نگاهی به چند کتاب مطرح و مفید برای کودکان از نویسندگان ایرانی (بخش دوم و پایانی)
بزرگترها بخرند؛ بچه ها بخوانند
علی بهرامی باور کنید هنوز هم یک داستان خوب و یک کتاب جذاب کودکانه، تاثیر مثبت خود را روی ذهن و روح بچه های ایرانی خواهد گذاشت. پس امیدوار باشید و کودکان تان را به خواندن و مطالعه داستان های جذاب، از نویسندگان ایرانی تشویق کنید. داستان هایی که با محتوای خاص و صفحه آرایی های دلچسب و شکیل به احتمال خیلی زیاد بتوانند برای مطالعه های جدی و تخصصی آینده کودکان مان پل و معبر محکم و مطمئنی شوند. شاید از دریچه همین مطالعه ها کودک ما جایگاه های رفیع آینده خودش را بیابد. پس بهتر است عمل کنیم و برای کتاب خوان کردن کودک مان، هم خودمان مطالعه کنیم و هم کتاب ها و آثاری مطابق با سلیقه و طبع دوران کودکی را به درستی تهیه کنیم. با ما باشید تا در بخش دوم و پایانی این مطلب نیز چند اثر خوب به شما معرفی کنیم.
کوه مرا صدا زد
محمدرضا بایرامی، اگر چه آثار بسیار زیادی در حوزه رمان و داستان دارد؛ اما اثر مشهور او با نام «کوه مرا صدا زد»، یکی از بهترین داستان هایی است که برای کودکان نوشته شده. صلابت شخصیتی و خودباوری، مهم ترین ویژگی هایی است که کودک شما بعد از خواندن این کتاب به دنبال آنها خواهد رفت. داستان بایرامی، نثری بسیار روان دارد و باب طبع کودکان نوشته شده است. در بخشی از این داستان می خوانیم: «این بار شروع می کند به بی تابی کردن . نگرانی توی چشم هایش دو دو می زند. با خودم می گویم: «نکند یک وقت حیوان غریبه ای توی طویله آمده باشد؟» و چشم می دوانم به دور و برم ؛ اما چیزی دیده نمی شود. برمی گردم طرفش و سعی می کنم او را آرام کنم . دست می کشم به یال ها و گردنش ؛ به لکه سفید وسط پیشانی اش . فکر می کنم با این کار دیگر آرام بگیرد؛ اما، بدتر، از زیر دستم می لغزد و عقب عقب می رود و شیهه می کشد و سر دست بلند می شود. گوسفندهایی که نزدیک ترند، خودشان را کنار می کشند. چندتایی هم از خوردن بازمی مانند و نگاهش می کنند. با خودم می گویم: «نخیر، انگار بدجوری زده به سرش.» و دورتا دورش می چرخم تا ببینم یک وقت چیزی به بدنش نچسبیده باشد. هیچ چیزی دیده نمی شود. افسارش را می کشم تا بندش را سفت کنم؛ اما در همین موقع، یکهو شیهه دیگری می کشد و چنان سر دست بلند می شود و می چرخد که بند پاره می شود. دیگر حسابی ماتم برده . اسب، وسط طویله، میدان گرفته و دور خود می چرخد و چنان بی تابی می کند و این طرف و آن طرف می رود که آدم خیال می کند همین حالاست که بخواهد یکی از دیوارها را سوراخ کند و بزند بیرون». با خواندن کتاب بایرامی، بسیاری از هیجان ها و شور و شوق های کودک شما بیدار می شود و به احتمال زیاد به دنبال مطالعه کتاب های دیگری با این سبک و سیاق نگارشی خواهید رفت.
از دم پیشی تا خروسک و پادشاه
رضا رهگذر یا همان محمدرضا سرشار اگرچه به عنوان یک داستان نویس در حوزه بزرگسالان و منتقد ادبی مشهور است اما آثار بسیار دلنشینی در حوزه کودکان دارد. داستان های سرشار، پندآموز هستند و عموما درونمایه هایی تربیتی و اخلاقی دارند. تجربه بسیار بالای داستان سرایی و داستان گویی و خصوصا کار بسیار طولانی در رسانه رادیو، آثار کودک این نویسنده را خواندنی کرده است. قلم سرشار را که می خوانید، انگار دارید قصه شب او را در رادیو می شنوید. کودک شما با خواندن کتاب های این نویسنده آرام آرام و خیلی راحت و روان با کتاب خواندن انس می گیرد. امتحانش ضرری ندارد اما آنچه به نظر ما می آید این است که کودک شما با خواندن یکی از کتاب های این نویسنده به احتمال زیاد باقی آثارش را نیز طلب خواهد کرد. برخی از آثار محمدرضا سرشار عبارتند از: «ببارد باران، نبارد باران»، «تنبیه کاری»، «شهری که مردم آن با زانو راه می رفتند»، «دم پیشی»، «کشاورز پیر و خرس قهوه ای» و «خروسک و پادشاه».
