گفت وگو با همکار بهداشت و درمان صنعت نفت که پزشکیار تیم های ورزشی است
از بهیاری تا استادی دانشگاه
مشعل توفیق سلامات، یکی از کارکنان صنعت نفت ایران در شهر اهواز است که سال هاست به عنوان بهیار در بیمارستان نفت اهواز فعالیت می کند. او با مدرک دیپلم به این بیمارستان پیوست و حالا با مدرک کارشناسی ارشد مشغول به کار است. اگر بخواهیم بگوییم توفیق سلامات، یک بهیار یا تکنیسین فوریت های پزشکی است، حق مطلب را ادا نکرده ایم. به همین دلیل می توان گفت او فردی است با چند مهارت که توجه و رسیدگی به بیماران برایش در اولویت قرار دارد. گفت وگو با توفیق سلامات، فرصتی شد تا وی از خود و فعالیت هایش بیشتربگوید.
پیش از هرچیز درباره خودتان و فعالیت هایی که درحال حاضر مشغول به انجام آن هستید، بگویید.
تا امروز نزدیک به 24 سال است که به عنوان بهیار دربخش بهداری و بهداشت صنعت نفت اهواز کار می کنم. متولد سال 1356 در شهر اهواز هستم و نزدیک به 20 سال است که همکاری ام با بیمارستان نفت اهواز و تیم های ورزشی ادامه دارد. تا امروز هم در کنار تیم های مختلف در رده های سنی نونهالان، امید، بزرگسالان و ... بوده ام و می توان گفت که درتمام المپیادهای ورزشی که در وزارت نفت برگزارشده، به عنوان پزشکیار حضور داشته ام.
همکاری شما با صنعت نفت و کار در محیط بیمارستان از چه زمانی شروع شد؟
در سال 1378 در بیمارستان نفت اهواز مشغول به کار شدم و بعد از سه سال فعالیت در این بیمارستان، واحد امور ورزش طی نامه ای به بیمارستان اهواز اعلام کرد که هنگام برگزاری مسابقات ورزشی نیاز به تیم فوریت های پزشکی در کنار زمین است و من برای حضور در این مسابقات معرفی شدم. همین موضوع سبب شد تا امروز افزون بر فعالیت دربیمارستان در کنار تیم های ورزشی نیز به عنوان پزشکیار فعالیت کنم که البته بیشترین همکاری ام با تیم های فوتبال و فوتسال بوده است. می توان گفت سال هاست که با امور ورزش بیمارستان نفت منطقه اهواز فعالیت می کنم.
تحصیلات شما در چه رشته ای است؟
در ابتدا مدرک تکنیسین فوریت های پزشکی را گرفتم و پس از آن هم موفق به کسب مدرک فوق لیسانس فیزیولوژی بالینی شدم. برهمین اساس تا سه سال گذشته در دانشگاه تدریس می کردم؛ اما بعد از آن به من گفته شد که برای ادامه تدریس در دانشگاه، به مدرک دکترا نیاز است. به همین دلیل دیگر به تدریس در دانشگاه ادامه ندادم؛ البته با توجه به علاقه ام به تدریس، هم اکنون در یکی از مدارس غیرانتفاعی اهواز به عنوان دبیرتربیت بدنی فعالیت می کنم.
با توجه به شرایطی که توضیح دادید، برای تدریس، به فکر ادامه تحصیل در مقطع دکترا هستید؟
البته من تدریس را بسیار دوست دارم و همیشه سعی کرده ام در این زمینه فعالیت داشته باشم. به همین دلیل است که این روزها در مدارس غیردولتی تدریس می کنم؛ اما کار در بیمارستان برای من از هرچیز دیگری مهم تر است و از اینکه درکناربیماران سعی کنم حال شان بهترشود، حال مرا هم خوب می کند. معتقدم دعای خیر بیماران باعث پیشرفت من شده است. در زمینه ادامه تحصیل باید بگویم که متاسفانه درحال حاضر، زمان کافی برای این کار ندارم، بخصوص که هزینه تحصیل درمقطع دکترا بسیار بالاست.
بی شک وقتی به عنوان تکنیسین فوریت های پزشکی در کنار تیم های ورزشی حضور دارید، به این معناست که تجربه های مختلفی را پشت سرگذاشته اید. کمی در این مورد توضیح دهید.
