تضمین ثبات بازار نفت با کاهش تولید اوپک پلاس
برخی اعضای ائتلاف تولیدکنندگان سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و غیراوپک موسوم به «اوپک پلاس» 13 فروردین ماه سال 1402تصمیم گرفتند افزون بر کاهش تولید روزانه دو میلیون بشکه ای نفت خام که از نوامبر 2022 آغاز شده است و تا پایان سال 2023 میلادی پابرجا خواهد بود، از ماه مه (اردیبهشت) امسال در مجموع روزانه یک میلیون و 660 هزار بشکه دیگر از تولید خود بکاهند؛ بر این اساس مجموع تولید کاهش اعضای این ائتلاف ازیکم مه (11 اردیبهشت ماه) به سه میلیون و 660 هزار بشکه در روز یا 3.7 درصد خواهد رسید. تصمیم ناگهانی اعضای ائتلاف اوپک پلاس برای کاهش عرضه روزانه یک میلیون و 660 هزار بشکه ای که درنشست کمیته وزارتی نظارت بر توافق اوپک پلاس (JMMC) افزایش پنج دلاری قیمت های جهانی نفت خام و رساندن قیمت نفت خام شاخص برنت به سطوح بالای 85 دلار را به همراه داشت. دراین گزارش دلایل اصلی کاهش داوطلبانه تولید برخی اعضای اوپک پلاس برای تضمین ثبات بازار عرضه نفت بررسی شده است.
نگرانی درباره تقاضای ضعیف نفت جهان
عربستان سعودی اعلام کرده است که تصمیم کاهش تولید داوطلبانه یک میلیون و 660 هزار بشکه ای نفت برخی اعضای اوپک پلاس افزون بر کاهش روزانه دو میلیون بشکه ای پیشین، اقدامی پیشگیرانه با هدف حمایت از ثبات بازارهای جهانی نفت خام است. الکساندر نواک، معاون نخست وزیر روسیه نیز دراین باره گفته است که بحران بانکی غرب و دخالت در اصول بازارهای جهانی نفت خام (تعیین سقف قیمتی برای محموله های صادرات دریایی نفت خام روسیه) یکی از دلایل افت قیمت این کالای راهبردی است. ترس از یک بحران تازه بانکی در ماه گذشته میلادی، سرمایه گذاران را به فروش دارایی های ریسکی، قیمت نفت را از نزدیک به رقم 139 دلار برای هر بشکه در مارس 2022 به نزدیک 70 دلار به ازای هر بشکه رساند. رکوداقتصادی در ابعاد جهانی می تواند به کاهش قیمتهای جهانی نفت خام منجر شود. تحقیقات مؤسسه «رد برن» (Redburn) نشان می دهد اندازه آخرین کاهش اعضای اوپک پلاس احتمالاً بیش از حد بوده است واین می تواند دلیلی برهراس اعضای این ائتلاف از یک رکود بزرگ جهانی باشد.
قیمت های بالاتر
بسیاری از تحلیلگران براین باورند که ائتلاف اوپک پلاس مایل است کف قیمت نفت را در سطوح 80 دلار برای هر بشکه حفظ کند، در حالی که مؤسسه های «یو بی اس» و «ریستاد انرژی» پیش بینی کردند قیمتهای جهانی نفت خام به سطوح 100 دلار برای هر بشکه بازمی گردد. با این حال، قیمت های بیش ازحد بالای نفت، نشان از وقوع خطر برای اوپک پلاس است، زیرا به تورم شتاب می بخشد و کالاهایی را که این گروه باید خریداری کند، تحت تأثیر قرار می دهد. قیمت های بالای نفت خام، همچنین سرعت تولید نفت کشورهای غیراوپک را افزایش می دهد و سرمایه گذاری در منابع جایگزین را تشویق می کند. بانک آمریکایی «گلدمن ساکس» دراین باره اعلام کرده است که قدرت ائتلاف اوپک پلاس درسال های اخیر افزایش یافته است، زیرا واکنش نفت شیل ایالات متحده آمریکا به قیمت های بالاتر، کندتر و کوچک ترشده و این اتفاق تاحدی به دلیل فشار برسرمایه گذاران، برای توقف تامین مالی پروژه های سوخت فسیلی رخ داده است.
تنبیه دلالان
کاهش اعضای اوپک پلاس درعین حال می تواند تنبیهی برای مدعیان کمبود عرضه نفت یا افرادی باشد که روی کاهش قیمت های جهانی نفت خام نفت شرط بندی می کردند. درسال 2020 میلادی شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی به معامله گران درباره شرط بندی سنگین در بازار نفت هشدار داد و گفت تلاش می کند به بازار جهش ببخشد و قول داد شرایط را برای افرادی که روی قیمت نفت قمار می کنند به «جهنم» تبدیل کند. پیش از اعلام تصمیم غیرمنتظره کاهش داوطلبانه اعضای اوپک پلاس، صندوق های پوشش ریسک، موقعیت خالص خود را در شاخص دبلیو تی آی ایالات متحده آمریکا به تنها 56 میلیون بشکه تا 21 مارس سال جاری میلادی کاهش داده بودند که پایین ترین رقم از فوریه سال 2016 میلادی است. تحولات خرید صعودی آنها نسبت به تحولات کوتاه نزولی تنها 1.39 درصد بیشتر بود که کمترین سطح از اوت سال 2016 میلادی است. یک منبع آگاه از تصمیم اوپک پلاس دراین باره گفته است که کاهش اخیراعضای این ائتلاف به افرادی که علیه نفت شرط بندی می کنند، بسیار آسیب می زند.
تنش ریاض و واشنگتن
واشنگتن اقدام اخیر اوپک پلاس را غیرضروری خوانده است. غرب بارها از اوپک پلاس به دلیل دستکاری قیمت ها و همکاری باروسیه با وجود تنش های مسکو و کی یف انتقاد کرده است. آمریکا در حال بررسی تصویب قانونی موسوم به «نوپک» (NOPEC) است که در صورت اثبات تبانی در بازار، امکان توقیف دارایی های اوپک در خاک ایالات متحده را فراهم می کند. اوپکپلاس از آژانس بین المللی انرژی به دلیل آزادسازی ذخیره سازی های نفت خام در سال گذشته میلادی انتقاد کرده است،اقدامی که به گفته این نهاد انرژی برای مهار قیمت های جهانی نفت در بحبوحه ترس تحریم ها مبنی بر اختلال در عرضه نفت روسیه ضروری است. با این حال، پیش بینی آژانس بین المللی انرژی هرگز محقق نشد و منابع اوپک پلاس را بر آن داشت که بگویند این پیش بینی، سیاسی بوده و برای کمک به افزایش رتبه بندی جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا طراحی شده است. آمریکا که بیشتر نفت خام موجود در ذخیره سازی های خود را آزاد کرد، اعلام کرده است در سال 2023 میلادی مقداری نفت برای ذخیره سازی می خرد اما بعدها این موضوع را رد کرد. بانک های «جی پی مورگان» و «گلدمن ساکس» اعلام کرده اند که تصمیم ایالات متحده آمریکا برای خرید دوباره نفت به منظور پرکردن مخازن ذخیره سازی ها، ممکن است در اقدام به کاهش تولید اوپک پلاس نقش داشته باشد.
منبع: رویترز
مترجم: امیر دشتی