روی ریل پیشرفت
مشعل مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران در نشست خبری با اصحاب رسانه، گزارشی 1000 روزه از فعالیت های دولت سیزدهم ارائه داد و در آن مباحثی همچون تبیین اقدامات و دستاوردهای صنعت پالایش، انتقال و توزیع فراورده های نفتی ایران و.... مورد بررسی قرار گرفت. در این نشست، تعهدات انجام نشده دولت قبل مورد بحث قرار گرفت و برای برون رفت از مشکلات آن زمان، شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران گام های موثری برداشته که مصداق این امر ۴ میلیون لیتر تراز مثبت بین تولید و مصرف بنزین در سال 1400 بعد از مهار ویروس کرونا در کشور، افزایش صدور کارت سوخت از 9 هزار قطعه به 4 میلیون قطعه کارت سوخت المثنی است. در ادامه مهم ترین بخش های نشست خبری جلیل سالاری، معاون وزیر نفت را می خوانید.
در حالی دولت سیزدهم، شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران را تحویل گرفت که با برخی تعهدات عمل نشده در دولت قبل روبه رو شده بود. از این رو برای رفع چالش ها نیاز به ریل گذاری درست بود . از جمله این مباحث می توان به تعهد صادرات بنزین کشور در سال 1400 اشاره کرد که ۷۴۴ میلیون لیتر معادل ۲۱ کشتی بود و باید تعیین تکلیف می شد. ضمن آنکه در آن زمان ۲۷ فقره صادرات بدون پشتوانه ، معادل 58 کشتی انجام که برای رسیدن به شرایط پایدار، تعهد ۱۱ کشتی فروش بنزین باطل شده بود.
۴ میلیون لیتر تراز مثبت بین تولید و مصرف بنزین
از دیگر مباحث مغفول مانده دولت قبل می توان به دوران کرونا اشاره کرد. در سال ۱۳۹۹ با مصرف روزانه حدود ۷۰ میلیون لیتر بنزین و تولید حدود ۹۳ میلیون لیتر، امکان صادرات بنزین وجود داشت؛ اما با افزایش ۲۰ میلیون لیتری مصرف پس از کنترل کرونا، صادرات بنزین ناممکن شد. با افزایش مصرف بنزین پس از استقرار دولت سیزدهم و مهار ویروس کرونا در سال ۱۴۰۰، ۴ میلیون لیترتراز مثبت بین تولید و مصرف بنزین کشور وجود داشت و شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران تلاش کرد تا در چنین شرایطی، بنزین موردنیاز کشور را تأمین کند. پس از آن نیز با افزایش تعداد خودروها بدون خروج خودروهای فرسوده روبه رو که این میزان، سبب جهش افزایش مصرف بنزین در آن زمان شد و این عدد هم اکنون به روزانه حدود ۱۲۰ میلیون لیتر رسیده است.
تحویل 4 میلیون قطعه کارت سوخت المثنی
همچنین زمان تحویل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران از دولت قبل، تنها ۹ هزار قطعه کارت سوخت موجود بود که در دولت سیزدهم با تأمین کارت و بومی سازی آن و صدور و تحویل حدود ۴ میلیون قطعه کارت سوخت المثنی، زمان انتظار صدور کارت سوخت نیز به میزان قابل ملاحظه ای کاهش یافت. علاوه بر بومی سازی کارت خوان ها و دیگر تجهیزات سامانه هوشمند سوخت، کارگاه های تعمیر تجهیزات سامانه هوشمند سوخت نیز در سراسر کشور راه اندازی شد.
شفاف سازی اقدامات انجام شده
یکی از دلایلی که سبب شد تا شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران به عنوان یکی از شرکت های توسعه ای مطرح شود، شفاف سازی اقدامات انجام شده به منظور واگذاری هاست. در دولت سیزدهم نزدیک به یک میلیارد یورو پروژه، در شرکت های پالایشی تعیین تکلیف و با انجام اقدام هایی در نهادهای توسعه ای این شرکت، از شرایط ضرردهی خارج شد.
افزایش تولید نفت گاز یورو 5
پالایشگاه ستاره خلیج فارس و هلدینگ پتروپالایش اصفهان در دولت سیزدهم توانستند اقدامات قابل توجهی انجام دهند. پالایشگاه ستاره خلیج فارس به عنوان یکی از مهم ترین مبادی تولید بنزین کشور که نزدیک به نیمی از بنزین کشور را تولید می کند، به حدود سه دوره تعمیرات اساسی نیاز داشت که در این دولت، بدون لطمه به تولید بنزین و بدون کوچک ترین وقفه در عملیات توزیع بنزین کشور، با موفقیت اجرایی شد. همچنین واحد گوگردزدایی پالایشگاه اصفهان نیز در مسیر بهره برداری دچار اشکالاتی مهم در حوزه ایمنی بود که پس از رفع این چالش ها در نقاط متعدد، ظرف مدت زمان چهار ماه اجرایی شد. این طرح به بهره برداری رسید و با راه اندازی آن حدود ۲۰ میلیون لیتر به ظرفیت نفت گاز یورو ۵ کشور افزوده شد.
