی صنعت نفت اظهار کرد: هم اکنون در دنیا ۹۹ درصد هیدروژن از منابع هیدروکربوری تولید می شود، از این رو با توجه به منابع عظیم هیدروکربوری در کشور جای کار زیادی در زمینه فناوری داریم. بیات همچنین با اشاره به فرآیندهای هیدروژن محور در پروژه ایران ال ان جی گفت: صندوق بازنشستگی صنعت نفت آمادگی دارد با مراکز دانشگاهی و علمی کشور برای توسعه این فناوری ها در این پروژه همکاری تنگاتنگ داشته باشد.
توسعه ارتباط صنعت و دانشگاه
سیدمحمودرضا آقامیری، رئیس دانشگاه شهید بهشتی به عنوان میزبان رویداد بین المللی هیدروژن، برگزاری این رویداد علمی با همکاری شرکت ملی گاز ایران در کنار دانشگاه شهید بهشتی را نویدبخش ارتباط عمیق میان دانشگاه و صنعت خواند و از تلاش برای همکاری بیشتر با مراکز صنعتی از جمله وزارت نفت به منظور رفع چالش های فناورانه آنها خبر داد. او با اشاره به استفاده از هیدروژن در دنیا به عنوان سوخت پاک گفت: برای توسعه استفاده از این ماده در کشور باید همه تجربیات یکدیگر را روی هم بگذاریم تا بتوانیم به موفقیت دست یابیم. رئیس دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به برنامه دانشگاه شهید بهشتی درباره تقاضای پیش دستانه به مراکز صنعتی کشور افزود: دانش فنی استفاده از هیدروژن در ایران می تواند همچون فناوری های نوظهور در ایران مانند انرژی هسته ای، نانو و هوافضا به پیشرفت های علمی بالایی برسد.