رونمایی از اسناد طراحی بنیادی طرح کیفی سازی نفت کوره و تولید کک سوزنی پالایشگاه شازند

کک سوزنی در مسیر گسست وابستگی

مشعل       طرح تولید کک سوزنی در پالایشگاه نفت امام خمینی(ره) شازند، با هدف اصلی ارتقای کیفیت محصولات سنگین پالایشگاه، تولید محصول استراتژیک کک سوزنی و بهبود شرایط زیست محیطی موجود با استفاده از دانش فنی بومی پژوهشگاه صنعت نفت تعریف شده است.  پیرو امضای تفاهمنامه بین وزارت نفت و وزارت صنعت در بهمن سال ۱۳۹۸و پس از انجام مطالعات امکان سنجی اولیه، همچنین تعیین الگوی فرایندی، قرارداد طراحی پایه واحدهای مرتبط با استفاده از دانش فنی پژوهشگاه صنعت نفت در مرداد سال ۱۴۰۰ امضا شد. برآوردها نشان می دهد، نیاز صنایع فولاد کشور به کک سوزنی حدود ۹۰ هزار تن در سال است و طراحی واحدهای در نظر گرفته شده در این طرح، توانایی آماده سازی خوراک و تهیه این حجم از کک را خواهد داشت، به طوری که پس از احداث واحد صنعتی مزبور، نیاز کلی کشور به این محصول راهبردی برآورده خواهد شد.  با بهره برداری از واحدهای این طرح، از ظرفیت ممکن واحدهای موجود نیز استفاده خواهد شد و محصولات نهایی تولیدی پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند ازجمله بنزین،گازوییل و قیر افزایش خواهد یافت و از تولید نفت کوره نیز به میزان قابل توجهی کاسته خواهد شد. هفته گذشته، آیین رونمایی از مدارک طراحی بنیادی طرح کیفی سازی نفت کوره و تولید کک سوزنی با استفاده از دانش فنی پژوهشگاه صنعت نفت در پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند، باحضور جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی؛ عظیم کلانتری اصل، رئیس پژوهشگاه صنعت نفت و همچنین مجید رجبی، مدیرعامل پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند و برخی دیگر از مدیران صنعت پالایش و پژوهشگاه صنعت نفت برگزار شد. آنچه می خوانید شرحی بر این رخداد است.

از مشخصه های طرح «کیفی سازی نفت کوره و تولید کک سوزنی»، در نظر گرفتن تمهیداتی برای بهبود شرایط زیست محیطی پالایشگاه است که از جمله آنها می توان به افزایش ظرفیت واحد آمین و آب ترش و کاهش گاز مشعل اشاره کرد.  در قرارداد طراحی پایه واحدهای مرتبط با استفاده از دانش فنی پژو هشگاه صنعت نفت که مرداد سال ۱۴۰۰ بین دو وزارتخانه نفت و صمت امضا شد، تولید نمونه کک سوزنی از روی نمونه خوراک منتخب پالایشگاهی نیز مد نظر است.

 برای این منظور، استفاده از پایلوت تصفیه هیدروژنی تقطیر و کک سازی موجود در پژوهشگاه صنعت نفت در شرایطی متناسب با طراحی های انجام شده مدنظر قرار گرفته است. همچنین آزمون های لازم در پایلوت استخراج با حلال انجام و از نتایج تست های پایلوت نیز افزون بر تولید نمونه محصولات، در طراحی واحدهای طرح استفاده شده است.

 بر اساس بررسی های اقتصادی انجام شده و با توجه به میزان قابل توجه نرخ بازده داخلی (IRR) می توان نتیجه گرفت که این طرح، علاوه بر تولید محصول با ارزش کک سوزنی و کاهش نفت کوره، همچنین بهبود شرایط زیست محیطی از توجیه اقتصادی قابل توجهی نیز برخوردار خواهد بود.

