ورود ۲۱۲ مخزن دار جدید به ناوگان ریلی
افزایش سهم حمل ونقل ریلی فراورده با توسعه زیرساخت ها در دستور کار شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی قرار گرفت.
بر این اساس، در نشستی با حضور محمدصادق عظیمی فر، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی و جبارعلی ذاکری، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت راه آهن جمهوری اسلامی، راهکارهای افزایش سهم حمل ونقل ریلی به منظور تسریع در عملیات سوخت رسانی، حفظ پایداری شبکه تامین و توزیع و نیز کاهش آلودگی محیطی و بروز حوادث جاده ای مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این نشست مقرر شد، به منظور توسعه ظرفیت خطوط ریلی انتقال فراورده، برای راهکارها و روش های سرمایه گذاری در امر توسعه ناوگان مخزن دار ریلی از سوی دو طرف بررسی، احصا و مورد توافق قرار گیرد. همچنین مقرر شد، در قالب قراردادهای مشارکت، نسبت به توسعه ناوگان مخزن دار ریلی اقدام شود. مطابق گزارش ارائه شده این نشست در مهر امسال ۲۱۲ دستگاه مخزن دار ریلی نو برای افزایش ظرفیت حمل فراورده های نفتی به ناوگان حمل ونقل ریلی فراورده افزوده شده است.
رفع گلوگاه های عملیاتی تخلیه و بارگیری ریلی فراورده های نفتی، برنامه ای شدن و کاهش زمان انتظار ناوگان مخزن دار حمل فراورده های نفتی از چالش های این حوزه است که در این نشست مورد بحث و تصمیم قرار گرفت.
بومی سازی ۲ هزار قطعه در پالایشگاه بندرعباس
با اقدام های انجام شده همسو باخودکفایی و بومی سازی قطعات و خنثی سازی تحریم ها، از ابتدای امسال تاکنون با حمایت از سازندگان داخلی، ۲ هزار و ۴۱۲ قطعه پالایشگاهی به تعداد کل ۱۷ میلیون و ۲۱۷ هزار قطعه، برای نخستین بار در کشور ساخته و تایید شد. بسیاری از اقلام ساخته شده جزو قطعات حیاتی صنعت پالایش نفت است که استمرار تولید را تضمین می کند. حمایت از ساخت قطعات در ۶ ماه نخست امسال به صرفه جویی بیش از ۳ هزار و ۵۷۳ میلیارد ریالی منجر شده است.
همچنین با استفاده از دانش و توان متخصصان و ظرفیت های پالایشگاه نفت بندرعباس، در ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۳ بیش از ۶۹۷ قلم کالا بدون نقشه اولیه برای نخستین بار با مهندسی معکوس طراحی و بومی سازی شده است.
حمایت از ساخت داخل برای تامین دستگاه ها، تجهیزات و ادوات مورد نیاز از سیاست های مهم صنعت نفت برای بی اثرسازی تحریم ها و استمرار تولید است که همسو با تحقق این هدف، در یک دهه اخیر بیش از ۳۶ هزار قطعه از لوازم فنی مورد نیاز از سوی شرکت های ایرانی ساخته شد و افزون بر رفع نیاز پالایشگاه، ایجاد اشتغال مولد و تقویت روحیه خودباوری در سازندگان داخلی، سبب صرفه جویی بیش از ۵۸ میلیون یورویی شده است.
جلوگیری از خروج ارز، قطع وابستگی به خارج از کشور، تامین به موقع قطعات و کاهش ریسک های عملیاتی فرایند تولید، انتقال و بومی سازی فناوری و توسعه دانش فنی، اشتغالزایی با حمایت از شرکت های داخلی، حمایت از شرکت های دانش بنیان در طراحی و ساخت قطعات و تجهیزات پالایشگاهی و صرفه جویی اقتصادی از دستاوردهای راهبردی شرکت پالایش نفت بندرعباس در حمایت از توان و ساخت داخل است.
امضای تفاهمنامه با دانش بنیان ها
شرکت پالایش نفت آبادان به منظور تامین کاتالیست FCC با شرکت های دانش بنیان بهداش و رز اروند تفاهمنامه همکاری به ارزش ۸۰۰ میلیارد تومان امضا کرد.
تاکنون کاتالیست FCC از خارج و از کشورهایی مانند چین و روسیه تامین می شد. این کاتالیست برای واحد بنزین سازی این شرکت استفاده می شود که سیلیکات آلومینیومی و عملگر تولید بنزین است. خوشبختانه رویکرد تازه ای که موفق بوده و نقطه امیدی را ایجاد کرده، شرکت های دانش بنیانی هستند که برای بار نخست، اقدام به تولید این محصول کرده اند.
