قمــار اوپک پلاس
عربستان سعودی و روسیه، عرضه کنندگان اصلی ائتلاف تولیدکنندگان عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و غیراوپک موسوم به «اوپک پلاس» بتازگی تصمیم گرفتند کاهش عرضه داوطلبانه نفت خود را حداقل تا دسامبر سال 2023 میلادی تمدید کنند، اقدامی که معتقدند برای تعادل و حمایت از بازارهای جهانی نفت خام در نظر گرفته شده است.
تردیدی نیست که سعودی ها و روس ها، با حذف حدود روزانه درمجموع یک میلیون و 300 هزار بشکه نفت خام از عرضه خود، بازارجهانی را با محدودیت عرضه روبه رو خواهند کرد که این شرایط، افزایش قیمت ها را در پی خواهد داشت.
عربستان سعودی، بتازگی اعلام کرد که کاهش عرضه داوطلبانه روزانه یک میلیون بشکه ای خود افزون بر تعهدش در قالب برنامه کاهش عرضه اوپک پلاس را تا پایان سال 2023 میلادی ادامه می دهد. در همین حال روسیه نیز به طور جداگانه از حفظ برنامه داو طلبانه کاهش صادرات روزانه 300 هزار بشکه ای نفت خام خود تا پایان دسامبر سال جاری میلادی خبر داد.
اخبار تصمیم این دو کشور صادرکننده بزرگ عضو ائتلاف اوپک پلاس، پیش از تأیید دوباره کارگروه وزارتی نظارت بر توافق اوپک پلاس (JMMC) بر تداوم برنامه کاهش عرضه تا سال 2024 میلادی، در نشست 12 مهر منتشر شد و بازارهای جهانی نفت خام هم انتظاری جز ثابت ماندن برنامه اعضای این ائتلاف نداشتند. ترفند ریاض و مسکو این است که آیا اقتصاد جهانی، تحمل قیمت نفت نزدیک به 100 دلار برای هر بشکه را که در اواسط سال 2023 درسطوح 70 دلار به ازای هر بشکه معامله می شد، دارد یا خیر؟
هنوز زود است که دراین باره با قطعیت صحبت شود؛ اما برخی نشانه های اولیه وجود دارد که نشان می دهد، از آنجا که قیمت های بالای خرده فروشی، ترس از تورم را تجدید می کند و هزینه ها و اعتماد مصرف کننده را کاهش می دهد، این احتمال وجود دارد که تقاضای نفت خام، روندی کاهشی به خود بگیرد.
شاخص جهانی قیمت نفت خام برنت در معاملات 12 مهربا 5.6 درصد کاهش، روی 85 دلار و 81 سنت برای هر بشکه که پایین ترین رقم طی یک ماه اخیر به شمار می آید، ایستاد.
کاهش قیمت های جهانی نفت خام در روز 12 مهر، ربطی به اخبارمربوط به خروجی نشست کارگروه وزارتی نظارت بر اوپک پلاس نداشت؛ بلکه ناشی از نشانه هایی از تقاضای ضعیف برای بنزین در ایالات متحده آمریکا (بزرگ ترین مصرف کننده فراورده های نفتی) بود.
اداره اطلاعات انرژی آمریکا روز 12 مهر اعلام کرده بود که عرضه بنزین به عنوان نمونه ای برای تقاضای نفت، به حدود 8 میلیون بشکه در روز و پایینترین مقدار از ابتدای سال جاری میلادی رسیده است.
در حالی که بخشی از کاهش تقاضا را می توان ناشی از تغییرات آب وهوا در چند ایالت آمریکا دانست، تحلیلگران بانک آمریکایی جی پی مورگان (JP Morgan) یادآور شدند که مصرف فصلی بنزین در ایالات متحده، به پایین ترین سطح در 22 سال گذشته رسیده است.
