پروژه هاي «مکانیزم توسعه پاک» پالایشگاه سرخون و قشم در سازمان ملل ثبت شد
اجرای مــوفق تزریق آب همراه گاز به چاه شماره 8
مشعل پالایشگاه گاز سرخون و قشم در 25 کیلومتری شمال شرقی بندرعباس واقع و تاکنون 2 فاز آن تکمیل و راه اندازی شده است. این پالایشگاه دارای ظرفیت تولید 4/14 میلیون مترمکعب استاندارد گاز، 12 هزار بشکه میعانات گازی تثبیت شده و 90 تن گاز مایع در روز است. گاز طبیعی تولید شده این پالایشگاه، بخشی از سوخت نیروگاه بندرعباس، شرکت پالایش نفت بندرعباس، سوخت صنایع غرب استان هرمزگان (فولاد هرمزگان، کارخانه آلومینیوم المهدی و...) و مصارف شهربندرعباس را تامین می کند. بخش دیگری از تولید این پالایشگاه، به استان کرمان انتقال می یابد و سوخت صنایعي نظیر مس سرچشمه و شهرهایی چون سیرجان و رفسنجان را تامین می کند. از سوی دیگر، میعانات گازی تثبیت شده نیز، بخشی از خوراک شرکت پالایش نفت بندرعباس را تامین می کند. گاز مایع تولیدی پالایشگاه گاز سرخون برای استفاده در مصارف صنعتی وخانگی استان هرمزگان، استان های همجوار یا صادرات مورد استفاده قرار می گیرد. خوراك اصلي پالایشگاه از 21حلقه چاه حوزه سرخون و 5 حلقه چاه حوزه گورزين از سوی شركت هاي نفت مناطق مركزي و نفت فلات قاره ایران تامين می شود. این پالایشگاه همچنین دارای2تاسیسات جانبی شامل مخازن ذخیره سازی خونسرخ است که این مخازن به منظور ذخیره سازی قبل از صادرات مایعات گازی استحصالی از حوضه سرخون ساخته شده است. اسکله بارگیری لافت نیز مجهز به مخازن ذخیره و تجهیزات بارگیری کشتی ها است و به منظور انجام امور صادرات مایعات گازی تولیدی حوزه گورزین و هنگام، هم اکنون از سوی شرکت فلات قاره مورد استفاده قرار می گیرد. ثبت متدولوژي براي اجراي پروژه هاي تحت مکانيسم توسعه پاک (CDM) در سازمان ملل، براي اولين بار در منطقه خاورميانه درسال 2013 و تزریق آب هاي همراه به چاه شماره 8 در حوزه گازي سرخون، تنها بخشی از اقدام های موثر این پالایشگاه در سال های گذشته به شمار می آید. گفت وگو با پارسا پروین، مدیرعامل شرکت پالایش گاز سرخون و قشم و برخی روسای واحدهای مختلف، شرحی است بر فعالیت های این پالایشگاه که می خوانید.
با توجه به شعار سال، چه اقدام هایی در حوزه های پژوهشی و همکاری با شرکت های دانش بنیان داشته اید؟
ارائه و انتشار بیش از 90 مقاله علمی در نشریات و مجامع علمی ملی و بین المللی درسال های اخیر، تدوين 4 مورد استاندارد ملي با همكاري كاركنان شركت از جمله فعاليت هاي شاخص پژوهشي این پالایشگاه به شمار می آید. یکی از مهم ترین و بارزترین اقدامات صورت گرفته در شرکت پالایش گاز سرخون و قشم، ثبت متدولوژي براي اجراي پروژه هاي تحت مکانيسم توسعه پاک(CDM) در سازمان ملل، براي اولين بار در منطقه خاورميانه درسال 2013 و ثبت12مورد اختراع داخلي از نتايج فعاليت هاي پژوهشي در شركت (به همراه پيگيري مراحل اداري برای ثبت 20 مورد ادعانامه اختراع داخلي و1 مورد Patent US ديگر) است. اجراي موفق تزریق آب همراه گاز به چاه شماره 8 در حوزه گازي سرخون به دست متخصصان و کارشناسان توانمند شرکت، یکی دیگر از ابتکارهای مهم و اساسی در شرکت ملی گاز ایران بوده است.
لطفا درباره تزریق آب همراه گاز به چاه شماره 8 بیشتر توضیح دهید.
