در مورد طرح پایش خدمات بیمارمحور توضیح بفرمایید؟
مفهوم مراقبت بیمارمحور، یعنی ارائه خدمات سلامت با توجه به دیدگاه ها و ترجیحات بیماران و تلاش برای توجه بیشتر به دیدگاه های آنان که موضوع نسبتاً تازه ای در نظام های سلامت به شمار می آید؛ پیش از این، پزشک محور بود و هر آنچه عنوان می کرد، انجام می شد. در حال حاضر، خدمات مراقبت بیمارمحور رویکرد نوینی در نظام پزشکی محسوب می شودکه بر مبنای رابطه متقابل و برابر بیمار و پزشک بنا شده و خوشبختانه تحقیقات نشان می دهد این رویکرد باعث بهبود وضعیت درمانی شده است.
این مفهوم در مرحله برنامه ریزی در سیستم آموزشی - درمانی و فرایند اعتباربخشی بیمارستان ها بسیار مورد توجه قرار گرفت و مؤسسات بهداشتی و گروه های آموزشی مفهوم بیمار محور را در واژگان خود به کار می برند، اما در کشور ما تنها در دو بیمارستان عملیاتی شده که بیمارستان فوق تخصصی نفت تهران یکی از آنهاست.
این طرح چه مزیت هایی به دنبال دارد؟
مطالعات نشان می دهد بیش از 50 درصد بیماران، اطلاعات روشنی درباره خدمات درمانی خود دریافت نمی کنند و در نتیجه درمان آنها با مشارکت خودشان انجام نمی شود. ضمن اینکه بررسی شکایات بیماران مربوط به پزشکان نشان می دهد پزشکان به طور متوسط ظرف 23 ثانیه اول حرف بیماران خود را قطع می کنند، پزشکان در بیشتر از 50 درصد ویزیت های سرپایی به سوالات بیماران پاسخ نمی دهند، پزشکان کمتر از یک دقیقه زمان، صرف توضیح نسخه تجویزی خود برای بیماران نمی کنند و بیماران از ترس درگیر شدن با پزشکان از سوال کردن واهمه دارند. با اجرای این طرح، تمرکز مراقبت های درمانی از بیماری به سمت بیمار سوق پیدا می کند، ارائه خدمات سلامت از یک الگوی پزشک سالارانه سنتی که در آن پزشک بهتر از همه می داند به یک روش مراقبتی بیمار محور منتقل می شود؛ شیوه ای از مشاوره خواهد بودکه پزشک از دانش و تجربه بیمار به منظور انجام مداخله یا فرایند درمان استفاده می کند. مراقبتی که همخوان و پاسخگو به خواسته ها و نیازها و ترجیحات بیمار است، افزایش اثربخشی بالینی و ایمنی بیماران و همچنین افزایش سطح رضایتمندی بیماران و بهبود عملکرد مراکز درمانی را به دنبال دارد.
استقرار سیستم پایش خدمات مراقبت بیمارمحور از چه زمانی در بیمارستان صنعت نفت تهران آغاز شد و چگونه اجرا می شود؟
برای ارتقای کیفیت مراکز ارائه خدمات و مراقبت های درمانی و نظارت بر آنها و همچنین بالا بردن رنکینگ بیمارستان، از سال ۱۴۰۲ این طرح پایش مراقبت بیمار محور با هدف آگاهی و مشارکت بیماران، درمان بیماران با احترام، طراحی فرایندهای درمان مطابق با نیازهای بیماران و نه ارائه کننده، دسترسی راحت به اطلاعات سلامت، درگیری بیماران در فرایندهای درمان و تداوم مراقبت، در بیمارستان صنعت نفت به جریان افتاد.
نحوه اجرای طرح به این ترتیب است که کارشناسان مربوطه یک هفته تا حداکثر یک ماه پس از ترخیص بیمار از بیمارستان، با او تماس تلفنی می گیرند و ۱۵ پرسش پرسشنامه پیکر را می پرسند. علاوه بر این، بیمار این امکان را می یابد که آزادانه انتقاد، پیشنهاد و نظرهای سازنده خود را جدای از ۱۵ پرسش فوق ارائه دهد.
پاسخ های ارائه شده سپس به صورت دسته بندی مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد و نتایج حاصل از آن تعیین کننده میزان رضایتمندی بیمار از خدمات ارائه شده، نقایص موجود و راهکارهای بهبود و اصلاح آنها خواهد بود. از ویژگی های مهم این طرح، رعایت اصل محرمانگی اطلاعات است، به گونه ای که حتی کارشناسان پرسشگری که با بیماران ترخیص شده تماس می گیرند، هیچ گونه دسترسی به اطلاعات هویتی آنان ندارند.
