شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون، به عنوان یکی از زیرمجموعه های شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، در گستره ای افزون بر 3080 کیلومترمربع، از شمال به هفتگل و نفت سفيد، از شرق و جنوب شرقي به رودخانه جراحي، از غرب به محدوده 30 کیلومتری شهر اهواز و از جنوب به تالاب شادگان محدود است. به واسطه تلاش های بی وقفه، میزان تحقق برنامه تولید در سال گذشته و سه ماه نخست امسال (1402) بیش از 100 درصد بوده است. در بخش اقدام های ترمیمی نیز تولید 83 هزار بشکه نفت خام برنامه ریزی شده که افزون بر 75 درصد آن در سه ماه نخست امسال محقق شده است.
افزایش ظرفیت تولید روزانه به597 هزار بشکه
سرپرست مدیریت امور فنی شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون با اشاره به اینکه این شرکت راهبري عمليات توليد، فراورش و انتقال نفت،گاز و میعانات ارزشمند گازی را از سه میدان بزرگ و پیچیده مارون، کوپال و شادگان به عهده دارد، می گوید: مخازن هیدروکربوری شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون، متشکل از 6 مخزن نفتی آسماری و بنگستان مارون، آسماری و بنگستان کوپال، آسماری و بنگستان شادگان و یک مخزن گازی خامی مارون است که در سه میدان مارون ، کوپال و شادگان واقع شده اند. رضایی با تشریح آخرین اقدام های توسعه ای در مخازن و میدان های این شرکت تصریح می کند: تاكنون در گستره فعالیتی شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون 528 حلقه چاه حفاری شده و طبق برنامه تولید ابلاغی، ظرفیت تولید نفت در این شرکت تا پايان سال 1402 با انجام اقدام ها و فعالیت های توسعه ای، تعميري و ترمیمی به حدود 597 هزار بشکه در روز خواهد رسید. رفع کاهش تکلیفی در دوره عمر چند ساله دولت سیزدهم منجر به رونق دوباره تولید نفت خام در مناطق مختلف عملیاتی از جمله مارون شده است. طبق اعلام رضایی با توجه به برداشته شدن کاهش تکلیفی در شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون، حدود 75 درصد نفت تولیدی این شرکت به پالایشگاه داخلي ارسال و مابقی به پایانه های صادراتی منتقل می شود؛ البته کاهش های ناشی از برنامه های تعمیرات اساسي تأسیسات کماکان وجود دارد.
تحقق 83 درصدی فعالیت های ترمیمی
به گفته سرپرست مدیریت امور فنی شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون از جمله اقدام هایی که این شرکت تا پایان سال در تقویم کاری خود دارد، انجام فعاليت های ترمیمي شامل مسدودسازی، مشبک کاری، اسیدکاری انتخابی و گسترده و... روی چاه های این شرکت است که با انجام آنها حدود 83 هزار بشکه به میزان تولید نفت خام این شرکت افزوده خواهد شد. وی تصریح کرد: بخشی از این افزایش تولید(13 هزار و 600 بشکه نفت خام) با حفاری 12حلقه چاه توسعه ای و بخشی دیگر (حدود 65 هزار بشکه نفت خام) نیز با تعمیر 47 حلقه چاه محقق می شود. به گفته رضایی تا پایان نیمه نخست مرداد امسال، با تحقق حدود 83 درصد از فعالیت های ترمیمی، 69 هزار بشکه به ظرفیت تولید نفت این شرکت اضافه شده است. وی یادآور شد: در همین رابطه و برای تحقق اهداف برنامه تولید سال 1402 با توجه به ظرفیت بالایی که برای کار و تعریف فعالیت وجود داشته و دارد، با همت همکاران شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون ، مدیریت امور فنی ستاد و دیگر مدیریت های ستادی، در حال حاضر 27 دستگاه دکل حفاری در شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون مستقر است که 10 دستگاه از این تعداد به حفاری چاه های توسعه ای (تعدادی در طرح 28 مخزن) پرداخته اند و بقیه نیز در حال تعمیر چاه های نیازمند به تعمیر هستند.
سرپرست مدیریت امور فنی شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون به نکته مهمی اشاره و تصریح می کند: با اقدامات ترمیمی مناسبی که در سال 1401 انجام شده، شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون موفق شده با عبور از برنامه، به 129 درصد از اهداف برنامه تولید ابلاغی به این شرکت دست یابد.
او اظهار امیدواری می کند: امسال هم در زمينه فعالیت های ترميمي، با تلاش همكاران شركت بهره برداری نفت و گاز مارون و پشتیبانی مديريت امور فني ستاد، این رقم بهبود خواهد یافت و شاهد افزایش تولید چشمگیری در زمینه فعالیت های ترمیمی و سایر بخش ها در این مجموعه خواهیم بود. رضایی در ادامه این گفت وگو، آخرین وضعیت و برنامه های توسعه ای در مخازن و میدان های شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون را به تفکیک تشریح می کند.
