نگاهی به جریان سازی صنعت پتروشیمی در مسئولیتهای اجتماعی
پتروشیمی ها حامی کدام گونه های جانوری هستند؟
مشعل: صنعت پتروشیمی طی چندین دهه توسعه همه جانبه خود، تحولات بسیار زیادی را پشت سر گذاشته و در جریان تحولات توسعه ای و افزایش تولیدات تلاش کرده تا کمترین آسیب و مخاطرات را برای محیط پیرامونی خود داشته باشد. در این میان با توجه به الزامات قانونی و زیست محیطی و الزامات منطقه ای و محلی، موضوعات مهم در ارتباط با جامعه محلی و گونه های جانوری و گیاهی را رعایت و پیگیری کرده اند. بسیاری از مجموعه های پتروشیمی متناسب با نوع عملکرد و شرایط جغرافیایی و پیرامونی خود به شکلی تخصصی و هدفمند موضوعات زیست محیطی را در قالب مسئولیت اجتماعی خود در بلندمدت و به عنوان هدف سازمانی در نظر گرفته اند و در این سال ها توانسته اند این رویکرد و نگاه مفید را گسترش دهند و حالا تعداد قـابل تــوجهی از اعضای خانواده بزرگ پتروشیمی مسئولیتی را بر عهـده دارد. این تلاش ها در سال های گذشته به شکلی هدفمنـد پیگیری شد و شرکت ملی صنایع پتروشیمی به دنبـــال تــدوین و ابــــلاغ استراتژی های حوزه مسئولیت اجتماعی صنعت پتروشیمی است تا در چارچوب سیاست های کلان کشور و شناخت درست از مناطق در حال فعالیت اجــرایی شوند. در حال حاضر تعداد زیادی از پتروشیمی ها این فعالیت ها را در دست اجرا دارند که تعدادی از آنها را معرفی می کنیم و می دانیم که بیان این اقدام ها آینه ای برای بیشتر دیده شدن اتفاقات خوب است.
پتروشیمی نوری و حمایت از دلفین های گوژپشت
شرکت پتروشیمی نوری یکی از پیشتازان در حوزه مسئولیت اجتماعی به خصوص در حوزه محیط زیست است و در چند سال اخیر بارها به دلیل تلاش های زیست محــیطی خود و حــرکت در جــهت کاهش آلایندگی، به عنوان صنعت سبز معرفی شده است. این شرکت از سال 1389 طرح حمايت از «دلفین های گوژپشت» را با همکاری اداره کل محیط زیست استان بوشهر و یک انجمن غیردولتی به نام «طرح سرزمين» در دست گرفت. در قالب این طرح این گونه از دلفین ها که تنها در خلیج فارس زندگی می کنند و در معرض خطر انقراض هستند، مورد حمایت و پایش ماهانه قرار می گیرند.
پتروشیمی مبین و لاک پشت های سبز و منقار عقابی
پتروشیمی مبین، یکی دیگر از پیشگامان حمایت از محیط زیست پیرامونی خود در صنعت پتروشیمی بوده است. شرایط محیطی و اجرایی این پتروشیمی را متوجه حضور این گونه های جانوری در محیط صنعتی کرده و در ادامه به سمت حمایت و نجات لاک پشت های سبز و منقار عقابی خلیج فارس می برد. پمپ های بزرگ آبی که پتروشیمی مبین در چند کیلومتر دورتر از ساحل قرار داده با مکشی قوی آب را به حوضچه آرامش این مجتمع می کشاند و بارها پیش آمده که لاک پشت ها هم وارد این حوضچه شده و در آن گرفتار می شوند. پتروشیمی مبین پس از بررسی و مشورت با محیط زیست تصمیم می گــیرد هــر یک یا دو ماه یک بار با عملـیاتی کــه چــندان هم ساده نیست، لاک پشت ها را از حوضچه بیرون آورده با هماهنگی محیط زیست پلاک گذاری و در خلیج نایبند رها کنند. پتروشیمی مبین سال هاست که این عملیات را در کنار برنامه های زیست محیطی دیگر خود ادامه داده است.
شرکت پلیمر آریاساسول و آهوی جبیر
شرکت پلیمر آریاساسول نیز در ادامه اقدام های زیست محیطی خود حمایت از «آهوی جبیر» در پارک ملی نایبند و احیای زیستگاه آنها را به عنوان تنها حامی در کشور در دستور کار قرار داده است. این حمایت شامل احداث نیروگاه خورشیدی به ظرفیت ۱۸ کیلووات در پارک ملی نایبند، جهت تامین برق سایت تکثیر آهوی جبیر ، پاکسازی مکانیزه سواحل زیبای خلیج نایبند با سرمایه گذاری و تامین دستگاه های ساحل روب مدرن، بهسازی مسیر دسترسی به سایت آهوی جبیــر، فنس کشــی و تکمیل ساختمان محیط بانی ســایت جبیر، ارائه خــدمات حفاظتی و محیط بانی سایت نگهداری آهوی جبیر در پارک ملی نایبند، تامین تجهیزات پایش سایت آهوی جبیر (موتورسیکلت، کواد کوپتر، دوربین حرفه ای عکاسی) و ساخت آبشخور و تامین آب سایت آهوی جبیر می شود.