بی نیازی به واردات سوخت هواپیما
بر اساس آخرین بررسی ها، روند مصرف سوخت در ناوگان هوایی کشور افزایشی بوده و با توجه به توان پالایشگاه های داخلی، نیازی به واردات نداریم. مقدار تولید سوخت هوایی در سال ١۴٠١ و ١۴٠٢ به طور میانگین روزانه حدود ۴ میلیون لیتر بوده است. در سال ١۴٠١ بیش از یک میلیارد و ۴۶۷ میلیون لیتر به ١٩٨ هزار فروند هواپیما و در سال ١۴٠٢ بیش از یک میلیارد و ۴۶۳ میلیون لیتر به ٢٠١ هزار فروند هواپیما تحویل شده است.
نرخ سوخت برای ایرلاین های داخلی بر اساس مصوبه سال ۱۳۹۴ هیأت وزیران ۶۰۰ تومان و به صورت یارانه ای و برای ایرلاین های خارجی و پروازهای باری به صورت آزاد محاسبه می شود.
سال ۱۴۰۱ بیش از یک میلیارد و ۴۶۷ میلیون لیتر سوخت هوایی، با نرخ ۶۰۰ تومان به شرکت های ایرلاین داخلی تحویل داده شده، همچنین در این بازه زمانی ۱۰۷ میلیون لیتر سوخت نیز به ایرلاین های خارجی و هواپیماهای باری با نرخ آزاد تحویل شده است. ۸۶ درصد سوخت هوایی تولیدشده در کشور به ایرلاین های داخلی و ۱۴ درصد به ایرلاین های خارجی و باری تحویل شده که این رقم در سال ۱۴۰۲ در بخش ایرلاین های داخلی ۹۱ درصد و در بخش ایرلاین های خارجی و باری ۹ درصد بوده است.
تقویت زیرساخت های سوخت رسانی منطقه آبادان
سوخت رسانی مطلوب و بی وقفه به نیروگاه ها و مجاری عرضه سوخت از طریق جذب نیروهای موقت فصلی در 2 منطقه آبادان و هرمزگان در دستور کار قرار دارد. به این منظور مصاحبه نیروهای پیمانکاری موقت فصلی انبار نفت ماهشهر با عنوان اپراتور تخلیه و بارگیری با هدف تسهیل سوخت رسانی زمستانی از سوی گروه مصاحبه گر تخصصی در ستاد منطقه آبادان برگزار شد.
این گروه تخصصی، شامل نمایندگان مدیریت منابع انسانی، عملیات، اچ اس ای، ناظران دفتر مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران و بازرسی شرکت ملی پالایش و پخش بوده است، همچنین فرایند مصاحبه برای جذب ۳۶ نیروی موقت فصلی سه ماهه، طی 2 روز متوالی انجام شده است.
انبارهای نفت آبادان و ماهشهر افزون بر تامین سوخت مورد نیاز شهرهای آبادان، خرمشهر، ماهشهر، بندر امام خمینی(ره)، شادگان، هندیجان، امیدیه، آغاجاری، اروندکنار و چوئبده، سوخت مورد نیاز نیروگاه ها و استان های همجوار را نیز تامین می کنند.
تشکیل کارگروه مشترک با معاونت علمی ریاست جمهوری
کارگروه مشترک بین معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری و شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران با هدف برنامه ریزی مشترک برای پیشبرد طرح های هوشمندسازی و تحول دیجیتال صنعت پالایش تشکیل می شود.
چارچوب همکاری مشترک در زمینه هایی چون استفاده از اعتبار مالیاتی در قالب صندوق های خطرپذیر شرکتی، اجرای طرح های هوشمندسازی و تحول دیجیتال پالایشگاه ها و زنجیره سوخت رسانی، راه اندازی مرکز جامع پایش و تحلیل کلان داده و همچنین طرح های ساخت بار اول است.
با همکاری بنیاد ملی نخبگان از ظرفیت ایده پردازی نخبگان دانشگاهی برای حل چالش های اساسی پالایش و پخش در قالب طرح شهید احمدی روشن و نیز مسابقه ملی مساله محور و ایجاد نمونه های نیمه مهندسی در قالب طرح شهید بابایی بهره گیری می شود.
