وی به معرفی و تشریح ابعاد و زوایای این طرح پرداخت و گفت: پیش از اجرای این طرح، عملیات سوخت رسانی از طریق اسکله قدیمی و پهلوگیری شناورهای سبک سوخت رسان انجام می شد، اما ازیک سو به دلیل فرسودگی شدید و نشست و فروپاشی عرشه و دیوارهای جانبی به روزرسانی و ارتقای این اسکله ضرورت پیدا کرد و ازسوی دیگر با توجه به افزایش تقاضا و مصرف سوخت در جزیره، ضرورت افزایش انتقال فراورده و ارتقای حجم شناورهای سوخت رسان مطرح شد، به همین دلیل دولت سیزدهم طرح احداث اسکله جدید را به منظور تامین سوخت و تسهیل در انتقال فرآورده های نفتی، شامل بنزین، گازوئیل و سوخت جت، به جزیره قشم را در دستور کار قرار داد.
مجری طرح احداث اسکله 5 هزار تنی قشم با بیان اینکه بهره بردار این طرح شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران است، افزود: سرمایه پیش بینی شده اولیه، معادل ۴۱۷ میلیارد تومان بوده که به دلیل نوسان های ارزی این رقم در حال اصلاح است.
آقاپور، شرکت های دخیل در احداث اسکله 5 هزار تنی قشم را افزون بر داشتن رتبه نفت وگاز، جزء شرکت های دارنده رتبه یک سازه های دریایی عنوان کرد و گفت: کاربرد اصلی این اسکله که بین دو اسکله هامون و فجر واقع شده است، در حقیقت پهلوگیری کشتی های سوخت رسان و تخلیه فراورده های بنزین، گازوئیل و سوخت هواپیما برای پاسخ به نیاز منطقه را تسهیل می کند.
وی تصریح کرد: با توجه به اینکه این اسکله حدود ۱۵۰ متر در دریا پیشروی می کند، آبخور شناورها به عمق ۸ متر می رسد، بنابراین پهلوگیری کشتی های 5 هزار تنی را امکان پذیر کرده و در نتیجه ظرفیت تخلیه سوخت افزایش یافته و از تعداد کشتی های پهلوگیر کاسته می شود.
به کارگیری ۳ دستگاه بازوی بارگیری ۶ اینچ، ۳ دستگاه پمپ دیزل آب آتش نشانی، لوله کشی سیستم آب آتش نشانی، لوله کشی به منظور انتقال مواد نفتی از کشتی به مخازن موجود، ۴ عدد فندر و ۶ عدد قلاب مهار کشتی، تجهیزات مکانیکی برقی و ابزار دقیق از جمله تجهیزات اصلی این طرح را شامل می شود که آقاپور درباره ویژگی های فنی این طرح بیان کرد: نصب تجهیزات پیشرفته مهار کشتی ها و ابزار دقیق و سیستم اطفای حریق و کوئیک ریلیز اتوماتیک، از ویژگی های مهم این طرح است، استفاده از لودینگ آرم هایی که در این اسکله نصب می شود، خطرهای ناشی از نشت مواد نفتی هنگام تخلیه سوخت از لوله های فلکسی را منتفی می کند، همچنین در سیستم اطفای حریق اسکله نیز، از پمپ های ورتیکال برای پمپاژ آب دریا به منظور اطفای حریق احتمالی استفاده می شود.
نمایش توان ایرانی
بر پایه این گزارش، نقش سیاست گذاری شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران در واگذاری حداکثری کار به شرکت های دانش بنیان و سازندگان داخلی تا آنجاست که تا پیش از این به ظرفیت های داخلی اعتماد نمی شد، اما امروز غالب پروژه های این شرکت به واسطه حضور پررنگ سازندگان داخلی اجرایی شده است. این رویکرد سبب شده تا شرکت های توانمند داخلی با تلاش و توان بیشتری در صحنه حضور داشته باشند و فضای رقابتی شکل گیرد. اجرای طرح احداث اسکله 5 هزار تنی آنهم در سخت ترین شرایط تحریمی در حال تکمیل و راه اندازی است و این طرح را به نمادی از مقاومت و باور به ظرفیت های ایرانی بدل کرده است که جا دارد این باور در همه ارکان و بخش های مختلف صنعت ملی باید جاری و ساری باشد.
مجری طرح احداث اسکله 5 هزار تنی قشم بر ضرورت حضور و نقش بی بدیل شرکت های داخلی در اجرای این پروژه تاکید کرد و گفت: با توجه به تجربه ای که در پروژه احداث اسکله بندر ماهشهر حاصل شد، توانمندی تولید لودینگ آرم ها نیز در داخل به دست آمد و فعالیت و توان سازندگان داخلی به ما اثبات شد، از این رو در این طرح، با مشارکت شرکت های دانش بنیان و سازندگان داخلی، 100 درصد کالاها و تجهیزات مورد نیاز احداث اسکله، در داخل کشور تامین شده است.
آقاپور یادآور شد: همه تجهیزات پروژه، از جمله بازوهای حساس بارگیری که پیش از این از خارج تهیه می شد، ساخت داخل هستند، پیش از این در پروژه بندر صادراتی ماهشهر تجربه نصب و تعمیر این قبیل بازوها را به دست آوردیم که در این پروژه نیز از آن بهره مند خواهیم شد.
وی ادامه داد: این پروژه نخستین تجربه شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران در نوع خود است که بی نیاز از مشاور بوده و با دانش کارشناسان داخلی شرکت اجرا می شود، اما درباره زمان تحویل باید بگویم که این طرح از هنگام ابلاغ شروع به کار تاکنون، مطابق برنامه زمانبندی پیش رفته است و همه تلاش خود را خواهیم کرد که در کنار حمایت مدیران ستادی شرکت، طرح در موعد مقرر به پایان برسد.
