ضرورت بالگرد

به شیرین ترین قسمت بیمارستان، جایی که نوای زندگی در آن جریان دارد، می روم. صحبت از بخش زایمان است و نوزادانی که پدران و مادرانشان آرزوهای زیادی برای آنها در سر می پرورانند. طناز رمضانی پور، مسؤول زایشگاه بیمارستان صنعت نفت شهدای خلیج فارس خارگ با 25 سال سابقه کار است. او اصالتا آبادانی است و به صورت اقماری در این بیمارستان به فعالیت مشغول است.

رمضانی پور می گوید: امکانات زیادی در جزیره نداریم و بسیاری مواقع، زنانی که نزدیک موعد زایمانشان است، به بیرون از جزیره اعزام می شوند؛ چراکه امکانات بخش زایمان این بیمارستان خیلی زیاد نیست و اعزام بومیان منطقه نیز به سختی انجام می شود. در گذشته، بیماران با بالگرد ویژه بیمارستان به بوشهر اعزام می شدند؛ اما اکنون چنین شرایطی وجود ندارد و برای اعزام ها باید باستاد هدایت، هماهنگ شود و پذیرش بیمار برای اعزام باید براساس این هماهنگی صورت گیرد. این نکته را هم از یاد نبریم که زمان رسیدگی به بیمار حائز اهمیت است که با از دست دادن آن زمان، شاید نتوان خدمات پزشکی مناسبی به بیمار ارائه کرد. برای رفع این مشکل از مسؤولان درخواست می کنیم امکانات بیشتری برای خدمت رسانی در اختیار بیمارستان قرار گیرد.  به گفته رمضانی پور، بیشتر از 40 هفته نمی توان به مادران باردار به دلیل نداشتن دستگاه سونوگرافی خدمات ارائه دهیم. به همین دلیل مجبور می شویم ختم روند معاینات بارداری در جزیره را اعلام کنیم و با این رویکرد، برای بیمار و بیمارستان مشکل ایجاد می شود؛ زیرا برخی بیماران راضی به اعزام نمی شوند و فکر می کنند بیمارستان نمی خواهد به آنها خدمات ارائه کند؛ اما واقعیت این است که بر اساس سطح بندی دانشگاه علوم پزشکی نمی توانیم برخی خدمات را به بومیان ارائه دهیم. به همین دلیل برخی بیماران را نمی توانیم پذیرش کنیم؛ زیرا در صورت بروز مشکل، دانشگاه علوم پزشکی باید پاسخگو باشد.در هنگام خروج از بخش زایمان، این موضوع که با وجود ظرفیت های موجود در این منطقه چرا کارکنان بیمارستان شهدای خلیج فارس خارگ باید باحداقل امکانات، هم کار و هم گذران زندگی کنند، فکرم را مشغول می سازد؛ شاید تنها پاسخی که می توان داد، این باشد که آنها کاری انجام می دهند که نتیجه اش کمک به بهبود سلامت انسان هاست، به همین دلیل بسیاری از کمبودها به چشم شان نمی آید.

 بخش دیالیزی ها

بخش دیگر بیمارستان شهدای خلیج فارس خارگ، مربوط به دیالیزی هاست که قبل از رفتن به این بخش باید آداب خاصی همچون پوشیدن کاور کفش به منظور جلوگیری از ورود آلودگی به آن انجام شود. سیدمحمد محمدی که مسؤول بخش همودیالیز است و از 10 سال گذشته تاکنون در این بخش فعالیت می کند، در صحبت کوتاهی می گوید: بخش دیالیز از آبان سال 1395 افتتاح شد و تاکنون به بیماران زیادی خدمات رسانی کرده است. دو تخت فعال دیالیز دراین بخش وجود دارد و با بیمارانی روبه رو هستیم که در زندگی، سختی ها و مشکلات خاص خود را دارند.

