تمام این موارد به همت کمیته بحران و پدافند غیر عامل مطرح و به دستور مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران مصوب شده است. با نگاه سلامت محور می توان انسان، تجهیزات و محیط زیست را حفظ کرد. اگر تجهیزات از بین بروند، می توان تجهیزات جدید را جایگزین کرد؛ اما انسان را نمی توان مجدد بازیابی کرد و برای حفظ جان آنها باید برنامه ریزی های مدونی داشته باشیم و نگاه ها را تغییر دهیم.
هر جا تاسیساتی به وجود می آید، نیازمند حفظ محیط زیست آن منطقه نیز هستیم. در این زمینه چه گام هایی از سوی مدیریت اچ اس ای شرکت ملی نفت ایران برداشته شده است؟
اکنون پروژه های عظیم ملی با رویکرد حفاظت از محیط زیست به بهره برداری می رسند و محور اصلی ما در همه پروژه ها انجام مسؤولیت های اجتماعی است. مباحث زیست محیطی با مسؤولیت های اجتماعی در هم تنیده هستند، از این رو برای مباحث مسؤولیت اجتماعی در سال 1401 نزدیک به 11 هزار میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده است. نگاه ها تغییر کرده و برای انجام یک پروژه در شهر و روستا رویکرد حفاظت از محیط زیست را مورد توجه قرار می دهیم. در همین حوزه سه محور در نظر گرفته ایم؛ نخستین محور، مدیریت آلاینده های هواست. 25 دی سال 1400 وزیر نفت بر کاهش فلرها برای رفع آلودگی هوا تاکید کردند که پیرو آن برای رفع این آلودگی درحوزه مشعل سوزی، دستورالعمل و آیین نامه ابلاغ کردیم تا برای کاهش مشعل سوزی و جلوگیری از هدررفت سرمایه ملی، برنامه داشته باشیم و شرکت ها نیز موظف به انجام این اقدامات شده اند. در کمتر از 7 ماه حدود 593 میلیون فوت مکعب در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب واگذاری گازهای همراه داشته ایم، ضمن آنکه 249 میلیون فوت مکعب گاز همراه جمع آوری در مناطق نفت خیز به پتروشیمی مارون داده شده است.
تکمیل دو پروژه جمع آوری گازهای مارون 3 و منصوری را در دستور کار داریم که ظرفیت آنها 25 میلیون فوت مکعب در روز است و اکنون در مرحله مزایده قرار دارند. در کنار این موارد، استفاده از تفکیک گرهای سیار را داریم که در عملیات بهبود بخشی و احیای نفت و گاز مورد استفاده قرار می گیرند.
در گذشته نفت خام در گودال سوزانده می شد که آلایندگی و هدررفت منابع را داشتیم؛ اما امروز توانسته ایم با برنامه ریزی های مدون، کاهش آسیب پذیری،خلق ثروت و آلایندگی داشته باشیم. ضمن آنکه در زمینه جمع آوری گازهای همراه نیز درحال مزایده فروش گاز در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب و نفت مناطق مرکزی هستیم.
همچنین مدیریت پساب و پسماند را پیگیری می کنیم که در این زمینه نظارت های کلانی داریم که مصداق این امر، بازسازی، ترمیم کانال ها و حوضچه های نفت، نصب و راه اندازی سیستم های تصفیه پساب ها در پایانه های نفتی خارگ است.
همچنین نظارت بر طراحی و ساخت پروژه بهبود وضعیت واحدهای تصفیه پساب صنعتی در پالایشگاه های پارس جنوبی را داشته ایم که در این خصوص، هشت تصفیه خانه مجزا در سایت (یک) و تصفیه خانه متمرکز را در سایت (2) ایجاد کرده ایم.
یکی از محورهای کلیدی در شعار امسال از سوی مقام معظم رهبری، بهره مندی از توان داخلی و شرکت های دانش بنیان است. در این زمینه چه برنامه هایی دارید؟
در زمینه محیط زیست از شرکت های توانمند داخلی بهره گرفته ایم و جلسات مختلفی برگزار شده است. دیگر جزیره ای عمل نمی شود و واگذاری به شرکت های دانش بنیان را داریم. با این روند، هم صرفه جویی در هزینه و هم بهره مندی از توان متخصصان را خواهیم داشت.
باتوجه به شعار امسال، فضایی فراهم کرده ایم تا در آن هر هفته با چند شرکت دانش بنیان جلسه داشته باشیم و طرح های مورد تایید به شرکت های نفتی معرفی شوند. طی 5 ماه گذشته از سوی این شرکت ها بیش از 20 تا 30 طرح اچ اس ای ارائه که از این تعداد 8-7 طرح به مناطق نفتی ارسال شده است.
