رهایی بازار نفت از بحران تنش های مسکو-کی یف

آغاز تنش های روسیه و اوکراین در فوریه سال 2022 میلادی بحرانی بزرگ در بازارهای جهانی نفت خام ایجاد کرد، به طوری که قیمت های نفت خام و گاز طبیعی به بالاترین حد در چند دهه گذشته رسید. قیمت زغال سنگ، افزایش حدود 70 درصد را تجربه کرد، قیمت جهانی گندم بیش از 60درصد افزایش یافت وقیمت فلزات صادراتی روسیه مانند نیکل، پالادیوم و آلومینیوم، همگی به مقدار قابل ملاحظه ای افزایش یافت. در همین حال، ارز یورو برای نخستین بار در بیش از دو دهه گذشته به دلیل ترس از تبدیل اثر تنش های مسکو-کی یف به بحران اقتصادی، نسبت به دلار سقوط کرد. با این حال، اکنون نشانه های فزاینده ای وجود دارد که نشان می دهد اختلال های ناشی از تنش های مسکو و کی یف به خط پایان نزدیک شده است، زیرا قیمت های نفت خام، گاز طبیعی و مواد غذایی، همگی به سطوح پیش از آغاز تنش های روسیه واوکراین بازگشته اند؛ یورو نیز طی سه ماه گذشته در برابر دلار افزایش 7 درصدی داشته و این اختلاف به یک دلار و 6 سنت رسیده است.

بازگشت قیمت انرژی به سطوح پیش از تنش های مسکو-کی یف

قیمت نفت خام شاخص برنت دریای شمال، در ماه مارس سال گذشته میلادی، تنها چند هفته پس از آغاز تنش های روسیه و اوکراین، ارقام کمتر از 130 دلار برای هر بشکه را تجربه کرد.

تحریم ها علیه روسیه، دومین صادرکننده بزرگ نفت خام جهان باعث کاهش عرضه شد و این اتفاق قیمت های انرژی را بالا برد، اما نفت برنت از ژوئیه سال 2022 میلادی به طور مداوم درمسیر کاهش بوده است و اکنون در محدوده سطوح پیش از تنش های مسکو- کی یف، یعنی 80 دلار به ازی هربشکه معامله می شود.

به طور عمده، قیمت های جهانی نفت خام در ماه های اخیر به دلیل ترس از رکود و افزایش نرخ بهره در بسیاری از اقتصادهای توسعه یافته کاهش یافته است. بدتر شدن اوضاع در اوکراین، همچنین می تواند در نتیجه کندی اقتصاد جهانی، سیگنال های نزولی را به بازار مخابره کند.

خورخه لئون، استراتژیست ارشد تحقیقات بازارنفت در مؤسسه ریستاد انرژی به یاهو در این باره می گوید:این نگرانی وجود دارد که قیمت نفت به دلیل تشدید افزایش موارد ابتلا به ویروس عالم گیر کووید-19 (کرونا) در چین با کاهش بیشتری روبه رو شود.

فعالیت بخش های تولیدی در چین طی دسامبر 2022 برای سومین ماه پیاپی با کاهش روبه رو شد و این شرایط احتمال کاهش تقاضای نفت در ماه های نخست سال نو میلادی را افزایش داده است.

چین در سال 2022 میلادی به دلیل به کار گرفتن سیاست سختگیرانه به صفر رساندن موارد ابتلا به کرونا، با کاهش فعالیت های اقتصادی و کند شدن روند رشد اقتصادی روبه رو شد.

کریستالینا جورجیوا، مدیرعامل صندوق بین المللی پول (IMF) در گفت وگو با شبکه خبری سی بی اس گفت: رشد اقتصادی چین برای نخستین بار طی 40 سال گذشته، در سال 2022 میلادی، احتمالا به سطح رشد جهانی یا کمتراز رسیده؛ اتفاقی که پیش از این هیچگاه رخ نداده است. وی افزود: با نگاه به سال آینده میلادی برای 3 تا 6 ماه، کاهش محدودیت های کرونا به معنای تشدید موارد ابتلا به این ویروس عالم گیر در سراسر چین خواهد بود.  بانک سرمایه گذاری کردیت سوئیس (Credit Suisse) می گوید که فروش هنوز تمام نشده است. براساس اعلام این بانک سوئیسی، بازار نفت بسیار پایین تر از میانگین متحرک 55 روزه و همگرایی میانگین حرکتی 200 روزه (200-DMA) در سطوح 89 دلار ویک سنت و 100 دلار و 67 سنت باقی مانده است.