پتروشیمی زاگرس و آهوی شنی
پتروشیمی زاگرس، یکی دیگر از مجتمع های فعال صنعت پتروشیمی است که در کنار سایر اقدام های زیست محیطی خود، در حمایت از گونه های جانوری و گیاهی هم فعال است و به سبب این اقدام ها در سال 99 در بیست ودومین همایش ملی واحدهای صنعتی و خدماتی سبز به عنوان صنعت سبز معرفی و تقدیر شد. پتروشیمی زاگرس اقدام به حمایت از آهوی شنی منطقه حفاظت شده «مند» کرده و تمام هزینه های اجرایی پروژه بوم شناسی و حفاظت آهوی شنی در منطقه حفاظت شده مند را به عهده گرفته است. این هزینه ها شامل تامین محل محیط بانی برای محیط بان منطقه حفاظت شده «مند» ، تغذیه دستی آهوان منطقه مند به دلیل خشکسالی و کمبود علوفه در منطقه ، انجام مطالعات گیاه شناسی و بررسی نیازهای منطقه جهت انجام اقدام های حفاظتی می شود. البته این مجموعه طرح محیط یار و آموزش های منطقه ای را هم در محیط پیرامونی خود شروع کرده است.
پتروشیمی کاویان و پلنگ ایرانی
شرکت پتروشیمی کاویان هم در اجرای مسئولیت های اجتماعی و محیط زیستی خود تصمیم به حمایت از گونه پلنگ ایرانی گرفته است و با همکاری اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر این همکاری را شروع کرده است.
این همکاری با مشارکت گروه های فعال محلی و فعالان محیط زیست منطــقه و در جـهت آموزش های محیطی و نهادینه سازی فرهنگ حفاظت از محیط زیست و به ویژه گونه در حال انقراض پلنگ ایرانی طراحی شده است. اهدا و توزیع کتاب با موضوعات محیط زیستی به محیط بانان استان بوشهر جهت ارتقای سطح دانش و فرهنگ محیط زیستی، از جمله اقدام های پتروشیمی کاویان است که در سال 99 به واسطه این اقــدام و سایر برنامه های محیط زیستی خود به عنوان صنعت سبز معرفی شده است.
پتروشیمی های سبز و توجه به محیط زیست پیرامونی
پتروشیمی جم اما اقدامی متفاوت در جهت حمایت از گونه های دریایی را اجرا و شروع به حفظ محیط زیست دریایی و پاکسازی سواحل نایبند کرده است. بر اساس تفاهم نامه ای که بین شرکت پتروشیمی جم و اداره کل محیط زیست استان بوشهر منعقد شد، پتروشیمی جم مشارکت داوطلبانه ای در فعالیت های اثربخش با محوریت محیط زیست و پاکسازی سواحل خلیج نایبند دارد. در این برنامه که از دو سال قبل شروع شده، تعدادی از کارگران به صورت هفتگی سواحل ماسه ای خلیج نایبند را پاکسازی و پسماند های جمع آوری شده را به «لندفیل» منتقل می کنند. این پاکسازی در چهار منطقه اجرا شده اسـت که از ابــتدای جـنگل حرا تا روستای هاله به طول هشت و نیم کیلومتر، عرض ابتدای جنگل حرا تا ساحل به طول نزدیک به سه کیلومتر، از روستای هاله تا بعد از دماغه صخره ای نایبند به طول ۱۳ کیلومتر و محوطه اطراف انجیر معابد به مساحت ۵۰ هکتار را در برمی گیرد.
تعدادی دیگر از مجتمع های پتروشیمی هم اقدام هایی را در جهت حمایت از گونه های مختلف گیاهی و جانوری و یا محیط زیست پیرامونی خود داشته و دارند که هنوز رسانه ای نشده و یا به شکل های دیگری در جریانند و اشاره به آنها می تواند امیدوارکننده باشد. به عنوان نمونه پروژه حفظ کلونی های طوطی ماهی های ساکن در اسکله ها که از سوی شرکت پایانه ها و مخازن پتروشیمی دنبال می شود و امیدواریم خبرهای تکمیلی آن را به زودی به دست بیاوریم .
همچنین پتروشیمی بندر امام به عنوان یکی از بزرگ ترین و قدیمی ترین مجتمع های پتروشیمی در چند سال اخیر پروژه کاشت و نگهداشت 8 میلیون اصله نهال درخت حرا به مساحت تقریبی 500 هکتار در خوریات منطقه را در دستور کار قرار داده است. پتروشیمی پارس هم به عنوان یکی دیگر از صنایع سبز در سال 1399 پروژه ایجاد و توسعه جنگل در منطقه بستان و عسلویه و شهرک تفریحی و رفاهی آن را در دستور کار دارد.