چه اقدامات دیگری در حوزه محیط زیست در دست اجرا دارید؟
ایزوله کردن پیت دکل های حفاری را انجام داده ایم که در گذشته، این فرایند در گودال انجام می شد؛ اما اکنون در حوضچه های نفتی جمع آوری می شوند. به این صورت که دیگر ورود آلاینده ها به خاک را نخواهیم داشت و از نشت مستقیم آلاینده ها به خاک جلوگیری می کنیم.
در زمینه پسماند نیز سامانه نرم افزاری مدیریت پسماند
waste.nioc.ir را طراحی و در 100 شرکت نفتی ایجاد کرده ایم و اکنون ورود تمام پسماندها مشخص است، ضمن آنکه پیشرفت اجرای برنامه مجتمع پسماندهای صنعتی سازمان منطقه اقتصادی پارس را با هدف اجرای 100 هزار تن در سال داریم. اکنون 20 پتروشیمی و 8 پالایشگاه در محدوده بسیار زیادی کار می کنند و در دنیای امروز پسماند و پساب، ثروت محسوب می شود. جمع آوری لجن های نفتی مخازن شرکت بهره برداری نفت و گاز آغاجاری به میزان 600 متر مکعب را انجام داده ایم و 10 حلقه چاه کمپوست در 28 مخزن حفر کرده ایم که به این وسیله مدیریت پسماند کنده های حفاری در شرکت ملی مناطق نفت خیز را داریم.
در معاملات پسماندهای هیدروکربنی، برنامه ریزی و فرم اصلاحیه سوم را تهیه و برای شرکت های تابعه ارسال کرده ایم که چگونه می توانیم لجن های نفتی را بازیافت کنیم. چند شرکت دانش بنیان را در مناطق نفت خیز در جزیره خارگ مستقر کرده ایم که پروپوزال های خوبی در این زمینه ارائه کرده اند.
در زمینه فضای سبز و خاک نیز طبق قوانین، پاکسازی 700 تن خاک آلوده را آغاز کرده ایم که برای تسریع در این روند، روش های زیست پالایی و زیست محیطی برای پاکسازی محیطی در نظر گرفته ایم. به حوزه های بیولوژیکی نیز ورود کرده ایم و اکنون موادی در سراسر دنیا ساخته شده و شرکت های دانش بنیان به آن ورود کرده اند که هیچ اثر مخرب زیست محیطی ندارد. هر گاه صحبت از جزیره خارگ می شود، همه جزیره ای با تاسیسات نفتی تصور می کنند؛ اما این جزیره به همت شرکت های نفتی فعال در آن، یکی از سرسبزترین و زیباترین جزیره خلیج فارس به شمار می رود. اکنون پالایشگاه های منطقه عسلویه در فاصله نزدیک به یکدیگر ایجاد شده اند که اگر هر کدام از آنها 40 کیلومتر از هم فاصله داشتند، خروجی گازفلر هر پالایشگاهی مشخص می شد. از این رو باید فرهنگ درون سازمان ها تغییر کند تا تحت کنترل قرار گیرند و حوادث نزدیک به صفر شود.
بهداشت، یکی دیگر از محورهای اصلی در مدیریت اچ اس ای است. در این زمینه چه اقدامات و برنامه هایی دارید؟
طی دو سال اخیر که کرونا شیوع پیدا کرده، اقدامات متنوعی انجام شده و شرکت ملی نفت ایران به صورت جداگانه واکسیناسیون کارکنان را آغاز کرده است، به طوری که این مراکز در تهران علاوه بر شهروندان، بیش از 78 درصد نیروهای خود را واکسینه کرده است. تلاش می کنیم تا تمام دستورالعمل ها و ابلاغیه های دولت و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را اجرایی کنیم. زمانی که دولت بعد از دو سال تعطیلی هتل ها، مهمانسراها و... اعلام بازگشایی کرد، قبل از ورود به سال جدید با 50 درصد ظرفیت، تمام مراکز تفریحی و فرهنگی نفت را با کمک معاونت پشتیبانی شرکت ملی نفت ایران بازدید و ممیزی کردیم و اکنون با رعایت تمام دستورالعمل های بهداشتی، در اختیار همکاران و خانواده های آنها قرار گرفته است.
یک نظارت کلان برحسن اجرای الزامات در حوزه مهندسی و بهداشت در شرکت های تابعه و فرعی نفت ایران داشتیم. یکسری دستورالعمل ها در دولت قبل به وجود آمده بود و خرید اقلام جعبه کمک های اولیه را سازمان خاصی انجام می داد؛ اما اکنون برای تامین آن، بر حسن اجرای انجام کار نظارت داریم.