بنا براعلام این بانک با کاهش حرکت میان مدت و نگرانی ها از روند رشد اقتصادی جهان، به نظر می رسد که قیمت ها با کاهش بیشتری روبه رو شوند. قیمت نفت خام برنت احتمالا در زمان مناسب شاهد روند کاهشی بیشتر و به سمت اصلاحی 61.8 درصد و 63 دلار و 2 سنت حرکت خواهد کرد، جایی که اطمینان بیشتری نسبت به کف باثبات تر و ظهور مرحله تثبیت خواهیم داشت. یک سیگنال کاهش دیگر آن است که بازارهای آتی نفت خام عقبگرد داشته اند. پس بهین (کونتانگو) و پیش بهین (Backwardation)، اصطلاحاتی هستند که به طور معمول در بازارهای آتی کالا استفاده می شوند. «کونتانگو» به شرایطی گفته می شود که قیمت های نقدی نفت از قیمت های آتی کمتر و نشان دهنده مازاد عرضه در بازار در کوتاه مدت است. برای نمونه، اگر امروز قیمت یک قرارداد نفت خام شاخص دبلیو تی آی آمریکا 60 دلار برای هر بشکه باشد، اما قیمت تحویل آن در 6 ماه آینده 65 دلار باشد.

ساختار پیش بهین (Backwardation) به طورمعمول زمانی رخ می دهد که معامله گران پیش بینی کنند، عرضه از مصرف کمتر می شود و در این شرایط، ذخیره سازی های نفت خام در سطح پایینی قرارمی گیرد و با افت بیشتری هم روبه رو می شود؛ به طوری که معامله گران ترغیب می شوند سطح ذخیره سازی نفت خام خود را کاهش دهند و محموله هایشان را به موقع بفروشند.

در سناریوی معکوس (ساختار پیش بهین)، فرض کنید قیمت یک قرارداد نفت خام دبلیو تی آی امروز60 دلاربرای هر بشکه باشد، اما قیمت تحویل 6 ماهه پایین تر از 55 دلارباشد. یک راه ساده برای درک ساختار پس بهین (کونتانگو) این است که شرایط به گونه ای پیش می رود که قیمت آتی گران تر از قیمت لحظه ای است. بنابراین وضع کنونی به این معناست که معامله گران نفت معتقدند قیمت نفت خام شاخص برنت دریای شمال به روند کاهشی خود ادامه خواهد داد.

با این حال، در بازارهای جهانی نفت خام افزایش و کاهش ها همواره وجود دارد و شرایط بسیار نوسانی است.

برخی پیش بینی می کنند اگر جهان به طور کامل از محدودیت های کرونا رهایی یابد، تقاضای جهانی نفت در سال 2023 میلادی می تواند تا 4 درصد افزایش یابد.

پیر اندوراند، تاجر یک صندوق پوشش ریسک در این باره به خبرگزاری بلومبرگ گفته است احتمال می رود تقاضای جهانی نفت خام درسال 2023 میلادی 3 تا 4 میلیون بشکه در روز افزایش یابد و مصرف از گاز به سمت نفت تغییر جهت می دهد. به همین ترتیب، برخی تحلیلگران بر این باورند که بسیاری از عوامل مانع از افزایش قیمت نفت در سال جاری میلادی هستند که از جمله آنها می توان به سیاست چین در برابر به صفر رساندن موارد ابتلا به کرونا و آزادسازی هماهنگ ذخیره سازی های راهبردی نفت خام از سوی آمریکا که دیگر در سال 2023 شاهد آن نخواهیم بود، اشاره کرد.

همراه با تحریم های علیه بخش های نفت و گاز روسیه باید شاهد افزایش قیمت های جهانی نفت خام باشیم.

اندوراند همچنین پیش بینی کرده است که بخش انرژی به دلیل تقاضای بالا برای نفت و گاز، عملکرد بهتری نسبت به دیگر بازارها خواهد داشت.

منبع: اویل پرایس

نویسنده: الکس کیمانی

مترجم: امیر دشتی