ارائه خدمات طب صنعتی به 4 هزار نفر

طب صنعتی، یکی از مهم ترین بخش های صنعت نفت برای پایش و شناسایی اولیه بیماری است. این بخش در بیمارستان شهدای خلیج فارس خارگ نیز فعال است و کارکنان را از زوایای مختلف پزشکی مورد سنجش قرار می دهد. معصومه اسدی، کارمند اداری این واحد و بومی این جزیره است و با 20 سال سابقه کار توضیحات مفیدی در خصوص بخش طب صنعتی ارائه می دهد.او با اشاره به اینکه تنها واحد طب صنعتی در جزیره خارگ هستیم، ادامه می دهد: همه نیروهای رسمی، قراردادی و پیمانکاری شرکت های نفتی مانند پخش فراورده های نفتی، ملی نفتکش، فلات قاره، همچنین شرکت پایانه های نفتی و کارکنان بیمارستان که تعداد آنها به بیش از 4 هزار نفر می رسد، از سوی این بخش مورد سنجش های پزشکی قرار می گیرند. به گفته او، بیشترین مراجعه کنندگان مربوط به کارکنان پایانه های نفتی، غواصان نفتی فلات قاره است که برای تبدیل وضعیت اقدام می کنند. نیروهای رسمی این شرکت ها در درمانگاه های مربوط به این شرکت ها معاینه می شوند. نیروهای رسمی شرکت های پتروشیمی را هم پذیرش می کنیم؛ اما نیروهای قراردادی و پیمانکاری به بیرون اعزام می شوند، ضمن اینکه انجام معاینات طب صنعتی کارکنان بیمارستان را نیز تحت پوشش داریم.

اسدی اظهار می کند: از وجود خدمات بیشتر پزشکان متخصص در بیمارستان بی بهره ایم، به همین دلیل مجبور می شویم برخی مراجعه کنندگان را برای ادامه درمان به بیرون ازجزیره اعزام کنیم که این موضوع، فرایند زمان تکمیل پرونده را طولانی می کند. این کارمند اداری شاغل در واحد طب صنعتی ادامه می دهد: تمام مشخصات مراجعه کنندگان طب صنعتی در سامانه التیام، وارد و گزارش های سالانه درپایان هر سال برای شرکت ها ارسال می شود. نتیجه این گزارش ها این است که هر یک از شرکت ها متوجه بیماری شایع در واحدهای خود خواهند شد. به عنوان مثال کارکنان عملیات دریایی و تاسیسات با مشکل شنوایی روبه رو هستند.  اسدی از مسؤولان درخواستی دارد، اینکه امتیازهای اقماری برای کارکنان بومی منطقه نیز لحاظ شود؛ زیرا برای برخی درمان ها نیاز به مراجعه پزشکان خارج از جزیره است، ضمن آنکه مادران شاغل نیاز دارند برای رسیدگی به فرزندانشان، تقویت روحیه و ... مرخصی داشته باشند، اما منطقه خارگ امکانات بسیار کمی دارد.

 هزینه های زیاد غیراقماری ها

برای سرکشی به بخش های مختلف بیمارستان، نیاز به هماهنگی هایی بود که صدیقه بناری، کارشناس روابط عمومی آن را انجام می داد. وی تنها مسؤول روابط عمومی نبود؛ بلکه همزمان چند مسؤولیت دیگر از جمله کارشناس آموزش وجانشین ارتقای سلامت را هم به عهده داشت. شکی نیست که این موضوع به توانایی ها و قابلیت های وی بازمی گردد؛ اما نکته مهم تر کمبود نیروی انسانی است که هم او به آن اشاره کرد و هم پیش تر دیگر همکارانش بر آن تاکید داشتند. بناری، بومی منطقه است و از سال 1384 فعالیت خود را در این بیمارستان آغاز کرده است.