از پلیس خوش خلق تا پینه دوز خوشحال
محمود برآبادی نیز از نویسندگان فعال و خوش قلم حوزه داستان کودکان است. آثار برآبادی عموما بر مسائل اجتماعی و مسئولیت پذیری کودکانه متمرکز هستند. این نویسنده قلم بسیار شیوا و شیرینی دارد. کودکان با خواندن آثار او به چند نکته مهم توجه خواهند کرد. اول شخصیت پردازی های جذاب در آثار اوست. شخصیت هایی که هر کدام از دنیای خیالی، پایشان را فراتر گذاشته و با کودکان ما هم گام و هم قدم می شوند. دومین نکته، تکیه و تاکید برآبادی بر جوشش و جنبش و شادی در شخصیت کودکان است و سومین نکته در قلم و آثار برآبادی، دعوت کودکان به مسئولیت پذیری اجتماعی و ایجاد روحیه تعاون در کودکان است. این موارد در کنار محاسن بسیار زیاد دیگری که آثار شاد و مفرح برآبادی دارد ، می تواند والدین را برای تهیه داستان های او شایق تر و مشتاق تر کند و بچه ها هم از خواندن آنها بیشتر لذت ببرند. برخی از آثار محمود برآبادی عبارتند از: «پلیس خوش خلق»، «مرغ های طلسم شده»، «حصیر باف و راهزن ها» و «پینه دوز خوشحال».
از صدای صنوبر تا تپل و مپل یه دسته گل
افسانه شعبان نژاد هم شاعر است و هم نویسنده داستان های حوزه کودکان ونوجوانان. تسلط مثال زدنی در چیدن واژه ها در کنار هم دارد. آثار شعبان نژاد، حتی در نثرها نیز آهنگین است و وقتی کودک شما داستان های این نویسنده را می خواند، انگار نغمه هایی آهنگین از میان کلمات و صفحات به گوشش می رسد. فرهنگ شناسی و تکیه و تاکید بر خصلت های سرزمینی و ملی کشورمان، از مهمترین ویژگی های آثار این نویسنده است. شعبان نژاد خیلی پرکار است و چیزی نزدیک به 120 اثر داستانی و شعر برای کودکان تولید کرده است. تعجب نکنید اگر با تهیه کتاب های شعبان نژاد خودتان به خواندن آنها مبادرت کردید چون جذابیت حرف اول را در آثار این نویسنده می زند. برخی داستان ها و آثار شعبان نژاد عبارتند از: «صداى صنوبر»، «بهار گمشده»، «سایه هاى مهربان» و «بزرگراه»، «نه من نمى ترسم»، «پونه ها و پروانه ها»،«خوش به حال ماهى ها»، «جوجه زرد تپلى»، «سوسكى خانم كجا مى رى؟»، «گريه نكن كلاغك»، «نازدونه»، «برگ پونه»، «چكه چكه اشك»، «بزغاله ام كجا رفت؟»، «ننه طلا و نازگل»، «صداى صنوبر»، «هديه خاله نگين» و «تپل، مپل، دسته گل».
از دعواهای ادبی تا اگر فرشته ها خندیده بودن
سید علی کاشفی خوانساری، سال هاست که در حوزه کودک و نوجوان فعالیت می کند و کتاب های بسیار زیادی را در این زمینه تالیف و ترجمه کرده است. کتاب های او عموما حالتی تربیتی_ اخلاقی دارند و می کوشند تا در پرتو توجه خاص به یک نکته و پدیده اجتماعی، به طور غیر مستقیم، درس هایی به کودکان بیاموزند. نثر کاشفی خواساری، بسیار روان است و گاه به مجلات کودک و نوجوان نزدیک می شود. اگر کودکتان خیلی کم سن و سال است و تازه می خواهد کتاب خواندن را شروع کند، کتاب های این نویسنده ایرانی می تواند خیلی برایش مفید باشد؛ البته باید به این نکته هم اشاره کرد که بیشتر آثار تالیفی کاشفی خوانساری به سبب فعالیت های ترجمه ای بسیار زیاد او، از کتاب های کودکانه غیر ایرانی نیز تاثیر گرفته و همین مسأله، فضای جدیدی را در قلمش ایجاد کرده است. برخی از آثار تالیفی این نویسنده کودکان عبارتند از: دعواهای ادبی، مهمان، و اینک زمین، عروسک های خدا، شاهنامه های کودکانه، مهمان کوچک، صندوقچه امید و اگر فرشته ها خندیده بودن.