تصویب ۳۶ میلیارد دلار طرح برای بهینه سازی
اوجی گفت: این طرح ها در شورای اقتصاد مصوب شده که ارزش آنها ۳۶ میلیارد دلار است تا مصرف انرژی در کشور کاهش یابد.
وی تأکید کرد: به لطف الهی و خواسته شهید جمهور، مصرف را در کشور مدیریت و بهینه کردیم.
وزیر نفت ادامه داد: رونمایی امروز نیز نمونه اجرای طرح های بهینه سازی است، درحالی که طرح های بهینه سازی در دولت های گذشته هم وجود داشت؛ اما مغفول مانده بودند. اوجی به بهینه سازی رایگان موتورخانه ۴۵۰ مجتمع مسکونی از سوی شرکت ملی گاز ایران اشاره و تأکید کرد: در گذشته، ابتدا باید طرح های صرفه جویی اجرا می شد و پس از اجرا، از محل آن صرفه جویی، سرمایه گذاری انجام شده را بازپرداخت می کردیم؛ اما در دولت سیزدهم حساب بهینه سازی مصوب و گره های اجرای طرح باز شد. وی یادآور شد: امروز طرح های بهینه سازی در هر بخشی مانند حمل ونقل، صنایع، نیروگاه ها و بخش تجاری از سوی سرمایه گذاران اجرا می شود.
استفاده از توانمندی دانش بنیان ها
وزیر نفت با یادآوری اینکه استفاده از شرکت های دانش بنیان در زمینه کاهش مصرف انرژی و جلوگیری از اتلاف انرژی در صنایع می تواند برای کشور سودآوری بسیاری داشته باشد، گفت: طی دهه های اخیر طرح های بزرگی مانند بهینه سازی مصرف انرژی و جمع آوری گازهای همراه نفت مغفول مانده بودند.
اوجی با بیان اینکه دولت سیزدهم در سه سال اخیر، توانست با سرمایه گذاری حدود پنج میلیارد دلاری با توجه به تأکیدهای رئیس جمهوری شهید ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار مترمکعب از گازهای همراه نفت خام را در جنوب و غرب کشور جمع آوری کند، ادامه داد: در زمینه دیگر طرح های کلان صنعت نفت مانند فاز ۱۴ پارس جنوبی، فاز دوم پالایشگاه آبادان و فاز ۱۱ پارس جنوبی، شاهد تحولات عظیمی بودیم. فاز ۱۱ حداقل ۲۰ سال در کشور میان شرکت های غربی و شرقی دنیا دست به دست شده بود که با همت کارشناسان ایرانی به بهره برداری رسید. وی با اشاره به حضور خود در مجمع اخیر کشورهای صادرکننده گاز (جی ای سی اف) گفت: مدیرعامل شرکت توتال فرانسه در این نشست نزد بنده آمد و با تعجب از من پرسید که واقعاً شما فاز ۱۱ را افتتاح کردید؟ ایران اکنون روزانه ۱۵ میلیون مترمکعب گاز از این فاز برداشت می کند و این رقم تا چند سال آینده به روزانه ۵۰میلیون مترمکعب خواهد رسید. در مجمع اخیر جی ای سی اف میانگین افزایش تولید گاز ایران در سال ۲۰۲۳ حدود پنج درصد اعلام شد، درحالی که این رقم در کشور دیگری 2.5 درصد بوده است.
وزیر نفت با اشاره به مذاکرات انجام شده با روسیه طی یک سال و نیم اخیر به منظور امضای توافقنامه ترانزیت و انتقال گاز روسیه از خاک ایران به کشورهای همسایه توضیح داد: ایران می تواند با انتقال این گاز در سرزمین خود، انقلاب اقتصادی و صنعتی ایجاد و امنیت انرژی همسایگان خود را تأمین کند.
اوجی درباره برخی ابهام های مطرح شده از سوی تعدادی از مسئولان درباره اینکه پول نفت صادراتی چه می شود، تصریح کرد: پرداخت بدهی های به ارث رسیده از دولت گذشته، تنها بخشی از هزینه کرد پول نفت بوده است. برای نمونه، شرکت ملی گاز ایران در آغازبه کار دولت سیزدهم، یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار بدهی به کشور ترکمنستان داشت و سقف معاملات گازی با این کشور از چند میلیارد دلار در سال به ۲۰۰ میلیون دلار کاهش یافته بود که در همان هفته های نخست، مذاکرات فشرده با این کشور آغاز و بدهی پرداخت شد. هزینه واردات کالاهای اساسی و دارو، کالابرگ و یارانه نقدی طی سه سال اخیر با پول نفت صادراتی پرداخت می شود.
وی ادامه داد: یادمان نرود مبالغ مورد نیاز برای افزایش یارانه نقدی از ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان به ۳۰۰ تا ۴۰۰هزار تومان از محل صادرات نفت تأمین شده، درحالی که هزینه پروژه های مسئولیت اجتماعی که در دولت های گذشته در صنعت نفت چهار هزار میلیارد تومان بود، امروز به ۴۴ هزار میلیارد تومان رسیده است.