شرکت های دانش بنیان و پالایشگاه فراسرزمینی
ورود به پالایشگاه های فراسرزمینی، یکی دیگر از دستاوردهای قابل توجه در دولت سیزدهم است. شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران علاوه بر اجرای پروژه های فراسرزمینی و صدور خدمات فنی مهندسی در قالب این پروژه، ظرفیت شرکت های دانش بنیان داخلی، دانش فنی طرح های ارتقای کیفی استفاده و آنها را بومی سازی کرد.
توسعه زیرساخت های صنعت انتقال
با توجه به شکاف قیمتی قابل توجه فراورده با کشورهای همسایه، تعرضات زیادی به خطوط لوله کشور داشتیم؛ اما با تلاش شبانه روزی در شرکت ملی خطوط لوله و مخابرات ایران، هیچ کمبودی در تأمین و تحویل سوخت کشور وجود نداشت. با توسعه زیرساخت های صنعت انتقال با بهره برداری از پروژه های جدید خط لوله و توسعه حمل ونقل ریلی فراورده در دولت سیزدهم، مشکلات پیش روی این بخش نیز مرتفع شد. تا پایان سال 1403 حدود یکهزار و ۱۰۰ کیلومتر خط لوله جدید به بهره برداری می رسد که روند عرضه و دسترسی به فراورده در کشور را به مقدار قابل ملاحظه ای تسهیل خواهد کرد. با احتساب این خطوط و خطوط لوله جدید پارس و تابش، طول خطوط لوله نفت و فراورده کشور، به حدود ۱۶ هزار کیلومتر خواهد رسید.
جابه جایی ۱۳۷ میلیارد لیتر نفت و فراورده
در شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران با حجم بالای جابه جایی ۱۳۷ میلیارد لیتر نفت و فراورده در کشور، اقدام های بزرگی انجام شده و بدون هیچ گونه چالشی عملیات انتقال در دولت سیزدهم صورت گرفته است.
بومی سازی طرح ارتقای کیفیت نفت کوره
یکی دیگر از دستاوردهای دولت سیزدهم، کیفی سازی فراورده های نفتی بود و امروز بیش از ۸۵ تا ۹۰ درصد فراورده تولیدی در کشور با استاندارد یورو ۴ و ۵ تولید می شود. همچنین برای نخستین بار در کشور، دانش فنی طرح های ارتقای کیفی نفت کوره در کشور بومی سازی و از طریق شرکت های دانش بنیان داخلی و برگزاری جلسات متعدد کارشناسی، اجرای این طرح ها، در واحدهای پالایشی بدقت رصد شد و مورد پیگیری قرار گرفت. همچنین در حوزه کیفی سازی نفت کوره که یکی از چالش های کشور بود، طرح ها در همه شرکت های پالایشی تعریف و پیگیری شد.
جلوگیری از قاچاق روزانه 10 میلیون لیتر فراورده
اقدام های شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی و شرکت های تابعه آن، به مواردی مذکور ختم نمی شود. از دیگر دستاوردهای این شرکت در دولت سیزدهم می توان به مبارزه با قاچاق سوخت از طریق تعریف بیش از ۹ اقدام در حوزه مبارزه با قاچاق سوخت و به کارگیری سیاست های غیرقیمتی به منظور مصرف بهینه سوخت در کشور و جلوگیری از هدررفت سرمایه ملی اشاره کرد. سالانه در همه حوزه ها با احتساب بخش نیروگاهی، معادل حدود ۹ میلیارد دلار عرضه خارج از شبکه سوخت در کشور صورت می گیرد که به منظور مقابله با این عرضه خارج از شبکه، شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ۹ طرح مهم را در مبارزه جدی قاچاق سوخت کشور اجرایی کرد و با اجرای آن از اتلاف و قاچاق روزانه ۱۰ میلیون لیتر فراورده در کشور جلوگیری شد.
پیشتازی در متمرکزسازی حساب ها
همچنین شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران در متمرکزسازی حساب ها پیشتاز بود. به منظور تحقق این امر بر اساس تکالیف قانونی ۳۶۰ حساب درآمدی و فروش ۳۳۰ فقره حساب دوطرفه را مسدود کرد و این شرکت اکنون فاقد حساب بانکی فعال نزد بانک های تجاری است و این امر سبب شفاف سازی در همه مجموعه ها شده است.
