بخش نخست فاز 2 پالایشگاه آبادان آماده بهره برداری است

درخشش توان ایرانی در مسیر اعتمادسازی

مشعل   بازدید هفته گذشته (22 آذرماه) از فاز 2 طرح توسعه و تثبیت ظرفیت پالایشگاه آبادان که بهینه، سودآور کردن و تولید کیفی محصولات نفتی از اهم اهداف این طرح ملی به شمار می آید، فرصت خوبی بود تا آخرین وضع پیشرفت بخش های مختلف این طرح را در گفت وگو با مدیران ومجریان مرتبط با آن درشرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران جویا شوم. به طورطبیعی پیشرفت کار در بخش های مهندسی، تدارکات وخرید کالا و ساختمان و نصب از فحوای نشست با مدیران و مجریان مشخص شد. بنا به اظهارات فرهاد احمدی، مدیرعامل شرکت ملی مهندسی وساختمان نفت ایران که پیش تر ازتمام بخش های فاز دوم طرح توسعه و تثبیت ظرفیت پالایشگاه آبادان بازدید کرده، هم اکنون بخش نخست از فاز دوم این طرح با پیشرفت بالای 99 درصد در آستانه بهره برداری است.

مجموع شواهد وگزارش های دریافتی نشان می دهد تقریبا همه مراحل کار انجام شده و آماده تحویل به بهره بردار است؛ به گونه ای که فرهاد احمدی، مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران این اطمینان خاطر را می دهد که زیرساخت های لازم برای عملیاتی کردن بخش دوم از فاز 2 موضوع قرارداد نهایتا تا پایان امسال انجام و در صورت تامین منابع مالی، در سال جدید این بخش را هم ادامه خواهیم داد.

 اعتبار 1.1 میلیارد یورویی

ازکدام طرح و قرارداد حرف می زنیم؟ طرح توسعه و تثبیت ظرفیت پالایشگاه آبادان اواخر دولت نهم و دهم تعریف شد. مذاکرات اولیه در سال 2008 و قبل از شرایط تحریم با مشارکت کنسرسیومی متشکل از شرکت طراحی و ساختمان نفت و یک شرکت خارجی به امضا رسید. بنا به اتفاقاتی که بعدها در وضع سیاسی کشور حادث شد، فاینانس و تامین منابع مالی پروژه تا سال 2013 به طول انجامید. 2.6 میلیارد یورو، اعتباری بود که برای اجرا و عملیاتی شدن این طرح در نظر گرفته شد که با تامین 1.1 میلیارد یورو آن، بخش نخست کار در ابتدای اردیبهشت ماه 92 به پیمانکار ابلاغ شد. با روی کار آمدن دولت جدید و به موازات آن تغییر و تحول در مناسبات سیاسی دو کشور عملا اجرایی شدن این طرح را تا سال 96 با چالش جدی همراه کرد. به این ترتیب، شهریورماه سال 96 بود که بازگشایی اعتبارات اسنادی، شروع کار این پروژه عظیم و ملی را به جریان انداخت و 4 سال زمان برای به سرانجام رسیدن کارها در نظر گرفته شد.

 واگذاری حداکثری کار به فعالان داخلی

رویکرد حمایتی وزارت نفت در اتکا به توان ساخت داخل با چه میزان کارآیی همراه بوده است؟ فرهاد احمدی، مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران در این باره گفت: تحریم را نعمت می دانیم چون به واقع به خودکفایی، خودباوری و استقلال می انجامد. امروز اگر به پروژه طرح توسعه و تثبیت ظرفیت پالایشگاه آبادان نگاه کنید، می بینید بخش عمده این طرح به همت و توان مهندسان و متخصصان داخلی به پایان راه رسیده است و این خود نقطه قوتی محسوب می شود. رویکرد حمایتی وزارت نفت در واگذاری حداکثری کار به فعالان داخلی، قطع و به یقین سیاست درستی است که سبب شده سیر حضور این دست از تلاشگران در عرصه صنعت نفت و گاز کشور تکمیل شود و بیراهه نیست اگر بگوییم که الحق والانصاف سازندگان داخلی نیز نسبت به این اعتمادسازی خوش درخشیدند و در این سال های متمادی دستاوردهای چشمگیری را از خود به نمایش گذاشته اند.