پیشرفت 52 درصدی
مجری طرح احداث اسکله 5 هزار تنی قشم، نوسازی و رفع ریسک های ناشی از فرسودگی اسکله موجود، افزایش ظرفیت پهلودهی کشتی ها تا 5 هزار تن، احداث ۱۵۰ متر راه دسترسی در دریا، احداث ساختمان آتش نشانی و اتاق کنترل، تغییر سیستم اطفای حریق از حالت دستی به سیستم اتوماتیک با آب و فوم، لوله کشی کربن استیل و پلی اتیلن، و نصب تجهیزات مورد نیاز مکانیک، برق، ابزار دقیق، حفاظت کاتدی و ایمنی را از دیگر ویژگی ها و مشخصات عملیاتی این طرح برشمرد و در ادامه به برخی شاخص های اجرایی طرح یادشده اشاره و عنوان کرد: در پروژه های دریایی، آزمایش های ژئوتکنیک اهمیت فراوانی دارد، با توجه به تجربه پروژه بندر ماهشهر، با وجود دقتی که در آزمایش های ژئوتکنیک و مطالعات روان گرایی خاک در این طرح به کار رفت، مجددا این آزمایش ها صحت سنجی شد و نتایج حاصله، تاثیرات زیادی در طراحی ها به وجود آورد.
آقاپور به یکی از دلایل حذف مخازن آب سیستم اطفای حریق در طراحی اولیه اشاره و یادآور شد: همین نتایج بود که نشان می داد باید هزینه ای به مراتب بیشتر از ساخت مخازن صرف شمع کوبی زیر آنها می شد که مقرون به صرفه نبود.
وی درباره وضعیت این طرح توضیح داد: عملیات اجرایی این طرح تاکنون بیش از ۵۲ درصد پیشرفت داشته، اما به دلیل اینکه ادامه عملیات، مستلزم توقف تخلیه سوخت در بخشی که ناحیه مشترک میان این اسکله و منطقه تخلیه کنونی بود، برای تداوم سوخت رسانی و جلوگیری از توقف ناخواسته تخلیه ازسوی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی، احداث یک اسکله موقت 2 هزار تنی در دستور کار قرار گرفت که تا زمان پایان طرح و بهره برداری از اسکله اصلی، تخلیه سوخت از طریق آن اسکله انجام شود.
مجری طرح احداث اسکله 5 هزار تنی قشم با بیان اینکه بر اساس پیش بینی ها، اسکله اصلی 5 هزار تنی تا اواخر پاییز امسال به بهره برداری خواهد رسید، تصریح کرد: هم اکنون کوبش شمع های اسکله موقت آغاز شده و پیش بینی می شود که تا پایان خردادماه امسال اسکله موقت آماده تحویل شود و عملیات در منطقه فصل مشترک ادامه یابد.
نقش راهبردی قشم در منطقه
قشم با هزار و 492 کیلومتر مربع مساحت، دومین جزیره خلیج فارس و بزرگ ترین جزیره غیرمستقل جهان است. راه اندازی و بهره برداری از طرح احداث اسکله 5 هزار تنی در این جزیره نمونه ای از عزم و باور برای اعتلا و توسعه صنعت انرژی در منطقه محسوب می شود. نزدیکی این بندر به منابع عظیم نفت، گاز و پتروشیمی سبب شده است تا بستر مناسبی برای فعالیت در حوزه های دارویی و غذایی نیز به شمار آید. شهری که نه تنها از بعد تجاری و ترانزیت کالا راهبردی و حائز اهمیت است، بلکه در زمینه جاذبه های گردشگری و طبیعی نیز سرآمد است.
قرار گرفتن قشم در دهانه خلیج فارس و در میان جریان های عظیم اقتصادی تولید، توزیع و مصرف نفت، گاز و پتروشیمی و قرار گرفتن در مسیر کریدور شمال-جنوب با توجه به نزدیکی به بازارهای آسیای میانه، اروپا، شبه قاره هند و برخوردار بودن از ویژگی های قابل تبدیل به یک بندر تجاری بین المللی بسیار فعال، از مزیت های این جزیره عنوان می شود. همچنین قرار گرفتن در مسیر رفت وآمد کشتی های بین المللی در خلیج فارس و امکان اجرای پروژه سوخت رسانی به کشتی ها که سالانه درآمدهای قابل توجهی عاید کشور می شود، برخورداری از سواحل عمیق، نسبت به دیگر کرانه های جنوبی ایران و وجود اسکله ای که امکان پهلوگیری کشتی های یکصد هزار تن را میسر می سازد، از دیگر مزیت های این منطقه است.
اهداف و محورهای اصلی فعالیت های این منطقه آزاد تجاری-صنعتی شامل توسعه و گسترش صنعت ترانزیت و حمل ونقل، گسترش تجارت و خدمات تجاری، صنایع انرژی بر، صنایع بیوتکنولوژیک و منابع دریایی، صنایع گردشگری، شیلات و صید صنعتی، خدمات پشتیبان نفت و پارک های انرژی است. شهرستان قشم شامل جزیره های قشم، هنگام و لارک با حدود ۱۵۰ هزار نفر جمعیت از تنگه هرمز به موازات ساحل استان هرمزگان به طول ۱۵۰ و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر در میان آب های خلیج فارس گسترده شده است. اقلیم این سرزمین گرم و خشک است و به دلیل همجواری با دریا، رطوبت هوا در این شهر بالاست و تابستان های بسیار گرمی دارد.