با انواع سردرد و عوامل آن آشنا شوید
دردسرهای سردرد
يکي از انواع دردهايي که همه ما در طول زندگي خود بارها آن را تجربه کرده ايم، سردرد است. دردي که هرازگاهي خود را به شکل هاي مختلف نشان مي دهد و باعث آزارمان مي شود. علت اين درد از سيستم عصبي مرکزي ناشي مي شود و دلايل مختلفي دارد. از دلايل اصلي بيشتر سردردها مي توان به استرس، رژيم غذايي ضعيف و وضع اندامي اشاره کرد. رژيم غذايي ضعيف به مشکلات عروقي مانند فشار خون بالا، التهاب و سطوح بالاي سم منجر مي شود. استرس و وضع اندامي هم مي تواند در شکل گيري سفتي عضلات و ميزان زياد تنش موثر باشد. در ادامه انواع سردرد و عوامل ايجاد آن را برايتان آورده ايم که شايد آگاهي از آنها به شما در مواقع ضروري کمک کند.
سردرد تنشی : یکی از رایج ترین سردردهاست که استرس، اضطراب، به هم فشردن فک ها و ... می تواند عامل بروز آن باشد. اگرچه این نوع سردرد خیلی شدید نیست، اما می تواند مزمن شود. به گفته متخصصان، علت سردردهای تنشی ممکن است تغییر مواد شیمیایی مغز یا به هم ریختگی سیگنال ها در اعصاب باشد. این سردردها در بیشتر مواقع با داروهایی مثل آسپرین، ایبوپروفن یا استامینوفن برطرف می شود. دوری از استرس هم می تواند در جلوگیری از بروز این درد موثر باشد.
سردردهای عصبی: این نوع سردرد که به آن سردردهای استرسی نیز می گویند، یکی از رایج ترین سردردهاست. سردردی که افراد زیادی به آن مبتلا می شوند. با وجود اینکه دلیل اصلی این سردرد هنوز شناخته نشده، اما متخصصان بروز آن را به عوامل خاصی نسبت داده اند که از شایع ترین آنها می توان به بدخوابی، غذا نخوردن، مشکلات بینایی، خستگی چشم، کار و فشار زیاد و ... تنش های عضلانی اشاره کرد. سردردهای عصبی به دو دسته تقسیم می شوند؛ حاد و مزمن. سردردهای حاد ممکن است از ۳۰ دقیقه تا یک هفته طول بکشند، در حالی که سردردهای مزمن ساعت ها طول می کشند و گاهی ادامه دار هستند. سردرد عصبی باعث درد خفیف تا متوسط می شود. زمانی که دچار این سردرد هستید، احساس می کنید باند محکمی دور سرتان بسته شده و درد ممکن است از پشت سر یا بالای ابروها شروع شود و در نهایت تمام سرتان را تحت تاثیر قرار دهد. برای کاهش سردردهای عصبی بهتر است استرس را مدیریت کنید، پوست سرتان را چند دقیقه ماساژ دهید و از کمپرس یخ به صورت غیرمستقیم برای تسکین دردهای عضلانی استفاده کنید.
سردرد خوشه ای (کلاستر): سردردهایی شدید و طاقت فرسا هستند، اما شایع نیستند و کمتر از یک درصد افراد را درگیر می کند. در مردان شایع تر است و اوج شروع آن 25 تا 50 سالگی است. سردرد خوشه ای از ۱۵ دقیقه تا سه ساعت طول می کشد. این سردردها به دلیل اینکه بسیار دردناکند، از آن به عنوان سردرد خودکشی نیز نام می برند. سردرد خوشه ای به طور منظم، حتی چند بار در روز در طول یک دوره معین عود می کند و پس از آن ممکن است ماه ها یا حتی سال ها از آن خبری نباشد. این سردرد گاهی اوقات با قرمزی و آبریزش چشم همراه است. سر درد خوشه ای را با مصرف تریپتان یا مسکن OTC می توان درمان کرد. مصرف الکل، کشیدن سیگار، ارتفاع زدگی و خوردن غذاهای خاص می تواند از عوامل بروز این سردرد باشد.
سردرد میگرنی : نوع شدیدی از سردرد است که بیشتر مواقع با تهوع، استفراغ و حساسیت به نور و صدا همراه می شود. سردردهای میگرنی می توانند در هر جایی برای چند دقیقه تا چند ساعت فرد را آزار دهند. در برخی افراد هم ممکن است توهم دیداری یا اختلال در بویایی، لامسه، چشایی و بی حسی بروز کند. افرادی که به این سردردها مبتلا هستند، از داروهایی چون استامینوفن، ایبوپروفن یا تریپتان (ایمیترکس یا زومیگ) برای درمان یا پیشگیری از آن استفاده می کنند.
