وزارتخانه های نفت و دفاع برای رسیدن به خودکفایی در ساخت تجهیزات تحریمی صنعت نفت تلاش می کنند
آینده روشن یک همکاری مشترک
مشعل صنعت نفت در سال های اخیر تلاش زیادی برای همکاری و تعامل با بخش های مختلف صنعت و اقتصاد کشور داشته تا علاوه بر استفاده از پتانسیل های داخلی خود برای کشور، از توانمندی سایر بخش های علمی و اجرایی کشور در جهت پیشبرد اهداف خود استفاده کند. یکی از مجموعه های فعال و با قابلیت های علمی و پژوهشی قوی، وزارت دفاع و زیرمجموعه های تحقیقاتی آن به شمار می رود که در دولت سیزدهم، وزیر نفت همکاری های خوبی را با آنها آغاز کرده است. امضای تفاهم نامه های همکاری در بخش های مختلف زیرمجموعه صنعت نفت طی ماه های اخیر، نوید شروع تحولاتی قابل توجه برای صنعت نفت را می دهد.
همکاری های وزارت نفت با مجموعه های دفاعی و نظامی در پروژه های اجرایی، مسبوق به سابقه بوده که نمونه آن ساخت خط لوله انتقال گاز ایرانشهر- چابهار است؛ اما از آنجا که وزارت نفت طی چند سال اخیر توجه ویژه ای به حوزه پژوهش و فناوری داشته، به همین دلیل همکاری های ویژه ای را هم در این عرصه ها با وزارت دفاع شروع کرده است. جواد اوجی، وزیر نفت چندی قبل و پیش از امضای تفاهم نامه مشترک در توییتر خود نوشت: « صنایع نظامی، یکی از پیشران های فناوری در جهان هستند و بسیاری از فناوری ها برای نخستین بار در این صنایع توسعه پیدا کرده اند. با امضای تفاهم نامه با وزارت دفاع، این ظرفیت را برای تولید تجهیزات پیچیده و تحریمی مورد نیاز صنعت نفت به خصوص در بخش high - tech فعال کردیم.»
امیدواری به ساخت تجهیزات حساس صنعت نفت
تیر امسال بود که وزارتخانه های نفت و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح برای همکاری در زمینه مسائل مهندسی، ساخت و تأمین کالا و خدمات مورد نیاز صنعت نفت، تفاهم نامه همکاری امضا کردند. این تفاهم نامه، با هدف تسهیل و تسریع در دستیابی به تولید حداکثری در وزارت نفت با به حداقل رساندن چالش های ناشی از تطویل زمانی پیشبرد امور مربوط با تولید و بهره گیری از ظرفیت ها و قابلیت های متقابل در توسعه فناوری و نوآوری و استفاده از سرریز آن در توسعه اقتصاد دانش بنیان کشور از سوی دو وزارتخانه تدوین شد.
از زمینه های همکاری دو وزارتخانه ذیل این تفاهم نامه مهم، می توان به ساخت و تأمین کالاها و خدمات مورد نیاز وزارت نفت و انجام مبادلات علمی و فنی در زمینه های فناوری های برتَ ر اشاره کرد. همچنین از جمله حوزه های کاری این تفاهم نامه، تعریف، اجرا و حمایت از طرح های پژوهش و فناوری و سرمایه گذاری مشترک به شمار می رود. در این ارتباط دو طرف، موافقت خود را برای ارائه مجوز استفاده از زیرساخت های آزمایشگاهی وزارتخانه متبوع به طرف مقابل اعلام کردند.
وحید رضا زیدی فرد، معاون وزیر نفت در امور مهندسی، پژوهش و فناوری در این زمینه تأکید کرد: با توجه به توانمندی بالای وزارت دفاع در زمینه ساخت تجهیزات پیشرفته، به نظر می رسد که در آینده ای نزدیک، نتایج خوبی از همکاری بین دو وزارتخانه به دست بیاوریم.
وی ادامه داد: رسوب دانش و فناوری در طول سال های متمادی تحریم در بدنه وزارت دفاع سبب شده است که امروز بتوانیم امید زیادی برای ساخت تجهیزات حساس صنعت نفت با کمک این وزارتخانه داشته باشیم.
معاون وزیر نفت در امور مهندسی، پژوهش و فناوری با بیان اینکه برخی کالاهای حساس و پرکاربرد صنعت نفت هم اکنون تحریم بوده و امکان ساخت آنها در داخل کشور وجود ندارد، تصریح کرد: امید زیادی به ساخت این گونه کالاها با توجه به توانایی وزارت دفاع به وجود آمده است. ما قصد داریم از سرریز فناوری موجود در این وزارتخانه برای رسیدن به خودکفایی در صنعت نفت بهره کامل ببریم.
همکاری 3 جانبه برای توسعه دانش بنیان پروژه های صنعت نفت
این همکاری با وزارت دفاع البته در همین سطح باقی نماند و پژوهشگاه صنعت نفت به عنوان بازوی پژوهش و فناوری صنعت نفت با همکاری انجمن شرکت ها و مؤسسه های پژوهشی و دانش بنیان صنایع نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی (اپنا)، تفاهم نامه همکاری را با قرارگاه اقتصادی وزارت دفاع با هدف توسعه دانش بنیان پروژه های صنعت نفت امضا کردند.
