شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب و شتاب فناورانه گرفت
امضای 19قرارداد1900 میلیارد تومانی
مشعل شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب در میان شرکت های زیرمجموعه شرکت ملی نفت ایران سهم قابل توجهی در کسب رتبه اولی وزارت نفت در ساخت بار اول داشته است، این شرکت، بزرگ ترین تولیدکننده نفت ایران است که با در اختیار داشتن ۶۵ میدان هیدروکربوری بزرگ و کوچک، در گستره ای افزون بر ۴۰۰ هزار کیلومترمربع در استان های خوزستان، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد، ایلام و لرستان، به طور میانگین معادل بیش از 80 درصد نفت خام و 16 درصد از گاز طبیعی کشور را تولید می کند. شركت ملی مناطق نفت خیز جنوب شامل یك ستاد مركزی و 9 شركت فرعی است (پنج شركت بهره برداری نفت و گاز و چهار شركت خدماتی و تخصصی) كه هر کدام از آنها دستاوردهای مهمی در موضوع ساخت داخل داشته اند که رئیس پژوهش و فناوری این شرکت به تشریح بخشی از آن پرداخته است.
محمد گلستان باغ، رئیس پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب در گفت وگو با خبرنگار هفته نامه «مشعل» با تشریح اقدام ها و دستاوردهای مجموعه تحت تصدی خود در زمینه ساخت بار اول توضیح داد: از ابتدای دولت سیزدهم و به خصوص از اواسط سال 1401 شتاب گیری روند تحولات فناورانه شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، نقطه عطفی در صنعت نفت محسوب می شود. به عبارتی اقدام های مشترک همه ارکان در حوزه پژوهش و فناوری، به سمت توسعه تعاملات و به هم رسانی عرضه و تقاضای فناورانه و البته رشد چشمگير در به كارگيری و کارسازی فناوری، شکلی جهشی یافت.
به گفته او، ثمره مسیر دنبال شده و این روند مبارک در سال ۱۴۰۲ تبلور و تجلی یافت و سبب ساز جريان سازی و اثرگذاری كلان در شبكه زیست بوم نوآوری كشور شد.
رئیس پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب افزود: زمستان 1402، شركت ملی مناطق نفت خیز جنوب به عنوان شرکت برتر صنعت نفت کشور در اجرای قانون ساخت بار اول و همچنین شركت برتر در زمينه قراردادهای پژوهشی و فناورانه در سطح وزارت نفت انتخاب شد که البته این مهم مؤيد برنامه ریزی ها، تغییر فرایند و دستورعمل های داخلی و اثربخشی تلاش همه مديريت های شرکت به ویژه همكاران فعال در حوزه فناوری در سراسر مناطق نفت خيز جنوب است.
گلستان باغ با تشریح آخرین دستاوردهای به دست آمده در حوزه قراردادهای فناورانه و ساخت بار اول توضیح داد: 19 قرارداد ساخت بار اول به ارزش حدود 1900 میلیارد تومان منعقد شده است که میزان صرفه جویی ارزی حاصل از این قراردادها حدود 35 میلیون یورو میزان اشتغال مستقیم/غیرمستقیم و استمرار شغلی درمجموع بیش از هزار نفر برآورد می شود.
قراردادهایی که رئیس پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب مورد اشاره قرار داد، شامل طیف وسیعی از تجهیزات مهم و کاربردی در صنعت نفت است که با بیان جزییات آنها گفت: چهار قرارداد در حوزه تجهيز درون چاهی جديد جهت نصب و رانش در چاه ها (پلاگ هاي متورم شونده قابل بازيافت، رشته هاي تکميلي 15000 پام، لوله های 20 اينچ جداري، طراحی، ساخت و رانش سیستم مهار شن چندگانه)، دو قرارداد در حوزه ماده شيميايي جديد جهت ارزيابي در 13 حلقه چاه (سيال جايگزين گل روغني و سيال کنترل هرزروي)، 3 قرارداد در حوزه نرم افزار تخصصي بالادستي (نرم افزار جامع بهره برداری، نرم افزار اسيدکاري و نرم افزار شبیه ساز جریان چندفازی پایا) است.