به عنوان بهیار یا به نوعی تکنیسین فوریت های پزشکی که کارش بیشتر در اورژانس است، تلاش کرده ام تجربه های زیادی به دست آورم و این تجربیات را در در زمان و وقت خود به کار گیرم. به عنوان مثال یکی از فعالیت هایی که انجام می دهم، حضور درمیدان تیر اهوازاست. هر روز تعدادی از نیروهای حراست مناطق مختلف نفتی با هدف حفظ آمادگی ومهارت در تیراندازی، درمیدان تیر اهواز حاضر می شوند ومن نیز به عنوان تکنیسین فوریت های پزشکی به همراه همکارانم درمحل حضور می یابیم تا درصورت وقوع حادثه به وظیفه مان که رسیدگی به مصدوم است، عمل کنیم. بی تردید تجربه و مهارت در کار بویژه در زمان های اولیه بروز حادثه بسیار اهمیت دارد و من نیز به عنوان فردی که این مهارت ها را برای چنین زمان هایی آموخته است، تلاش کرده ام از تجربیات خود به بهترین نحو استفاده کنم.
بیشترین حوادثی که در کنار زمین با آن مواجه هستید، چیست؟
معمولا زمانی که همراه تیم ورزشی و یا کنار زمین هستم، ممکن است اتفاقات مختلفی رخ دهد که بیشتر آنها مربوط به گرفتگی عضله یا مصدومیت های سطحی ناشی از برخورد بازیکنان است. در این موارد معمولا درمان به صورت سرپایی انجام می شود، ولی اگر شرایط به گونه ای دیگر باشد، عملیات انتقال مصدوم به بیمارستان در دستور کار قرارمی گیرد. اما طی 24 سال کار و تجربه در این حوزه، مواردی هم پیش آمده که لازم به انجام عملیات سی پی آر یا احیا در کنار زمین بوده تا بیمار در شرایط طبیعی قرار بگیرد و زنده بماند. هنگام انجام مسابقات ورزشی فوتبال، بیشتر حادثه ها مربوط به کشیدگی عضله است و کمتر شکستگی یا دررفتگی اتفاق می افتد. بیشتر آسیب های کنار زمین، جزئی هستند و همان جا برطرف می شوند.
از تجربه سی پی آر در کنار زمین بگویید.
به یاد دارم، دی ماه 1400، تیم فوتبال پیشکسوتان نفت دراهواز مسابقه داشت که برای رسیدگی های اولیه پزشکی، از بیمارستان نفت اهواز هم کمک خواسته شد. پیرو این درخواست بود که یک دستگاه آمبولانس به همراه تیم پزشکی به ورزشگاه آمد و در کنار زمین برگزاری مسابقه حاضر شدیم. درحین بازی، یکی از بازیکنان به زمین افتاد. بسرعت وارد زمین بازی و متوجه شدیم بیمار به سی پی آر نیاز دارد و لازم است عملیات احیا انجام شود. هرچند فاصله زمین بازی تا بیمارستان 6 دقیقه بود؛ اما تلاش کردم تا درهمین بازه زمانی و درمسیر بیمارستان، شرایط وی را باماساژ قلبی و تنفس دهان به دهان حفظ کنم تا دوباره به زندگی بازگردد. حضور درچنین شرایطی می تواند بسیارسخت باشد؛ اما من و همکارانم تمام تلاش خود را کردیم تا او زنده بماند و از این لحاظ بسیار خوشحالم؛ البته بجز این، یک تجربه دیگر درهمین زمینه دارم که مربوط به امسال است و در شیراز رخ داد. خوشبختانه این مورد هم ختم به خیر شد.
با توجه به اینکه همیشه در کنار تیم های ورزشی هستید، خودتان هم به ورزش علاقه دارید؟
بله، هفته ای دو روز به همراه دوستانم، فوتسال بازی می کنم و گاهی هم درمسابقات شرکت دارم.
نوع کارتان، به گونه ای است که بیشتر وقت شما به حضور در محل کار یا در کنار تیم ها می گذرد و کمتر در کنار خانواده هستید. از خانواده و زمانی کمی که با آنها سپری می کنید، بگویید.
من سه فرزند دارم که بزرگ ترین فرزندم 18 ساله، دختر دومم در مقطع سوم راهنمایی است و یک پسر 5 ساله هم دارم. همسرم خانه دار است و تمام این سال ها تلاش کرده تا بتواند بهترین شرایط را برای من و فرزندانم درخانه فراهم کند. این درحالی است که من به دلیل مشغله زیاد کاری، زمان کمی را به آنها اختصاص داده ام، مگر برخی روزهای جمعه که زمان آزاد برای بودن در کنار خانواده داشته ام. خانواده ام از این شرایط احساس نارضایتی دارند؛ اما سعی می کنند با درک شرایط کاری ام، با آن کنار بیایند.