باز شدن ظرفیت انتقال شادگان
میدان شادگان در جنوب غربي شهرستان اهواز، واقع و داراي5/23 كيلومتر طول و 5/6 كيلومتر عرض و شامل 2 مخزن آسماري و بنگستان است که با حفر چاه شماره یک مخزن آسماری شادگان در سال 1347 كشف و بهره برداری از آن در سال 1367 آغاز شد .رضایی در توضیح برنامه های توسعه ای این میدان نفتی می گوید: با توجه به اینکه نفت مخزن آسماری شادگان از نوع نفت سبک و با درجه مرغوبیت بالا و از میدان های تقریبا جوان شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون به شمار می آید، سرمایه گذاری در این میدان از بازدهی بالایی برخوردار است.
وی ادامه می دهد: تاکنون 37 حلقه چاه در این میدان حفاری شده است که 6 حلقه از آنها در مخزن بنگستان شادگان قرار دارند و در مدار تولید نیستند. رضایی می افزاید: سال گذشته با همت کارکنان شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون، با احداث و تکمیل یک رشته خط لوله 10 اینچ جدید از شادگان به مارون 3 و از مارون 3 به مارون 4، توانستیم ظرفیت انتقال نفت از این میدان را افزایش دهیم.
با تکمیل این خط لوله، 6 حلقه چاه مخزن آسماری شادگان که ظرفیت تولید روزانه حدود30 هزار بشکه نفت داشت و به دلیل نبود ظرفیت انتقال بسته بودند، باز شدند.
به گفته او، پیش از انجام این عملیات، سه رشته خط لوله 8 اینچ و یک رشته خط لوله 10 اینچ عملیات انتقال نفت خام را انجام می دادند؛ اما با احداث خط لوله 10 اینچ جدید و انجام اصلاحات مورد نیاز، هم اکنون سه خط لوله 8 اینچ و 2 خط لوله 10 اینچ، نفت توليدي مخزن آسماری شادگان را به واحدهای مارون 3 و 4 منتقل می کند و ظرفیت انتقال تا 130 هزار بشکه در روز فراهم شده است. بر این اساس، در حال حاضر ظرفیت تولید میدان شادگان 104 هزار بشکه در روز است که با برنامه ریزی انجام شده و با اتمام تعمیر چاه شماره 21 شادگان، ظرفیت تولید این میدان به 108 هزار و 500 بشکه در روز خواهد رسید. رضایی خاطرنشان می کند: به منظور انجام برنامه افزایش حداکثری تولید از این مخزن، با انجام فعالیت های ترمیمی روی یکی دیگر از چاه ها، انتظار داریم ظرفیت تولید از مخزن آسماری به 112 هزار و 500 بشکه در روز برسد. همچنین براساس برنامه ریزی انجام شده تا پایان سال 1402 حفاری سه حلقه چاه توسعه ای جديد در میدان شادگان نیز به پایان می رسد و انتظار می رود، ظرفیت تولید نفت از این میدان به 125 هزار بشکه در روز افزایش یابد. همچنین با انجام اقدامات ترمیمی شامل مشبک کاری، اسیدکاری و تغییر لایه ها در چاه های موجود که ظرفیت تولید دارند، قادر خواهیم شد ظرفیت تولید نفت از شادگان آسماری را به 130هزار بشکه در روز برسانیم.
مخزن آسماری، نیازمند فناوری های نوین
مخزن آسماري مارون، يكي از مخازن بسيار بزرگ ايران در فاصله 45 كيلومتري جنوب شرقي شهرستان اهواز واقع شده و داراي 65 كيلومتر طول و 7 كيلومتر عرض، به عنوان مخزن اصلي و عمده تحت اختيار شركت بهره برداری نفت و گاز مارون است که حفاري اولين چاه در سال 1342 و بهره برداری از آن در سال 1345 آغاز و به تدريج توليد افزايش يافت و در سال 1351 از مرز يك ميليون بشكه در روز فراتر رفت. تاكنون تعداد 477 حلقه چاه در اين مخزن حفاري و از حدود 285 حلقه چاه فعال در محدوده شرکت مارون روزانه حدود 350 هزار بشكه نفت توليد مي شود . سرپرست مدیریت امور فنی شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون با اشاره به اینکه مخزن آسماری مارون از جمله مخازن بسیار بزرگ و پیچیده نفت و گاز در ایران است که تولید از آن با مشکلات فراوانی از قبیل تولید آب، تولید گاز اضافی، آلودگی سیال تولیدی بخشی از مخزن به گاز هیدروژن سولفوره، مچالگی لوله های جداری در مقابل سازند پرفشار گچساران و افت زیاد فشار سازندی و ته چاهی در بعضی از بخش های مخزن مواجه است، در توضیح اقدام های انجام شده در مخزن آسماری مارون گفت: با استفاده از تزریق گاز و با امکانات موجود و نوآوری ها در روش های اسیدکاری های انتخابی و گسترده، تولید از این مخزن ادامه دارد؛ اما برای توسعه و تولید از این مخزن، نیازمند استفاده از فناوری های نوین برای حل مسائل مربوط به بخش مخزنی و تعمیر و تکمیل چاه ها هستیم.