او همچنین به امضای یک قرارداد در حوزه تجهیز روزمینی اشاره کرد که پمپ چندفازی است و سبب افزايش توليد 12 هزار بشکه ای نفت می شود و هم اکنون یک پمپ چند فازی از مجموع چهار پمپ مورد قرارداد نصب و راه اندازی شده که براساس گزارش های این شرکت سبب افزایش 6 هزار بشکه ای نفت در روز شده است.
گلستان باغ، سه قرارداد دیگر را به کارگیری خدمات جديد فناورانه (اجراي 250 عمليات فناورانه مرتبط با چاه با عنوان خدمات جريان سنجي چندفازي، اجراي 350 عمليات فناورانه مرتبط با چاه) خدمات توليد و تزريق نيتروژن با خلوص بالا و شیرهای فرازآوری با گاز)، یک قرارداد در حوزه سامانه تخصصي جديد (سامانه اطلاعات مکانی GIS در فضای ابری)، دو قرارداد در خصوص تجهیز تعمیر چاه های نفت و گاز (38 عدد کالا شامل آسیاب کننده و ابزار بازیافت توپک CRA و 4 مجموعه HOT TAP فشار بالا) اعلام کرد.
افزون بر آن قرارداد دیگری در حوزه بومی سازی دستگاه های آزمایشگاه شیمیایی (ساخت دستگاه اندازه گیری نقطه شبنم گازهای ترش با رطوبت بالا، طراحی و ساخت دستگاه ارزیابی افزایه اسیدی کف ساز تحت دما و فشار، طراحی و ساخت دستگاه دیسک گردان (RDA) به منظور اندازه گیری نرخ واکنش سیال اسیدی با سنگ مخزن) است.
رئیس پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب با اشاره به اینکه قراردادهای حوزه بار اول در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب از تنوع موضوعی و متقاضی برخوردارند، افزود: این موضوع افزون بر اینکه نشان دهنده مشارکت ارکان متفاوت فنی تخصصی در موضوعات پژوهشی و فناوری است، بیانگر آن است که تقریبا همه حوزه های مناطق نفت خیز جنوب در مسیر ارتقای فناوری و بهره گیری از فناوری های نو حرکتی پرشتاب و محسوس را آغاز کرده است.
10 بسته جدید 4 هزار ميلياردی
گلستان باغ در ادامه با اشاره به اینکه شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب افزون بر پروژه های منعقد شده فوق، حرکت تحول و به کارگیری دانش بنیان ها در صنعت نفت را با سرعت و برنامه ریزی بهتر و دقیق تری در مناطق در دستور کار دارد، گفت: در حال حاضر 10 بسته مهم فناورانه به ارزش بالغ بر 4 هزار ميليارد تومان برای صدور مجوز ساخت بار اول در معاونت علمی و فناوری رياست جمهوری مطرح شده است.
رئیس پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب با ارائه این آمار و ارقام تصریح کرد: این عدد و حجم موضوع فناورانه در صنعت نفت کم نظیر و حتی بی نظیر بوده که با تلاش همکاران حاصل شده است. این بسته ها شامل تجهیزات فناورانه درون چاهی، تجهیزات روزمینی با فناوری پیچیده، دستگاه های آزمایشگاهی، مواد شیمیایی و خدمات فناورانه چاه محور است که طبق اعلام گلستان باغ، میزان صرفه جویی ارزی حاصل از این بسته های فناورانه حدود 40 میلیون یورو میزان اشتغال مستقیم/غیرمستقیم و استمرار شغلی درمجموع بیش از 1500 نفر برآورد می شود.
