پرچم پالایشگاه گاز پارسیان برفراز تحریم ها
آینده ساختنی است
مهدی مهرابی داستان افتخارآفرینی صنعت گاز در حوزه خودکفایی، بومی سازی و بی نیازی از دیگر کشورها، سخن این روزها نیست که دهه هاست به روایت های متنوع شنیده می شود.
از روزهای ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی و با هدف محدودسازی پیشرفت های کشور، سخت ترین تحریم های صنعت نفت و گاز کلید خورد و به مرور زمان بخش های مختلف را هدف قرار داد؛ تحریم هایی که به گواه بسیاری از کارشناسان، راه گریزی برای صنعت نفت نداشت.
جوانان این مرز و بوم با تکیه بر دانش ایرانی و تلاش شبانه روزی، در مسیر بی اثر کردن تحریم ها گام برداشتند و افزون بر بی نیازی کشور از تجهیزات خارجی، شرایط را برای صادرات خدمات فنی_ مهندسی و تجهیزات تولیدی نیز فراهم کردند.
صنعت گاز نیز توانست پا به پای دیگر شرکت های تاثیرگذار در مسیر خوداتکایی گام بردارد و طی دهه های گذشته، تجهیزات، اقلام شیمیایی، کالاهای راهبردی در داخل کشور ساخته شد؛ تجهیزاتی که در برخی موارد تنها 3 یا 4 کشور، دانش و توانایی ساخت آن را داشتند.
توربین های گاز، ماده بودار کننده، شیرهای کنترلی، اقلام برقی و کارت های الکترونیک و... تنها بخش کوچکی از فعالیت های صنعت گاز در حوزه بومی سازی و بی نیازی از کشورهای خارجی به شمار می آید.
در این میان، شرکت پالایش گاز پارسیان به عنوان یکی از شرکت های زیرمجموعه صنعت گاز، در حوزه بومی سازی و بی اثر کردن تحریم ها کارنامه ای درخشان دارد و شهریار داری پور، مدیر عملیات شرکت پالایش گاز پارسیان به توضیحات مبسوطی در باره آن پرداخته است.
پالایشگاه گاز پارسیان با بهره گیری از ظرفیت های داخلی و شناسایی شرکت های توانمند و دانش بنیان، همچنین در همکاری مشترک با مراکز دانشگاهی، توانسته است بخش قابل توجهی از نیازهای خود در حوزه های مختلف را تامین کند.
شکست انحصار
مدیر عملیات شرکت پالایش گاز پارسیان می گوید: به طورمیانگین در فرایند تعمیرات اساسی 150 تا 200 تن مولکولارسیو نیاز بود که با توجه به فناوری خاص این محصول، پیش از این در انحصار شرکت های آمریکایی و اروپایی بود.
به گفته شهریار داری پور، با هدف بی نیازی از واردات و افزایش مانور عملیاتی، با چند شرکت داخلی برای ساخت این محصول وارد مذاکره شدیم و در همکاری مشترک توانستیم نمونه داخلی مولکولارسیو را تولید کنیم.
وی یادآور می شود: با توسعه دانش ساخت این محصول راهبردی که در بسترهای نم زدایی پالایشگاه از آن استفاده می شود، دیگر نیازی به واردات نداریم و همه نیازمان را از شرکت های داخلی تامین می کنیم.
راه اندازی نیروگاه پس از 7 سال
مدیر عملیات شرکت پالایش گاز پارسیان در ادامه با اشاره به دیگر فعالیت های این شرکت در حوزه خودکفایی می گوید: سال گذشته راه اندازی نیروگاه یکصد مگاواتی این پالایشگاه در دستور کار قرار گرفت.
وی با بیان اینکه راه اندازی نیروگاه پالایشگاه پارسیان از سال 95 تا 1401 بلاتکلیف بود، اعلام می کند: چهار مولد هیتاچی 25 مگاواتی برای این نیروگاه تعریف شده و بنابر دستور مدیرعامل، اجرای این پروژه خاص با اولویت در دستور کار قرار گرفته است.
داری پور با اشاره به مراحل راه اندازی این نیروگاه یکصد مگاواتی می گوید: در زمان راه اندازی متوجه شدیم که سیستم کنترلی نیروگاه را در اختیار نداریم. تهیه این سیستم های هیتاچی امکان پذیر نبود؛ بر این اساس با همکاری یک شرکت داخلی، تابلوی کامل این سیستم کنترلی را برای توربین های نیروگاه بازطراحی کردیم.