تداوم صادرات نفت ایران با وجود تشدید تحریم ها
وزیر نفت با یادآوری تشدید تحریم های صادرات نفت در سه سال اخیر و تداوم صادرات نفت با وجود این تحریم ها تأکید کرد: بنده نه اصولگرا هستم و نه اصلاح طلب. بنده مطیع دستورهای مقام معظم رهبری هستم و به نمایندگی از کارکنان صنعت نفت، اجازه نمی دهم دستاوردهای ۳۰۰ هزار کارمند این صنعت در سه سال اخیر پایمال شود. کسانی که عملکرد صادرات نفت ایران را زیر سؤال می برند و ادعا می کنند ما نفت را با تخفیف می فروشیم، یک روز هم نمی توانند روی سکوهای دریایی و مناطق عملیاتی کار کنند. بدانید که تخفیف های اعمال شده به مشتریان بین المللی از تعداد انگشتان یک دست هم کمتر است.
اوجی تصریح کرد: برخی می گویند کشور چین نفت خام ایران را به هر قیمتی که بخواهد می خرد، این طور نیست. نمی توانم همه مسائل را بازگو کنم. چرا ناسپاسی می کنید و شاکر خداوند و کارکنان این صنعت بزرگ نیستید. این کارکنان اجازه ندادند با وجود سه بار حمله تروریستی و سایبری، یک ساعت هم در تأمین انرژی کشور وقفه بیفتد.
وی با تأکید بر اینکه با توجه به ریل گذاری انجام شده در زمینه صادرات نفت خام، هر دولتی که در آمریکا روی کار بیاید، این صادرات ادامه خواهد شد، افزود: پایانه های نفتی، نفتکش ها و حساب های مالی شرکت ملی نفت ایران را هر روز درگیر یک تحریم جدید کردند؛ اما همکاران من هر بار با روش های تازه، نفت را صادر کردند.
وزیر نفت در پایان با اشاره به جذب سرمایه گذاری پنج میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلاری خارجی در سه سال اخیر در کنار استفاده از توان مالی داخلی مانند هلدینگ ها گفت: برای نمونه، هم اکنون هفت میدان نفتی ایران از سوی شرکت های روسی در حال توسعه است که از محل این توسعه ها ۲۲۰ هزار بشکه به تولید نفت ایران افزوده شد.
فرصتی برای کاهش ناترازی انرژی
علی نقوی، مدیرعامل بورس هم در این آیین درباره تاریخچه این اقدام توضیح داد: ایجاد بازار بهینه سازی مصرف انرژی و محیط زیست با مصوبه شورای عالی انرژی در سال ۱۳۹۶ در دستور کار قرار گرفت و با تأخیر بسیار، دستورالعمل های اجرایی این بازار در مرداد ۱۴۰۰ به تصویب شورای عالی انرژی رسید. وی ادامه داد: بورس انرژی ایران هم به منظور اجرای این مصوبات، اقدام به طراحی گواهی صرفه جویی انرژی کرد و پس از موافقت کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار با این ابزار به لحاظ شرعی، گواهی صرفه جویی انرژی به عنوان ابزار مالی جدید بازار سرمایه، از سوی شورای عالی بورس و اوراق بهادار تصویب شد و در پی آن، مقررات لازم برای پذیرش، معاملات و تسویه آن به تصویب هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار و شورای عالی بورس رسید.
مدیرعامل بورس انرژی ایران، گواهی صرفه جویی انرژی را یک ابزار جدید مالی و یک اوراق بهادار دانست که حجم مشخصی از یک حامل انرژی صرفه جویی شده را نمایندگی می کند. این گواهی دو نوع دارد که یکی گواهی صرفه جویی محقق شده و دیگری گواهی صرفه جویی تأمین مالی نام دارد. گواهی صرفه جویی محقق شده مربوط به زمانی است که یک سرمایه گذار برای اجرای یک پروژه صرفه جویی اقدام کرده و صرفه جویی تحقق پیدا کرده است.
به گفته نقوی، گواهی صرفه جویی گاز در دو نماد اوج و غیر اوج منتشر شده و دارندگان گواهی اوج بار، این امکان را دارند تا در نیمه دوم سال که پیک مصرف گاز در کشور است، با اعلام قبلی به شرکت ملی گاز ایران، از شمول مقررات قطعی گاز خارج شوند، ضمن اینکه به صنایع کمک می کند ضمن منتفع شدن از سایر مزایا، در ایام پیک مصرف به تولید محصولات خود ادامه داده و از زیان تعطیلی های ناشی از برنامه های مدیریت مصرف جلوگیری کنند.
وی خاطرنشان کرد: قانونگذار با هدف توسعه و تعمیق بازار بهینه سازی انرژی و محیط زیست و به منظور تسهیل سرمایه گذاری در طرح های بهینه سازی مصرف انرژی، مصرف برق و گاز از محل تحویل دارایی پایه گواهی های صرفه جویی انرژی را معاف از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده کرده است.
