نقش آفرینی انجمن های ایرانی د ر شکل گیری نهاد تایید صلاحیت برای صنعت نفت ایران
امید واری برای تایید مجوز AB
مشعل| موضوع ساخت د اخل و حمایت از سازند گان د اخلی د ر صنعت نفت، قد متی چند د هه د ر صنعت نفت کشور د ارد ؛ اما آنچه د ر چند سال اخیر محقق شد ه، چند برابر همه این سال ها بود ه است، به طوری که طی سه سال اخیر شاهد جهشی چشمگیر د ر حوزه ساخت د اخل و استاند ارد سازی تجهیزات و قطعات ساخت د اخل بود ه ایم، به نحوی که علاوه بر تامین نیاز د اخلی د ر شرایط تحریم، زیرساختی اساسی برای صاد رات این تجهیزات و قطعات هم فراهم شد ه است. د ر این مد ت، وزارت نفت و زیرمجموعه های مرتبط با موضوع ساخت د اخل و بومی سازی تجهیزات و قطعات، تلاش زیاد ی د ر رفع موانع اجرایی، حقوقی و قرارد اد ی، سرمایه گذاری، تامین مالی و... بخصوص برای شرکت های نوآور ، فناور و د انش بنیان د اشته و شاهد تغییرات و اصلاحات زیاد ی د ر این مسیر بود ه ایم.
د ر حال حاضر بخش قابل توجهی از مشکلات قانونی همکاری شرکت های فناور و د انش بنیان برای ساخت د اخل و ساخت بار اول حل شد ه و ابلاغ د ستورعمل ساخت بار اول، راه را بد ون هیچ محد ود یتی برای همه سازند گان باز کرد ه است. با این حال هنوز د ر این مسیر برای رسید ن به سطح مورد نظر و قابل رقابت با بازارهای جهانی و منطقه ای نیازمند ی هایی وجود د ارد که یکی از مهم ترین آنها، استاند ارد سازی این تجهیزات و قطعات و د سترسی به آزمایشگاه ها و موسسه های مرجع برای اخذ تایید یه های لازم است.
به دنبال تسهیل فرایند تائید صلاحیت و اخذ گواهینامه
د ر روند کلی ساخت د اخل اقلام مورد نیاز صنعت نفت، د و سمت وجود د ارد ؛ یک سو شرکت های د انش بنیان و فناور قرار د ارند و اقلام مورد نیاز را می سازند و د ر سوی د یگر، کارفرمایان یا شرکت های زیرمجموعه صنعت نفت هستند که باید آن کالا و تجهیزات را د ر تاسیسات و مجتمع خود استفاد ه کنند .
اما مساله مهم پس از طی همه مراحل، اعتماد به کیفیت و کارایی این اقلام است تا کارفرما با اطمینان از صفر بود ن خطر، آن را د ر تاسیسات و بخش های مختلف به کار گیرد که اخذ تایید یه از مراجع رسمی و ذیصلاح، آزمایشگاه های مرجع و تایید شد ه یکی از راه های کسب این اطمینان است.
غلامرضا خوانساری، مد یرکل نظام تامین و تجاری سازی فناوری وزارت نفت، چند ی قبل د ر گفت وگو با «مشعل» با اشاره به زمانبر بود ن برخی روند ها د ر ساخت د اخل گفت: هزینه های صد ور گواهی کیفیت بین الملل از خارج کشور برای شرکت های د انش بنیان سازند ه د اخلی قابل توجه بود ؛ اما با اقد اماتی که د ر این مد ت برای اخذ گواهی ها د ر د اخل کشور انجام شد ه، این روند کاهشی چشمگیر خواهد د اشت.
وی افزود : از سوی د یگر فرایند گواهینامه بین المللی برای شرکت هایی که صاد رات کالا د ارند نیز تسهیل می شود . همچنین د ر حال حاضر سازمان ملی استاند ارد ، به عنوان مرکز اعتبارد هی بین المللی د ر کشور فعال است و ما به د نبال آن هستیم که انجمن نفت ایران هم به عنوان مرکز ارتباط د هی بین المللی به نظام بین المللی کیفیت وصل شود . برای د ستیابی به این هد ف، مذاکراتی انجام و مجوزها و تایید یه هایی گرفته شد ه که امید واریم بزود ی اولین تایید یه ها برای انجمن نفت به نتیجه برسد .
وی با تاکید بر اینکه به واسطه این تغییرات د ر تعیین کیفیت استاند ارد ها، برنامه ای برای ساماند هی آزمایشگاه های مورد استفاد ه د ر صنعت نفت هم د ر د ستور کار قرار گرفته است، افزود : با اینکه این آزمایشگاه ها گواهینامه ایزو 17025 بین المللی د ارند ؛ اما از قابلیت خد مات د هی به تجهیزات صنعت نفت د ر سطح کیفیت بالا برخورد ار نیستند و ما مجبور شد ه ایم این آزمایشگاه ها را ساماند هی و پایش مجد د کنیم تا میزان حواد ث د ر مجموعه صنعت نفت به حد اقل برسد .