رونمایی از ۲ فروند شناور ساخت داخل
بندر صادراتی ماهشهر، هاب انرژی ایران در صادرات و واردات فراورده های نفتی است که برای انجام صادرات، نیازمند پهلوگیری و پهلودهی کشتی های بزرگ در بندر است که تکمیل این اقدام مهم، بدون شناورهای طناب گیر کشتی امکانپذیر نیست. هم اکنون 2 فروند شناور طناب گیر تخصصی آماده بارگیری است که این پروژه در شرکت پالایش نفت آبادان دستاوردی بزرگ به شمار می آید و ۷۵ درصد تجهیزات این شناورها از سوی شرکت دانش بنیان سیراف ساخته و طراحی شده است. پالایشگاه آبادان می توانست مشابه این قایق ها را از کشورهای همجوار و با صرف وقت کمتر، دسترسی راحت تر و قیمت همتراز وارد کند؛ اما قایق های ساخته شده مطابق با نیازهای فعلی بندر صادراتی ماهشهر و با استفاده از روزآمدترین فناوری های موجود طراحی و ساخته شده است. اگر این شناورها از سوی شرکت فن آوران سیراف ساخته نمی شد، ۹۰ درصد عملیات صادرات و واردات بندر صادراتی ماهشهر دچار اختلال می شد. فرایند استخراج، پالایش و صادرات نفت خام، مانند زنجیره ای متصل به هم هستند و با اختلال در عملیات صادرات بندر ماهشهر، نیازها و انتظارهای صنعت پالایش و پخش فراورده های نفتی کشور بدرستی برآورده نمی شد و این اتفاق، کل کشور را از نظر بهره برداری، درآمدهای مالی و ارزی به چالش می کشید. بندر صادراتی ماهشهر، یکی از راهبردی ترین آبراه های ایران به شمار می رود. شناورهای طناب گیر تکمیل کننده عملیات کشتیرانی هستند و اهمیت ویژه ای در صادرات فراورده های نفتی دارد؛ زیرا صادرات فراورده های نفتی بدون این شناورها انجام نمی شود.
صدور مجوزهای زیست محیطی سرعت می گیرد
کارگروه مشترک شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران و سازمان حفاظت محیط زیست، با هدف تسریع در صدور مجوزهای زیست محیطی، طرح های توسعه ای با هدف تعامل و تسریع در رفع چالش های صدور مجوز طرح های توسعه ای و همکاری مشترک بین دو طرف، تشکیل شده است. مهم ترین چالش، ناترازی انرژی و تسریع در اجرای پروژه های پالایشی به منظور ارتقای ظرفیت و کیفیت فراورده هاست. قطعا تعامل و همکاری سازمان محیط زیست در تسهیل مجوزهای زیست محیطی آثار قابل توجهی بر ناترازی انرژی خواهد داشت.
بهره برداری از واحد ایزومریزاسیون پالایشگاه شیراز
واحد ایزومریزاسیون پالایشگاه شیراز با ظرفیت ۵ هزار بشکه در روز با هدف ارتقای کیفی محصول بنزین این پالایشگاه و تولید روزانه ۱.۶ میلیون لیتر بنزین یورو به بهره برداری رسید.
شرکت پالایش نفت شیراز به منظور اهداف راهبردی خود در زمینه تولید و عرضه سوخت پاک و افزایش کیفیت بنزین تولیدی، از سال ۹۸ نسبت به احداث واحد ایزومریزاسیون به ظرفیت ۵ هزار بشکه در روز اقدام کرد. هدف کلی این طرح، افزایش ۲۰ درصدی بنزین تولیدی پالایشگاه، ارتقای درجه آرام سوزی (عدد اکتان) بنزین نهایی تولیدی پالایشگاه از ۸۷ به ۹۱، کاهش بنزن آن در سطح استاندارد ملی به کمتر از یک درصد، کاهش مواد آروماتیکی به کمتر از ۳۵ درصد، کاهش مقدار گوگرد بنزین تولیدی به کمتر از ۲ پی پی ام و کاهش آلاینده های زیست محیطی است.