۲۵ هزار کارت سوخت در ناوگان ترانزیت خارجی
شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران ابتدای دولت سیزدهم با خرابی 35 درصد از کارتخوان ها روبه رو بود که با استفاده از ظرفیت شرکت های دانش بنیان به سمت توسعه و نوسازی این تجهیزات حرکت کرد و اکنون میزان این خرابی ها به کمتر از ۵درصد رسیده است، همچنین در این دولت ۳۵۰ جایگاه جدید احداث و ۱۰ هزار قرارداد کارتخوان با استفاده از ظرفیت شرکت های داخلی امضا شد. همچنین در دولت قبل، سهمیه در سامانه هوشمند سوخت به صورت اعتباری به ۱۴ گروه تخصیص می یافت که با تولیدات پالایشگاهی همخوانی نداشت. درنتیجه شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران سعی کرد، سهمیه ها را طی چند گام در یک تا دو سال گذشته واقعی سازی کند.
اکنون حدود ۲۵ هزار کارت سوخت در ناوگان ترانزیت خارجی فعال است که به منظور جلوگیری از عرضه خارج از شبکه و نیز سامان دهی توزیع سوخت در این بخش، به صورت مرتب پایش می شود.
اجرای طرح کدینگ
با اجرای طرح کدینگ از سوی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران در برخی نقاط تا ۱۸درصد کاهش مصرف صورت گرفت و با این روند، سهمیه ها مدیریت شد. ضمن آنکه در عرضه سوخت در شرایط و مناسبت های مختلف، کمبودی گزارش نشده است. با اجرای طرح باک پر در همه مناطق کشور، حدود ۸درصد کاهش مصرف در استان های مرزی گزارش شده است.
تامین سوخت نیروگاهی کشور
در حوزه نقل و انتقال سوخت نیز حتی زمانی که مصرف روزانه بنزین به بیش از ۱۵۲ میلیون لیتر رسید، تأمین سوخت نیروگاهی را شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران به عهده داشت. این شرکت به طور شبانه روزی تلاش کرد با زیرساخت های موجود، برای لحظه ای عملیات تأمین و توزیع سوخت در کشور متوقف نشود.
صرفه جویی روزانه 1500 تن ال پی جی
یکی از مهم ترین اتفاق ها در دولت سیزدهم، صادرات گاز مایع است که با راه اندازی سامانه درخواست فراورده های نفتی (سدف)، حدود یکهزار و ۵۰۰ تن در مصرف روزانه ال پی جی صرفه جویی صورت گرفت و این مقدار به شرکت های پالایشی تزریق و صادرات دارایی به منظور تأمین نقدینگی در اجرای طرح ها آغاز شد.
همچنین در سال ۱۴۰۰، ۹۲درصد و در سال های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲، ۱۰۰درصد تکلیف قانونی خود را به حوزه تحویل قیر برای توسعه راه ها اختصاص دادیم.
اجرای 116 پروژه جاری
از دیگر دستاوردهای دولت سیزدهم، می توان به راه اندازی مرکز پایش و تحلیل داده در بخش فناوری اطلاعات اشاره کرد. در این مرکز اقدامات موثری در حوزه پنجره واحد و خدمات هوشمند شکل گرفته است. یکی از موضوعات تکلیف شده در قانون، مولدسازی دارایی هاست که با تشکیل کارگروه های مختلف و شکل گیری طرح های استانی، ارزش دارایی های متناظر حدود ۳۶ همت بود. اکنون ۱۱۶ پروژه جاری در شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران وجود دارد که اعتبار آنها حدود ۱۳۷ همت است و باید از منابع دیگر تأمین شود.
صدور خدمات به پالایشگاه های فراسرزمینی
شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران علاوه بر ساخت داخل، به صدور کالا در بیرون از مرزها نیز وارد شده که قرارداد پالایشگاه «ال پالیتو» مصداق بارز آن است. به کمک شرکت های دانش بنیان، تجهیزات داخلی کشور بازسازی و کالای ایرانی برای رقابت با تجهیزات آمریکای جنوبی به این پالایشگاه صادر و افزون بر آن، در حوزه تولید بار اول گام های مهمی برداشته شد.
هوشمندسازی توسعه صنعت سی ان جی
یکی از موضوعاتی که در دستور کار شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران قرار دارد، به هوشمندسازی توسعه صنعت سی ان جی بازمی گردد. به همین منظور، این شرکت با مجموعه های بانک ملت و بانک ملی قراردادی دراین باره امضا کرده است. همچنین افزایش ظرفیت ۴۰۰ جایگاه پیش بینی شده که بیش از ۵۰جایگاه در حوزه استان سیستان وبلوچستان خواهد بود.