اوپک پلاس و قیمتی ایده آل برای نفت
تولیدکنندگان عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و غیر اوپک، موسوم به ائتلاف اوپک پلاس ضمن رد درخواست کشورهای مصرف کننده نفت خام برای شتاب بخشی به روند افزایش عرضه نفت به بازارهای جهانی، درباره ادامه خطرهای ناشی از تداوم بحران شیوع ویروس عالم گیر کووید-19 (کرونا) و احتمال افزایش سطح ذخیره سازی های نفت خام در سال آینده میلادی هشدار می دهد.اعضای ائتلاف اوپک پلاس، اکنون بر اساس برنامه از پیش تعیین شده هر ماه 400 هزار بشکه در روز به تولید خود می افزایند؛ اما در واکنش به افزایش قیمت های جهانی نفت خام، به درخواست های سرعت بخشیدن به فرایند عرضه نفت پاسخ منفی داده است.عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان که هدایت کننده بالفعل ائتلاف اوپک پلاس به شمار می آید، در گفت وگویی تلویزیونی اعلام کرد که ما بحران شیوع ویروس کرونا را تمام شده نمی دانیم و هنوز درگیر آن هستیم.وی ادامه داد: باید بدانیم که هنوز از بحران خارج نشده ایم و این بحران تنها مهار شده و تمام نشده است، بنابراین باید محتاط باشیم.وزیر انرژی عربستان بر این باور است که اوپک پلاس نمی تواند به شرایط احیای تقاضا و بازار نفت، نگاهی عادی داشته باشد.بن سلمان با اشاره به اینکه روند ازسرگیری سفرهای بین المللی و پروازهای خارجی هنوز کند است، درباره افزایش قابل توجه سطح ذخیره سازی های نفت خام در سال آینده میلادی هشدار داد.برنامه کاهش عرضه ائتلاف اوپک پلاس و تولیدکنندگان نفت شیل در ایالات متحده آمریکا، عرضه جهانی نفت خام را از ژوئن سال 2020 میلادی به طور مداوم پایین تر از رقم مصرف نگه داشته است.نتیجه این روند، کاهش شدید سطح ذخیره سازی های جهانی نفت خام بوده و این شرایط، قیمت های جهانی نفت خام را به بالاترین سطوح واقعی خود از سال 2014 میلادی رسانده است.با این حال، این پرسش مطرح می شود: موج دیگری از شیوع ویروس کرونا، می تواند روند احیای مصرف نفت را دچار اختلال کند یا افزایش ناگهانی ذخیره سازی های نفت خام انبارها تا چه اندازه موجه است؟ آیا ائتلاف اوپک پلاس برای به حداکثرسازی درآمدهای کوتاه مدت، اجازه می دهد روند کنونی افزایش قیمت ها ادامه یابد؟
ذخیره سازی های نفت خام
مصرف جهانی سوخت های مایع در ماه سپتامبر سال 2021 میلادی در مقایسه با دوره مشابه سال 2019 میلادی، روزانه حدود 2 میلیون و 100 هزار بشکه کاهش یافته که این شرایط از دوره طولانی مدت شیوع ویروس کرونا و رکود اقتصادی ناشی می شود.بر اساس گزارش، چشم انداز کوتاه مدت انرژی اداره اطلاعات انرژی آمریکا که روز 13 اکتبر (21 مهرماه)، عرضه جهانی در دوره مشابه سال گذشته میلادی 2 میلیون و 800 هزار بشکه در روز کاهش یافته است.ذخیره سازی های تجاری نفت خام کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری های اقتصادی (او ای سی دی) در جریان موج نخست شیوع ویروس کرونا و قرنطینه های اعمال شده برای مهار ویروس، در بازه زمانی بین فوریه و ژوئیه سال 2020 میلادی 335 میلیون بشکه افزایش یافت.به دنبال بهبود شرایط اقتصاد و برنامه کاهش عرضه، ذخیره سازی های تجاری کشورهای عضو او ای سی دی از آن زمان تاکنون 425 میلیون بشکه کاهش یافته است.سطح ذخیره سازی های تجاری کشورهای عضو او ای سی دی اکنون 145 میلیون بشکه (5 درصد) کمتر از دو سال پیش، یعنی زمان آغاز شیوع ویرس عالم گیر کروناست.سطح ذخیره سازی های تجاری کشورهای عضو او ای سی دی نیز حدود 6 درصد پایین تر از میانگین فصلی پنجساله سال های 2015-2019 است که این وضع نشان از شتاب گیری روند افزایش قیمت ها و ظهور ساختار پس بهین (Backwardation) در بازارهای آتی دارد.پیش بینی می شود، مصرف جهانی تا اواسط سال 2022 به سطح پیش از شیوع ویروس کرونا بازگردد و عرضه نفت، اندکی سریع تر افزایش یابد.انتظار می رود که در این شرایط، سطح ذخیره سازی های نفت خام افزایش یابد؛ اما این افزایش پایین تر از حد میانگین نقطه آغاز خواهد بود و این رقم هنوز تا پایان سال 2022 کمتر از میانگین پنجساله پیش از شیوع بحران ویروس کرونا باقی می ماند. اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش بینی می کند، ذخیره سازی های تجاری نفت خام کشورهای عضو او ای سی دی در سال 2022 میلادی 85 میلیون بشکه افزایش یابد؛ اما این رقم تا پایان سال به 2 میلیارد و 830 میلیون بشکه خواهد رسید که پایین ترین سطح از سال 2014 بجز سال جاری میلادی است.