صدور معادل 10 میلیارد مترمکعب گواهی صرفه جویی
اینکه چه میزان مجوزهای لازم برای انتشار و عرضه گواهی صرفه جویی قرار است در بورس صادر شود هم پرسشی است که مجید چگنی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در آیین رونمایی از بازار بهینه سازی انرژی و محیط زیست و آغاز معاملات گواهی صرفه جویی گاز در بورس انرژی به آن اشاره کرد و گفت: بر اساس تبصره ۴ قانون بودجه سال ۱۴۰۳، وزارت نفت مکلف شده است تا مبلغ چهار همت گواهی صرفه جویی انرژی برای پروژه های بهینه سازی، بویژه بهینه سازی موتورخانه ها صادر کند. تاکنون مجوزهای لازم برای انتشار و عرضه گواهی صرفه جویی به میزان ۱۲۵ میلیون مترمکعب گاز طبیعی در بورس انرژی دریافت کرده ایم که ۵۰میلیون مترمکعب آن امروز عرضه می شود و مابقی را نیز طی روزهای آتی عرضه خواهیم کرد.
وی ادامه داد: طبق آیین نامه بازار بهینه سازی انرژی و محیط زیست، سقف در نظر گرفته شده برای صدور گواهی صرفه جویی، تا ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز است که با اجرای پروژه های بهینه سازی به مرور زمان عرضه خواهد شد.
معاون وزیر نفت در امور گاز در ادامه، با اشاره به سه پروژه ای که مجوز صدور گواهی صرفه جویی برای آنها از سوی سازمان برنامه وبودجه صادر شده، افزود: این پروژه ها شامل جایگزینی چهارمیلیون و ۱۰۰ هزار دستگاه بخاری کم مصرف با بخاری های پرمصرف بوده که طی پنج سال، حدود ۹ میلیارد مترمکعب صرفه جویی را دربر خواهد داشت.
به گفته چگنی، تبدیل کوره های تونلی به هافمن در صنعت آجر که با همکاری معاونت علمی رئیس جمهوری در حال پیگیری است و پروژه استفاده از اتلاف حرارتی نیروگاه تولید برق ارم شهر واقع در شهرک صنعتی فرهنگیان تهران به منظور تأمین گرمایش، از دیگر مواردی است که مجوز انتشار گواهی صرفه جویی برای اجرای آنها از سازمان برنامه وبودجه اخذ شده است.
وی با بیان اینکه همزمان با عرضه نخستین گواهی صرفه جویی، تفاهمنامه تعویض یک میلیون دستگاه بخاری با بازده بالا به جای بخاری های با بازدهی کم، میان شرکت بازرگانی گاز ایران با یک شرکت توانمند داخلی منعقد و بزودی اجرایی می شود، تصریح کرد: شرکت ملی گاز ایران همه تلاش خود را برای استفاده از ظرفیت و توان تولیدکنندگان داخلی برای اجرای طرح تعویض بخاری ها به کار خواهد بست.
از رأی اعتماد به وزیر نفت دولت سیزدهم پشیمان نیستیم
در این آیین، رمضانعلی سنگدوینی، نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی نیز یکی از سخنرانان بود که در آن، عملکرد وزارت نفت دولت سیزدهم، بویژه وزیر نفت را مایه مباهات دانست و گفت: اقدام های مطلوبی طی این سه سال در بخش نفت و گاز انجام شده است. به همین دلیل می گویم از رأی اعتماد به وزیر نفت دولت سیزدهم پشیمان نیستیم و به این رأی افتخار هم می کنیم و اعتماد به وی مایه افتخار ماست.
وی افزود: امروز ۹۸درصد شهرهای کشور و ۸۸درصد روستاها گازرسانی شده اند؛ رکوردی که در هیچ کجای دنیا وجود ندارد. صنعت نفت به هر جای این کشور پا گذاشته، گازرسانی به آن نیز در اولویت بوده است.
نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس یادآور شد: توسعه میدان گازی فاز ۱۴ پارس جنوبی به دست متخصصان ایرانی، بهره برداری از فاز ۲ پالایشگاه آبادان، گازرسانی به سیستان وبلوچستان و بسیاری موارد دیگر، بخشی از اقدام های اساسی وزارت نفت در دولت سیزدهم است. در حوزه دیپلماسی انرژی هم اقدام های مؤثری انجام داده که توافقنامه گازی ایران و روسیه نمونه آن است که برای تبدیل شدن ایران به قطب گازی منطقه گام بزرگی است. ایران خطوط انتقال گاز و ایستگاه های تقویت فشار بسیار قوی دارد و می تواند انقلابی در ترانزیت انرژی ایجاد کند.
سنگدوینی با بیان اینکه تحویل سپرده صرفه جویی گاز به خریداران آغاز تحولی عظیم در بورس است، گفت: در این مسیر افزون بر وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران، وزارتخانه های نیرو، صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی نیز باید وارد کار شوند، ضمن اینکه اگر مردم متوجه شوند صرفه جویی برای آنها سودمند است، بی شک در این مسیر همکاری خواهند کرد. هرچه صرفه جویی کنیم، می توانیم به صادرات ایران بیفزاییم و این برای کشور نیز سودمند است.