یک تیر و د و نشان عرضه گواهی صرفه جویی گاز د ر بورس انرژی به هد ف نشست
راهکاری نوین د ر کاهش ناترازی
فاطمه د هقان| معاملاتی کرد ن اوراق گواهی صرفه جویی گاز د ر بورس از جمله راهکارهای بهینه سازی انرژی د ر کشور به شمار می رود که به تازگی راه اند ازی شد ه است؛ راهکاری نوین که به سرمایه گذاران د ر پروژه های بهینه سازی مصرف انرژی و صرفه جویی گاز این امکان را می د هد تا میزان صرفه جویی حاصل را برای یک د وره معین د ر اختیار د اشته باشند و با عرضه آن د ر تابلوی گواهی صرفه جویی انرژی بازار اوراق بهاد ار بورس انرژی، از د رآمد حاصل از آن بهره مند شوند .
از سوی د یگر، یکی از چالش های مهم پیش روی طرح های بهینه سازی، محد ود یت منابع مالی د ر د سترس به منظور پیشبرد طرح های توسعه ای د ر این حوزه است که عرضه گواهی صرفه جویی گاز و توسعه بازار آن، از شیوه ها و ابزاری مطمئن د ر تأمین مالی و بازگشت سرمایه پروژه های بهینه سازی محسوب می شود .
خبرنگار «مشعل» د ر واکاوی اقد ام زیرساختی بهینه سازی مصرف انرژی، با ساجد کاشفی، مد یر انرژی و کربن شرکت ملی گاز ایران گفت وگو کرد ه است که د ر اد امه می آید .
پذیرش معامله اوراق گواهی صرفه جویی گاز د ر بورس انرژی، از جمله اقد ام هایی است که به تازگی آغاز شد ه است، به نظر شما ضرورت این اقد ام چه بود ؟
برای کاهش ناترازی تولید و مصرف گاز، راهکارهای مختلفی د ر حوزه عرضه و تقاضای گاز طبیعی وجود د ارد که مزیت هایی همانند د سترسی بیشتر و بازد هی د ر کوتاه مد ت، بهینه سازی مصرف و مد یریت تقاضا را از د یگر راهکارها متمایز کرد ه است.
با توجه به اینکه شاخص شد ت انرژی د ر کشور ما از میانگین جهانی بسیار بیشتر است، با ایجاد زیرساخت های لازم برای راه اند ازی بازار بهینه سازی انرژی، می توان از فشار تقاضای گاز کاست و گاز صرفه جویی شد ه را به د یگر بخش های مولد اقتصاد ملی عرضه کرد .
اما نباید فراموش کرد که یکی از چالش های مهم پیش روی طرح های بهینه سازی، محد ود یت منابع مالی د ر د سترس به منظور پیشبرد طرح های توسعه ای د ر این حوزه است که عرضه گواهی صرفه جویی گاز و توسعه بازار آن، یکی از شیوه ها و ابزاری مطمئن د ر تأمین مالی و بازگشت سرمایه پروژه های بهینه سازی است.
نحوه عرضه اوراق گواهی صرفه جویی د ر مصرف گاز و تأثیرگذاری آن د ر بهینه سازی مصرف انرژی را چگونه ارزیابی می کنید ؟
د ر این روش، سرمایه گذار د ر پروژه های بهینه سازی سرمایه گذاری می کند و گاز صرفه جویی شد ه به سبب اجرای این پروژه ها د ر قالب گواهی صرفه جویی د ر اختیار او قرار می گیرد . به عبارت د قیق تر، سرمایه گذار مالک گاز صرفه جویی شد ه می شود و می تواند این گواهی ها را د ر بازار بورس انرژی عرضه کند .
به طور طبیعی، گواهی صرفه جویی گاز د ر فصل سرما و د وره اوج مصرف، متقاضیان زیاد ی خواهد د اشت، از این رو یکی از سیاست ها و برنامه های مهم شرکت ملی گاز ایران، ایجاد بازار برای گواهی صرفه جویی د ر د وره غیر اوج است. برای این منظور، پیگیری احیای ظرفیت ماد ه ۲۶ قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی و هد ایت صنایع به رعایت معیارهای مصرف انرژی د ر د ستور کار است، به گونه ای که صنایعی که مصرف گاز آنها بیشتر از معیار مصرف انرژی باشد ، ملزم به تهیه و ارائه گواهی صرفه جویی گاز خواهند شد .
پیش از این هم بحث بهینه سازی موتورخانه های بخش خانگی، د ولتی و آموزشی و همچنین جایگزینی بخاری های هوشمند مطرح شد ه بود . این طرح تا چه میزان موفقیت آمیز بود ه است؟
اجرای رایگان طرح اصلاح و بهینه سازی موتورخانه ها از سال ۱۳۹۹ از سوی شرکت ملی گاز ایران پیاد ه شد که این طرح برای مشترکان مسکونی، تجاری، عمومی و گرد شگری د ر حال اجراست و تاکنون ۹۳ هزار و ۹۷۴ واحد موتورخانه بهسازی شد ه که از این تعد اد ، ۴۴ هزار و ۳۵۶ واحد موتورخانه مربوط به واحد های مسکونی، تجاری و گرد شگری بود ه و ۴۹ هزار و ۶۱۸ واحد موتورخانه نیز مربوط به واحد های اد اری است.
تاکنون ۳۰۸ میلیارد تومان برای این پروژه هزینه شد ه و بهسازی موتورخانه ها از طریق عایق کرد ن لوله ها و تجهیزات تنظیم مشعل، نصب د ستگاه ضد رسوب، تعمیرات شیرآلات و پمپ انجام شد ه است. از سویی طبق مصوبه شورای اقتصاد ، برای این تعد اد موتورخانه بهسازی شد ه، سالانه حد ود ۵۵۲ میلیون مترمکعب صرفه جویی گاز پیش بینی می شود .
یک نکته مهم د ر خصوص طرح بهسازی موتورخانه ها آن است که مد یریت انرژی و کربن شرکت ملی گاز ایران د ر حال طراحی و بررسی فنی و اقتصاد ی مد لی است که بتوان این طرح را د ر قالب بازار بهینه سازی انرژی و محیط زیست پیاد ه کرد تا هم میزان تحقق صرفه جویی د ر هر یک از این پروژه ها د قیق تر محاسبه شود و هم منافع حاصله برای سرمایه گذاران د ر این طرح افزایش یابد ؛ به گونه ای که بستر توسعه سرمایه گذاری د ر این طرح بیش ازپیش فراهم شود .
د رباره مد یریت کربن، همچنین کاهش مشعل سوزی چه اقد ام هایی انجام شد ه یا مد نظر است؟
د ر خصوص کاهش مشعل سوزی، انجام برخی اقد ام های کوتاه مد ت شامل اصلاحات، ضروری است که بر اساس برنامه ریزی ها، امید واریم د ر آیند ه نزد یک شاهد به ثمر رسید ن این اصلاحات باشیم.
از سوی د یگر، گاز مشعل باقیماند ه بیشتر پالایشگاه های گازی د ر قالب مزاید ه به فروش رسید ه و اقد ام های اولیه برای فروش بیشترد ر حال انجام است که امید واریم تا پایان سال ۱۴۰۵، مشعل سوزی به حد اقل ممکن کاهش یابد .