او می گوید: هم اکنون چند مسؤولیت را به طور همزمان به عهده دارم و این کارم را بسیار سخت کرده است. مسؤولیت در روابط عمومی و فعالیت در بخش آموزش هر یک نیازمند نیروهای جداگانه است؛ اما چون جذب نیرو انجام نمی شود، این کارها را یک نفر انجام می دهد. بناری، درباره فعالیت های آموزشی که از جمله مسؤولیت های او به شمار می رود، اظهار می کند: با توجه به درجه بندی بیمارستان، باید دوره های آموزشی مورد نظردانشگاه علوم پزشکی مانند احیای قلبی و ریوی مقدماتی و پیشرفته را برگزار کنیم، همچنین دوره های آموزشی مربوط به اچ اس ای که هر سال باید برگزار شود، ضمن اینکه بنا به درخواست پزشکان و پرستاران و با توجه به نیاز منطقه، هر هفته یک نشست آموزشی برگزار می شود. مسؤول روابط عمومی بیمارستان شهدای خلیج فارس خارگ در بخش دیگری از صحبت هایش به اقماری بودن هم اشاره می کند و می گوید: درآغاز تاسیس بیمارستان، همه نیروها اقماری بودند؛ اما اکنون چنین نیست و امکانات جزیره هم پاسخگوی زندگی و هزینه های مربوط به آن نیست، ضمن اینکه روزهای مرخصی ما در طول یک سال کم است. بناری، مانند دیگر همکارانش درخواست اقماری شدن را دارد و اظهار می کند: چون بومی منطقه هستم و در جزیره زندگی می کنم، نمی توانم اقماری باشم. بنابراین هیچ امکان و امتیازی بابت اسکان در منطقه به من تعلق نمی گیرد. اقماری ها، امتیازهای بیشتری دارند، مثل اینکه 14 روز کار و 14 روز استراحت هستند و هزینه پرواز و اسکان آنها به عهده سازمان است.

او کمبود نیرو را موضوع مهمی برمی شمارد و ادامه می دهد: در دوران کرونا، یکی از همکاران فوت شد، یکی دیگر خود را بازخرید کرد و برخی نیز از سازمان خارج شدند و برای ادامه فعالیت در شرکت های دیگر انتقالی گرفتند، در حالی که نیرویی هم جایگزین آنها نشده است. شرایط زندگی در جزیره با امکانات کم آن، پایین بودن سطح آموزش و کیفی نبودن مدرسه، موضوعات دیگری است که با آن رو به رو هستیم.

  حرف دل مراجعان

به طور قطع، مراجعان به بیمارستان شهدای خلیج فارس خارگ هم حرف هایی داشتند که امید است مسؤولان پاسخ عملی به آنها بدهند.

 کمبود کیت های تشخیصی

بخش دیالیز مثل بخش های دیگر بیمارستان، مراجعه کننده دارد. یکی از آنها خانم مسن و خوش برخوردی است که در بدو ورود جلب توجه می کند. از چهره اش می شد فهمید که او نیز کنجکاو شده است. خود را سکینه نجفی معرفی می کند و با صدای نحیفی می گوید: به دلیل نبود برخی امکانات و تخصص های پزشکی، ناچارم به شهر بوشهر بروم که این موضوع با توجه به شرایط جسمی ام سخت است و این وضع در دوران کرونا برایم سخت تر بود.وی از فقدان چشم پزشک و کمبود متخصص کلیه در این بیمارستان گلایه می کند و می گوید: برای هربار معاینه باید سختی رفتن به بوشهر را بپذیرم؛ چون چاره ای ندارم. وقتی چشم پزشکی در این جزیره نیست، چاره ای جز رفتن به بوشهر باقی نمی ماند. موضوع دیگر اینکه متخصص کلیه هم در این بیمارستان کم است.

روی یکی دیگر از تخت های بخش دیالیز، محی الدین سراجی خوابیده است. او در شهر شیراز نظامی بوده و پس از بازنشستگی به جزیره خارگ بازگشته است.

