صنعت پتروشیمی به دنبال رکوردهای بیشتر در بازارهای داخلی و خارجی است
رویکرد مثبت در فروش اعتباری
مشعل صنعت پتروشيمي ايران با ظرفیت تولید بيش از 92ميليون تن محصولات متنوع درسال، عملکرد قابل توجهی برای تامین نیاز داخل و حضور در بازارهای جهانی دارد، به گونه ای که با وجود تحریم های مستقیم صنعت نفت و پتروشیمی و شرایط اقتصادی ناپایدار، شاهد آن هستیم که مجتمع های تولیدی و پروژه های درحال ساخت، بدون توقف و طبق برنامه پیش می روند. این صنعت ارزآور هر روز ، رکوردهای تازه ای را پشت سر می گذارد و حالا قرار است تا پایان امسال از تولید 77 میلیون تن عبورکند و این در حالی است که همزمان، بازارهای جدیدی برای تولیدات پتروشیمیایی و کاتالیست ها و دانش فنی ایرانی جذب کرده اند.
طبق برآوردهای بلند مدت صنعت پتروشیمی، درآمد این صنعت تا سال 1406 به 50 میلیارد دلار می رسد و این برآورد با توجه به آمارها و قیمت های کنونی پروژه هایی است که هم اکنون در دستورکار قرار دارند و ممکن است در آینده افزایش هم داشته باشند.
صنعت پتروشیمی درسال های گذشته به عنوان بازوی قوی اجرایی و مستقل، توانسته است جایگاه خود را در صنعت و بازار داخلی و بازارخارجی، بخصوص خاورمیانه تثبیت کند و ارتقا بخشد. افزون براینکه سهم قابل توجهی در صادرات غیرنفتی بیش از40 میلیارد دلاری ایران داشته باشد. حالا هم صنعت پتروشیمی در دولت سیزدهم، به دنبال افق های جدید و پر افتخار دیگری است که می تواند براحتی از آنها عبور کند.
افزایش ارقام تولید با پروژه های جدید
شرکت صنایع پتروشیمی اعلام کرده است که می خواهد به برنامه تولید حدود 77 میلیون تنی محصول پتروشیمی برای سال 1402 دست یابد. بر این اساس، شرکت های پتروشیمی در6 ماه نخست امسال بیش از35 میلیون تن محصول پتروشیمی تولید کرده اند که نشان دهنده هفت درصد رشد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته است.
شرکت ملی صنایع پتروشیمی و شرکت های پتروشیمی درسال 1401 که اوج اجرای برنامه ها و سیاست های دولت سیزدهم بود، برای تحقق این هدف تلاش کردند، به طوری که تولید محصولات پتروشیمی درسال 1401 نسبت به سال 1400، هفت درصد افزایش داشت و 69. 6 میلیون تن محصول پتروشیمی تولید شد.
برهمین اساس درسال گذشته 27. 6 میلیون تن محصول پتروشیمی از اسکله های تخصصی پتروشیمی با 1189 فروند کشتی بارگیری شد که درمقایسه با سال 1400 از نظر تعداد، چهار درصد و به لحاظ وزنی نیز 6 درصد افزایش داشت. بیژن چگنی، مدیرکنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی چندی قبل اعلام کرد که ظرفیت تولید صنعت پتروشیمی در آغاز به کار دولت سیزدهم، بیش از 84 میلیون تن بود که در دو سال اخیر به بیش از ۹۲ میلیون تن رسیده است. همچنین با طرح های پتروشیمی دی آریا پلیمر خمین، پتروشیمی پارس گلایکول، فاز نخست طرح پالایش گاز هویزه خلیج فارس، مخازن 9 گانه فاز دوم مخازن سبز پتروشیمی عسلویه، همچنین واحد دوم ASU2 و ASU4 (واحد هوای فشرده) و پست 230/400 کیلوولت شرکت دماوند انرژی عسلویه و پیش تراکم کارخانه گاز و گازمایع 900 و 1000 و الفین گچساران که در دولت سیزدهم به بهره برداری رسیده اند، این ظرفیت ارتقای چشمگیری داشته است. باید توجه داشت که این میزان افزایش تولید درکنار اقداماتی همچون تقویت جریان داخلی سازی و خودکفایی در تجهیزات و دانش فنی صورت گرفته است، به طوری که بیش از ۹۰ درصد وزنی و بیش از ۸۰ درصد مالی طرح های پتروشیمی به ساخت داخل اختصاص داشته است. همچنین شرکت های پتروشیمی، تلاشی موفق و قابل قبول به منظور جلوگیری از هدررفت انرژی با ارتقای فرایندهای تولید مجتمع ها، کاهش گاز مشعل، جلوگیری از آلودگی محیط زیست، تصفیه پساب و ذخیره انرژی به منظور افزایش سودآوری انجام داده اند.
