حکمت های فاطمی؛ سعادتمند حقیقی

حضرت فاطمه (س) فرمودند: اِنَّ السَّعیدَ، کُلَّ السَّعیدِ، حَقَّ السَّعیدِ مَن اَحَبَّ عَلیّاً فی حَیاتِهِ وَ بَعدَ مَوتِهِ؛ همانا سعادتمند کامل و خوشبخت حقیقی است که حضرت علی (ع) را در حیاتش و پس از وفاتش دوست بدارد (نهج الحیاة، ص ۴۸).

 شرح حدیث

دوستی علی(ع) یعنی دوستی پیامبر(ص) و خدا

محبت امام علی علیه السلام در طول محبت خدا و حضرت رسول(ص) قرار دارد. این مودت هم در دنیا کارساز است هم در آخرت که نتیجه آن به اصلاح رفتار منتهی می شود.

مگر می شود کسی علی علیه السلام را دوست بدارد و به راه جز او برود؟ مگر پذیرفتنی است کسی مدعی محبت او باشد، اما در اعمال خود شباهتی به مولا و محبوب خود نداشته باشد؟ دوستی، انسان را به همرنگی و همسویی می کشاند و دوستدار علی علیه السلام صالح و متقی و خداترس خواهد بود؛ چرا که از مولایش در این گونه کارها تبعیت می کند و این همان سعادت و کامیابی است که در حدیث آمده است.

آنان که در زمان او بودند و او را از نزدیک می دیدند و فضایل او را می شناختند، دوستش داشتند.

امروز که حضرت علی علیه السلام در میان ما نیست، سخنان و سیره و رفتارش برای ما معلوم است و ما از راه کتب و روایات و منابع موجود، جلوه های خدایی آن امام را می شناسیم و به او مهر می ورزیم.

دوستدار علی علیه السلام دوستدار حق و عدل و فضیلت است و چنین محبتی برای انسان سعادت به ارمغان می آورد.

 

شب یلدا و صله ارحام

دید و بازدید با اقوام، آشنایان و دوستان از جمله رفتارهای زیبای ما ایرانیان است که در تعابیر دینی از آن با عنوان «صله رحم» یاد شده است. در آیات قرآن کریم و روایات معصومین (ع)، تأکید بسیاری به اهتمام این امر شده است. 30 آذرماه مصادف با آخرین شب از پاییز سال و شب یلداست. این شب، بهانه ای است تا بار دیگر به توصیه های اهل بیت (ع) جامه عمل بپوشانیم که اهتمام به صله رحم، خوشرویی، پرهیز از اسراف و ... از جمله آنهاست.

یکی از مسائلی که در قرآن و روایات بر آن بسیار تأکید شده است، پرداختن به مقوله ای چون «صله رحم» است. اهمیت توجه به این مسئله به حدی است که در روایات معصومین(ع) در کنار تمام فواید و ثمرات، برای عدم توجه به آن نیز پیامدهایی بیان شده است. شب یلدا، بهانه ای برای عمل به این سفارش الهی است.

خداوند در آیات بی شماری به بندگان خود سفارش می کند خویشاوندان و نزدیکان خود را فراموش نکرده و همواره جویای احوال آنها باشند و آنان را از قطع رحم و رسیدگی نکردن به خویشان نیز برحذر می دارد: «وَالَّذِینَ یَصِلُونَ مَآ أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَن یُوصَلَ وَیَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ یَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ».(سوره رعد/ آیه۲۱) و (خردمندان) کسانى هستند که آنچه را خداوند به پیوند با آن فرمان داده پیوند مى دهند و در برابر پروردگارشان (به خاطر شناختى که دارند خشوع و) خشیت دارند و از سختى حساب مى ترسد.

اهمیت صله رحم

در اهمیت صله رحم همین بس که خداوند در آیه اول سوره نساء آن را در کنار ذکر خود قرار داده است «وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِی تَسَاءَلُونَ بِهِ وَالْأَرْحَامَ»، و از خدایى که به [نام] او از همدیگر درخواست مى کنید، پروا کنید و با خویشاوندان قطع رابطه نکنید.

