گاز بر تابلوی بورس نقش بست
آغاز معاملات اوراق گواهی صرفه جویی گاز در بازار سرمایه
فاطمه دهقان یکی از کارآمدترین ابزارهای مدیریت تراز تولید و مصرف انرژی، بهینه سازی انرژی است که با برنامه ریزی ها، پیگیری ها و اقدامات صورت گرفته و تدابیر وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران در دولت مردمی سیزدهم، راهکارهای بسیاری در این حوزه اجرایی شد که تازه ترین آن، معاملاتی کردن اوراق گواهی صرفه جویی گاز در بورس است. ابزار نوینی که می رود تا تحقق شعار سال ۱۴۰۳ یعنی مشارکت مردمی (جهش تولید با مشارکت مردم) و همچنین انتفاع مصرف کنندگان نهایی گاز طبیعی در طرح هایی مانند مردمی سازی صرفه جویی و پویش های مصرف بهینه را به همراه بیاورد. در واقع، اوراق بهادار گواهی صرفه جویی گاز، نشان دهنده حق مالکیت بـر مـقـدار مشخصی از حجم گاز صرفه جویی شده در یک دوره زمانی مشخص است که در بـازار بهینه سازی انرژی و محیط زیست قابل معامله است و به استناد ماده ۳ مصوبات مورخ اول آبان ۱۴۰۲ شورای عالی انرژی کشور، دارنده گواهی صرفه جویی انرژی امکان دریافت انرژی صرفه جویی شده را دارد.
در این مصوبه، وزارتخانه های نفت و نیرو مکلف به تحویل حامل انرژی صرفه جویی شده به خریداران این گواهی هستند. همچنین به موجب این ماده، در زمان اوج مصرف، دارنده گواهی های صرفه جویی، به میزان گواهی خریداری شده، مشمول برنامه مدیریت مصرف وزارتخانه های نیرو و نفت نمی شود.
پرداخت پاداش صرفه جویی گاز به مشترکان
جواد اوجی، وزیر نفت در آیین رونمایی از آغاز معاملاتی کردن گواهی صرفه جویی گاز در بورس که روز سه شنبه ۱۲ تیر با حضور مجید چگنی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، علی نقوی، مدیرعامل بورس، نمایندگان مجلس و جمعی از مدیران ارشد صنعت گاز در تابلو بورس انرژی ایران برگزار شد، با تأکید بر سرمایه گذاری های انجام شده در سه سال اخیر در صنعت نفت، بیان کرد: اگر در این صنعت سرمایه گذاری نمی شد، به ونزوئلایی تبدیل می شدیم که تولید نفت چهار میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه ای آن به ۳۰۰ هزار بشکه می رسید.
وی با یادآوری اینکه در آغازبه کار دولت سیزدهم، تولید نفت ایران روزانه دو میلیون و ۱۰۷ هزار بشکه بود، ادامه داد: به همت کارکنان صنعت نفت، این حجم تولید امسال به روزانه سه میلیون و ۵۷۰ هزار بشکه رسیده است.
وزیر نفت با اشاره به اینکه تولید نفت در سه سال اخیر ۶۰درصد افزایش یافته است، تصریح کرد: صادرات نفت از روزانه ۱۸۲ میلیون بشکه در سال ۱۳۹۸ به ۵۶۵ میلیون بشکه در سال ۱۴۰۲ رسید. اوجی گفت: همچنین ارزش صادرات نفت و میعانات گازی و دیگر فراورده های نفتی و پتروشیمی ایران نیز از ۱۰ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار در سال ۱۳۹۸ به ۳۶ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۲ رسید. به عبارت دیگر، در این زمینه رشد ۳.۵ برابری داشته است.
وی با بیان اینکه طرح های قابل قبولی در شورای اقتصاد به ارزش ۳۶ میلیارد دلار در سه سال اخیر در زمینه بهینه سازی در همه بخش ها مصوب شده است، افزود: امروز برای نخستین بار سه هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان پاداش صرفه جویی به مشترکان گاز پرداخت می شود که این منابع از صرفه جویی های انجام شده به دست آمده است.
آغاز مسیر افزایش صادرات نفت در دولت سیزدهم
وزیر نفت گفت: سرمایه گذاری از موضوع های مهم در صنعت نفت است و در جریان اخذ رأی اعتماد از مجلس نیز همواره تأکید کردم که سرمایه گذاری در صنعت نفت از نان شب واجب تر است.
اوجی با اشاره به اینکه صادرات نفت ایران در دولت دوازدهم بشدت کاهش یافته بود و پیش بینی می شد در ماه های پس از آن نیز روند کاهش صادرات نفت ادامه یابد، افزود: آقای زنگنه، وزیر نفت دولت گذشته، برای تداوم روند تولید گاز در کشور، هر ۶ ماه یک بار به سران سه قوه گزارش می داد تا مجوز خرید ۱۲ نفتکش بزرگ را برای ذخیره سازی نفت و میعانات گازی روی آب دریافت کنند.
