مدیر عامل پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند تشریح کرد:

تبدیل  90  درصدی  نفت  خام  به فرآورده های با ارزش افزوده

سمیه راهپیما   پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند در سال ۱۳۷۲ به عنوان بزرگ ترین پالایشگاه تک واحدی ایران، با ظرفیت اسمی ۱۵۰ هزار بشکه در روز راه اندازی شد. پس از مدتی به کوشش نیروهای متخصص، ظرفیت تولید این پالایشگاه به ۱۷۰ هزار بشکه در روز رسید و با اجرای طرح واحد دو (فاز۲)، ظرفیت تولید آن فراتر رفت و به ۲۵۳ هزار بشکه در روز افزایش یافت. در همین سال ها گام دیگری برداشته شد و خوراک پالایشگاه امام خمینی (ره) از ۱۰۰ درصد نفت خام سبک به مخلوط ۵۵ درصد نفت خام سبک و ۴۵ درصد نفت خام سنگین تغییر یافت. افزون براین، هنگام اجرای پروژه فاز۲، به جز احداث واحدهای جدید، بازطراحی فاز 1 و طراحی فاز 2، به گونه ای انجام شدکه درازای کاهش تولید فرآورده های نفتی کم ارزش مانند نفت کوره (مازوت) و وکیوم باتوم، تولید محصولات با ارزشی مانند بنزین، پروپیلن و ال پی جی افزایش یابد. با اجرای طرح ۹۰ هزارتنی تولید کک سوزنی که اکنون در دست بهره برداری است، افزون بر تأمین نیاز صنایع فولاد ایران به الکترود گرافیتی، تولید مازوت نیز در این پالایشگاه به صفر خواهد رسید.  مجیدرجبی، مدیرعامل پالایشگاه امام خمینی شازند (ره)درگفت و گو با خبرنگار «مشعل» درباره فعالیت های متنوع این پالایشگاه، توضیحاتی ارائه کرده است که می خوانید.

 طرح های توسعه ای در اولویت فعالیت های صنعت نفت است، لطفا بفرمایید پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند دراین زمینه چه گام هایی برداشته است؟

طرح های توسعه ای پالایشگاه شازند، یکی از محورهای مهمی است که وزارت نفت و زیرمجموعه های آن در دولت سیزدهم دنبال می کنند. همسو با این محور مهم، هم اکنون پروژه ارتقای کیفیت محصولات پالایشگاه را دستور کار داریم؛ با این رویکرد، راندمان پالایشگاه و همسو با آن با تبدیل محصولات با کیفیت پایین به محصولات با کیفت بالا و مطابق با استانداردهای روزآمد دنیا، سودآوری هم افزایش می یابد.پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند از سالیان گذشته بخشی از این کیفی سازی محصولات را با اجرای فاز 2 انجام داده، اما این زنجیره کامل نشده است وهنوز نفت زیادی داریم که باید به محصول با ارزش تر تبدیل شود. با اجرای این طرح، از آلودگی هوا نیز کاسته می شود.

  تولیدکک سوزنی از جمله پروژه های طراحی شده در زمینه بهینه سازی نفت کوره است؛ این پروژه در چه مرحله ای قرار دارد؟

کک سوزنی یکی ازمحصولات با ارزش افزوده بالاست که درصنایع فولاد کشورکاربرد دارد و با تولید آن از واردات این محصول جلوگیری می شود. برای تولید کک سوزنی از نفت کوره استفاده می شود و آن را به محصولی با ارزش تر تبدیل می کند.تولید کک سوزنی که یکی از پروژه های کیفی سازی پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند به شمار می رود، اکنون در مرحله طراحی اولیه قرارداردکه از سوی پژوهشگاه صنعت نفت در حال انجام است. این پروژه دارای 5 واحد است، چهار واحد آن از سوی پژوهشگاه صنعت نفت اجرا می شود و یک واحد باقی مانده نیز با همکاری یک شرکت دانش بنیان پیش می رود. می توان گفت که پروژه کک سوزنی درمرحله پایه، تاکنون 85 درصد پیشرفت داشته است. در مرحله بعد هم آماده شدن EPC یا همان طراحی و تامین تجهیزات و سپردن اجرای پروژه به پیمانکار و کل مسئولیت های مدیریت اجرا و کنترل کیفی پروژه به آن را خواهیم داشت.

  مدت زمان در نظر گرفته شده برای اجرایی شدن پروژه تولید کک سوزنی چند سال است؟

طراحی پایه این پروژه شش ماه اول سال یعنی در شهریور ماه تمام می شود و به سمت پیمان EPC می رویم که سه تا چهار ماه زمان برای آن در نظر گرفته شده است، بعد از انتخاب پیمانکار چهار سال زمان تا اجرایی شدن آن پیش بینی کرده ایم.

  نقش شرکت های دانش بنیان در اجرایی کردن این پروژه ها چیست؟

در طراحی پروژه ها مطالعات پایه با همکاری پژوهشگاه صنعت نفت انجام می شود که جزو شرکت داخلی نفت و گاز است، در مراحل بعدی از توانمندی شرکت های دانش بنیان استفاده خواهد شد، ضمن آنکه از 5 واحدی که برای تولید کک سوزنی در نظر گرفته شده است، یک واحد آن از توان شرکت های دانش بنیان استفاده خواهد شد. به توانمندی شرکت های دانش بنیان اطمینان 100 درصدی داریم. حدود 20 سال است که با این شرکت ها تعامل داریم. برخی قطعات که از سوی شرکت های دانش بنیان ساخته می شود، گاه هنگام نصب، جواب نمی دهد، از این رو می توان گفت که این کار پر ریسک است، اما با اتخاذ تدابیر فنی و رعایت مسائل ایمنی، این کار را انجام می دهیم. با این روند اگر محصول مشکلی داشته باشد، بازگردانده می شود تا بازبررسی شود. این رفت و برگشت برای پالایشگاه هزینه و ریسک دارد که ما آن را پذیرفته ایم و البته نتیجه هم گرفته ایم.از این رو باید برای رفع نیازهای خود به شرکت های دانش بنیان اعتماد کنیم، زیرا آنها نیازمند زمان، تعامل و حمایت هستند.

  در دولت سیزدهم حرکت به سمت پتروپالایشی شدن پالایشگاه های نفت در اولویت قرار گرفته، پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند چه گام هایی در این مسیر برداشته است؟

پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند به سمت پتروپالایشی شدن حرکت و در این زمینه چند محصول همانند پروپیلن و نرمال هگزان تولید کرده است که محصولات پتروشیمی به شمار می روند؛ از این رو می توان گفت که اکنون این پالایشگاه، پتروپالایشی است و می خواهیم تولید محصولات با ارزش افزوده بالا مانند پروپیلن و نرمال هگزان را بیشتر کنیم. از 100 درصد نفت خام پالایشگاه،حدود 90 درصد به شش فرآورده اصلی مانند بنزین، گازوئیل، ال پی جی، نفت کوره، نفت سفید و سوخت جت تبدیل می شود.

  محصول کک اسفنجی بیشتر در چه صنایعی استفاده می شود؟

کک اسفنجی در صنعت فولاد کشور کاربرد دارد و در مراحل بعدی می توان از آن در صنایع خودرو سازی، کارخانه های تولید لوازم خانگی، تولید الکترودهای گرافیتی استفاده کرد. به عبارت دیگر فولاد، صنعتی مادر است و در زیرمجموعه های خود مانند تولید خودروهای داخلی و ... استفاده می شود و دیگر نیازی به واردات آن نیست.