 گرمازدگی در دمای 50 درجه

بی شک در تبیین پیشرفت پروژه ها، باید از نقاط ضعف و چالش ها هم گفت چرا که این قبیل از مسائل نیز بخشی از واقعیت های جدایی ناپذیر اجرای پروژه هاست. بارها شنیدیم که راه اندازی طرح توسعه و تثبیت ظرفیت پالایشگاه آبادان قرار بود تا پایان سال 1400 محقق شود؛ هدفی که با برنامه ریزی های انجام شده و در بازه زمانی مورد اشاره انجام نشد و تعویق چند ماهه را به دنبال داشت. از مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران خواستم که به محدودیت ها و چالش های پروژه اشاره کند. احمدی به پرسشم پاسخ داد و گفت: از حق نگذریم؛ تاخیر در راه اندازی پروژه ها تنها به واسطه چند ماه، آن هم برای پروژه ای با این حجم و وسعت از کار طبیعی است. ما برای به ثمر نشستن این طرح افزون بر شرایط تحریم و کمبود منابع مالی مورد نیاز با تنگناها و محدودیت های دیگری نیز دست وپنجه نرم کردیم. مهم ترین آن شیوع ویروس کرونا و پیامدهای ناشی از آن بود که نحوه اجرای کار را با مخاطرات جدی همراه ساخت. همچنین به موقعیت مکانی این طرح در پالایشگاه آبادان اشاره کرد که کلیه فعالیت ها در درون شهر زنده و همچنین واحد پالایشگاهی که در جریان است، انجام شود و نیازمند دریافت مجوز از بخش های مختلف بود و این موضوع، بر روند اجرای کار این طرح اثر گذاشته و یا مطرح کرد که در آبادان سطح آب های زیرزمینی بالاست و نیازمند ایجاد بسترهای لازم برای سیستم های زیرزمینی است. عملیات شمع کوبی به مساحت 520 کیلومتر در اعماق زیرزمین از دیگر چالش های عدیده ای بود که باید برای روند پیشرفت کار انجام می شد. همچنین دمای هوای 50 درجه در تابستان امسال که شدیدترین گرمای 70 سال گذشته را رقم زد، عامل دیگری بود که احمدی به آن اشاره و بیان کرد: گرمایی که نزدیک به 50 تا 60 نفر از کارکنان را روزانه دچار گرمازدگی کرده و ادامه فعالیت با چالشی جدی مواجه بود.

 برترین های صنعت پالایشی

صحبت از ویژگی های هشت گانه برای طرح توسعه و تثبیت ظرفیت پالایشگاه آبادان است. به نوعی برترین های صنعت پالایشی در کشور و خاورمیانه یکجا در این طرح ملی تجمیع شده است. بزرگ ترین واحد تقطیر در جو و تقطیر در خلاء خاورمیانه که به ترتیب با ظرفیتی معادل 210 و 100 هزار بشکه در روز، بزرگ ترین واحد هیدروکراکر منطقه خاورمیانه با ظرفیت بیش از 42 هزار بشکه در روز، بزرگ ترین کوره هیدروژن یکپارچه خاورمیانه به وزن هزار و 500 تن، بلندترین مشعل های پالایشگاهی کشور به ارتفاع 125 و 127 متر، بزرگ ترین واحد تصفیه هیدروژنی به ظرفیت 65 هزار بشکه در روز، ثبت رکورد 34 میلیون نفر- ساعت کار بدون حادثه در این مگا پروژه پالایشی کشور، پیشرفت 33 درصدی در بخش اجرایی و در سال پایانی پروژه در دولت سیزدهم و در نهایت اشتغال آفرینی مستقیم برای 7 هزار و 300 نفر به میزان 60 میلیون نفر- ساعت در سایت و 15 هزار نفر اشتغال غیرمستقیم برای سازندگان تجهیزات صنعت نفت در داخل کشور، از نمونه این ویژگی هاست.

 اشتغال زایی برای بیش از 4 هزار نفر

همانطور که پیش از این هم اعلام شده، اشتغال زایی برای بیش از 7 هزار نیروی انسانی است. تا پیش از اجرای این طرح ازسوی دولت سیزدهم، تعداد 3 هزار نفر نیروی شاغل در این پروژه مشغول به فعالیت بودند که در بازه زمانی یک سال اخیر، این میزان اشتغال زایی رقم خورده است. مدیر عامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران در جریان بازدیدها یادآور شد: تقریبا مهرماه پارسال بود که وارد فاز اجرایی طرح توسعه و تثبیت ظرفیت پالایشگاه آبادان شدیم. به نظر می آمد برای جبران عقب ماندگی ها می بایست در وهله نخست تعداد نیروی کار را افزایش می دادیم؛ بنابراین در 4 ماهه ابتدای این طرح، بیش از 4 هزار نیروی فعال آن هم با اولویت نیروهای بومی و استانی به کار گرفته شد. جذب و به کارگیری این تعداد نیروی انسانی یک مدیریت قوی را می طلبید و از آن دست اقدام های نادری بود که خدا را شکر با موفقیت به ثمر نشست. افزون براین 15 هزار نفر نیز خارج از سایت و به صورت غیر مستقیم در این طرح ملی مشارکت داده شد. راه اندازی کارگاره جوشکاری و به موازات آن برگزاری دوره های آموزشی به منظور بالابردن سطح مهارت کارگران، تدبیر دیگری بود که اندیشیده شد و خوشبختانه با استقبال خوبی هم ازسوی نیروها روبه رو شد. بی اغراق نیست اگر بگوییم این اقدام چهره شهر را متحول کرد و در زمینه اشتغال و گردش مالی و اقتصادی ارزش افزوده ای دوچندان به همراه داشت.