اهمیت صله رحم تا آنجاست که پیامبر اسلام (ص) مى فرماید: «صِلَهُ الرَّحِمِ تَعمُرُ الدِّیارَ وَ تَزیدُ فى الأعمارِ وَ اِن کانَ اَهلُها غَیرَ اَخیارٍ» پیوند با خویشاوندان شهرها را آباد مى سازد و بر عمرها مى افزاید هر چند انجام دهندگان آن از نیکان هم نباشند». (امالى(طوسى) ص ۴۸۱)

امام رضا (ع) فرمودند: مردی صله کند و از عمرش سه سال مانده باشد، خدا آن را ۳۰ سال سازد، خدا هر چه خواهد کند.(منبع: اصول کافی جلد ۴،ص ۴۴۵)

خداوند در سوره محمد (ص) آیه ۲۲ و ۲۳ مى فرمایند: «فَهَلْ عَسَیْتُمْ إِنْ تَوَلَّیْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ وَتُقَطِّعُوا أَرْحَامَکُمْ/ أُولَئِکَ الَّذِینَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ…؛ پس (ای منافقان!) اگر روی گرداندید، آیا جز این انتظار می رود که در زمین تباهی و قطع رحم کنید؟ اینان کسانی هستند که خدا لعنتشان کرده است.

ثمرات صله رحم در شب یلدا

دور هم نشینی مردم و ارتقای سنت حسنه دید و بازدید و تقویت صله رحم در میان یکدیگر هزاران آثار و برکات را در تقویت فرهنگ عمومی و ارتقای رشد و تعالی جامعه فراهم و فرهنگ زندگی را مردم را اصلاح می کند.

متأسفانه در سال های اخیر تمرکز برگزاری شب یلدا، فارغ از آموزه های معرفتی اصیل تعریف می شود، در حالی که شکل گیری و استمرار زندگی شب یلدا، در نوع خود بسیار کارآمد و توانمند است. شب یلدا بهانه ای برای پویایی زندگی اجتماعی، کمک به یکدیگر و خروج از فضای توهم برانگیز شبکه های مجازی و ورود واقعی به فضای حقیقی جامعه است که در نهایت ارتقای پویایی فرهنگ جامعه را به همراه خواهد داشت.

اسلام هم، تحکیم پیوندهای خویشاوندی و استحکام روابط خانوادگی را به شدت مورد تأکید و توجه قرار داده و «صله رحم» را به عنوان یک ارزش الهی واجب کرده است. صله رحم از مهم ترین کارکردهای شب یلدا به شمار می رود.

 

برگزاری نخستین نشست   شورای فرهنگی منطقه ۲ صنعت نفت

همزمان با سالروز تاسیس شورای عالی انقلاب فرهنگی، نخستین نشست شورای فرهنگی منطقه 2 صنعت نفت کشور شامل استان های فارس، اصفهان و یزد به میزبانی شرکت گاز استان فارس، 19 آذر امسال برگزار شد.

این نشست با حضورحجت الاسلام والمسلمین لطف الله دژکام، آیت الله ماینده، ولی فقیه در استان فارس و امام جمعه شیراز، علی زمانی، دبیرعالی شورای فرهنگی وزارت نفت، علی اکبر میدانشاهی مدیرعامل شرکت گاز استان فارس،رئیس شورای فرهنگی منطقه 2 صنعت نفت کشور و مدیران ارشد صنعت نفت استان های فارس، اصفهان و یزد برگزار شد.

دبیرشورای عالی فرهنگی وزارت نفت دراین نشست ضمن تسلیت به مناسبت فرارسیدن ایام فاطمیه و شهادت جمعی ازهموطنان درحادثه حرم مطهر شاهچراغ (ع) گفت: زندگی کوتاه و سراسر خیر و برکت حضرت فاطمه الزهرا «س» را الگوی فاخری برای جامعه اسلامی است.

علی زمانی افزود: سبک زندگی بانوی بزرگ اسلام در زمینه های مختلفی نظیر زندگی مشترک و پرورش فرزندان دارای فرازهای ارزشمندی برای جهان تشیع است که با رهجویی از آن می توان به سعادتمندی دست یافت.

وی بااشاره به بیانات مقام معظم رهبری در اهمیت فرهنگ و مبانی آن تصریح کرد: ایشان از اهمیت مبانی فرهنگی به مثابه هوایی که تنفس می کنیم، یاد می کنند و این امر رسالت خطیری را بر دوش ما می گذارد. دبیرشورای عالی فرهنگی وزارت نفت گفت: برنامه ریزی برای توسعه فعالیت های فرهنگی در همه زوایای زندگی اعم از خانواده و محیط کار، چراغ راهی برای تعالی و افزایش بهره وری است.

زمانی با تقدیر از مصوبه هایی که در حوزه های فرهنگی و رفاهی در وزارت نفت اجرایی شده است، افزود: در سال های گذشته بخشنامه های صرفه جویی ضربه های زیادی به فعالیت های فرهنگی وارد کرد و اکنون در مجموعه وزارت نفت با مساعدت وزیر نفت ومدیران ارشد این مجموعه، شاهد احیای فعالیت های فرهنگی هستیم که امیدواریم با هم افزایی همه ارکان مجموعه، به اهداف عالی دست یابیم.