اقدام های در حال انجام
وی در بخش دیگری از گفت وگو در خصوص قراردادهای پژوهشی توضیح داد: در حال حاضر 54 قرارداد پژوهشی منعقد شده یا در دست اقدام با ارزش حدود 202 میلیارد تومان و 11 میلیون یورو در حال انجام و پیگیری است که حدود 180 میلیارد تومان و 9 میلیون یورو این قراردادها پس از سال 1400 منعقد شده یا مانند پروژه های ساخت توربین ملی پس از یک دوره غیرفعال و عملا متوقف شده مجددا فعال شده است. طبق اعلام او، همچنین افزون بر 25 پروژه پژوهشی در مرحله جامع سازی و پیگیری عقد قرارداد هستند.
۲۰ تفاهمنامه و توافقنامه با مراكز دانشگاهی
رئیس پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب در بررسی عملکرد این مجموعه در حوزه دانشگاه ها به انعقاد بیش از ۲۰ تفاهمنامه و توافقنامه علمی پژوهشی با مراكز دانشگاهی، علمی، پژوهشی و دانش بنيان از شمال تا جنوب كشور، حمايت بيش از 250 پروژه تحصيلات تكميلی در مقطع ارشد و دكتری، فرصت مطالعاتی و پژوهانه، برگزاری بيش از ۱۰۰ سمينار تخصصی حضوری - برخط و راهبری بيش از 400 جلسه كارگروه های تخصصی، برگزاری دو رويداد فناوری ملی، انتشار فصلنامه پژوهش و فناوری مناطق نفتخيز جنوب و افتتاح ۶ دفتر پژوهش و فناوری در دانشگاه ها و مراكز علمی كشور در دو سال اخیر اشاره کرد.
او تاکید کرد که تمامی این دستاوردهای مشترک، حاصل تحول و توسعه همكاری ها و تعاملات فناورانه و به هم رسانی عرضه و تقاضای فناوری در دو سال گذشته است كه اميدواريم اين جهش به نوبه خود و با توجه به نقش پررنگ صنعت نفت در اقتصاد كشور، نقش مؤثری در توسعه اقتصاد دانش بنيان كشور ايفا کند.
راهی که آسان طی نشد
گلستان باغ افزود: این جهش فناورانه در حالی رقم خورد که اصلي ترين چالش در شروع مسئوليت، بلاتكليفي و توقف تعداد قابل توجهي عنوان پژوهشي براي حدود سه سال و به عبارتي سكون كامل فرايندهاي پژوهشي بود. موضوعي كه نارضايتي مدیریت های متقاضي درون سازمان در خصوص تعيين تكليف نشدن نيازهاي پژوهشي اعلامي، نارضایتی دانشگاه ها و شرکت های دانش بنیان صاحب پيشنهاد و از همه مهم تر بی انگیزگی بخش تحقيقات و کارگروه های تخصصي را به دليل عدم تحرك و به نتيجه نرسيدن پروژه های مورد پيگيري در پي داشت. از این رو مهم ترین عامل در این جهش فناورانه، فعال شدن مجدد فرآيندهاي تبديل ايده تا پديده و نياز پژوهشي به پروژه های پژوهشي است که در حقیقت با ايجاد تغييرات ساختار، نفرات و از همه مهم تر تلاش همكارانم در پژوهش و فناوری و امور قراردادها در مدت بسيار كوتاهي به روزآوری و اصلاح شد.
جهش تداوم دارد
براساس توضیحات گلستان باغ، فعالیت ها و کارنامه کاری این مدیریت به آنچه مورد اشاره قرار گرفت محدود نشده و ترسيم ظرفيت ها و نيازهای فناورانه مناطق نفتخيز جنوب ، به کارگیری توان داخلی و همچنين استفاده از تمام ظرفيت ها و ابزارهای پژوهشی و قانون جهش توليد دانش بنيان در پیوند عرضه و تقاضای فناوری مهم ترین مأموريت حال حاضر پژوهش و فناوری مناطق نفتخیز جنوب است كه او در این زمینه گفت: تلاش همه همکاران دانشور، کمیت و کیفیت دستاوردهای قراردادهای كنونی و حل مسائل و چالش های سازمان از اين طريق، نشان دهنده آن است كه اين مسير و حركت، اكنون به خوبی در مناطق نفت خيز جنوب ترسيم و راهبری می شود.