گزارش های مثبت از رویکرد جدید صنعت پتروشیمی
عملکرد صنعت پتروشیمی و تبدیل شدن به یک پشتوانه اقتصادی و مالی برای اقتصاد به نحوی بوده که دولت هم حساب ویژه ای را برای این بخش باز گذاشته است. بر همین اساس، عرضه اعتباری محصولات پتروشیمی در بورس کالا و انرژی از ماهانه ۱۰۰ میلیارد تومان به میانگین ماهانه حدود ۶ هزارمیلیارد تومان در سال ۱۴۰۲ افزایش یافته و رقم حدود ۳۴ هزار میلیارد تومان برای ۶ ماه نخست امسال ثبت شده است. این افزایش فروش اعتباری محصولات پتروشیمی در بورس کالا و انرژی با استفاده از همه ظرفیت های موجود شرکت های پتروشیمی به منظور رونق واحدهای تولیدی و تسهیل تأمین خوراک مورد نیاز صنایع تکمیلی در مسیر تکمیل زنجیره ارزش به عنوان راهبردی برای آن، هدف گذاری شده است. می توان گفت که روند رو به رشد عرضه اعتباری محصولات پتروشیمی از دی ماه ۱۴۰۱ افزایش یافته و رونق به صنایع تکمیلی پتروشیمی بازگردانده شده است. ۴ همت در دی ماه، ۵. ۷ همت در بهمن ماه، بیش از ۴ همت نیز در اسفندماه و در مجموع ۱۸ هزار میلیارد تومان فروش اعتباری در صنعت پتروشیمی برای سال ۱۴۰۱ ثبت شده است. این روند عرضه اعتباری محصولات پتروشیمی در بورس کالا و انرژی در سال ۱۴۰۲ نیز با همین روند تداوم یافته و در 6 ماه نخست امسال، حدود ۳۴ هزارمیلیارد تومان عرضه اعتباری در صنایع پایین دست پتروشیمی ۱۴۰۲ انجام شده است. مرتضی شاهمیرزایی، معاون وزیرنفت و مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی پیش از این اعلام کرد که صنعت پتروشیمی کشور در فروش اعتباری محصولات، شاگرد اول شده و قرار است این شیوه، الگویی برای دیگر صنایع شود. با استفاده از عرضه اعتباری محصولات پتروشیمی در بورس کالا، افزون بر اینکه از رانت جلوگیری می شود، مواد اولیه تولیدکنندگان واقعی صنایع تکمیلی نیز تأمین می شود. شرکت ملی صنایع پتروشیمی با ترغیب شرکت های پتروشیمی به عرضه اعتباری محصولات، به جد افزایش این روند را در دستور کار دارد و پیش بینی می شود در ماه های آتی، روند عرضه های اعتباری افزایشی باشد تا کمک شایانی به توسعه متوازن صنعت پتروشیمی و تکمیل زنجیره ارزش شود.
تمایل بیشتر پتروشیمی ها برای فروش اعتباری
یکی از آثار مهم این فروش اعتباری صنعت پتروشیمی، فعال تر شدن صنایع پایین دستی است که می تواند چرخه اقتصاد و اشتغال را در کشور پایدارتر کند. عباس غلامی، مدیر توسعه صنایع پایین دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی، چندی قبل به این موضوع و اثرگذاری آن اشاره کرد و گفت: توسعه صنایع پایین دستی و تکمیلی و فروش اعتباری، دو راهبرد مهم صنعت پتروشیمی در دولت سیزدهم بوده که تاکنون موفق بوده است.
وی با بیان اینکه راهبرد اجرایی شرکت ملی صنایع پتروشیمی برای احیای واحدهای تولیدی نیمه فعال یا متوقف، تشویق شرکت های پتروشیمی به فروش اعتباری محصولات در بورس کالا بود، ادامه داد: بسیاری از مجتمع های پتروشیمی در حوزه متانول عرضه اعتباری نداشتند که با پیگیری های انجام شده، برخی شرکت های تولیدی اقدام به فروش اعتباری کرده اند.
غلامی با تاکید بر اینکه سیاست فروش اعتباری برای نخستین بار در کشور با راهبری شرکت ملی صنایع پتروشیمی انجام شده است، گفت: ما برای رفع مشکلات واحدهای تولیدی در حوزه صنایع پایین دست پتروشیمی اقداماتی را از سال گذشته آغاز کردیم که به همین منظور در ایران پلاست سال گذشته یک تفاهمنامه سه جانبه میان شرکت ملی صنایع پتروشیمی، بانک ها و انجمن ها به امضا رسید.
قبل از انعقاد این تفاهمنامه، اعداد عرضه های اعتباری در بورس کالا بسیار پایین بود، اما از دی ماه پارسال آمارهایی که از سمت شرکت های پتروشیمی و بورس کالا دریافت شد، گواه این امر بود که ارزش عرضه های اعتباری در بورس کالا از زیر یکهزار میلیارد تومان، در مرداد ماه امسال به بالای 7 هزار میلیارد تومان صعود کرد.
به نظر می رسد تنوع محصولات پتروشیمی در فروش اعتباری تاثیر قابل توجهی را در تامین نیاز مصرف کنندگان و به طور کلی بازار داخلی داشته است. این سیاست تامین نیاز داخلی و همزمان نگاهی به دیپلماسی انرژی و حفظ بازارهای بین المللی تاکنون موفق عمل کرده و درآمد قابل توجهی را هم برای صنعت پتروشیمی و هم اقتصاد کشور به همراه داشته است.