همچنین به منظور ساماندهی آمبولانس ها، تیپ های مختلف،a،b، c را بررسی کرده ایم و دستورالعمل های جدیدی از سال گذشته برای آن لحاظ شده است.
بر این اعتقاد هستیم که اگر آمبولانس داشته باشیم و پزشکیار نداشته باشیم، یعنی هیچ استفاده ای از آن نکرده ایم. برای رفع این مشکل با سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت صحبت کرده ایم تا در بسیاری از مناطق، پزشکیار مستقر شود و برای مناطقی که پزشکیار ندارند، به صورت ساعتی قرارداد بسته ایم.
چه اقداماتی در زمینه آموزش از سوی مدیریت اچ اس ای صورت گرفته است؟
تمام نیازهای آموزشی را بر اساس نیازهای شایستگی بررسی می کنیم. زمانی که صحبت از اچ اس ای به میان می آید، یعنی باید نفرات توانمند، با تجربه و با دانش روز داشته باشند، از این رو آموزش ها را هدفگذاری کرده ایم که از اول شهریور شروع شده و برای 2300 آتش نشان 18 روز آموزش عملی و تئوری در سطح شرکت ملی نفت ایران بر اساس توانمندی هایشان گذاشته ایم.
در منطقه عسلویه نیز زمینی چند هکتاری برای ساخت بزرگترین مرکز اچ اس ای در خاورمیانه را در نظر گرفته ایم تا نیرو تربیت کنند و کمترین رفت و آمد را برای آموزش ها داشته باشند.
در زمینه پدافند غیر عامل چطور؟
شعار پدافند غیر عامل، کاهش آسیب پذیری است. با برنامه ریزی های انجام شده، امسال کاهش حداکثری را خواهیم داشت. باید افزایش حداکثری بازدارندگی را داشته باشیم که برای تحقق آن باید تجهیزات را به روز کنیم. با این کار بخش های ضروری حفظ می شوند. با مدیریت بهینه، می توان از بحران پیشگیری کرد که از سال گذشته، کمیته عالی پدافند غیر عامل و مدیریت بحران به ریاست شرکت ملی نفت ایران ایجاد کرده ایم و نایب رئیس آن نیز مدیر اچ اس ای است. بیشتر مدیران در حوزه های حراستی، سایبری، مالی و... عضو این کمیته هستند تا بتوانیم ارتقای سطح پایداری ملی را با خلق ثروت به وجود آوریم.
با توجه به اینکه در فصل تابستان قرار داریم، موضوع گرمازدگی، بخصوص در مناطق جنوب کشور شایع است. در این زمینه برای محافظت از کارکنان چه برنامه هایی دارید؟
در اچ اس ای گفته می شود، فردی که دچار گرمازدگی می شود، حتما یکسری مسائل را رعایت نکرده است. چند عامل برای آن وجود دارد؛ نخست اینکه کارکنان این مناطق، باید حداقل روزی 2.5 لیتر آب بنوشند. دمای هوا در مناطق جنوب کشور به 51 درجه نیز می رسد که این میزان در سکوهای نفتی و سازه های موجود در آن افزایش می یابد. برای جلوگیری از گرمازدگی در این مناطق، نیروی انسانی برای محافظت از خود باید کفش و لباس مناسب بپوشد، ضمن آنکه باید از افراد مناسب برای هر منطقه استفاده شود. می توانیم با حداقل دستورالعمل ها خودمان را ایمن نگه داریم؛ اما متاسفانه این دستورالعمل ها از سوی پیمانکاران مورد توجه قرار نمی گیرد.
سخن آخر.
در اچ اس ای اعتقاد داریم که ممکن است طی 30 سال اتفاقی نیفتد؛ اما احتمال دارد در 30 ثانیه حادثه ای رخ دهد. با این وصف که نمی دانیم این 30 ثانیه چه زمانی است؟ بنابراین باید برای پیشگیری، نیروهای مجربی داشته باشیم. در این زمینه فرهنگ سازی می کنیم تاکارکنان واحدهای مختلف به اهمیت این موضوع پی ببرند. برخی حوادث، طبیعی و برخی انسانی است. باید سطح آگاهی همه را افزایش دهیم تا با تشکیل کمیته ها، بازدیدها و ممیزی ها بتوان نقاط قوت و ضعف را پیگیری و سپس استراتژی اهداف کلان را اتخاذ کنیم.