سردردهای مزمن روزانه: بعضی افراد مرتب سردرد دارند و حتی ممکن است هر روز این درد را تجربه کنند. سردردهای بیش از 15 روز در ماه در بازه زمانی سه ماهه به عنوان سردردهای مزمن روزانه شناخته می شوند. این نوع سردرد می تواند در اثر استفاده بیش از حد از داروهای ضددرد، ضربه به سر یا در موارد نادر مننژیت یا تومور ایجاد شود. با این حال اگر بدون هیچ دلیل مشخصی سردرد داشته باشید، این احتمال وجود دارد که سیگنال های درد بدنتان بیش از حد فعالیت می کنند یا اینکه به درستی کار نمی کنند.
آگاهی از شایع ترین سردردها می تواند در رفع آنها به شما کمک کند. مبتلایان به سردردهای مختلف با رعایت برخی نکات و استفاده از داروها می توانند از بروز آنها پیشگیری کنند، اما علاوه بر آنچه برایتان آوردیم، سردردهایی هم هستند که بی توجهی به آنها ممکن است سلامتتان را تهدید کند، بنابراین بهتر است علائم سردردهای خطرناک را هم بشناسید و آنها را جدی بگیرید.
سردرد سینوسی: این نوع سردرد وقتی اتفاق می افتد که سینوس ها مسدود یا ملتهب شده باشند. درد پشت گونه ها، بینی و چشم ها احساس می شود و زمانی که فرد سرش را به سمت جلو خم می کند یا از خواب بیدار می شود، بدتر می شود. برخی نشانه های این سردرد شبیه سردردهای میگرنی است. یکی از عوامل سردرد سینوسی، عفونت است که با ترشحاتی نیز همراه است. عفونت های سینوسی با مصرف آنتی بیوتیک ها رفع می شوند.
سردردهای خطرناک
بخش زيادي از سردردها عصبي هستند و تنها يک تا دو درصد از سردردهاي جامعه علت عضوي مانند تومور مغزي يا ضايعه فضاگير دارند. بنابراين حدود 98 درصد سردردها خوش خيم و قابل بهبودند.
عوامل زيادي مي توانند باعث سردرد شوند مثلا يک سرماخوردگي ساده، عفونت کوچک، آلودگي هوا و تغيير عادات غذايي، تغييرات هورموني و....
با اين حال سردردهايي هستند که بسيار خطرناکند و بي توجهي به آنها مي تواند عوارض جبران ناپذيري در پي داشته باشد. به همين دليل با بروز برخي سردردها بايد سريعا به پزشک مراجعه کرد.
تغيير در کيفيت سردرد: اگر هميشه سردردتان آرام بوده و با مصرف مسکن بهبود مي يافته، اما حالا مقاوم شده يا کيفيت آن تغيير کرده، بايد نزد پزشک برويد.
تکرار سردرد: اگر هفته اي يک بار سردرد داشتيد، اما حالا روزي سه بار اين درد آزاردهنده به سراغتان مي آيد، آن را جدي بگيريد.
سردردي که شما را از خواب بيدار مي کند: سردسته اين نوع سردردها که فرد را از خواب بيدار مي کند، سردردهاي عروقي مانند ميگرن هستند، اما حال اگر چنين سردردي به سراغتان آمد، بررسي پزشکي لازم و ضروري است.
سردردهاي صبحگاهي: با اينکه عواملي چون بيخوابي و نداشتن استراحت کافي، فشار خون بالا و غيره مي توانند باعث سردردهاي صبحگاهي شوند، اما اگر سردرد شما اول صبح شروع و در طول روز کمتر مي شود، مهم است، چون به طور طبيعي ما در طول خواب با افزايش نسبي فشار داخل جمجمه مواجه ايم و اگر ضايعه اي فضاگير در آنجا وجود داشته باشد، اين افزايش نسبي فشار را نمي تواند تحمل کند و سردرد رخ مي دهد.
سردرد همراه با تهوع و استفراغ: اگر در اوايل صبح تهوع داشتيد و با استفراغ سردردتان کم شد و اشتهاي خوردن صبحانه را پيدا کرديد، اين نوع سردرد را هم بايد جدي بگيريد.
سردرد کودکان اگر تکرار شونده باشد: بچه ها قدرت شناسايي سردرد را ندارند، بنابراين با تغيير اشتها، کاهش فعاليت بدني يا کاهش تمايل به درس خواندن، آن را نشان مي دهند که در اين صورت مراجعه به پزشک و شناسايي سردرد کودکان نبايد کاري پيش پا افتاده تلقي شود.
سردرد سالمندان (حدود 65 سالگي): سردرد ناگهاني، مزمن و مقاوم به درمان در اين گروه از افراد بايد بررسي شود.