ارزیابی شما از نتیجه پیاده سازی طرح پایش خدمات مراقبت بیمارمحور چیست؟
رضایت سنجی از بیماران آنجا اهمیت پیدا می کند که ایرادات درمانی و نقاط ضعف در خدمت رسانی را به مسئولان نشان می دهد تا با قاطعیت به رفع این ایرادات بپردازند.
خوشبختانه در این مدت زمان که طرح پایش مراقبت های بیمار محور در بیمارستان صنعت نفت در حال اجراست، به نکات مهمی دست پیدا کرده ایم و توانسته ایم با مداخله به موقع و سریع موجب افزایش رضایتمندی در جمعیت تحت پوشش شویم.
ضمن اینکه طرح نظرسنجی بیمار توسط پرسشگران خارج از بیمارستان در حال انجام است و علاوه بر اینکه مستندات آن بسیار دقیق و شفاف در اختیار ما قرار می گیرد تا بتوانیم در خصوص عملکرد و اهداف خود برنامه ریزی کنیم، اعتماد و اطمینان به صحت و سقم آن را دوچندان کرده است.
همچنین مطابق این نظرسنجی، پزشک، پرستار، بهیار و کادر درمان می دانند که هر بیماری که مراجعه می کند، حتماً در آخر از او سوال یا به عبارتی هر بیمار یک بازرس محسوب می شود پس بیشتر مراقب منش، روش و رفتار خود خواهند بود.
نتایجی که تاکنون از این طرح به دست آمده چه بوده است؟
در بررسی داده هایی که در این مدت زمانی به دست آمده، خوشبختانه موارد نارضایتی بسیار محدود و قابل بررسی و رفع بوده، برخی موارد در خصوص بازسازی و تعمیر برخی از بخش ها در داخل بیمارستان بوده که نیاز به زمان دارد و امیدواریم بعد از گذشت یک سال از اجرای این طرح شاهد میزان رضایتمندی بیشتری در جمعیت تحت پوشش باشیم. همچنین بر اساس نظرهای بیماران، در حال بازسازی بخش های بستری هستیم که از چهار تخته به دو تخته تبدیل شود، تجهیزات پزشکی تکمیل تر شده و نوسازی مبلمان بیمارستان در اولویت قرار گرفته است.این طرح تاکنون روی ۴ هزار و ۶۵۲ بیمار انجام شده است و بیشتر از ۱۰ هزار نفر از همراهان بیمار در اجرای آن همکاری کرده اند و بر اساس آن، در حال حاضر رنکینگ بیمارستان صنعت نفت نسبت به زمان قبل از نظرسنجی، از ۲.۸ به ۲.۳ رسیده است. ضمن اینکه بهترین بخش از نگاه بیماران، بخش آنکولوژی و درصد رضایتمندی بیماران از بیمارستان، ۸۸.۸۹ درصد بوده است.
سیری در تاریخچه بیمارستان فوق تخصصی صنعت نفت تهران
بیمارستان فوق تخصصی صنعت نفت تهران در سال 1334 تاسیس شده و در حال حاضر دارای 260 تخت بستری به صورت دایر و 331 تخت بستری به 2صورت مصوب است.
این بیمارستان با داشتن بخش های زنان و زایمان، فیزیوتراپی، پاتولوژی، دی کلینیک، آندوسکوپی، بخش های تخصصی قلب، اتاق عمل جنرال و قلب، توانبخشی، رادیولوژی، آنکولوژی، جراحی، مراقبت های ویژه، اعصاب و روان زنان و مردان، تله مدیسن، سونوگرافی، آزمایشگاه، اطفال، داخلی، پرستاری در منزل، کلینیک تخصصی دندانپزشکی، داروخانه، کلینیک های تخصصی و فوق تخصصی، دیالیز و پزشکی هسته ای از جمله بیمارستان های فوق تخصصی مجهز به شمار می رود.
نکته حائز اهمیت اینکه بیمارستان فوق تخصصی صنعت نفت تهران هر ساله از سوی کارشناسان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی از تمامی جهات مورد ارزشیابی قرار می گیرد که با کوشش مدیریت و همکاران شاغل این مرکز هر ساله موفق به کسب ارزشیابی درجه یک از سوی وزارت مذکور شده
است.