دبیرعالی شورای فرهنگی وزارت نفت باتاکید بر این موضوع که فعالیت های فرهنگی در فرع مسئولیت ها قرار نمی گیرد، گفت: در مجموعه وزارت نفت ساختارهای فرهنگی زیادی نظیر شورای امر به معروف و نهی از منکر، ستاد اقامه نماز، کارگروه عفاف و حجاب، ستاد صیانت از حقوق شهروندی، امور زنان و خانواده و ایستگاه های فرهنگی فعال هستند که برای هر یک از آنها مسئولیت های مختلفی تعریف شده است و باید به مراجع بالادستی پاسخگو باشند.

زمانی گفت: بزرگی مجموعه صنعت نفت با زیرمجموعه های آن به اندازه یک کشور است و باید به وسعت این حوزه، برنامه های فرهنگی را متناسب با مولفه های بومی در هر منطقه را تدارک دید.

این مقام مسئول با تاکید بر این موضوع که جهاد تبیین در مسیر گام دوم انقلاب راهگشای بسیاری از مسائل و دغدغه های امروز کشور است، افزود: رهبر معظم انقلاب با نگاهی عمیق نسبت به شناسایی و هشدار وقوع بحران ها اقدام کردند و عمل به فرامین ایشان زمینه ساز سعادتمندی کشور خواهد بود.

دبیرعالی شورای فرهنگی شرکت نفت با تقدیر از مجاهدت های کارکنان حوزه نفت و گاز در جهت مقابله با تحریم ها گفت: امروزه ایران اسلامی به عنوان یکی از قطب های صنعتی در حوزه تولید و خودکفایی شناخته می شود و این پیشرفت های چشمگیر باید در مقیاس وسیع تری رسانه ای شوند.

 

وحدت حوزه و دانشگاه

گاهی هم انسان، در باب وحدت حوزه و دانشگاه، بعضی تعبیرها و تفسیرهای غیردقیق از گوشه و کنار می شنود که اصلاً مورد نظر نیست. فرض بفرمایید وقتی ما از وحدت حوزه و دانشگاه می گوییم، معنایش این باشد که همه دانشکده های ما - دانشکده های گوناگون علمی - در حوزه تشکیل شود! نه؛ مقصود این نیست. دانشکده در جای خودش تشکیل شود، حوزه هم در مرکز جغرافیایی و خارجی خودش. معنای وحدت این نیست که این آن جا برود و آن این جا بیاید و همه با هم در یک فضا و زیر یک سقف زندگی کنند. این، برداشت ساده ای از یک قضیه پیچیده و مهم است. یا فرضاً نباید کسانی خیال کنند که وقتی ما از وحدت حوزه و دانشگاه صحبت می کنیم، یعنی روش های حوزه 100 درصد به دانشگاه بیاید؛ نه. البته بعضی از روش های حوزه، روش های بسیار خوبی است و باید دانشگاه ها آنها را یاد بگیرند. همان طور که ما در حوزه، بعضی روش های تحقیق را از دانشگاه یاد می گیریم.

علی اى حال، اگر در هر محیط درسی بعضی از روش های حوزه را بیاموزند، خوب است. ضمناً این حرف به معنای آن نیست که هر روشِ درسی حوزه خوب است. ما به بعضی از روش های درسی در حوزه ایراد می گیریم؛ همان طور که خود حوزه ای ها هم همیشه ایراد می گیرند. منظور این نیست که هر چه حوزه دارد، یکسره در دانشگاه بیاورند. البته هر روش خوبی در حوزه است، در دانشگاه آن را یاد بگیرند و هر روش خوبی هم که در دانشگاه است، در حوزه آن را بیاموزند. روش های سنتی و روش های وارداتىِ خوب، همدیگر را کامل کنند؛ چون ما با هر وارداتی که بد نیستیم. ما در استفاده از محصول فکر و عقل و تجربه ی بیگانگان، معتقد به گزینشیم؛ یعنی هر چه را که لازم داشتیم و برای ما خوب بود، گزینش می کنیم و برمی داریم. ما با چه مخالفیم؟ با این مخالفیم که خارجی ها هر روشی را که خودشان می خواهند به ملت ما تزریق کنند؛ یعنی آنها گزینش کنند و به ما بدهند. ما با این مخالفیم.

27 آذر 1373