سردرد همراه با فوتوفوبي (ترس از نور): موردي شبيه به ميگرن يا مننژيت است. يعني اگر سردرد همراه با علائم چشمي مثل دوبيني، کاهش ديد، تغيير ميدان بينايي و تاري ديد همراه باشد يا تغيير سريع عينک در فواصل کوتاه باعث ايجاد سردرد شود، بايد آن را جدي گرفت.
لزوم مراجعه به پزشک
سردرد مزمن و مداوم که به راحتي از بين نمي رود، مي تواند نشانه اي از وجود مشکلي جدي تر باشد. بنابراين اگر علائم زير را داشتيد، فورا به پزشک مراجعه کنيد:
سردرد ناگهاني بروز کند و طي چند ثانيه يا چند دقيقه شديدتر شود.
سردردي که در انجام فعاليت هاي روزانه اختلال ايجاد کند.
بعد از انجام فعاليت هايي مثل کار با وزنه، ايروبيک، دويدن و... دچار سردرد شويد.
سردردي که دچار آن شده ايد، نسبت به هميشه بدتر و غيرقابل تحمل تر است.
سردردي که با آسيب سر ايجاد شود.
به همراه سردرد؛ اختلال در گفتار، تغيير در بينايي، مشکلات حرکتي در دست ها و پاها، از دست دادن تعادل، گيجي يا از دست دادن حافظه ديده شود.
سردرد شديد باشد و تنها يک چشم قرمز شود.
در کنار سردرد با مشکلاتي در بينايي مواجه هستيد و وزن از دست مي دهيد.
سردردي که با تشنج، تغييرات شخصيت يا افتادن همراه باشد.
اگر جزو آن دسته از افرادي هستيد که زياد دچار سردرد مي شويد و از آن رنج مي بريد، بهتر است به پزشک مراجعه کنيد تا سردردتان مورد ارزيابي قرار گيرد. در اين صورت است که مي توانيد مطمئن شويد که مشکلي نيست و خطري سلامتتان را تهديد نمي کند.
تفاوت ژلوفن و استامینوفن
ژلوفن و استامينوفن از قرص هاي پرمصرفي هستند که براي تسکين درد از آنها استفاده مي شود. متاسفانه اين مسکن ها به راحتي در دسترس هستند و در داروخانه ها بدون تجويز پزشک مي توان آنها را تهيه کرد. برخي از ما بدون اينکه فرق داروها را بدانيم، براي تسکين درد هايمان از آنها استفاده مي کنيم. اشتباهي که گاهي عوارض زيادي را برايمان به دنبال خواهدداشت، در اين مطلب قصد داريم شما را با معايب و مزاياي دو مسکن ژلوفن و استامينوفن و تفاوت اين دو ضددرد آشنا کنيم. ژلوفن و استامينوفن، قرص هايي هستند که براي تسکين درد مورد استفاده قرار مي گيرند. با اينکه هر دو مسکن هستند اما يک سوال پيش مي آيد که اين دو قرص چه تفاوتي با هم دارند؟ رايج ترين انتخاب افراد در زمان درد، استامينوفن است؛ داروي مفيدي که براي پايين آوردن تب و تسکين درد به سراغ آن مي روند و براي رفع سرماخوردگي و آنفلوانزا از آن استفاده مي کنند. شايد ندانيد که مصرف بيش از حد استامينوفن بسيار خطرناک است. استامينوفن و ژلوفن را اگر در دوزهاي پايين مصرف کنيم، بي خطرند، اما مصرف بي رويه اين دو عوارض زيادي براي بدن دارد.
مزاياي استامينوفن: استامينوفن در معده عملکرد بهتري نسبت به ژلوفن دارد. از اين دارو براي درمان دردهايي مثل سردردهاي خفيف و در رفتگي ها استفاده مي شود. اين قرص عوارض جانبي کمتري دارد و مثل ايبوپروفن مصرف طولاني مدت آن، باعث افزايش خطر حمله قلبي نمي شود.
معايب مصرف استامينوفن: مصرف بيش از حد اين مسکن ضددرد، بسيار خطرناک است و ممکن است شخص را دچار آسيب کبدي غيرقابل برگشت کند.
مزاياي مصرف ژلوفن : ژلوفن نيز يک داروي ضدالتهاب غيراستروئيدي است که باعث کاهش درد و تب مي شود و انواع سردردها، دندان درد، کمردرد، آرتروز يا زخم هاي خفيف را درمان مي کند. ژلوفن برخلاف استامينوفن التهاب را درمان مي کند و سبب وابستگي و اعتياد نمي شود.
معايب ژلوفن: مصرف بيش از اندازه اين قرص موجب حمله قلبي، زخم و خونريزي معده و روده مي شود. اين دارو به کليه ها آسيب مي زند و باعث فشار خون مي شود.