صنعت پتروشیمی به دنبال بهبود شرایط است
تحول سرمایه گذاری در افق تازه
تلاش برای رفع موانع
صنعت پتروشيمی در مقایسه با بسیاری از صنایع، امتیازهای خوبی برای ادامه فعالیت دارد. موقعيت جغرافيايی و دسترسی به منابع آبی، دسترسی به زیرساخت های طبيعی و اجرايی در نقاط مختلف، نيروی کار منطقه ای و به خصوص تسهيلات در مناطق ويژه و... سرمایه گذاری در این حوزه را از پایه، اقتصادی کرده است، ضمن اینکه بازار فروش این محصولات در داخل و خارج از کشور هیچ گاه متوقف و کاهشی نبوده است و به همین دلیل سرمایه گذاران، این بازار را «بازار آینده» می دانند. شرکت های پتروشیمی با نگاهی به تجربه های متعددی که از همکاری با دولت و شرکت های خارجی داشته اند، زمینه های متنوعی از سرمایه گذاری و تولید ثروت را تجربه و اجرا کرده اند و با توجه به تغییرات اقتصادی کشور و شرایط موجود، راهکارهای مختلفی را برای کمک به تأمين مالی پروژه به کار گرفته اند. قرار است میزان سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی تا پایان امسال از مرز 93 ميليارد دلار بگذرد. در شرایطی که صنعت کشور هرگز فعالیت خود را منتظر رفع تحریم ها نگذاشته، این میزان سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی نیاز به اقدام ها و هماهنگی بیشتری با بانک ها و نهادهای مرتبط در دولت است. حسن عباس زاده، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، بر ضرورت تلاش برای جذب سرمایه های جدید و نیز رشد تولید در این صنعت تاکید کرده و گفته است: باید از تمام ظرفیت های موجود در صنعت پتروشیمی برای تحقق شعار سال استفاده شود. یکی از کارکردهای سازمان ها و شرکت های توسعه گرا، تسهیل سرمایه گذاری بخش خصوصی در صنعت پتروشیمی است و در این مسیر، شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران آماده حمایت از سرمایه گذاران است. همچنین مدیران شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران باید در تمام بخش ها پشتیبان صنعت باشند و برای رفع برخی چالش ها که پتروشیمی ها با آنها روبه رو هستند، اقدام های موثر و اجرایی را مورد توجه قرار دهند.
وی با بیان این که بهره برداری و تکمیل طرح های توسعه ای با افزایش تامین مالی می تواند شتاب بگیرد، اظهار کرده است: با همکاری هلدینگ های پتروشیمی امسال می توان رشد تولید را رقم زد؛ هرچند به دلیل ناترازی انرژی، مشکلاتی را برای تامین خوراک در سال گذشته شاهد بودیم، اما با برنامه ریزی و اتخاذ تدابیر لازم می توان در سال جاری عملکرد بهتری را در صنعت ارزش آفرین پتروشیمی رقم زد. عباس زاده با اعلام اینکه درسال 1404 همانند سال گذشته روند افزایشی ظرفیت تولید را شاهد خواهیم بود، بر این نکته نیز که امسال 9 میلیون تن افزایش ظرفیت صنعت پتروشیمی را شاهد خواهیم بود، تاکید کرده است.
