دستاوردهای شرکت ملی پخش در مقابله با قاچاق سوخت از مبادی تولید تا بازارهای مصرف
همدلانه تا مرزها
مشعل شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران به عنوان متولی صیانت از فراورده و توزیع مناسب آن در کشور، اقدام هایی چشمگیر برای جلوگیری از عرضه خارج از شبکه سوخت را به انجام رسانده است. راه اندازی سامانه های الکترونیک فرآیند عرضه و تامین سوخت مشتریان عمده و جزء، تخصیص سهمیه به ناوگان حمل ونقل سنگین (دیزل) مبتنی بر پیمایش، پایش سیستمی سوخت مایع ارسالی و مصرفی نیروگاه ها، استقرار سامانه فروش سوخت مرزی و... از جمله فعالیت هایی است که امکان هرگونه سوء استفاده و انحراف مسیر فراورده های نفتی را از میان برداشته است. این شرکت همچنین با افزایش پایش های مستمر، ساماندهی و روزآمد کردن شیوه های نظارتی از مبادی تولید تا بازارهای مصرف، سبب شده است تا انسداد مسیرهای قاچاق سوخت تسریع و راه ورود فراورده های یارانه ای به این بازار شوم تا حد زیادی فروکش کند. عید محمد توماج نژاد، رئیس اداره پیشگیری و مقابله با قاچاق سوخت شرکت ملی پخش فراورده های نفتی معتقد است: مادامی که قیمت فراورده های نفتی در عرضه های داخلی، تکلیفی و یارانه ای است، امکان گریز از انحراف مسیر فراورده ها وجود نخواهد داشت و اجرای تمامی راهکارها ازسوی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران برای کنترل و کاهش فرآیند قاچاق سوخت در کشور، اعم از طرح پیمایش، بلوک بندی، باک پر، ساماندهی کارت سوخت و ... به قوت خود باقی است. درگزارش پیش رو ابعاد و زوایای طرح های مقابله با قاچاق سوخت در گفت وگو با رئیس اداره پیشگیری و مقابله با قاچاق سوخت شرکت ملی پخش فراورده های نفتی بررسی، واکاوی و راهکارهای کارآمد در این زمینه ارائه شده است.
با آنکه قاچاق سوخت تجارتی ناخوشایند و نامیمون است، اما به دلیل سودآوری، هرگونه ریسک و پیامدهای ناشی از آن برای فعالان این عرصه به جان خریدنی است. نکته حائز اهمیت این است که مبارزه با حجم سنگین قاچاق انواع سوخت به ویژه بنزین و گازوییل که کشور به شدت برای تامین و عرضه آن در تنگنا قرار دارد، باید با قاطعیت صورت بگیرد و فراورده های یارانه ای به سمت بازارهای داخلی سوق داده شود. شرکت ملی پخش فراورده های نفتی به عنوان یکی از دستگاه های ذی نفع در مبارزه با قاچاق سوخت، راهکارهای متنوعی را به منظور کنترل مصارف سوخت در دستور کار دارد که عملیاتی شدن هریک از آنان تاکنون با نتایجی مثبت همراه بوده است.
لزوم قاطعیت دستگاه های اجرایی
عیدمحمد توماج نژاد با بیان تاريخچه شکل گیری اداره پیشگیری و مقابله با قاچاق فراورده در شرکت ملی پخش فراورده های نفتی، آن را نشات گرفته از بند (الف) ماده (10) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز می داند و می گوید: حدود 10 سال از عمر اداره پیشگیری و مقابله با قاچاق فراورده های نفتی دراین شرکت می گذرد. این اداره با ساختار سازمانی متناسب با مقتضيات آن سال 1392 به طور تخصصی همسوبا رسالتي که وزارت نفت برای پیشگیری و مبارزه با قاچاق سوخت در نظر گرفته بود، تاسیس شد. اداره تازه تاسيس پيشگيري با به كارگيري كارشناسان خبره و خدوم از ميان همكاران شركت ملي پخش، در طول دوران گذشته توانسته است ضمن كسب تجربیات ارزشمندي در حوزه هاي مختلف امر پيشگيري و مقابله كه در شركت ملي پخش تجربه جديدي محسوب مي شود، مبتني بر شرح وظايف، به شايستگي مأموريت هاي محوله را به سرانجام مطلوب برساند و منشأ آثاری ملموس در مجموعه وزارت نفت و پيشگيري از قاچاق و مقابله با آن شود. با وجود پيش بيني در برنامه های ابلاغی ساليانه ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، متأسفانه تاكنون ساختار و جایگاه اداره پیشگیری و مقابله با قاچاق فراورده هاي نفتي منطبق با حجم فعاليت هاي مرتبط، ارتقا و توسعه نيافته و بسیاری از برنامه ها به دليل كمبود نيروي انساني و ساختار متناسب مغفول مانده است که البته امیدواریم در آینده نزدیک، چشم انداز روشنی را برای ارتقای سطح کیفی و کمی این اداره متصور باشیم.رئيس اداره پيشگيري و مقابله با قاچاق فراورده هاي نفتی می افزاید: اداره پیشگیری همان طور که در برنامه های كلان ابلاغی تبيين شده، اولويت اصلی آن، آسيب شناسی چرخه تأمين، نگهداشت، توزيع و عرضه انواع فراورده های نفتي در شبكه رسمی توزيع و پيشگيری از هرگونه انحراف و آسيب است. در اين مسير طرح های متعدد طی سال های گذشته مطالعه، برنامه ريزی و پیاده سازی شده که هر یک به نوبه خود با دستاوردهایی ارزشمند همراه بوده است كه از جمله اين طرح ها مي توان به، کدینگ، بلوک بندی، پیمایش، باک پر، رصد گلوگاه و ... که هدف اصلی اجرای تمامی آنها در مدیریت مصرف و مقابله با قاچاق سوخت خلاصه می شود، بيان كرد.