خوانساری د ر اد امه گفت: د ستورعمل این برنامه صاد ر شد ه و د ر مرحله تامین بود جه است و به محض اینکه تامین شود ، فرایند ارزیابی ها شروع خواهد شد . فکر می کنم بزود ی اولین فهرست آزمایشگاه های مورد تایید وزارت نفت را ابلاغ کنیم تا چهار شرکت اصلی از آن استفاد ه کنند .
وی با تاکید بر اینکه با این رویکرد کلی د رباره نظام ارزیابی عملکرد ها، انجمن نفت به عنوان یک سرمایه مورد بازیابی قرار می گیرد و کارکرد ی مهم پید ا می کند ، افزود : این انجمن می تواند موقعیت مستقل و چابک خود را حفظ و همزمان سیاستگذاری های صنعت نفت را پیاد ه کند . با توجه به اینکه عضو انجمن صنعت نفت ایران هستم، سیاستگذاری هایی را هم د ر حال تد وین د اریم تا برای صنعت نفت کاربرد بیشتری د اشته باشد .
د رخواست تاسیس AB ایرانی د ر حال بررسی است
د ر همین خصوص، نظام الد ین برزگری، مشاور معاونت پژوهش و فناوری د ر حوزه استاند ارد سازی وزارت نفت و عضو انجمن نفت ایران د ر گفت وگو با «مشعل» با اشاره به اقد امات موثر وزارت نفت د ر استاند ارد سازی تجهیزات و قطعات ساخت د اخل و تسهیل این فرایند د ر د اخل کشور گفت: اقد ام وزارت نفت برای پیگیری و د ر اولویت گذاشتن موضوع ساخت د اخل، موثر و مثبت بود . از سال ها قبل اقلام عمد ه ای که د ر صنعت نفت کاربرد زیاد ی د اشت، از خارج وارد می شد ؛ اما با توجه به تصمیمات کلانی که گرفته شد ، این روند از کاهشی چشمگیر برخورد ار شد ه است.
برزگری با اشاره به تشکیل شورای راهبرد ی ساخت د اخل د ر وزارت نفت اظهار کرد : د ر این مد ت، موضوع استاند ارد های ساخت د اخل جد ی و تلاش شد نهاد صد ور گواهینامه کیفیت برای صنعت نفت تشکیل شود و انجمن نفت ایران را هم مسئول پیگیری برای صد ور این گواهی کرد ند .
مشاور معاونت پژوهش و فناوری د ر حوزه استاند ارد سازی وزارت نفت افزود : تاکید وزارت نفت بر این است که تشکیلات و نهاد ی برای تایید صلاحیت به عنوان
( AB (Accreditation Body شکل بگیرد و چند زیرمجموعه نظارتی، شرکت های بازرسی و آزمایشگاه های مرجع را د ر ذیل خود قرار د هد تا فرایند تایید صلاحیت انجام شود .
وی با اشاره به حمایت معاونت مهند سی و فناوری وزارت نفت برای پیشبرد این هد ف گفت: روند پیگیری ها خوب پیش رفته و به نظر می رسد د ر د وره د و ساله ای که آغاز کرد ه ایم، بتوانیم به این AB برسیم. همچنین امکان همکاری با وزارت نیرو برای اجرای این نهاد AB وجود د ارد تا د ر هر د و حوزه نفت و نیرو فعالیت کنیم.
عضو انجمن نفت ایران با تاکید بر اینکه شکل گیری این نهاد ، کار بزرگی برای صنعت نفت خواهد بود و د یگر نیازی به آزمایشگاه های خارج از کشور نخواهیم د اشت، گفت: گرفتن این تصمیم بزرگ کار سختی بود و امید واریم پیگیری ها د ر آیند ه نزد یک به نتیجه برسد و شرکت های زیرمجموعه صنعت نفت از مزایای آن بهره ببرند .
برزگری افزود : اخذ مد ارک و تایید یه ها از مرحله «اپک - آسیا پسفیک» عبور کرد ه و به اتحاد یه بین المللی اعتبارسنجی آزمایشگاه ها یا ILAC رسید ه است. 80 کشور د ر این اتحاد یه عضو هستند و اطلاعات ایران هم د ر حال بررسی است و اگر از این مرحله هم تایید یه بگیریم، می توانیم تا پایان سال AB صنعت نفت ایران را تاسیس کنیم.
مشاور معاونت پژوهش و فناوری د ر حوزه استاند ارد سازی وزارت نفت با بیان اینکه د اشتن چنین نهاد ی د ر د اخل کشور، بخصوص د ر شرایط تحریمی، تاثیر زیاد ی بر روند ساخت د اخل و تامین تجهیزات مورد نیاز د ارد ، افزود : د ر مد ت تحریم نمی توانستیم از API و سایر استاند ارد های بین المللی استفاد ه کنیم؛ اما با راه اند ازی AB صنعت نفت د ر ایران، آزمایشگاه مرجع به روزرسانی می شود و می توانیم شرکت های بازرسی معتبر هم د اشته باشیم. این نهاد علاوه بر توسعه ساخت د اخل، تاثیر زیاد ی بر روند صاد رات و اعتبار محصولات و تجهیزات ایرانی هم خواهد د اشت.