به گفته وی، با بهره گیری از ظرفیت های داخلی، دو واحد این نیروگاه وارد مدار شد و راه اندازی دو واحد دیگر نیز در دستور کار قرار دارد. با توجه به راه اندازی این نیروگاه، افزون بر تامین برق مورد نیاز پالایشگاه، مازاد برق تولیدی به شبکه تزریق می شود.
تولید حداکثری با اجرای تعمیرات اساسی
مدیر عملیات شرکت پالایش گاز پارسیان همچنین با اشاره به برنامه های این پالایشگاه برای تولید حداکثری گاز در فصل زمستان می گوید: تلاش می شود با اجرای برنامه تعمیرات اساسی سالانه، از توقف های برنامه ریزی نشده جلوگیری شود.
داری پور تاکید می کند: طی سال های گذشته افزون بر فصل سرد سال برای تامین گاز بخش خانگی، در فصل گرم نیز برای تامین گاز مورد نیاز نیروگاه ها تولید حداکثری داشته ایم و بر این اساس، توان خود را برای تعمیرات اساسی به کار گرفته ایم تا بتوانیم در مسیر تولید حداکثری گام برداریم.
وی با اشاره به روتین بودن فرایند تعمیرات اساسی پالایشگاه می گوید: سالانه برای تعمیرات سال بعد برنامه ریزی می کنیم. براساس برنامه و بررسی واحدهای بازرسی فنی، مهندسی، بهره برداری و... تعمیرات تجهیزات، کالاها و اقلام در دستور کار قرار می گیرد.
مدیر عملیات شرکت پالایش گاز پارسیان ادامه می دهد: به طور همزمان، منابع، اقلام مصرفی، تجهیزات، تامین نیروی انسانی مورد نیاز نیز برنامه ریزی و فرایند تعمیرات اساسی در چارچوب برنامه زمان بندی از سوی وزارت نفت، شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی گاز ایران اجرایی می شود.
افزایش تعداد دستورکارهای تعمیراتی
داری پور با بیان اینکه فرایند تعمیرات، بخش های مختلفی را شامل می شود، تاکید می کند: با توجه به اینکه خوراک دریافتی پالایشگاه پس از دو دهه بهره برداری از لحاظ کمی و کیفی تغییراتی داشته است، بر این اساس تعمیرات بیشتری را نسبت به سال های اولیه بهره برداری از پالایشگاه شاهد هستیم.
وی با بیان اینکه بخشی از تعمیرات امسال به دلیل ایجاد خوردگی در برخی اقلام و تجهیزات بود، می گوید: امسال در بحث خوردگی سیلابه گیر ورودی پالایشگاه، حجم بسیار بالایی از تعمیرات را شاهد بودیم؛ بر این اساس بخش هایی از خطوط لوله سیلابه گیر را که از دید همکاران بازرسی فنی از لحاظ ایمنی امکان کار نداشت، تعویض کردیم.
وی ادامه می دهد: در قالب این تعمیرات، بیش از 47 سر برش و جوشکاری خط 42 اینچ کلاس 900 انجام شد. ضخامت این لوله 27 میلی متر و تعمیرات و بازسازی آن پروژه ای بسیار سنگین بود.
به گفته مدیر عملیات شرکت پالایش گاز پارسیان، افزون بر این، امسال در بخش تجهیزات روتوری مانند پمپ ها، کمپرسورها و کولرهای هوایی نیز تعمیرات اساسی انجام شد. در بازه تعمیرات اساسی امسال توانستیم به اهدافی که تعریف کرده بودیم دست یابیم و این تجهیزات را برای تولید پایدار فصل سرد امسال آماده به کار نگهداریم.
وی یادآور می شود: در بخش های مختلف ابزار دقیق، سیستم های کنترلی و تجهیزات کنترلی پالایشگاه نیز تعمیرات اساسی انجام شد. این فرایند شامل چندهزار تجهیز از جمله حسگرهای دما، فشار، فلو، سطح سنج مایعات و... می شود.
تعویض مواد نم زدا
داری پور تاکید می کند: در حوزه مهندسی فرایند نیز شاهد تعویض مولکولارسیو و سیلیکاژل چند بستر نم زدایی پالایشگاه بودیم. برای تامین و تعویض این محصولات راهبردی، از دو سال قبل برنامه ریزی کرده بودیم و در تعمیرات اساسی امسال، همه برنامه های تعریف شده به طور 100 درصدی محقق و اجرایی شد.