ترجیح اوپک پلاس به قیمت های بالاتر
در هر دو طرف این برآورد، خطرهایی برای روند مصرف و سطح ذخیره سازی های نفت خام وجود دارد.اوپک پلاس در سناریوی خود، نگران این موضوع است که اگر بحران شیوع ویروس کرونا تشدید یا شرایط اقتصادی و تجاری به هر دلیلی دچار چالشی جدید شود، روند افزایش سطح ذخیره سازی های نفت خام می تواند شتاب گیرد و این شرایط بر قیمت ها فشار کاهشی ایجاد کند.چنانچه بحران شیوع ویروس عالم گیر کرونا پایان یابد یا چرخه تجاری جهان انعطاف پذیرتر از حد انتظار باشد، باوجود تورم، مصرف می تواند روندی افزایشی به خود گیرد و این شرایط با کاهش سطح ذخیره سازی ها و شتاب گرفتن فشار افزایشی بر قیمت ها همراه خواهد بود.در بیانیه ها و اقدام های اخیر، تولیدکنندگان عضو ائتلاف اوپک پلاس و نفت شیل ایالات متحده آمریکا در ارزیابی خود از این خطرها بی طرف نبوده اند و بر ریسک های کاهشی برای مصرف و قیمت ها تأکید دارند و در عین حال ریسک های افزایشی را کم اهمیت می دانند.تولیدکنندگان ترجیح می دهند که قیمت ها حتی از سطوح کنونی فراتر رود و این به آن معناست که از روند افزایش قیمت نفت و هدایت بازار به این سو رضایت دارند.اوپک پلاس و پیشروانش از لحاظ تاریخی، بجز زمان جنگ افزایش سهم در بازارهای جهانی، به دنبال سیاست های تولیدی که درآمدهای کوتاه مدت را به حداکثر می رساند، بوده اند، بنابراین ترجیح برای قیمت های بالاتر تعجب آور نیست.تولیدکنندگان عضو ائتلاف اوپک پلاس ترجیح می دهند، بیش از آنکه به فکر به خطر نیفتادن بازارهای جهانی نفت خام باشند، خواهان جلوگیری از افت قیمت های نفت خام باشند و این شرایط تکرار استدلال ها و تصمیم هایی است که در دوره های پیشین افزایش سریع قیمت ها در سال های 2007 تا 2008، 2010 تا 2011 و 2017 تا 2018 رخ داد.در این شرایط هم تولیدکنندگان ائتلاف اوپک پلاس خواهان تدام روند کنونی برنامه کاهش عرضه خود و استفاده از درآمدهای بالاتر ناشی از افزایش قیمت های جهانی نفت خام هستند و در استدلال های خود قیمت های بالاتر را با بحران شیوع ویروس عالم گیر کرونا، چشم انداز مبهم اقتصادی و تصمیم های مربوط به سرمایه گذاری برای دوره گذار مرتبط می دانند.تجربه دو دهه اخیر نشان می دهد که قیمت های جهانی نفت خام تنها زمانی تحت فشار قرار می گیرند که روند رشد چرخه تجاری کند شود و این شرایط به زمانی که اوپک پلاس برای بهبود قیمت ها تولید نفت را داوطلبانه افزایش می دهد ارتباطی ندارد.
منبع: خبرگزاری رویترز
نویسنده: جان کمپ
مترجم: امیر دشتی