سراجی57 ساله که کلیه هایش را بر اثر فشارخون بالا از دست داده و مرتب باید دیالیز شود، می گوید: وجود این بیمارستان خیلی باارزش است، اما مشکلاتی هم هست. به عنوان مثال برای انجام آزمایش های مربوط به دیابت یا هپاتیت و ... به دلیل کمبود کیت تشخیصی باید به شهرهای اطراف جزیره برویم. در بخش اورژانس، مردی میانسال که سیم و اتصالات دستگاه علایم تنفسی به وی وصل شده، دراز کشیده است.او با علایم سکته مغزی و درد کتف چپ به بیمارستان خلیج فارس خارگ منتقل شده و منتظر جواب آزمایش های خود است.رنگ رخسارش نشان می دهد که نسبتا بهبود یافته و می تواند صحبت کند. خود را حبیب آقاجاری معرفی می کند.آقاجاری می گوید: با گذر عمر، بیماری ها نیز کم کم خود را نشان می دهند و باید مراقب بود؛ اما انگار نمی شود.وی ادامه می دهد: فعالیت این بیمارستان در خارگ بسیار باارزش است؛ البته کمبودهایی هم دارد؛ اما با این وجود خیلی مهم است که چنین بیمارستانی در منطقه خارگ فعالیت می کند.

در بخش زنان و مردان که به دلیل نبود فضا، فعلا یکی هستند، افراد متعددی دیده می شوند که یا بستری هستند یا منتظر پذیرش شدن و کسانی هم که یا آنها را همراهی می کنند یا به عیادت آمده اند. بیشترشان بومی منطقه هستند، با چهره هایی پرچین و شکن. رقیه امیری، یکی از همین افراد است که با 33 سال سن، خط و خطوط زیادی بر پیشانی و صورت دارد.

 او می گوید: برای انجام معاینات دندانپزشکی به این بیمارستان آمده ام و انتظار دارم که بیش از گذشته خدمات دریافت کنم؛ زیرا کیفیت خدمات، زمانی که به طور مستقیم از بیمارستان خارگ دریافت می شد، رضایت بخش تر بود؛ اما اکنون که زیر نظر بوشهر رفته، کیفیت خدمات دهی کمتر شده است.

آن سوتر، افراد زیادی برای مراجعه به پزشک عمومی در نوبت انتظار نشسته اند که یکی از آنها کوکب طراوت 53 ساله است. او مثل رقیه امیری می گوید: باید پزشکان متخصص با تعداد روزهای بیشتر در بیمارستان شهدای خلیج فارس خارگ حضور داشته باشند.

 قصور پزشکی

راهروی بیمارستان نیز شلوغی خود را دارد، برخی بیماران روی صندلی انتظار نشسته اند و منتظرند که پزشک آنها را معاینه کند، برخی نیز برای انجام عمل جراحی در انتظار نوبت گرفتن هستند. آسیه مقدسی از جمله کسانی است که برای معاینه و گرفتن نوبت عمل جراحی به این بیمارستان مراجعه کرده است. او توده ای در ناحیه رحم داشته که با شیمی درمانی برطرف شده؛ اما این توده هم اکنون سرباز کرده و با وارد شدن به دهان، مشکلات زیادی برای او که شغل معلمی دارد، ایجاد کرده است.  افراد زیادی در بیمارستان شهدای خلیج فارس خارگ بودند که می شد با آنها صحبت کرد. به قولی مشت نمونه خروار بود. کارکنان از نگاه و منظر خود حرف هایی زدند و مراجعان نیز سخنانی داشتند. برخی از این حرف ها، درخواست بود، مثل خواسته کارکنان غیراقماری مبنی بر لحاظ کردن امتیازات اقماری ها برای آنها و رفع کمبودهایی مثل نیروی انسانی برای ارائه خدمات بهتر به مراجعان و بیماران. برخی هم مطالبه عمومی مردم جزیره بود، مبنی بر اینکه کمبود پزشکان متخصص در این بیمارستان مرتفع شود، به طوری که آنها ناگزیر به خروج از جزیره برای رفع مشکل بیماری نباشند.