گزارشی از فعالیت های کارخانه نفت و اسکله صادراتی در یکی از مناطق عملیاتی فلات قاره
سیـــری در قاب نفت
مشعل این روزها وقتی سخن ازافزایش تولید وصادرات نفت خام به میان می آید، به این مهم می رسیم که بخش قابل توجه این فرآیند ازمنطقه عملیاتی سیری به عنوان یکی از مناطق تولید نفت خام کشور تامین می شود. نفت تولیدی این منطقه عملیاتی ازسکوهای نصر و ایلام در میانه های خلیج فارس به کارخانه بهره برداری خشکی در جزیره سیری می رسد و با تلاش شبانه روزی کارکنان این کارخانه پس از فراورش، برای صادرات ارسال می شود. زنجیره ای بهم پیوسته ازخلیج فارس و سکوهای نفتی تا اسکله صادراتی که عهده دار این ماموریت مهم هستند. خبرنگار «مشعل» در سفر به جزیره سیری، به منظورتهیه گزارش از فعالیت های کارخانه بهره برداری خشکی منطقه سیری و اسکله صادراتی آن که درمساحتی قابل توجه در جزیره سیری واقع شده است، سری به این کارخانه و اسکله صادراتی آن زد و ضمن دیدن واحدهای مختلف آن با علیرضا علیخانی ها، مدیرمنطقه عملیاتی سیری وبرخی کارکنان آن گفت وگو کرد.
جزیره سیری درحدود 72 کیلومتری خط ساحلی ایران درجنوب بندر لنگه و 40 کیلومتری غرب جزیره ابوموسی واقع شده است. جزیره ابوموسی که در واقع سیری بخشی ازآن محسوب می شود، 46 کیلومتر با آن فاصله دارد. جزایر فارو، تنب کوچک و بزرگ، همچنین جزیره کیش، ازدیگر همسایه های جزیره سیری هستند که فارو نزدیک ترین آن و کیش نیز بین سیری و قشم قرارگرفته است.
این جزیره نزدیک به مرز امارات است و 78 کیلومتر با بندرلنگه فاصله دارد و سرزمین اصلی و مادری آن به شمار می رود.
با اکتشاف نفت در خلیج فارس و فعال شدن شرکت نفتی سوفیران دراین جزیره، نخستین بار استخراج نفت در این منطقه نفتی درسال 1355 آغاز شد.
میدان هایی که درجزیره سیری، برداشت نفت از آنها انجام می شود، شامل میدان های اسفند، الوند، میدان مشترک نصرت و میدان های نفتی سیوند و دناست. میدان اسفند در18 کیلومتری جنوب شرقی جزیره قرار دارد وپنج سکوی دریایی شامل سه سکوی چاه، یک سکوی بهره برداری و یک سکوی مشعل است. از سال 80 برداشت نفت از این میدان و سکوهای آن شروع شده است. سکوی نصر از قبل از انقلاب با کنسرسیوم ایران و شرکت فرانسوی سوفیران به اجرا می رسد و پس از آن با تولد شرکت نفت فلات قاره ایران در اختیار این شرکت قرار می گیرد.
عشقی که در واژه نمی گنجد
همه اینها را علیخانی ها، مدیرمنطقه عملیاتی سیری، درمدت زمان کوتاهی که شایدبه سه دقیقه نرسید، گفت، اماهمین زمان کوتاه سرشار بود از بی شمار واژگانی که درباره هریک از آنها شاید لازم باشد مدت های طولانی اندیشه کنیم تا دریابیم سیری کجاست و چه فعالیت های بزرگی در آن انجام می شود.
علیخانی ها همچنین با اشاره به مشخصات فنی کارخانه بهره برداری خشکی ادامه می دهد: کارخانه نصر با100 هزار بشکه ظرفیت فرایندی وکارخانه ایلام با 50 هزار بشکه ظرفیت فراورشی است و در کنار آن تزریق آب به میادین هم در دستور کار قرار دارد. افزون بر آن برای هر دو مخزن تزریق آب در دستور کار است.
مدیرمنطقه عملیاتی سیری درجمله پایانی برای معرفی این منطقه عملیاتی وفعالیت هایی که در آن به مدد همکارانش انجام می شود با بیان این که نفت خام، پس ازفراورش، به مخازن ذخیره سازی منتقل و آماده صادرات می شود، تاکید می کند: همه این فرآیند که تنها درچند جمله به آنها اشاره شد، نمی تواند بیانگر تلاشی باشد که همکاران در این منطقه دور ازمرکز با رطوبت بالا به ویژه در فصول گرم همراه انجام می دهند، این عشق به کار است که شرایط را قابل تحمل می کند.
محمدرضا مشایخی نیز که معاونت کارخانه بهره برداری خشکی منطقه سیری را عهده دار است، دراین گفت وگو شرکت دارد. او ازفارغ التحصیلان مهندسی شیمی و از بدو استخدام در سال 1385 در این کارخانه نفت مشغول فعالیت شده است.
مشایخی می گوید: دراین کارخانه 6 مخزن ذخیره سازی مشتمل بر سه مخزن ذخیره سازی یک میلیون بشکه ای و سه مخزن 500 هزار بشکه ای وجود دارد که پس از اعلام امور بین الملل صادرمی شود.
او با اشاره به اینکه کارکنان شبانه روز تلاش می کنند تا چرخه تولید در این بخش از کشور استمرار داشته باشد، می افزاید: ماموریت ما این است که نفت ورودی از سکوهای ایلام و نصر را فراورش و آماده صادرات کنیم.
به گفته او، نفت ورودی ازسکوهای مورد اشاره به کارخانه های فرآورش نفت خام در جزیره سیری می آید و طی چند مرحله پس از جداسازی آب، نمک و گاز راهی مخازن ذخیره سازی و در نهایت از طریق اسکله صادراتی، صادر می شود که ظرفیت ذخیره سازی نفت درمنطقه حدود چهارونیم میلیون بشکه است. همچنین بخش زیادی از گاز دریافتی ازسکوها به عنوان گاز مصرفی نیروگاه ها و تاسیسات منطقه، واحدهای آب سازی، توربو پمپ ها هیترها و آشپزخانه استفاده می شود. افزون بر آن گاز نیروگاه کیش هم از این منطقه تامین می شود.
مشایخی ادامه می دهد درکارخانه بهره برداری خشکی منطقه سیری حدود 40 نفر با میانگین سنی 31 سال مشغول کار هستند و با توجه به نوع کار اقماری از شهرهای مختلف بجنورد، تهران، بوشهر، شیراز و . . . نیروی انسانی وجود دارد.
مرغوب ترین نفت های دنیا در سیری
مشایخی نکته مهمی را بیان می کند. او می گوید شاید برخی از این موضوع مطلع نباشند که کاهش تکلیفی و رکود صادرات انگیزه ما( کارکنان) را هم متاثر می کند و رونق آن حال ما را هم خوب می کند. افزون بر آن باید بدانیم که منطقه عملیاتی سیری یکی از بهترین نفت های دنیا را دارد که میزان گاز کم و گاز همراه آن هم شیرین است.
مشایخی اشاره می کند: نفت پس از فرآورش با خط لوله 48 اینچ در مسافت 2 کیلومتری برای صادرات ارسال و برخلاف منطقه عملیاتی خارگ ازطریق پمپ به کشتی تحویل می شود.
اوبا اشاره به اینکه اوضاع صادرات خوب است، یادآور می شود که با روی کار آمدن دولت سیزدهم، دغدغه های نفت روی آب و کاهش تکلیفی کم شد.