وی ادامه داد: آقای زنگنه به من گفت راهی جز ذخیره سازی روی آب نداریم؛ زیرا نفت و میعانات گازی فروش نمی رود.
وزیر نفت با بیان اینکه با توجه به شرایط آن روز، من هم در شهریور ۱۴۰۰ به سران سه قوه برای دریافت مجوز خرید ۶ نفتکش بزرگ نامه نوشتم، گفت: این در حالی بود که برای افزایش تولید و صادرات نفت و میعانات گازی در دولت سیزدهم برنامه داشتیم؛ اما در کوتاه مدت برای تداوم تولید گاز، افزایش ذخیره سازی ضروری بود.
وی با اشاره به نشست با سران سه قوه در شهریور ۱۴۰۰ افزود: آقای قالیباف در آن نشست گفت شما هم مسیر دولت گذشته را می روید؛ اما در پاسخ اعلام کردم مسیر افزایش صادرات را آغاز کرده ایم.
نفتکشی برای ذخیره سازی روی آب نخریدیم
وزیر نفت به تغییر مصرف و روند صادرات نفت و میعانات گازی در دولت سیزدهم اشاره کرد و ادامه داد: با وجود مجوز سران سه قوه، یک کشتی نیز به این منظور نخریدیم و از شهریور ۱۴۰۰ تولید میعانات گازی، با مصارف و صادرات، هم تراز شد.
اوجی با تأکید بر اینکه در آن زمان ۸۷ میلیون بشکه میعانات گازی روی آب ذخیره شده بود، اعلام کرد: برخی از این میعانات گازی که سه سال روی آب مانده بود ۲فازی و ۳فازی شده بودند و ترکیب به هم خورده بود. وی تصریح کرد: همچنین ۳۰ میلیون بشکه نفت سنگین و فوق سنگین در کشور بدون مشتری مانده بود. به آمارها نگاه کنید که در ماه های آخر دولت دوازدهم، فروش نفت چه مقدار بود. هرچه می خواهیم در این زمینه چیزی نگوییم و اطلاعات محرمانه بماند، اجازه نمی دهند.
جبران کسری ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی بودجه با افزایش صادرات نفت
وزیر نفت در پاسخ به ادعای برخی که می گویند «اگر دولت سیزدهم نفت می فروشد، پس پول آن کجا می رود»، گفت: دولت سیزدهم در سال ۱۴۰۰ با کسری بودجه ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی روبه رو بود و در هفته ها و ماه های نخست، دیگر وزرا از وزارت نفت می خواستند فروش نفت با سرعت افزایش یابد تا کسری بودجه جبران شود. اوجی با اشاره به اینکه خزانه کشور نیز خالی بود، ادامه داد: حرکت را برای افزایش تولید و صادرات نفت آغاز کردیم و خدا نیز به این حرکت برکت داد و نفت ۱۴۰ دلار شد.
وی یکی از مهم ترین اولویت های این صنعت را جذب سرمایه گذاری دانست و افزود: سرمایه گذاری در دو محور افزایش تولید نفت و گاز و بهینه سازی مصرف انرژی در کشور برنامه ریزی شد.
سرمایه گذاری برای افزایش تولید و بهینه سازی مصرف انرژی
وزیر نفت، اولویت سرمایه گذاری را افزایش تولید نفت، گاز، فراورده های نفتی و محصولات پتروشیمی اعلام کرد و گفت: بهینه سازی مصرف انرژی، دیگر اولویتی بود که همسو با این موضوع دنبال شد؛ زیرا قرار نیست هرچه تولید می کنیم، مصرف شود و تولید به دنبال مصرف بدود.
اوجی با تأکید بر اینکه هر دو اولویت را در دستور کار داشتیم، تصریح کرد: سرمایه گذاری ها برای افزایش ظرفیت تولید در شرکت های زیرمجموعه وزارت نفت را اولویت بندی کردیم تا طرح های همسو با افزایش تولید و ایجاد ارزش افزوده در دستور کار قرار بگیرند. وی با اشاره به اینکه برای تکمیل پروژه های نیمه تمام صنعت نفت که برخی از آنها ۱۲ سال حرکت لاک پشتی داشتند، بسیج شدیم، تأکید کرد: درمجموع اجرا و تکمیل ۳۰۰ پروژه نیمه تمام و تازه به ارزش ۱۳۰ میلیارد دلار برای افزایش ظرفیت تولید در صنعت نفت در دستور کار قرار گرفت که تا امروز ۱۵۵ پروژه با سرمایه گذاری ۳۴ میلیارد دلار به بهره برداری رسیده است. وزیر نفت افزود: البته تکیه ما تنها به تولید نبوده و در بهینه سازی مصرف انرژی در همه بخش ها شامل حمل ونقل، نیروگاه، صنایع و بخش خانگی طرح های مطلوبی اجرا شده است.