مزیت های نسبی برای جذب سرمایه
یکی از راهبردهای اصلی سال های اخیر برای سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی، تکمیل زنجیره ارزش و تولید در مسیر تامین خوراک پایدار به خصوص خوراک بین مجتمعی بوده است. به همین دلیل بخش زیادی از شرکت های بزرگ پتروشیمی سرمایه گذاری بلندمدت و پایدار خود را در این مسیر پیش بینی کرده اند. بر همین اساس حمید رضا عجمی، سرپرست مدیریت سرمایه گذاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران با اعلام اینکه حدود 19 درصد ارزش افزوده کل صنعت و 26 درصد صادرات غیرنفتی متعلق به صنعت پتروشیمی است، افزود: نیمی از نیاز ارزی کشور از طریق ارز حاصل از صادرات صنعت پتروشیمی با وجود شرایط تحریم تأمین می شود و باید در نظر داشت که صنعت پتروشیمی به عنوان یک صنعت بین المللی با فناوری بالا و پیشرفته، بستر بی بدیل نوآوری و کارآفرینی، همچنین فعالیت های دانش بنیان، توسعه زنجیره ارزش و تحریم شکنی بوده و افزون بر تأثیرگذاری بالا بر افزایش ضریب امنیت اقتصادی کشور، نمود عینی اقتصاد مقاومتی و پدافند غیرعامل در حوزه اقتصاد است. عجمی افزود: برخلاف بسیاری از صنایع دیگر، عرصه رقابت صنعت پتروشیمی بین المللی بوده و می تواند بدون دریافت یارانه و حمایت های گمرکی و ممنوعیت واردات، به حیات و رشد خود با قدرت ادامه دهد، بنابراین پرواضح است که صنعت پتروشیمی پیشران اقتصادی کشور بوده و دارای مزیت های نسبی زیادی است که برای جذب سرمایه بسیار مطلوب است. سرپرست مدیریت سرمایه گذاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به برخی برنامه های مدیریت سرمایه گذاری در سال 1404 گفت: ارائه هرگونه مساعدت و مشاوره های فنی و تأمین مالی و به روزرسانی مداوم سامانه جامع صدور و تمدید مجوزهای کسب و کار در صنعت پتروشیمی همچنین ساده سازی، تسهیل و حذف هرچه بیشتر مراحل غیرضروری جهت روان سازی فرایند صدور و تمدید مجوزها از جمله این اقدام ها در سال جاری خواهد بود. وی با بیان اینکه بازنگری دستورالعمل های مربوطه جهت مانع زدایی و ترغیب بیشتر سرمایه گذاری و تأمین مالی از منابع داخلی و خارجی نظیر بانک ها و مؤسسات مالی، بازار سرمایه و غیره با استفاده از روش های متنوع و جدید در دستور کار قرار دارد، افزود: ارائه و به کارگیری مدل های جدید تأمین مالی طرح های توسعه صنعت پتروشیمی با استفاده از سرمایه های سرگردان در کشور با مشارکت حداکثری مردم و بخش خصوصی و ایجاد و توسعه مشارکت ها در داخل و خارج از کشور مبتنی بر تجارب قبلی صنعت پتروشیمی و با درنظر گرفتن شرایط فعلی و آتی محیط کسب و کار داخلی و بین المللی نیز در دستور کار قرار دارد.
سرمایه گذاری بیشتر برای تحقق رشد 8 درصدی
برای صنعت پتروشیمی در میانه اجرای برنامه هفتم توسعه رشدی 8 درصدی پیش بینی شده و تحقق این هدف مهم نیازمند سرمایه گذاری جدید است. آنطور که مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران اعلام کرده است، صنعت پتروشیمی در برنامه هفتم برای تحقق این رقم، به حدود ۱۲ میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز دارد و برای مدیریت این روند اولویت گذاری طرح ها از فاینانس خارجی اجرا شده است. عباس زاده همچنین از تشکیل صندوق مشارکتی بین هلدینگ های بزرگ پتروشیمی خبر داد که بخشی از آن از طریق جذب سرمایه مردم و بانک ها تأمین می شود و افزود: این یک صندوق جذب منابع برای طرح های پتروشیمی خواهد بود که مردم هم در آن مشارکت کنند و سهامدار شوند. پتروشیمی، صنعتی ارزآور است و هر سال بخش زیادی ازدرآمد حاصل از فروش محصول آن به دولت و بخشی نیز به سهامداران آن اختصاص می یابد. این صنعت درآمدزا می تواند با برنامه ریزی و هماهنگی داخلی بیشتر بین شرکت های پتروشیمی، بخشی از این درآمد را به توسعه و تکمیل طرح های نیمه تمام اختصاص دهد.