تقاضای نفت آسیا
درعین حال، نگرانی هایی درباره ایجاد کاهش تقاضا درآسیا به عنوان بزرگترین منطقه وارد کننده نفت خام ودر کشورهایی همچون چین(بزرگترین واردکننده نفت خام جهان) و هند (سومین خریدار بزرگ نفت جهان) ازاین موضوع وجود دارد. براساس داده های گردآوری شده ازسوی گروه بورس اوراق بهادار لندن (LSEG)، واردات نفت خام آسیا در ماه سپتامبر به 25 میلیون و 50 هزار بشکه در روز و پایین ترین سطح درسال جاری میلادی رسیده است، در حالی که این رقم در ماه اوت امسال، 25 میلیون و 220 هزار بشکه و در ژوئیه امسال نیز 27 میلیون و 920 هزار بشکه در روز بوده است. این رقم کاهش، نسبتا اندک است. با این حال، به دلیل تأثیر افزایش شدید قیمت های جهانی نفت خام از ماه ژوییه، احتمال دارد با توجه به فاصله زمانی بین تنظیم و تحویل فیزیکی محموله ها از اکتبر به بعد، بر واردات این کالای راهبردی، تاثیر داشته باشد. قیمت های خرده فروشی سوخت دربسیاری از کشورهای بزرگ آسیایی مهار می شود؛ اما این موضوع مانع ازبازتاب بخشی از قدرت نفت خام در قیمت های بالاترسوخت در جایگاه های عرضه سوخت نشده است. قیمت خرده فروشی بنزین در چین از 8.06 یوان (یک دلار و 15 سنت) به ازای هر لیتر در پایان ژوئن به 9.04 یوان کنونی رسیده که این موضوع، نشان از افزایش 12 درصدی دارد. بنابرآمارهای مؤسسه نفت استرالیا (Australian Institute of Petroleum)، دراسترالیا که ساختارقیمت گذاری آن وابسته به بازار نفت است، بهای هرلیتر بنزین، افزایش 21.4 در صدی را تجربه کرده به طوری که ازابتدای ماه ژوئیه تاهفته منتهی به یک اکتبر، این رقم به میانگین 2.11 دلار استرالیا (یک دلار و 34 سنت امریکا) به ازای هرلیتر رسیده است. داده های خارج ازمحدوده برای هند، جایی که قیمت های خرده فروشی با وجود مرتبط بودن با بازارهای جهانی نفت خام، حداقل در حد تئوری ثابت نگه داشته شده است. درعمل، بازارخرده فروشی هند زیرسلطه پالایشگاه های دولتی است که به الزام های سیاسی حساس هستند. قیمت خرده فروشی بنزین در دهلی نو، اکنون 96.76 روپیه (یک دلار و 16 سنت) برای هر لیتر است؛ سطحی که از ماه آوریل سال گذشته میلادی ادامه داشته، درحالی که این رقم نسبت به بالاترین مقدار سال 2022، حدود 106 روپیه به ازای هر لیتر کاهش یافته است. شایان ذکر است، نفت خام دربیشتر سال های این دهه تا زمانی که بحران شیوع ویروس کرونا درسال 2020 میلادی آغازشد، زیر 80 روپیه معامله می شد. در عین حال، این پرسش وجود دارد که دولت هند تا چه زمانی می تواند پالایشگاه های بزرگ را برای کاهش قیمت های خرده فروشی قربانی کند، بویژه با توجه به اینکه بتازگی محموله های تخفیفی وارداتی از روسیه کاهش یافته است.خطرکلی برای سعودی ها و روس ها این است که کاهش عرضه داوطلبانه نفت آنها، قیمت را به اندازه ای بالا نگه می دارد که تقاضا را کاهش دهد و آنها را مجبور به کاهش بیشتر یا پذیرش قیمت ضعیف تر نفت خام کند.
منبع: رویترز
نویسنده: کلاید راسل
مترجم: امیر دشتی