ظرفیت این واحد معادل ۷۹۵ هزار لیتر در روز و تولید فعلی آن روزانه ۵۴۰ هزار لیتر است که با راه اندازی این واحد، کیفیت بنزین تولیدی نیز به استاندارد یورو ۵ می رسد و تولید روزانه یک میلیون و ۶۵۰ هزار لیتر بنزین یورو ۵ در پالایشگاه شیراز محقق خواهد شد. دانش فنی این واحد، سال ۱۳۹۷ از شرکت UOP اخذ و اجرای آن از طریق یک قرارداد EPC دنبال شد. سرمایه گذاری انجام شده در این پروژه ۳۲ میلیون یورو بوده و قرارداد آن با ظرفیت ۵ هزار بشکه در روز از اسفند سال ۱۳۹۸ با شرکت پیمانکاری جندی شاپور منعقد شده است. پیش راه اندازی و راه اندازی واحد از تیر امسال آغاز شد و در روز 2 مهر هم به بهره برداری رسید. هم اکنون این واحد توانسته به تمام اهداف تعریف شده از قبیل اکتان بالاتر و بنزن کمتر دست یابد و تولید بنزین یورو ۵ را به سبد محصولات خود اضافه کند. انجام بیش از ۱۱میلیون نفر- ساعت کار بدون حادثه در پالایشگاه نفت بندرعباس، طراحی سیستم بازیابی رمز عبور مبتنی بر هوش مصنوعی، کمک ۱۲ میلیارد ریالی پالایشگاه نفت تهران برای بهسازی یک مدرسه در کرج، دوگانه سوز شدن رایگان ۷ هزار دستگاه خودروی عمومی در کردستان، پاسخگویی به درخواست های ثبت شده در درگاه ملی مجوزها، اجرای طرح پایلوت انتقال سیستم راهبری دیزل پمپ های آتش نشانی منطقه البرز، تعمیر ۱۲ دستگاه فلومتر در منطقه استان مرکزی، برتری شرکت ملی پخش فراورده های نفتی در رعایت الزام های پدافند غیرعامل و رضایتمندی مشتری از پاسخگویی سریع مرکز تماس شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ازجمله خبرهای امیدبخش شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی در بازه زمانی۱۲ تا ۲۲ آبان امسال بود.
پیشروی در هوش مصنوعی
امروزه استفاده از فرصت فناوری قدرتمند هوش مصنوعی و میزان اثربخشی این نوع از ساختار، نقطه عطفی در تاریخ صنعت حیاتی نفت و گاز به شمار می رود؛ چراکه این فناوری، یک توانمندساز واقعی است که می توان با اتکا به آن، بر بسیاری از چالش ها غلبه و تصمیم های هوشمندانه تر و کارآمدتری اتخاذ کرد. در میان مجموعه شرکت های فعال در حوزه انرژی کشور، شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران در به کارگیری از فناوری هوش مصنوعی، پیشران بوده و تاکنون اقدام های قابل توجهی را به ثمر نشانده است. از همین منظر، هوش مصنوعی، راهبردی مستحکم و قابل اتکا در تمامی ارکان مجموعه پالایشی و تجمیعی از تمامی اهداف و الزام های مدیریتی در این خصوص محسوب می شود. شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران که به عنوان بازوی اجرایی صنعت پالایش شناخته می شود، با یک ابتکار جدید قرار است به واکاوی تمامی جزئیات فناوری پیشرفته هوش مصنوعی بپردازد. نخستین همایش«مهندسی با رویکرد هوش مصنوعی، فناوری و توسعه دانش بنیان در صنایع پایین دستی نفت» اسفند امسال به میزبانی این شرکت برگزار خواهد شد. پژوهشگران و صاحب نظران حاضر در این همایش، بر اساس محورهای طراحی و ساخت، فناوری و توسعه دانش بنیان، سلامت، ایمنی و محیط زیست، علوم دانشگاهی، پژوهش و نوآوری در صنعت نفت و ضرورت تدوین نظام ملی فناوری و نوآوری انرژی در کشور به ارائه نظر می پردازند.
به منظور استفاده از هوش مصنوعی و ایجاد فرهنگ استفاده از این فناوری، کمیته هوش مصنوعی در ۹۰ درصد شرکت های زیرمجموعه شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی تشکیل شده است. همچنین تشکیل کمیته هوش مصنوعی از جمله اقدام های مهم انجام شده در شرکت ملی پخش فراورده های نفتی است؛ زیرا این فناوری، نقشی بسزا در زنجیره تولید، ذخیره سازی، نقل و انتقال و توزیع فراورده های این شرکت دارد، همچنین بحث هوشمندسازی نواحی در دستور کار شرکت ملی پخش است تا با استفاده از این روش، تمام وظایف نواحی بدون دخالت نیروی انسانی و سخت افزار انجام شود.
بی تردید این پایان راه نیست و وزارت نفت و شرکت های زیرمجموعه آن در همه بخش ها از جمله پالایش و پخش فراورده های نفتی، تلاش خواهند کرد طی فرصت باقیمانده از فعالیت خود در دوره جدید، مسیر عبور از چالش های باقیمانده از گذشته را هموار کنند.