انتخاب به عنوان پایلوت «آر بی آی»
مدیر عملیات شرکت پالایش گاز پارسیان با اشاره به فرایند مکانیزه و براساس برنامه تعمیرات اساسی می گوید: بازرسی فنی براساس ریسک و با استفاده از «آر بی آی» به انجام تعمیرات اساسی اقدام و برنامه ریزی می کند. بر این اساس همه دستورکارهای عملیاتی در برنامه و نرم افزار «سی ام ام اس» تعریف و اجرایی می شود.
وی ادامه می دهد: بازرسی فنی پالایشگاه به صورت مستمر، همه خطوط لوله داخل پالایشگاه را از لحاظ ضخامت سنجی تحت پایش قرار می دهد.
داری پور اعلام می کند: در بازرسی فنی، پالایشگاه پارسیان به عنوان پایلوت «آر بی آی» در حال فعالیت است.
احداث مخزن 70 هزار مترمکعبی میعانات گازی
مدیر عملیات شرکت پالایش گاز پارسیان با اشاره طرح های توسعه ای این پالایشگاه می گوید: میعانات گازی تولیدی پالایشگاه ذخیره و به وسیله خط لوله به پارس جنوبی ارسال می شود. پیش از این چهار مخزن 30 هزار مترمکعبی در حال ذخیره سازی بود و احداث یک مخزن 70 هزار مترمکعبی نیز در دستور کار قرار گرفت.
به گفته وی، این مخزن از سوی شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران احداث شده و طی چند ماه گذشته برای به سرانجام رساندن آن در تعامل مشترک هستیم.
داری پور اعلام می کند: در مراحل پیش راه اندازی این مخزن هستیم و پس از تحویل قطعی، بهره برداری از آن آغاز می شود.
تامین خوراک مینی پالایشگاه بنزین
مدیر عملیات شرکت پالایش گاز پارسیان می گوید: اخیرا شرکت بنزین سازی (مینی پالایشگاه) در شهرک صنعتی شهرستان مهر مراحل پیش راه اندازی را طی می کند. خوراک این مینی پالایشگاه میعانات گازی بوده و در همکاری مشترک، خط انتقال آن احداث شد. این پروژه همزمان با سفر هیئت دولت به استان فارس افتتاح و در گام نخست، 100 هزار بشکه میعانات گازی از سوی شرکت پالایش گاز پارسیان به این مینی پالایشگاه تحویل شد.وی یادآور می شود: در دوسال گذشته شرکت پارسیان سپهر نیز در کنار پالایشگاه پارسیان واردمدار شد و با همکاری دو جانبه خوراک مورد نیاز آن ها را نیز تامین می کنیم. با این همکاری، زنجیره ارزش افزوده برای کشور ایجاد می شود.
برنامه ریزی برای افزایش کمی و کیفی خوراک
مدیر عملیات شرکت پالایش گاز پارسیان با بیان اینکه تمهیداتی در حوزه افت فشار چاه ها و کاهش کیفیت خوراک ارسالی از سوی شرکت ملی نفت ایران اندیشیده و اجرایی شده است، می گوید: بر اساس برنامه های تعریف شده مراکز تفکیک در بالادست احداث می شود تا آب نمک از میعانات و میعانات از گاز جدا و خوراک با کیفیت تری تحویل پالایشگاه شود. از سوی دیگر، ایستگاه های تقویت فشار گاز در میادین گازی احداث می شود. با اجرای این پروژه فرایند فشارافزایی انجام و خوراک پالایشگاه براساس فشار اولیه تعریف شده ارسال می شود.وی تاکید می کند: برنامه ها و پروژه های یادشده در حوزه کمی و کیفی شرایط عملیاتی را تغییر می دهد. مدیر عملیات شرکت پالایش گاز پارسیان در پایان اعلام می کند: با توجه به ترش بودن گاز میادین جدیدی که برای تامین خوراک این پالایشگاه در نظر گرفته شده، مکاتباتی برای شیرین سازی انجام شده است.به گفته وی، درآینده، مخازن گازی جدیدی به عنوان تامین خوراک پالایشگاه در سرویس می آید که در صورت بالا بودن ترشی، احداث واحدهای گوگردزدایی پیش بینی می شود.