عظیم کلانتری اصل، رئیس پژوهشگاه صنعت نفت تاکید کرد که این مرکز هم اکنون آماده ارائه خدمات آزمایشگاهی، آموزشی و دانش بنیان به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و اپنا خواهد بود.
مصطفی محمد نجار، رئیس قرارگاه اقتصادی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح نیز با تأکید بر اینکه پژوهشگاه صنعت نفت، معدن دانش و فناوری این صنعت به شمار می آید، اظهار کرد: هم اکنون وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و زیرمجموعه هایش بیش از ۶۰ میلیارد یورو پروژه در حال اجرا دارد که امیدواریم با همکاری پژوهشگاه صنعت نفت روند توسعه و ساخت این پروژه ها با روند بهتری پیش برود.
تفاهم برای برداشتن یک گام بزرگ ملی
یکی دیگر از زیرمجموعه های صنعت نفت که تعامل سازنده ای را با وزارت دفاع شروع کرده، شرکت ملی گاز ایران است که قرارداد تدوین الگوی ملی استقرار نظام هوشمندسازی توزیع و اندازه گیری گاز طبیعی را با دانشگاه مالک اشتر به امضا رساند. دانشگاه صنعتی مالک اشتر، وابسته به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است که با هدف اجرای پروژه های تحقیقاتی خاص ملی، آموزش و تربیت کارشناسان و کادر ویژه مورد نیاز صنایع و مراکز تحقیقاتی ملی و دفاعی کشور در سال ۱۳۶۳ و با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم تحقیقات و فناوری تأسیس شده است.
مجید چگنی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در این مراسم بر بهره مندی از توان، تجربه و دانش نیروهای مسلح کشور برای پیشبرد پروژه های صنعت نفت و گاز تأکید کرد و گفت: همسو با تفاهم نامه ای که وزیر نفت با وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح حدود چند ماه پیش امضا کرد، مقرر شد صنعت تخصصی، فنی و کلیدی نفت بتواند از ظرفیت ها و توانمندی های وزارت دفاع استفاده کند؛ زیرا صنعت دفاعی در اقتصاد کشور بسیار پیشروست.
وی ادامه داد: امیدواریم از تجربه های صنعت دفاعی کشور بویژه در ساخت تجهیزات و اقلامی که مورد نیاز صنعت نفت است، بهره کافی ببریم. در صنعت گاز، پروژه بسیار مهمی را در دستور کار داریم و با توجه به نیاز موجود، باید این موضوع را با سرعت و قدرت جلو ببریم تا بتوانیم بحث هوشمندسازی را در صنعت گاز کشور نهادینه کنیم.
وی با تأکید بر اینکه چشم ما به شرکت های دانش بنیان داخلی است و باید از توان آنها استفاده کنیم، اظهار کرد: هدف نهایی این است که بتوانیم همسو با دولت الکترونیک که سیاست راهبردی دولت بوده، گامی مؤثر برداریم. کنتورهای هوشمند که قرار است در این همکاری مشترک تولید شوند، مزایای زیادی دارند که یکی از آنها،اعمال حاکمیت است. به این معنا که اگر زمانی قرار بر اعمال سهمیه بندی و محدودیت منابع باشد، بتوان با کنتورهای هوشمند برنامه ریزی کرد، ضمن اینکه مصرف کننده نیز با استفاده از این فناوری بتواند از مقدار مصرف خودآگاه باشد و هشدارهایی هم به او داده شود.
قاسم تقی زاده، رئیس دانشگاه صنعتی مالک اشتر هم در سخنانی گفت: ما اکنون در پروژه های بدیع، نوظهور و شالوده شکن حدود ۱۵۸ فناوری را احصا کرده ایم که در حال انجام بوده و قرار است در برنامه ای چهار ساله، هم در تأمین نیازهای نیروهای مسلح و هم برای همراهی، همیاری و هماهنگی با پروژه های بزرگ ملی گام برداریم که امروز آیین امضای قرارداد یکی از آن پروژه هاست.
از آنجا که موضوع حمایت از رشد و توسعه زمینه های پژوهش و فناوری، همواره یکی از اولویت های صنعت نفت بوده است، طی سال های اخیر و با گسترش فعالیت مجموعه های اجرایی در حوزه فناوری های دانش بنیان، صنعت نفت هم حمایت و برنامه ویژه ای را برای فعالیت ها در این عرصه در نظر گرفته است. همچنین با توجه به نامگذاری سال جاری به عنوان سال حمایت از دانش بنیان ها، این اولویت گذاری بیشتر شده و وزارت نفت تلاش می کند همه پتانسیل های موجود را شناسایی کرده و تا حد امکان به کارگیری کند. در این میان مجموعه هایی همچون پژوهشگاه صنعت نفت و مدیریت های پژوهش و فناوری شرکت ها بخوبی توانسته اند خود را در ارتباط با مجموعه های فناور و دانش بنیان در بخش خصوصی و دولتی نگه دارند که بزودی شاهد به ثمر نشستن این همکاری ها خواهیم بود و همانطور که وزیر نفت در توییت خود در ارتباط با همکاری با وزارت نفت نوشته است: آینده روشن است ...