یکی از مسائل مهم تولید نفت و گاز از جنبه زیست محیطی، جداسازي و امحای آب همراه هیدروکربور بوده که آسان ترین و معمول ترین راه براي مدیریت آن، روش تبخیرسطحی است که براي این منظور معمولات ازحوضچه هاي تبخیر استفاده می شود. این روش معایب فراوانی دارد که از جمله آنها می توان به امکان نفوذ پساب صنعتی به خاك، منابع آب و کاهش تبخیر در طول دوره و محدودیت ظرفیت حوضچه ها اشاره کرد. در توسعه پایدار و حفاظت از محیط زیست ضروری است روش جامعی براي مدیریت پساب مذکور در نظر گرفت. یکی از روش هاي جامع و اساسی، تزریق مجدد این پساب از طریق تزریق به چاه هاي مرده گاز یا نفت است. با طرح موضوع و پیگیري هایی که انجام شد، پس از مطالعات کارشناسان شرکت نفت مناطق مرکزي و شرکت بهره برداري نفت و گاز زاگرس جنوبی مبنی بر مهیا بودن شرایط، تزریق آب هاي همراه به چاه شماره 8 در حوزه گازي سرخون مورد تائید قرار گرفت و عملیاتی شد. باتوجه به افزایش چشمگیر آب همراه گاز تولیدي و در نتیجه اخلال در امر تولید و به تناسب آن افزایش حجم ذخیره پساب صنعتی و نیاز عملیاتی به احداث حوضچه تبخیر سوم و حوضچه هاي بعدي که مستلزم صرف هزینه بسیارگزافی برای احداث و نگهداري آن بود، با بررسی هاي صورت گرفته، طرح انتقال و تزریق پساب صنعتی به چاه مذكور با در نظر گرفتن ضوابط و مقررات زیست محیطی و صرفه جویی در هزینه هاي مربوطه در دستور کار این شرکت قرار گرفت. تجهیزات پمپاژ پساب حوضچه هاي تبخیر به چاه مربوطه با تلاش بی وقفه و شبانه روزي همکاران و همچنین همکاري مستمرکارکنان منطقه عملیاتی سرخون وگشوي جنوبی نصب و راه اندازي شد و با موفقیت کامل در سرویس قرار گرفت که منجر به مرتفع شدن یکی از معضلات و نگرانی هاي مهم در تولید شد.
اجرای این طرح چه دستاوردهای دیگری داشته است؟
با اجرای این طرح، بیش از 25 هزار متر مكعب پساب حوضچه ها، تخليه شد. تزريق پساب به چاه اين امكان را فراهم کرد كه بتوان با تخليه حوضچه ها، تعمیرات آنها نیز انجام شود. با اجراي اين طرح و خروج از وضعيت بحران، امكان بهره گيري از چاه هاي پرآب به خصوص در فصل زمستان فراهم شد. علاوه بر صرفه جویی مالی به میزان 14 هزار ميليون ريال، با اجرای این طرح در مسیر بهبود شرایط زیست محیطی هم قدم های خوبی برداشته شد.
چه اقدام هایی در حوزه خودکفایی و تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی در پالایشگاه انجام شده است؟
متخصصان و کارشناسان توانمند این شرکت همسو با حمایت از تولید داخل، استراتژی محوری تقویت توان فنی، مهندسی و اجرایی سازندگان و تامین کنندگان داخلی را در دستور کار قرار داده و برای جایگزینی قطعات و تجهیزات خارجی با تولیدات داخلی گام برداشته اند. در این شرکت تولید داخل در دو بخش استفاده از پتانسیل های موجود درون شرکت و استفاده از توان شرکت های سازنده پیگیری می شود. بسیاری از قطعات مورد نیاز در جریان تعمیرات روزانه و یا تعمیرات اساسی با استفاده از توان فنی کارشناسان و ماشین آلات موجود ساخته شده که تاثیر بسزایی درکاهش زمان و هزینه تعمیرات داشته که از جمله موارد ساخته شده می توان به ساخت تیپ فلر، سیستم کنترل توربین TB400،سیستم کنترل واحد400، سیستم کنترل واحد200، دستگاه خمکن فلز، دستگاه تست الکتروموتورها، همکاری و تست اولین توربین ساخت داخل در شرکت پالایش گاز سرخون و قشم اشاره کرد. طراحي و ساخت سيستم فرمان شارژ فنر در سوییچ گيرهاي 3/3 كيلو ولت با استفاده از كنترل كننده plc تعبيه شده در كليد از دیگر اقدام ها به شمار می آید. به كارگيري طرح اصلاحی جديد روي سویيچ گيرهاي اصلي در واحد 900، علاوه بر رفع يكي از تنگناهاي عملياتي در شركت، موجب صرفه جويي بیش از 200 میليون تومان به ازاي هر كليد شده است. فرآیند ساخت قطعات در چارچوب قانون برگزاری مناقصه و از طریق دعوت از سازندگان داخلی در حمایت از کالای ساخت داخل، انجام مهندسی معکوس و ساخت داخل قطعات یدکی نیز در حال انجام است که ثمره آن علاوه بر رفع وابستگی به کشورهای بیگانه، صرفه جویی های مالی فراوان، کاهش مدت زمان تامین کالا، افزایش قابلیت اطمینان تولید به جهت دسترس بودن سازندگان خواهد بود. 5 جمله موارد قابل اشاره دیگر می توان به ساخت بیش از 400 قلم قطعات یدکی انواع پمپ، فیلتر پلیمری و لاستیکی اشاره کرد که در حدود 25 میلیارد ریال صرفه جویی در پی داشته است.