 به صفر رساندن نفت کوره

جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران با حضور در آیین رونمایی از مدارک طراحی بنیادی طرح کیفی سازی نفت کوره و تولید کک سوزنی گفت: طراحی پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند، مبتنی برتولید ۸ تا ۱۲ درصد نفت کوره است و این عدد با اجرایی شدن پروژه کیفی سازی، نزدیک به صفر خواهد شد.  سالاری با اشاره به اینکه در حوزه کیفی سازی فراورده به مرزهای دانش فنی رسیده ایم و افزون بر خودکفایی در این حوزه، می توانیم درحوزه صدور خدمات فنی -مهندسی و دانش فنی نیز ورود کنیم، ادامه داد: کیفی سازی نفت کوره از چالش های اصلی صنایع پالایشگاهی است که به منظور دستیابی به دانش فنی آن، بومی سازی دانش فنی کک سازی با حمایت پژوهشگاه صنعت نفت در دستور کار قرار گرفت؛ تا آنجا که دستیابی به دانش فنی کک سازی با همکاری پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) و پژوهشگاه صنعت نفت، محقق و زنجیره ارزش در این حوزه تکمیل شد. مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران با تاکید بر اجرای طرح های کیفی سازی در پالایشگاه ها اظهارکرد: نفت خام کشور باید به فراورده های مختلف همچون بنزین تبدیل شود و این موضوع، ضرورت اجرای طرح های کیفی سازی درپالایشگاه ها را دو چندان می کند. سالاری از رونمایی پایلوت های جدید در آینده نزدیک خبر داد و گفت: با توجه به شرایط ناترازی گاز و کمک سوخت مایع به نیروگاه ها و صنایع لازم است که به قوانین هوای پاک نیز توجه و این قانون به صورت کامل اجرا شود. وی تاکید کرد: امیدواریم عملیات اجرایی طرح کیفی سازی نفت کوره، بزودی اجرایی شود تا بتوان بخشی از زنجیره نیاز کشور را از این طریق تأمین کرد.

 توسعه دانش فنی به شرط تامین منابع مالی

عظیم کلانتری اصل، رئیس پژوهشگاه صنعت نفت نیز با حضور در این آیین به همکاری پژوهشگاه صنعت نفت، پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند و شرکت پالایش و پخش فراورده های نفتی برای توسعه دانش فنی در دستیابی به زنجیره نفت کوره اشاره و تصریح کرد: یکی از گلوگاه های ما در توسعه صنعت نفت، توسعه دانش فنی به شرط تامین منابع مالی است که باید به این موضوع توجه بیشتری شود. به گفته وی، در حوزه فناوری کشور و گسترش آن در دانشگاه ها بویژه در بخش صنعتی، بسیاری از نیازها به تقاضا تبدیل شده و هر جا، یکپارچگی بین تولیدکننده، مصرف کننده نهایی و حامی حاکمیتی وجود داشته باشد، توانسته ایم گام برداریم و موفق عمل کنیم. رئیس پژوهشگاه صنعت نفت به تولید روزانه نفت کوره در پالایشگاه های کشور که معادل تولید روزانه ۴۰۰ چاه نفت است، اشاره کرد و افزود: اگر هزینه عملیات حفاری و به تولید رسیدن 20حلقه چاه نفتی حدود 200 میلیون دلار در نظر گرفته شود، به عدد هنگفتی خواهیم رسید، در حالی که اگر این عدد در بخش های تحقیقی و توسعه ای هزینه شود، افزون بر ایجاد ارزش افزوده در زنجیره ارزش صنایع پایین دستی، صنایع بالادستی صنعت نفت نیز توسعه خواهند یافت.

 بومی سازی کاتالیست های مورد نیاز

مجیدرجبی، مدیرعامل پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند در این مراسم به موفقیت های این شرکت در زمینه بومی سازی کاتالیست های مورد نیاز در واحدهای RCD و RFCC طی سال های اخیر اشاره و تصریح کرد:با تلاش شبانه روزی متخصصان شرکت پالایش نفت امام خمینی (ره) شازند و شرکت های داخلی، کاتالیست های مورد نیاز این دو واحد، بومی سازی شده اند و حتی با مشابه خارجی خود نیز رقابت می کنند.  او دستیابی به دانش فنی تولیدکک سوزنی را افتخاری برای صنعت پالایش و پخش برشمرد و افزود: با حمایت های شرکت ملی پالایش و پخش و با توان همکاران توانمند شرکت پالایش نفت شازند و پژوهشگاه صنعت نفت این مهم به نتیجه رسیده و کسب این دستاورد ارزشمند نیز با همدلی، همراهی و تلاش مجموعه های مرتبط محقق شده است.

شرکت پالایش نفت امام خمینی (ره) شازند، به عنوان یکی از شرکت های مهم پالایشی کشور در زمینه فراورش نفت خام و تولید انواع محصولات نفتی و عرضه آن به شرکت ملی پخش فراورده های نفتی و دیگر مشتریان برای تأمین بخشی از نیازهای انرژی کشور وخوراک دهی به صنایع پایین دستی (با به کارگیری فناوری های نوین برای تولید با کیفیت و پایدار مطابق با استانداردهای ملی و بین المللی و سازگار با محیط زیست به منظور خلق ارزش برای ذینفعان) فعالیت می کند و محصولات پالایشگاه با مشخصات و کیفیت استانداردهای ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ اروپا به بازار عرضه می شود.